Lesson 13: Judaismo

Si Hans ay isang Aleman na lumipat sa Amerika. Sa kolehiyo nagkaroon siya ng mga kaibigang Judio. Naging pamilyar siya sa kasaysayan ng mga Judio at natutuhan na milyon ang bilang nila na pinatay ng mga Aleman sa ilalim ni Hitler. Nahiya siya bilang isang Aleman, at nag-isip kung dapat ba siyang makilahok sa Judaismo upang kahit bahagi man lang ay makabayad siya sa ginawa ng kanilang bansa.

Sama-samang basahin nang malakas ang Isaias 52:13–53:12. Pasulatin ang bawat mag-aaral ng isang parapo na nagbubuod sa talata na ito ng Kasulatan. Kung hindi mo nakikilala si Hesus, ano ang nakikita mong sinasabi sa talata na ito tungkol sa personang tinatawag na “ang Lingkod”? Pasulatin ang bawat mag-aaral ng listahan ng mga pahayag. Bilang isang grupo, talakayin ang inyong isinulat.

Introduksiyon sa Judaismo

Ang modernong Judaismo ay nagmula sa relihiyon at kasaysayan ng sinaunang Israel na inilarawan sa Lumang Tipan. Ang mga isinasagawa at mga paniniwala ay nagbago sa paglipas ng mga siglo at hindi na pareho ng orihinal.

Ang Judaismo ay mas malapit na nauugnay sa Kristiyanismo kaysa alinmang ibang relihiyon na hindi nag-aangkin na sila ay Kristiyano. Inaangkin ng Judaismo na sila ay sumasamba sa Dios ng sinaunang Israel, ang Dios ng Lumang Tipan, na siyang parehong Dios na sinasamba sa Kristiyanismo. Ang mga Kasulatan ng Judaismo ay ang Lumang Tipan sa Kristiyanong Biblia.[1]

Ang Talmud ay isang koleksiyon ng mga sinulat ng sinaunang mga rabbi na Judio. Inilathala ito sa anyong libro, ito ay humigit sa 6,000 pahina. Dumidepende ang Judaismo sa Talmud para sa awtoridad para sa kanilang mga tradisyon at gawain.

Mayroong humigit kumulang sa 14 na milyong tagasunod ang Judaismo. Halos kalahati sa kanila ay naninirahan sa bansang Israel.

Judaismo ang pangunahing relihiyon ng bansang Israel, at karamihan sa mga tagasunod ng Judaismo ay katutubong mga Judio, maging nakatira man sila sa Israel o sa ibang lugar man. Kapag sinabi na ang isang tao ay Judio ito ay karaniwang tumutukoy sa kanyang relihiyon, at kanyang pinagmulan, at kung minsan ay ang kanyang nasyonalidad.

[2]Gayunman, mahirap ang mga pagbibigay kahulugan. Karamihan sa mga tagasunod ng Judaismo ay katutubong Judio, ngunit may mga tao nang lumipat sa Judaismo mula sa ibang katutubong grupo. Ang Judaismo ay isang pambansang relihiyon, nguni’t 25% ng mga tao sa Israel ay hindi Judio, sa relihiyon man o sa pagiging katutubo. Maraming Judio ang hindi nakatira sa Israel, at ang iba na nakatira sa Israel ay hindi seryosong nagsasagawa ng anumang relihiyon. Ang isang taong katutubong Judio, maging nasa Israel o sa ibang lugar man, ay maaaring maging isang convert sa ibang relihiyon, o maging isang atheist.

►Ipaliwanag kung ano ang Judio, una sa kung ano ang Judio sa katutubong depinisyon, pagkatapos ayon sa relihiyosong depinisyon.

Ang Kristiyanismo bilang relihiyon ay hiwalay sa Judaismo sa panahon ng buhay ni Hesus sa lupa. Gayunman, ang Kristiyanismo ay ang pagpapatuloy at katuparan ng relihiyon ng Israel ayon sa pahayag sa Lumang Tipan.[3] Inihula ng mga propeta ng Israel ang pagdating ni Hesus. Ang kalahagahan ng pananampalataya sa Lumang Tipan ay nauugnay sa Dios, na ginawang posible sa pamamagitan ng kanyang kapatawaran at biyaya.[4]  Samakatuwid, inaangkin ng mga Kristiyano ang mga isinulat sa Lumang Tipan bilang pamana sa kanila. Sinusundan ng mga Kristiyano ang halimbawa ng mga nasa tamang relasyon sa Dios mula pa sa simula ng sanlibutan.[5]

► Bakit totoo na masasabi natin na ang Kristiyanismo ay hindi isang bagong relihiyon?

Ang sinumang naligtas ay naligtas sa pamamagitan ng biyaya sa pamamagitan ng pananampalataya, maging siya man ay isang Judio o isang Hentil. Ang lahat ay nagkasala at nangangailangan ng kapatawaran. Ang kaligtasan ay hindi natutupad sa pamamagitan ng pagtupad sa mga detalye ng batas ng Lumang Tipan, kundi sa paghanap ng biyaya sa pamamagitan ng pananampalataya.[6]

Sa pangkalahatan ng bayang Israel, tinanggihan nito si Hesus bilang ang Mesiyas. Ang mga Judio na naniwala kay Hesus ay ang mga unang miyembro ng Kristiyanong iglesya, pagkatapos ang paglaganap ng Ebanghelyo ang nagdala ng mga Hentil sa iglesya.[7]

Judaismo ang relihiyon ng mga Judio na nagsisikap na panatilihin ang relihiyon ng Lumang Tipan habang tinatanggihan si Hesus bilang ang katuparan ng pag-asa ng Lumang Tipan. Sa kasalukuyan may mga organisasyon katulad ng Jews for Hesus na nagsisikap na panatilihin ang pamanang Judio habang nagiging mga Kristiyano. Tinatawag silang “Messianic Jews” dahil tinatanggap nila si Hesus bilang ang Mesiyas samantalang patuloy na tinutukoy ang kanilang mga sarili bilang mga Judio. Hindi sila bahagi ng relihiyon ng Judaismo.

Sa paglipas ng mga siglo, nagpatuloy ang Judaismo sa pagpapaunlad ng kanilang mga tradisyon, habang pinananatili ang maraming tradisyon mula sa sinaunang panahon. Maraming Judio ang sumusunod sa tradisyon ng pananamit na nagbubukod sa kanila upang makilala bilang mga Judio. Sumusunod din sila sa mga pagbabawal ng pagkain, katulad ng pangingilin sa pagkain ng baboy.[8]

Sa Judaismo, ang kaligtasan ay hindi nagaganap bilang isang indibidwal na karanasan ng pagbabalik-loob. Naniniwala sila na maaari silang mamuhay sa isang pinagpala, may pangakong relasyon sa Dios sa pamamagitan ng pagsunod sa kanyang mga kautusan. Ang kaligtasan ay nangangahulugan ng pagkakaligtas sa mga sitwasyon ng pang-aapi o mga kundisyon na pumipigil sa kanila sa nararapat na paglilingkod nila sa Dios. Ang kaligtasan ay itinuturing na higit na para sa isang bansa o grupo kaysa bilang isang bagay na pansarili.

►Ano ang konsepto ng kaligtasan sa Judaismo?

Walang isang organisasyon para sa lahat ng tagasunod ng Judaismo, walang nag-iisang pagpapahayag ng paniniwala na kanilang pinanghahawakan, at walang pangwakas na awtoridad para sa doktrina na kinikilala ng lahat. Ang ilan sa kanilang mga organisasyon ay napakakonserbatibo, na may mataas ng pagtingin sa awtoridad ng Kasulatan, at sinisikap na panghawakan ang sinaunang mga tradisyon at paniniwala. Ang mga mas liberal na organisasyong Judio ay bumabago sa kanilang mga paniniwala at gawain upang umayon ang mga ito sa modernong kultura, pinipili lamang kung ano ang nais nilang panatilihin mula sa tradisyon at Kasulatan.

Hindi naniniwala ang Judaismo na ang Dios ay isang Trinidad o ang pagkakatawang-tao ay naganap.[9] Naniniwala sila na si Hesus ay isang kontrobersyal na tagapagturo na hindi ang Mesiyas at hindi Dios.

[10]Ang pag-asa na isang Mesiyas ang darating ay pangunahin sa Judaismo. Hindi sila naniniwala na ang Mesiyas ay dumating na. Inaasahan nila na magdadala ito ng kapayapaan sa mundo. Hindi sila naniniwala na ang Mesiyas ay pagkakatawang-tao ng Dios, kundi isang espesyal na hinirang na tao.

Naniniwala ang mga konserbatibong Judio na ang Mesiyas ay isang literal na persona. Ang mga liberal na Judio ay mas itinuturing ang Mesiyas bilang isang figurative expression para sa tagapaghatid ng kapayapaan, na maaaring isang grupo o organisasyon.

► Ilarawan ang konsepto ng isang mesiyas ayon sa Judaismo.

Sinasabi ng Biblia sa atin na darating ang panahon na tatanggapin ng Israel si Kristo. Sinabi ni Apostol Pablo na kasalukuyang lumalaganap ang ebanghelyo sa mga Hentil, at karamihan sa mga Judio ay bulag sa ebanghelyo. Ngunit nagpatuloy siya sa pagsasabi na, “Ang buong Israel ay maliligtas.” Hindi ito nangangahulugan na ang bawat indibidwal na Judio ay maliligtas, ngunit bilang isang bansa ay tinanggihan nila si Hesus, at bilang isang bansa sila ay magsisisi at tatanggapin siya (Tingnan ang Roma 11:23-26). Maging ngayon, maraming indibidwal na Judio ang sumasampalataya.

Ngayon bumalik at sama-samang basahin ang mga footnotes para sa buong seksiyon sa Judaismo. Ang lahat ng mag-aaral ay dapat hanapin ang mga reperensiyang talata sa Kasulatan at magsalit-salit sa pagbasa ng mga ito sa grupo.

May mga Judio na may masamang opinyon laban sa Kristiyanismo dahil kung minsan, sa nakalipas na panahon, ang mga Judio ay labis na pinag-usig ng mga nagsasabing sila ay Kristiyano. Maaari natin silang tulungan na matanto ang ilang katotohanan tungkol sa pag-uusig. Una, hindi kailanman hinikayat ni Hesus ang pag-uusig, at ang mga nagsasabing sila ay Kristiyano ngunit namumuhi sa iba ay hindi sumusunod sa kanyang halimbawa. Ang pag-uusig ay pampulitika gayundin ay pangrelihiyon, at hinihikayat ng mga kadahilanang salungat sa mga prinsipyo ng Kristiyanismo. Ang pinakamabuting paraan na ang isang Judio ay makumbinsi na ang mga Kristiyano ay hindi niya kaaway ay ipakita ng mga Kristiyano ang pagmamahal ni Kristo.

Ang relihiyon ng isang Judio ay matinding nakakonekta sa kanyang pinalawak na pamilya, isang paraan ng buhay, at isang sinaunang pamana. Maaaring isipin ng isang Judio na mawawala sa kanya ang lahat ng bagay na mahalaga kung siya ay lilipat sa ibang relihiyon. Dapat ipakita ng Kristiyano na si Hesus ang natural na katuparan ng relihiyong Judio. Siya ang Mesiyas na kanilang inaasahan. Ipinagkaloob niya ang kaligtasan na inilarawan sa Lumang Tipan.

Ang katotohanan na si Hesus ang Mesiyas ay ipinakita ng kanyang pagtupad sa propesiya sa Lumang Tipan tungkol sa Mesiyas. Mga halimbawa ay ang prediksiyon na ang Mesisyas ay isisilang sa Bethlehem (Mica 5:2) at siya ay magmumula sa lipi ni Juda (Genesis 49:10). Higit na mas mahalaga na ipakita mula sa Isaias 52:13-53:12 na tinupad na niya ang kaligtasan na inaasahan nila sa Mesiyas. Hindi pa tinutupad ni Hesus ang propesiyang pangMesiyas ng pandaigdig na kapayapaan, ngunit makatwiran na ang kaligtasan mula sa kasalanan ay dapat mangyari muna dahil ang digmaan ay nagmumula sa makasalanang puso ng mga tao.

Mahalaga na ibahagi ang ebanghelyo at bigyang diin na ang isang tao na naligtas ay dumating sa isang personal na relasyon sa Dios. Naniniwala ang mga Judio sa Dios ngunit wala silang personal na relasyon sa kanya.

Maaaring ipaliwanag ang ebanghelyo gamit lamang ang Lumang Tipan. Ang lahat ng tao ay nagkasala laban sa Dios (Awit 142:2-3). Ihinihiwalay ng kasalanan ang tao mula sa Dios (Isaias 59:2). Nagdusa ang Mesiyas at namatay bilang sakripisyo para sa ating mga kasalanan (Isaias 53:5). Ipinapangako ng Dios na patatawarin at lilinisin ang sinumang nagsisisi at sumasampalataya (Isaias 1:16-28).

Ang Awit 51 ay isang panalangin ng pagsisisi at pananampalataya. Nanalangin ng kapatawaran at paglilinis si David. Ito ay isang panalangin na kinasihan ng Espiritu ng Dios na nagsasabi sa atin na nag-aalok ng kapatawaran ang Dios sa ganitong paraan. Kung sumasampalataya ang tao na ibinigay ng Dios si Hesus bilang sakripisyo para sa kasalanan, maaari niyang ipanalangin ang panalanging ito nang may pananampalataya at tanggapin ang biyaya ng Dios.

Si Harry ay isang lalaking Judio na ang pamilya ay nagmula sa Alemanya. Ang kanyang mga lolo at lola ay namatay sa kampong kulungan ng mga Nazi. Sinasabi niya na pakiramdam ng mga Judio na sila ay pinapatay ng Kristiyanong mundo dahil ipinahintulot ito ng mga iglesya sa Alemanya at sa iba pang bahagi ng mundo. Sinabi ng kanyang mga magulang na huwag kailanman siyang titingin sa krus, dahil ito ay kumakatawan sa kamatayan. Araw-araw dumadaan ang kanilang school bus sa isang iglesya na may krus, at sinikap niyang huwag tumingin dito. Isang araw isang kaibigang Judio ang nagtangkang bigyan siya ng Bagong Tipan, nguni’t siya ay tumanggi at sinabing iyon ay hindi para sa mga Judio. Makaraan iyon, isa pang kaibigan ang nagpakita sa kanya ng mga talata sa Lumang Tipan at sa Bagong Tipan na hindi pa niya kailanman nakikita. Maraming tanong si Harry kung bakit ang mundo ay katulad ng kung ano ito ngayon, at nagsimula siyang makita ang mga kasagutan sa Biblia. Sumampalataya siya na si Hesus ang Mesias.

Ngayon basahing muli ang Isaias 52:13 – 53:12. Ang bawat mag-aaral ay dapat sumulat ng isang parapo na nagpapaliwanag sa mensahe ng talata na ito para sa isang tagasunod ng Judaismo. Hayaan ng ilan sa mga mag-aaral na ibahagi ang kanilang isinulat.

Tandaan na humanap ng pagkakataon na ipahayag ang ebanghelyo sa isang tao na mula sa grupong pangrelihiyon na ito. Maghanda na ibahagi sa iyong mga kamag-aral ang iyong pakikipag-usap. Isulat ang iyong 2-pahinang ulat at isumite iyon sa iyong tagapanguna sa klase.