Lesson 10: การสร้างทีมงาน

ขอให้กลุ่มอภิปรายคำกล่าวต่อไปนี้ร่วมกันจากคำถามว่า คำกล่าวนี้หมายถึงอะไร? เป็นความจริงไหม? ทำไมจึงสำคัญ?

ไม่มีสิ่งสำคัญใดที่สำเร็จได้โดยการทำงานของคน ๆ เดียว

► ทีมคืออะไร?

ทีมงานไม่ใช่แค่กลุ่มผู้ติดตาม ทีมงานคือกลุ่มที่รวมกันเป็นหนึ่งด้วยเป้าหมายใหญ่ ค่านิยมร่วม ความร่วมมือ และความเป็นผู้นำที่เป็นที่ยอมรับ

เริ่มคิดว่าทีมงานของคุณเป็นใคร ทีมงานไม่ใช่ทั้งคริสตจักร ทีมงานไม่ใช่แค่คนที่อยู่ในตำแหน่งทางการเท่านั้น

[1]ทีมมีทรัพยากร ความคิด และพลังงานมากกว่าบุคคลเดียว ทีมเสริมจุดแข็งของบุคคลและปกป้องจุดอ่อนของเขา ผู้นำควรตรวจสอบให้แน่ใจว่าผู้คนมีความรับผิดชอบและตำแหน่งที่ถูกต้องเพื่อเสริมจุดแข็งของพวกเขาให้มีประสิทธิภาพสูงสุดและลดจุดอ่อนให้น้อยลง

ทีมให้มุมมองหลายด้านเกี่ยวกับวิธีการตอบสนองต่อสถานการณ์ วูดโรว์ วิลสัน อดีตประธานาธิบดีแห่งสหรัฐอเมริกากล่าวว่า “เราไม่ควรใช้สมองทั้งหมดที่เรามีเท่านั้น แต่ควรใช้ทั้งหมดที่เรายืมได้”

ถ้าเป้าหมายของคุณสำเร็จได้ด้วยตัวคนเดียว เป้าหมายของคุณก็เล็ก เป้าหมายใหญ่ต้องการทีมงานที่ดีที่มีผู้นำที่ดี ยิ่งเป้าหมายใหญ่มากเท่าไหร่ ทีมก็ยิ่งต้องดีมากเท่านั้น

จอห์น แม็กซ์เวลล์ ใช้ภาพตัวอย่างของการไต่เขาเพื่ออธิบายถึงความจำเป็นของทีมงานที่แข็งแกร่ง เขาเรียกมันว่า หลักการภูเขาเอเวอเรส[2] ยิ่งความท้าทายมากขึ้นเท่าไหร่ ความจำเป็นที่ต้องมีทีมงานก็ยิ่งมากขึ้นเท่านั้น

เพื่อบรรลุความฝันอันยิ่งใหญ่ คุณต้องมีทีมงานที่ดีเยี่ยม “ดรีมทีม” คือทีมที่มีความคิดสร้างสรรค์ เป็นหนึ่งเดียวกัน ยืดหยุ่น มีแรงจูงใจ เสริมกัน มุ่งมั่น และมีประสบการณ์

ทีมงานต้องเหมาะสมเข้ากันกับความฝันที่มี เป็นไปไม่ได้ที่จะบอกว่าทีมสามารถบรรลุบางสิ่งที่ยิ่งใหญ่ได้ถ้าหากทีมนั้นไม่ใช่ทีมที่ยิ่งใหญ่ คุณต้องพัฒนาทีมงานและพัฒนาความฝันให้พิชิตได้ คุณควรพัฒนาทีมงานก่อนที่จะพัฒนาความฝัน

ทีมไม่ได้แข็งแกร่งเพียงเพราะมีบุคคลที่แข็งแกร่ง ความสามารถส่วนบุคคลไม่ได้ทำให้ทีมยิ่งใหญ่ได้จนกว่าสมาชิกจะร่วมมือกัน ทีมคือกลุ่มที่รวมกันเป็นหนึ่งด้วยเป้าหมายใหญ่ ค่านิยมร่วม ความร่วมมือ และความเป็นผู้นำที่เป็นที่ยอมรับ

• ถ้าหากสมาชิกมีเป้าหมายของตัวเองที่ขัดแย้งกับเป้าหมายของทีม ทีมนั้นก็จะไม่แข็งแกร่ง

• ถ้าหากสมาชิกยึดมั่นในค่านิยมที่แตกต่างออกไป ทีมนั้นก็ไม่สามารถแข็งแกร่งอย่างยาวนาน

• ถ้าหากสมาชิกทีมไม่ร่วมมือเพื่อทำให้จุดอ่อนส่วนตัวลดลง ทีมก็ไม่แข็งแกร่ง

• ถ้าหากสมาชิกมีความขัดแย้งเพราะไม่ปฏิบัติตามสิทธิอำนาจเดียวกัน ทีมก็ไม่แข็งแกร่ง

ภาวะผู้นำบางรูปแบบไม่ได้สร้างทีม หากผู้นำเพียงแค่ต้องการความช่วยเหลือเกี่ยวกับเป้าหมายเท่านั้น ทำงานคนเดียวจนดูเหมือนไม่จำเป็นต้องพึ่งน้ำพักน้ำแรงของคนอื่น หรือตัดสินใจเองเสมอเพื่อไม่ให้มีการอภิปราย แบบนี้เขาก็จะไม่ได้สร้างทีม

อัครสาวกเปาโลใช้ภาพตัวอย่างเกี่ยวกับร่างกายเพื่ออธิบายถึงความเป็นหนึ่งเดียวกันของคริสตจักรใน 1 โครินธ์ 12 ความสนใจตัวเองกลายเป็นปัญหาเมื่อสมาชิกไม่มุ่งความสนใจของตนไปยังเป้าหมายของทีม ความสนใจตัวเองทำให้เกิดความอิจฉาริษยาและแสวงหาตำแหน่งด้วยเหตุผลที่ไม่ถูกต้อง ความสนใจตัวเองทำให้เกิดการแข่งขันชิงดีกันในท่ามกลางสมาชิก

ปัญหาอีกประการหนึ่งคือเมื่อสมาชิกรู้สึกว่าพวกเขาสามารถบรรลุเป้าหมายของตนเองได้โดยลำพังโดยไม่ต้องรับความช่วยเหลือจากผู้อื่น นอกจากนี้ยังมีปัญหาของสมาชิกที่อยากเป็นเหมือนสมาชิกคนอื่น ๆ แทนที่จะทำในส่วนของพวกเขาซึ่งพิเศษไม่เหมือนใคร

ความแข็งแกร่งของโซ่เส้นหนึ่งสำคัญพอกันกับความแข็งแกร่งของข้อต่อที่อ่อนแอที่สุดของโซ่เส้นนั้น ในทำนองเดียวกัน จุดแข็งของทีมก็ถูกจำกัดโดยสมาชิกที่อ่อนแอที่สุด

สมาชิกแต่ละคนในทีมมีบทบาทที่ส่งผลต่อการทำงานของสมาชิกคนอื่นๆ หากสมาชิกล้มเหลวในบทบาทของเขา เขาจะลดประสิทธิภาพของสมาชิกคนอื่น ๆ ลงโดยล้มเหลวในการทำงานเพื่อช่วยพวกเขา ความสามารถของคนที่ทำงานเร็วจะไม่มีค่าอะไรเลยหากเขาต้องรอคนที่ช้า

งานบางประเภทสามารถทำได้โดยคนที่ไม่มีบทบาทเฉพาะ ในกรณีเหล่านี้ หลักการเรื่องข้อต่อที่อ่อนแอที่สุดนำมาใช้ไม่ได้ ตัวอย่างเช่น หากคุณกำลังพยายามผลักรถบรรทุกที่ติดอยู่ในโคลน ผู้ช่วยทุกคนสามารถช่วยกันผลักได้ และคนที่แข็งแรงที่สุดไม่ได้ถูกจำกัดด้วยคนที่แข็งแรงน้อยที่สุด

สถานการณ์ที่คล้ายคลึงกันคือการเก็บเกี่ยวในทุ่งนา คนที่ทำงานช้าไม่ได้ขัดขวางคนที่ทำงานรวดเร็ว และหากต้องการความช่วยเหลือมากขึ้น คุณก็สามารถเพิ่มผู้คนมากขึ้นได้

หลักการเรื่องข้อต่อที่อ่อนแอที่สุดใช้กับสถานการณ์ที่แต่ละคนทำงานในบทบาทที่จำเป็น ตัวอย่างเช่น ถ้าอิฐที่ซ้อนกันหลายชั้นกำลังรอให้ช่างมาผสมปูน ก็ไม่มีใครทำงานได้เพราะเขาชักช้า

ในองค์กรส่วนใหญ่ มีคนหลายคนอยู่ในตำแหน่งที่เฉพาะเจาะจง แต่ละคนทำงานที่จำเป็นต่อผู้อื่น หากเขาทำหน้าที่ของเขาไม่ดี ทุกคนก็ได้รับผลกระทบ ปัญหาไม่สามารถแก้ไขได้ด้วยการเพิ่มคนเข้ามาช่วยเหลือ เพราะคนอื่นไม่สามารถทำงานแทนเขาได้

มีภาพตัวอย่างที่เรียกว่า “คอขวด” เมื่อพลิกขวดหรือเหยือกที่เต็มไปด้วยของเหลว ของเหลวจะไม่หลุดออกมาทันที การไหลถูกจำกัดด้วยขนาดของคอ ในทำนองเดียวกัน ในหลายองค์กรก็มีกิจกรรมและโครงการต่างๆ ที่ต้องชะลอตัวลงเนื่องจากต้องรอให้บุคคลใดบุคคลหนึ่งทำหน้าที่ของเขา

หากบุคคลหนึ่งไม่สามารถปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งของตนได้

• สมาชิกในทีมคนอื่นไม่สามารถทำงานของตนได้เช่นกัน

• สมาชิกในทีมคนอื่นๆ เริ่มไม่พอใจกับข้อต่อที่อ่อนแอ

• ทีมสูญเสียความมั่นใจในผู้นำเพราะเขาล้มเหลวในการแก้ไขปัญหา

• ทีมงานลดความคาดหวังในสิ่งที่สามารถทำให้สำเร็จได้

บุคคลที่เป็น “ข้อต่ออ่อนแอ” ในทีมต้องถูกย้ายไปยังตำแหน่งอื่นเพื่อที่เขาจะได้ไม่จำกัดทีม

► คุณนึกถึงงานประเภทใดอีกที่สามารถใช้ภาพตัวอย่างของ “คอขวด” อธิบายได้?

เมื่อใส่ผลไม้ชิ้นที่เน่าเสียในตะกร้าพร้อมกับผลไม้ชิ้นอื่น ผลไม้อื่นๆ ก็จะเน่าเสียในไม่ช้า ปรากฏการณ์นี้แสดงให้เห็นถึงผลกระทบของทัศนคติ ทัศนคติที่ดีและทัศนคติที่ไม่ดีส่งผลกระทบต่อผู้อื่น แต่ทัศนคติที่ไม่ดีส่งผลกระทบมากที่สุด

[1]ในการสรรหาสมาชิกทีม ให้มองหาทัศนคติมากกว่าความสามารถ คนที่มีทัศนคติถูกต้องสามารถรับการฝึกฝนและจูงใจได้ แต่คนที่มีทัศนคติที่ไม่ดีไม่สามารถรับได้ อย่าจ้างคนที่มีทัศนคติที่ไม่ดีและคิดว่าคุณสามารถเปลี่ยนแปลงเขา บุคคลในทีมที่มีทัศนคติที่ไม่ดีจะต้องถูกนำออกไปหากเขาไม่เปลี่ยนแปลง

เฝ้าระวังคนที่มีนิสัยชอบสร้างปัญหา

คนที่ชอบสร้างปัญหาพยายามที่จะได้รับความเคารพและเป็นคนสำคัญโดยการโจมตีผู้นำ (ไม่ใช่แค่ผู้นำสูงสุด) พวกเขาอาจเลือกคนหนึ่งที่จะโจมตีซ้ำแล้วซ้ำอีก พวกเขาเป็นอันตรายทั้งต่อบุคคลและองค์กร ผู้นำต้องเรียนรู้ที่จะเฝ้าระวังคนเหล่านี้และปกป้องผู้อื่นจากพวกเขา คนที่ชอบสร้างปัญหาอาจทำให้ผู้ช่วยที่ดีที่สุดของคุณถอนตัวออกไป

ลักษณะเฉพาะของคนที่ชอบสร้างปัญหา

• เขามีประวัติที่เป็นอันตรายของเขามาแล้วก่อนหน้า

• ปัจจุบันเขาก็ยังสร้างความเสียหายอยู่

• เขาอ้างถึงแนวร่วมโดยไม่เอ่ยชื่อเวลาที่เขาร้องเรียนบางอย่าง

• เขาตัดสินวิจารณ์ผู้นำคนก่อนหน้าและยกยอผู้นำคนใหม่

• ดูเหมือนว่าเขาจะสนิทกับผู้นำคนใหม่ได้อย่างรวดเร็ว

• เขายกยอคุณมากเกินไป

• เขาชอบจับผิดคนอื่น

• เขาไม่เคยอยู่คริสตจักรไหนหรือหน่วยงานไหนได้นาน

• เขาพูดโกหก

• เขาก้าวร้าวและเป็นคนต่ำทรามได้

• เขาชอบอวดเงินของเขา

• เขาจะทำสิ่งที่คนไม่เป็นคริสเตียนทำเพื่อบรรลุเป้าหมายของเขา

• เขาทำตามกำหนดการของตัวเองและไม่ยอมให้ตรวจสอบ

• เขาชอบยั่วยุให้คนอื่นโกรธหรือทำให้ท้อใจ

• เขาพูดถึงความยากลำบากของตัวเองเพื่อทำให้ตัวเองดูเข้มแข็งขึ้น

• เขาไม่พอใจกับความคิดเห็นที่ขัดแย้งใด ๆ

ทีมกีฬาทีมหนึ่งมีผู้เล่นมากกว่าจำนวนผู้เล่นที่ต้องการในสนาม โค้ชจึงสับเปลี่ยนผู้เล่นในระหว่างการแข่งขันเพื่อให้ผู้เล่นที่เหลืออยู่ได้แสดงความสามารถที่แตกต่างกันและให้ผู้เล่นที่ดีที่สุดได้พัก บนม้านั่งนั้นมีผู้เล่นที่พร้อมเล่น แต่บางคนเป็นผู้เล่นอายุน้อยที่ยังต้องได้รับการพัฒนาอยู่

องค์กรต้องทำงานอย่างต่อเนื่องเพื่อขยายทีม ควรมีผู้นำรุ่นใหม่ที่กำลังพัฒนาขึ้นมา ควรมีคนที่มีความสามารถพิเศษเข้ามาในทีม

“ม้านั่ง” ในองค์กรเปรียบเสมือนม้านั่งสำหรับทีมกีฬา บ่อยครั้งที่ผู้คนบนม้านั่งมีประสบการณ์น้อยและกำลังพัฒนา ม้านั่งขององค์กรก็มีผู้เชี่ยวชาญที่เพิ่มเข้ามาด้วย

อย่าเพียงแค่จับคนใส่ตำแหน่งต่าง ๆ ที่จำเป็นของทีม ขอให้สร้างทีมขยายต่อไปเรื่อย ๆ มองหาคนที่มีศักยภาพและอุทิศตัว อนุญาตให้พวกเขาช่วย ถ้าพวกเขาทำได้ดีค่อยให้ความรับผิดชอบแก่พวกเขา

► อะไรคือวิธีการขยายทีมสำหรับคริสตจักรท้องถิ่น? อธิบายบทบาทและประเภทของบุคคลที่สามารถเพิ่มเข้ามาใน “ม้านั่ง” ได้

ทีมงานที่ดีจะดึงดูดสมาชิกที่ดี ขอให้คิดถึงลักษณะของคนที่ถูกดึงดูดเข้ามาในทีมของคุณ ใครที่กำลังเข้ามาร่วมทีมบ้าง? ใครที่ออกไป? การเปลี่ยนแปลงแสดงให้เห็นว่าทีมของคุณแข็งแกร่งขึ้นหรืออ่อนแอลง

สมาชิกทีมช่วยด้วยเหตุผลหลายอย่าง ซึ่งรวมถึงการมีสายสัมพันธ์ที่ดีกับคนอื่น มีเจตนาที่ดี ความมุ่งมั่นสู่เป้าหมาย และความปรารถนาทำบางสิ่งที่สำคัญ

เมื่อสรรหาคน ขอให้มองหาคนที่มีภาระใจแทนที่จะคิดว่าคุณสามารถมาสร้างภาระใจภายหลังได้ ก่อนหน้านี้เราได้ศึกษาเรื่องผู้นำระดับห้า นี่คือคนที่ใฝ่ฝันให้องค์กรประสบความสำเร็จโดยไม่ได้มีแรงจูงใจที่เห็นแก่ตัว ผู้นำควรมีความใฝ่ฝันนี้และมองหาคนอื่นที่มีความใฝ่ฝันอย่างเดียวกัน

ถามความคิดเห็นของคนที่สามารถช่วยเหลือทีมได้ ขอให้ฟังพวกเขา เชิญให้พวกเขามีส่วนร่วม มอบหมายความรับผิดชอบให้พวกเขา และจากนั้นขยายบทบาทหน้าที่ของพวกเขา

ทุกสิ่งที่คุณทำ ถามตัวเองว่า “ใครสามารถช่วยฉันได้บ้าง?” พัฒนาและอาศัยคนกลุ่มเล็ก ๆ ที่มีความสามารถและมีความสัมพันธ์ที่ดีกับคุณ

► คุณจะอธิบายเกี่ยวกับบทสนทนาระหว่างผู้นำกับผู้ที่อาจเป็นสมาชิกทีมว่าอย่างไร? ผู้นำจะได้รับความสนใจจากเขาได้อย่างไร?

1. ตัดสินใจสร้างทีม - เริ่มต้นจากการลงทุน

2. รวบรวมทีมที่ดีที่สุดเท่าที่เป็นไปได้ - ยกระดับศักยภาพ

3. ยอมจ่ายราคาเพื่อพัฒนาทีม - รับประกันการเติบโต

4. ทำสิ่งต่าง ๆ ร่วมกันเป็นทีม - สร้างชุมชน

5. มอบความรับผิดชอบและอำนาจหน้าที่ให้กับสมาชิก - สร้างผู้นำ

6. มอบความสำเร็จให้เป็นของทีม - ยกระดับความเชื่อมั่นและกำลังใจ

7. เฝ้าดูให้แน่ใจว่าการลงทุนนั้นได้รับผลที่ดีคืนกลับ – นำมาซึ่งการตรวจสอบ

8. สร้างโอกาสใหม่ ๆ – ขยายความสามารถของทีมมากขึ้น

9. เตรียมสิ่งจำเป็นต่อความสำเร็จให้แก่ทีม - ทำให้ได้รับผลลัพธ์ที่ดีที่สุด

อับซาโลมเป็นบุตรชายของกษัตริย์ดาวิด เขาหน้าตาดีและมีชื่อเสียงในประเทศ เมื่อผู้คนมาที่เมืองหลวงพร้อมกับปัญหาต่าง ๆ เขาพูดว่า “ถ้าหากข้าเป็นกษัตริย์ ข้าจะช่วยพวกท่าน” ผู้คนจึงเริ่มต้นรู้สึกว่าทุกสิ่งจะดีขึ้นหากอับซาโลมได้เป็นกษัตริย์ (2 ซาโลมอน 15:3-4)

อับซาโลมสามารถใช้ความสามารถของเขาเพื่อช่วยกษัตริย์แก้ไขปัญหาต่าง ๆ แทนที่จะทำแบบนั้น เขากลับทรยศไม่ภักดี เนื่องจากกษัตริย์ไม่ได้จัดการให้มีระบบเพื่อจะรับรู้และแก้ไขปัญหาให้กับประชาชน นั่นจึงเปิดโอกาสให้กับใครบางคนทรยศได้ ผู้นำทุกคนควรแน่ใจว่าผู้คนมีวิธีการที่ดีในการสื่อสารถึงปัญหาต่าง ๆ ของพวกเขาได้

บุรุษหลายพันเข้าร่วมการกบฏของอับซาโลม แม้แต่เพื่อนสนิทที่สุดของดาวิดบางคนก็ร่วมด้วย อับซาโลมเต็มใจให้ประชาชนตายเพื่อเห็นแก่ความมักใหญ่ใฝ่สูงของเขา ลำดับความสำคัญของเขาไม่ใช่ผลประโยชน์ของประชาชนแต่เป็นฐานะชื่อเสียงของเขาเอง

ผู้นำควรพิจารณาถึงรูปแบบของความเป็นผู้นำและการกำกับดูแลที่สมาชิกทีมแต่ละคนต้องการ จอห์น แม็กซ์เวลล์ กล่าวว่า...

• ผู้เริ่มต้นที่มีความกระตือรือร้นต้องการทิศทาง

• ผู้เรียนรู้ที่ยังทำไม่ได้อย่างที่คาดหวังต้องการการฝึกสอน

• ผู้ที่ทำได้อย่างสมบูรณ์รอบคอบต้องการการสนับสนุน

• ผู้ที่ประสบความสำเร็จด้วยการพึ่งพาตัวเองต้องการความรับผิดชอบ[1]

เมื่อทำการสรรหาคนสำหรับตำแหน่งงาน ให้พิจารณาว่าตำแหน่งนั้นต้องการบุคคลประเภทใด Maxwell อธิบายถึงประเภทของคนเหล่านี้ไว้ดังนี้

• คนที่อยู่หน้าฉากหรือคนที่อยู่หลังฉาก

• คนที่มีความสามารถหลากหลายหรือคนที่มีความสามารถเฉพาะทาง

• คนที่เป็นผู้ผลิตหรือคนที่เป็นผู้บำรุงรักษา

• คนที่ถนัดทำงานกับคนหรือคนที่ถนัดทำงานกับเอกสาร

• คนที่เป็นผู้นำหรือคนที่เป็นผู้สนับสนุน

• คนที่เชี่ยวชาญหรือคนที่ยังมือใหม่

• คนที่คิดแบบสร้างสรรค์หรือคนที่คิดแบบนามธรรม

• คนที่ต้องการการดูแลอย่างต่อเนื่องหรือคนที่ต้องการการดูแลเพียงเล็กน้อย

• คนที่ถนัดเล่นเป็นทีมหรือคนที่ถนัดเล่นเดี่ยว

• คนที่อุทิศตัวระยะสั้นหรือคนที่อุทิศตัวระยะยาว[2]

ผู้นำควรยกความสำเร็จให้กับทีมงานเสมอ คนที่เป็นส่วนหนึ่งในความสำเร็จจะได้รับแรงบันดาลใจให้ทำงานอย่างดีที่สุด

เมื่อเป็นตัวแทนของทีมต่อคนภายนอก ผู้นำไม่ควรตำหนิทีมสำหรับความล้มเหลว ผู้นำควรรับผิดเองและตระหนักว่าเขาสามารถเป็นผู้นำที่มีประสิทธิภาพมากกว่านี้ ถ้าหากเขาปกป้องสมาชิกทีม สมาชิกจะภักดีต่อเขา

อนุญาตให้นักศึกษาแบ่งปันว่าพวกเขาคาดหวังที่จะเปลี่ยนแปลงเป้าหมายหรือการกระทำหลังจากได้เรียนบทเรียนนี้อย่างไรบ้าง

1. ไม่มีสิ่งสำคัญใดที่จะสำเร็จได้โดยการทำงานของคน ๆ เดียว

2. ทีมงานคือกลุ่มคนที่เป็นหนึ่งเดียวกันด้วยเป้าหมายใหญ่ ค่านิยมพื้นฐาน การร่วมมือ และความเป็นผู้นำที่ได้รับการยอมรับ

3. คุณควรทำงานเพื่อพัฒนาทีมก่อนที่จะพัฒนาความใฝ่ฝัน

4. สำหรับสมาชิกทีม ทัศนคติสำคัญยิ่งกว่าความสามารถ

5. องค์กรต้องทำงานอย่างต่อเนื่องเพื่อขยายทีม

1. เขียนสรุปหนึ่งย่อหน้าเกี่ยวกับแนวคิดเรื่องชีวิตที่เปลี่ยนแปลงจากบทเรียนนี้ อธิบายเหตุผลว่าทำไมเรื่องนี้จึงสำคัญ สิ่งนี้ให้ประโยชน์อะไรบ้าง? จะมีผลเสียอะไรเกิดขึ้นหากไม่รู้เรื่องนี้?

2. อธิบายวิธีที่คุณจะนำหลักการต่าง ๆ จากบทเรียนนี้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตของคุณเอง บทเรียนนี้เปลี่ยนเป้าหมายของคุณอย่างไรบ้าง? คุณมีแผนที่จะเปลี่ยนการกระทำของคุณอย่างไรบ้าง?

3. ท่องประโยคสรุปทั้งห้าประโยคจากบทที่ 10 นี้ เตรียมตัวเขียนทั้งห้าประโยคที่ท่องจำตอนเริ่มต้นชั่วโมงเรียนถัดไป