Lesson 14: Botsoali Nakong ea Bocha

Qetellong ea thuto ena, baithuti ba lokela ba be ba ka:

(1) Utloisisa lintho tse tlang pele ho Molimo bakeng sa bocha.

(2) Nka boikarabelo ba ho susumetsa le ho koetlisa bacha ho itokisetsa ho ba batho ba baholo.

(3) Ho susumelletseha ho hlaolela likamano tse phetseng hantle, tse behang litholoana le bacha.

(4) E-ba le lisebelisoa tsa ho latela melao-motheo ea mangolo ha u ntse u tobane le mathata a bocha.

Mantsiboeeng a mang le a mang, Maretha o ne a ipha nako ea thapelo le ho bala Mangolo le bana ba hae ba babeli. O ne a bala litemana tse ling tsa Mangolo, a khefutsa qetellong ea temana ka ’ngoe ho bua ka lintho tse sebelisoang bophelong. Ha bana ba hae e e-ba bacha, Maretha o ile a ba fa nako ea ho bala le ho hlalosa litemana tsa Mangolo. Ba ne ba hlalosa Mangolo hantle hobane ba ne ba ithutile mohlaleng oa ’mè oa bona. Ba ile ba khona ho beha ka mantsoe a bona melao-motheo ea bophelo eo ba ithutileng eona ho eena.

Sechaba se seng le se seng se na le lebitso bakeng sa nako ea bophelo pakeng tsa bongoana le botho bo boholo. Ke nako eo mocha a qalang ho ba le lithahasello tsa batho ba baholo, tse kang tsa thobalano, empa a e-s'o khone ho nka boikarabelo ba batho ba baholo. Linaheng tse ling, ka molao motho ke motho e moholo ha a le lilemo li 18. Linaheng tseo, motho ea ka tlaase ho lilemo tse 18 a ke ke a nyaloa, a sebeletsa sesoleng, kapa a etsa likonteraka tsa molao ntle le tumello ea motsoali.

Lilemo tsa bocha ha li tšoane hantle hohle. Lichabeng tse ling, motho a ka ’na a itokisetsa ho phela e le motho e moholo pele ho lilemo tse 18, ha a ithutile ho etsa mosebetsi oo batho ba baholo ba o etsang. Lichabeng tse ling, motho a ka ’na a tsoela pele ho itšetleha ka batsoali ka lilemo tse ’maloa ka mor’a lilemo tse 18, ha a ntse a qetela lithuto tsa hae.

► Ke lentsoe lefe le sebelisoang sechabeng sa heno ho hlalosa bacha lilemong tse lipakeng tsa bongoana le botho bo boholo?

► Motho e moholo ke eng?

Tlhaloso e 'ngoe ea motho e moholo e sebelisetsoang batho le liphoofolo ke ena: sebōpuoa se seng se hōlile ho fihlela se hōlile. Leha ho le joalo, ho ba motho e moholo ho bolela ho fetang khōlo ea ’mele. Mocha a ka ’na a ba le boholo le matla a motho e moholo empa a e-s’o lokele ho jara boikarabelo ba batho ba baholo.

► Ke litšobotsi life tseo batho ba baholo ba nang le tsona ntle le khōlo ea 'mele?

Ka kakaretso, motho e moholo ke motho ea khonang ho itsamaisa le ho nka boikarabelo ba liqeto. Tlhaloso ena ha ea nepahala hantle hobane maemo a boikarabelo ba botho a fapana haholo. Motho e mong le e mong ea sa ikaroleng ka ho feletseng o susumetsoa ke batho ba bang, esita le batho ba baholo ha ba lokolohe ka ho feletseng qetong e ’ngoe le e ’ngoe. Leha ho le joalo, ka kakaretso batho ba baholo ba khetholloa ka ho etsa le ho ikarabella bakeng sa liqeto tsa motho ka boeena. Qetellong ea nako ea bocha, motho o lokela ho itokisetsa ho iketsetsa liqeto. Sepheo sa batsoali ke ho lokisetsa mocha boikarabelo boo.

Jesu o boletse pale ea mora ea ileng a batla lefa leo e leng la hae ho ntata’e, ea neng a ntse a phela (Luka 15:11-32). Mora o ile a nka letlotlo ‘me a le senya ka bohlasoa. Ona ke mohlala oa motho ea ileng a qeta boemo ba bocha ’me ea e-ba motho e moholo empa a sa itokisetsa ho etsa liqeto tse bohlale. Ho na le bacha ba bangata ba baholo ba nang le tlokotsi tsa liqeto tse fosahetseng tseo ba li entseng hobane ha baa ka ba hōla hantle pele ba fumana tokoloho le boikarabelo ba ho ba batho ba baholo.

Lentsoe la Molimo le na le bohlale bo bongata bakeng sa bocha, nako ea boleng khōlong ea motho.

► Moithuti o lokela ho bala Luka 2:40, 52 bakeng sa sehlopha.

Jesu o ile a kena lilemong tsa bocha ’me a hōla kelellong le ’meleng. Pakeng tsa litemana tsena tse peli ke tlaleho ea Jesu ha a etetse Tempele ho ea bua le baruti. O ne a sa hōla ’meleng feela, empa hape o ne a ikutloa a khona ho ikemela haholoanyane. O ne a boetse a itokiselitse ho arolelana maikutlo le ba bang ka ntle ho lelapa la hae le metsoalle.

Maria le Josefa ba ile ba hlolloa ke puisano ea Jesus’ le matichere, empa joale Maria o ile a bolella Jesu hore eena le Josefa ba ne ba tšoenyehile ka matsatsi a mararo (Luka 2:46-48). Jesu a araba a re ba kabe ba saka ba tšoenyeha, hobane o ne a qala mosebetsi oa Ntata’e (Luka 2:49). Ha a sa le mocha o ile a utloa taba-tabelo e tloaelehileng ea ho qala ho latela takatso ea bophelo ba hae. Leha ho le joalo, o ile a khutlela hae 'me a ipeha tlas'a bolaoli ba batsoali ba hae’ bakeng sa lilemo tse setseng tsa bocha ba hae (Luka 2:51).

Nakong ea bocha, ’mele oa ngoana o fetoha ho tšoana le motho e moholo. Ngoana a ka hōla ka potlako ka bolelele. Moriri o qala ho mela libakeng tse 'maloa' meleng. Lentsoe le ka ’na la teba haholoanyane. Ntate kapa ’mè o lokela ho etsa bo’nete ba hore ngoana oa bona oa utloisisa hore liphetoho li tloaelehile. Molimo o ile a rera tsoelo-pele e tloaelehileng ea ’mele le ea kelello ea batho.

Hoba le kamano entle le ngoan’a hau ho tla mo thusa hore a ikutloe a e-na le tsebo ea ho qoqa ka ho phuthuloha le uena karolong ea nako ena ea bophelo. Ngoana ea ikutloang a sa phuthulohele ho buoa le motsoali ka lintho tsena a kanna a ba le matsoalo a lekunutu ‘me a ka batla litaba ho metsoalle kapa marang-ra’ng.

Bocha hase feela ntsetsopele ea bophelo ba ngoana’ joaloka ha bo ne bo le teng pele. Batsoali ba ea fosa ho nahana hore ba ka tsoela pele ho tsamaisa le ho ruta mocha ka tsela e tšoanang le eo ba neng ba ka ruta ngoana e monyenyane ka eona. Kelello le lithahasello tsa bacha lia fetoha. O ikutloa a labalabela tokoloho ea batho ba baholo, katleho le tlhompho. Bacha baa ferekana haeba ba tšoaroa joaloka bana ba banyenyane.

Mangolong ohle ho na le mehlala ea bacha ba etsang liqeto tse bohlale, joaloka Jesu, kapa liqeto tse fosahetseng, joaloka ha re ile ra bala paleng e boletsoeng ke Jesu (Luka 15:11-32). Batsoali ba lokela ho utloisisa hore na mora kapa morali oa bona o hōla joang maikutlong. Sepheo sa motsoali ke ho thusa mocha hore a hlaolele boitšoaro likarolong tsohle, ho akarelletsa le maikutlo, e le hore ho se ke ha hlola ho hlokahala taolo ea ntate kapa ’mè.

► Bala Baefese 6:1-4. Ke litataiso life ka ho hlaka tseo re li fumanang serapeng see?

Bana ba lokela ho mamela batsoali ka bobeli, ho bolelang hore ntate le ‘m’e ba lokela ho sebelisana. Serapa sena se hokanyana ka matla kutlo ho batsoali le taelo ea ho utloa Molimo. Batsoali ba sa ruteng bana ba bona ho ba le kutlo ha ba ba lokisetse ho utloa Molimo. Ho lamella bana hore ba le fetohele le le batsoali ho ba lokisetsa ho fetohela Molimo.

Lengolo lena le fana ka tataiso e ikhethang ho bo ntate. Bo-ntate ba lokela ho khalema ka tsela e sa ferekanyeng kapa ho nyahamisa bana ho etsa ho lokileng. Kotlo le khalemo li ea hlokahala, 'me ha ba thabise ngoana hang-hang, empa ntate o lokela ho ba ea tsitsitseng le ea lerato. Seo se bolela hore ntate o lokela ho utloisisa ho hong ka khōlo ea maikutlo ea ngoana.

Ntate ha aa lokela ho fana ka khalemelo feela, empa hape le kholiso ea moea le thuto e tsoang ho Morena. Ha re hōlise bana ba rōna feela ka ho hlasela liphoso tsa bona. Re tlameha ho leka ho utloisisa le ho khothatsa bana ba rōna. Re sebelisa ’nete ea Molimo eseng feela litlhoko tsa rōna. Re bontša hore le rōna re phela ka ho mamela Molimo Re tlameha ho leka ho utloisisa le ho khothatsa bana ba rōna. Re sebelisa ’nete ea Molimo eseng feela litlhoko tsa rōna. Re bontša hore le rōna re phela ka ho mamela Molimo.

Ha ngoana a ithutile ho hlompha le ho mamela lilemong tsa hae tsa bongoana, koetliso ea mocha e bonolo haholoanyane! Kamano eo batsoali ba e thehileng ha bana ba sa le banyenyane e tla thusa nakong ea liphetoho tsa 'mele, tsa maikutlo le tsa moea boithuto ba bocha. Ha ho na litaelo tsa ho etsa hore botsoali bo be bonolo, empa ho theha kamano e ntle esale pele ho etsa hore puisano e khonehe nakong eohle ea bocha.

Batsoali ba lakatsa eka bana ba bona ba ka mamela, empa hangata ntate kapa ‘m’e ba lokela ho mamela pele. Ka kōpo, bakeng sa hau le bona – beha faatše mohala oa hau, buka, mosebetsi, kapa eng le eng eo o e etsang ‘me o ba fe nako ha ba batla ho bua. Ba mamele joalo ka ha eka ha ho letho le leng le nkang sebaka. Mamela ntle le ho khalema liphoso tsa bona ho fihlella o utloisisa hantle seo ba batlang ho se bua. Ba lokela ho utloa hore ka’nete o ba nka ba e-na le boleng ‘moho le tsela eo ba bonang litaba ka eona, le hore o ba hlompha e le batho. Esita le haeba ba sa rate keletso ea hau, batla e hlompha haholoanyane kamor’a hore ba tsebe hore o ne o mametse e le ka’nete.

Ho ka ‘na ha e-ba thata ho mamela ha motho e mocha a bontša ho se khotsofale, khalefo, kapa ho ikhula. Hopola hore motho e mocha ha utloisise ka botlalo boikutlo ba hae. Ka linako tse ling bacha ba bua seo ba se buang hobane maikutlo a bona a angoa ke maemo a bona, likamano le ’mele ea bona. Lintho tsena kaofela li ka ama maikutlo a bacha: khatello ea kelello sekolong, khatello ea ho amoheloa ke metsoalle, ho tšoenyeha ka liphetoho tsa ’mele, ho hlonama ka ho se ikutloe e le tsa bohlokoa kapa ho hlomphuoa, seo li-homone tsa bona li se etsang, le mokhathala oa bona ka lebaka la mekhoa e sa tsitsang ea ho robala.

► Bala Moeklesia 11:9-12:1, 13. O ne u tla hlalosa joang litaelo tsa litemana tsee mothong e mocha?

Lefatše le ka ’na la lokafatsa boitšoaro bo bohlasoa le bo litšila ho bacha, empa litemana tsena li bolella mocha hore a hopole hore o ikarabella ho Molimo bakeng sa Diketso tsa bona. Ke moahloli oa bona.

Ho Ruta Lentsoe la Molimo nakong ea mesebetsi e sa tšoaneng ea bophelo ho ntse ho le bohlokoa haholo mothating ona oa bophelo (Deuteronoma 6:6-7). Leha ho le joalo, ho thata le ho feta, hobane bacha ba phathahana ka mesebetsi e mengata ka ntle ho sehlopha sa lelapa. Ba na le lithahasello tsa bona, mesebetsi ea thuto, lipapali le lihlopha tsa metsoalle. Batsoali ba bona ba ke ke ba ba le bona ka linako tsohle, empa Molimo o teng, ’me batsoali ba lokela ho tšepahala ha ba ba rapella. Bo-ntate le bo-’mè ba lokela ho batla bohlale ho Molimo ka ho ipha nako ea lipuisano tse khethehileng. Ke habohlokoa haholo hore batsoali ba lule ba ameha le ho hlokomela likarolo tse sa tšoaneng tsa bophelo ba bona ba bacha.

► Balang I BaThesalonika 2:11-12 ‘moho. Ke maikarabello afe ao Molimo a a fileng bo-ntate likamanong tsa bona le bana babona ba ntseng ba hola?

Batsoali, ha ba nahane hore ntho e 'ngoe le e' ngoe e lokile hobane feela mathata a sa totobala. Lebella hore mora kapa morali oa hau a tobane le liteko le ho ba le mefokolo, hobane ba tla etsa joalo! Ba fe boikarabello bakeng sa lichelete tsa bona, hore na ba qeta nako ea bona joang, khetho ea bophelo eo ba e etsang, le bohloeki ba bona ba thobalano. Kopa bohlale le keletso ho ba bang. Mamela matichere le ba bang ba bontšang ngongoreho. Leha eba o sa lumellane le maikutlo a motho e mong ka ngoan’a hau, o lokela ho mamela le ho leka ho utloisisa litlhoko tsa ngoan’a hau.

Rapella bacha ba hau, ‘me o ba bolelle hore o ntse o ba rapella. Etsa hore ba utloe o ba rapella. Ba bolelle lithapelo tse ikhethang tseo o li rapelang. Mohlala, o ka re, “Ke rapela hore u lape le ho nyoreloa ho loka (Mattheu 5:6); le hore u nyoreloe Molimo joalo ka khama e tsetselela metsi a molatsoana! (Dipesaleme 42:1). Ke kopa Molimo hore a u tlatse ka Moea oa Hae (Baefese 5:18) e le hore u tle u mo rate ka pelo ea hau eohle, botho, le kelello le moahisane oa hau [kapa bana beno] joalo ka ha u ithata (Mattheu 22:37-39).”

► Ke life lirapa tse ling tsa mangolo tseo ka tsona u ka li rapellang mocha oa hau?

Ea ho qetela, leetong lena la semoea ‘moho le bacha ba hau, sebelisa Lentsoe la Molimo le bona:

• Eba mohlala: khafetsa sebelisa nako ea hau ho ithuta Bibele ea hau. Bua le mora le morali oa hau ka seo Molimo a o rutang sona le hore na o sebelisa Lentsoe la Molimo joang bophelong ba hau. Esita le haeba ba se na karabelo e chesehang kapa ba sa tsoele pele ka moqoqo, ba mametse ’me ba angoa ke Lentsoe!

• Hopolang lirapa tsa mangolo ka hlooho ‘moho le le lelapa ‘me le phete litemana kamehla ka nako ea lijo kapa qetellong ea letsatsi.

• Bala le ho bua ka buka ea Diproverbia ‘moho temana e le ‘ngoe ka nako. Diproverbia ke buka e babatsehang bakeng sa linako tse khutšoanyane tsa thapelo, e nang le bohlale bo sebetsang bakeng sa bophelo ba letsatsi ka leng. E fana ka menyetla ea lipuisano tse ngata ‘me e na le tsusumetso e kholo.

• Litaelo, melao-motheo, le mehlala mangolong ohle li sebetsa linakong tsohle tsa bophelo, kahoo ithute Lentsoe la Molimo kaofela le bara le barali ba hau.

Luka 2:52, temana e hlalosang kholo ea Jesu ha e sa le mocha, e re o bile a hola kamanong le ba bang. Molimo o na le thahasello e kholo likamanong tsa rōna. O re entse hore re be le likamano tsa botho le botsoalle.

Ka thoko ho litho tsa lelapa, re susumetsoa ke barutoana ‘moho le rōna, baahisane, lihlopha tsa kereke, basebetsi ‘moho, matichere le baetapele ba bang, le mecha ea litaba. Lithaka ha ngata ke tsona tse nang le tšusumetso, sebakeng sa botle kapa bobe. Batsoali ba Bakreste ba lokela ho bea leihlo likamano tsa bophelo tsa bana ba bona le bacha.

Ha mocha oa hau a ntse a hatela pele ho ba motho e moholo, ka hloko le ka thapelo nahana seo ba ka se jarang. Likompeleng le mehaleng ea lelapa, le lisebelisoeng tsa lelapa tse khethehileng, sebelisa mokhoa e khethehileng ea ho thibela lelapa la hau ho fumana litaba tsa liabolosi. Beha meeli ea nako bakeng sa tšebeliso ea losebelisoa. Laola marang-rang, lifilimi, mananeo a seea-le-moea pono, le mekhahlelo e meng ea marang-rang. Joalo feela ka ha u ne u ke ke oa lumella mocha oa hau ho nka nako le batho ba itseng boahelaneng ba hau, se ke oa ba lumella ho latela le ho hokahana le batho ba fosahetseng lisebelisuoeng tsa bona tsa motlakase.

► Ha hoa lekana ho sireletsa bacha ba hau feela. Nakong ea bocha, u boetse u lokisetsa mora kapa morali oa hau hore a nke boikarabelo ba ho iketsetsa liqeto tse bohlale tse hlomphang Molimo le ho sireletsa meea ea bona. Ke litsela life tseo ka tsona o ka rutang mocha oa hau boikarabello le boitlaleho tšebelisong ea bona ea tekhenoloji le lefatšeng la bona la mang-rang?

Batho ba bacha ba tloaetse ho etsa lihlopha tsa metsoalle tse qetang nako ‘moho. Ba ithuta ho arolelana lithahasello tsa bona, tse kang ho thabela mofuta e tšoanang ea boithabiso. Ba qala ho arolelana maikutlo a tšoanang ka kereke, batsoali ba bona, sekolo le litsi tse ling. Hangata batsoali ba makatsoa ke liphetoho tsa maikutlo a bona a lilemong tsa bocha. Ka linako tse ling bacha ba ba le litlhaloso le khoboso tse sa lebelloang ’me ba sebelisa mantsoe ao ba ithutileng ’ona metsoalleng. Sehlopha sa metsoalle se fetoha lelapa le leng le fanang ka kamohelo ea litho tsa lona. Mocha o khahloa haholo ke lelapa le leng haeba lelapa labo le sa mo fe boikutlo ba bohlokoa, boitsebahatso le kamohelo.

Motsoali o fumana ho le thata haholo ho ntša mocha sehlopheng sa metsoalle kapa ho fokotsa tšusumetso ea sehlopha. Ha motsoali a nyatsa sehlopha kapa batho ka bomong, ngoana o batla ho ba sireletsa ’me o ikutloa eka motsoali ha a utloisise. Ntate kapa ‘m’e ba ka thusa mocha ka ho bontša tsotello, thahasello, le lerato. Ha motsoali a fihlella litlhoko tsa maikutlo tsa mocha, ha a itšetlehe ka sehlopha sa metsoalle hore e be lelapa le leng.

► Ke ha joang batsoali ba malapa a fapaneng ba ka sebetsang ‘moho ho thusa bacha ba bona?

► Ke ha joang kereke ea hau e ka tšehetsang batsoali ba bacha ha ba ntse ba thusa bacha ba bona ho ba le bophelo bo botle le botho bo tlotlang Molimo?

Ngoana ha a fetohe motho e moholo ka nako e le 'ngoe. Ngoana o feta nakong ea phetoho e nkang lilemo tse 'maloa.

Hara mangolo 'ohle, buka ea Diproverbia e ne e ngoletsoe bacha ka ho khetheha. Diproverbia, Morena Solomone o ile a bua le mora oa hae, ea neng a ithuta ka bophelo le ho hōlisa pono ea lefatše. Solomone o ile a buisana le mora oa hae ka karolo e ’ngoe le e ’ngoe ea bophelo, ka meputso ea ho khetha litsela tsa Molimo le ka likotsi tsa ho hana litsela tsa Molimo.

Litumelo tse ileng tsa thehoa bongoaneng le lilemong tsa bocha, ’me liqeto tse entsoeng nakong eo ke tsa bohlokoa haholo bophelong ba motho. Ha re ntse re nahana ka liqholotso tse ’maloa tsa ho fetela bathong bo baholo, re tla nahana ka hore na Lentsoe la Molimo le ka re thusa joang ho tsamaisa lilemo tsa bocha le bacha ba rōna.

Qholotso 1: Mocha o hlahloba sohle seo a se rutiloeng ’me o etsa qeto ea hore na o tla lumela eng.

Mocha o batla hore litumelo tsa hae li hlake kelellong ea hae, kahoo o hlahloba le ho botsa hore na o rutiloe eng. Ho na le monyetla oa hore a ke ke a amohela ntho e ’ngoe le e ’ngoe eo batsoali ba hae ba mo rutileng eona. Batsoali ba tšaba kotsi eo. Haeba ba ikutloa ba sa khone ho mo thusa ho utloisisa litaba tseo a li nahanang, ba ka ’na ba qala ho mo tšoara joaloka ngoana hape, ba batla hore a amohele litumelo tsa bona ntle ho pelaelo. Sena se etsa hore mocha a ikutloe eka ha ba mo lumelle ho inahanela.

Motsoali ka mamello eohle o lokela ho hlalosa mabaka a litumelo le ho fa mocha monyetla ea ho buoa le batho ba bang ba ka thusang ho li hlalosa.

► Balang Diproverbia 23:22-23 ‘moho.

Litemaneng tsena, Molimo o re mocha o lokela ho khetha ho mamela bohlale ba batsoali ba hae. Ntate kapa ’mè a ke ke a etsetsa mocha oa bona khetho ena, empa ba ka hlaolela kamano e ntle. Haeba batsoali ba lula ba buisana le mora kapa morali oa bona ka bolokolohi le ka tlhompho, ho tla khothalletsa bacha ba bona ho etsa khetho ena.

Qholotso 2: Mocha o qala ho jara boikarabelo ba ho etsa liqeto.

Mocha o qala ho utloisisa hore na liqeto li etsoa joang, ’me o ikutloa a khona ho iketsetsa liqeto, empa batsoali ba hae le ba bang ba beela khetho ea hae moeli. O kena molekong oa ho fetohela bolaoli ba bona hobane o nahana hore ha ba hlokomele bokhoni ba hae. Haeba a fetohela puso, batsoali ka tlhaho atisa ho arabela ka ho eketsa meeli le ho feta.

Batsoali ba lokela ho beha motheo o motle bakeng sa mohato ona oa bophelo ba bana ba bona ha ba sa le banyenyane haholo. Ba ka bontša bana ba bona hore seo ba se hlokang ho bona se molemong oa bana ka bobona, joalo feela ka ha taeo ea Molimo e le molemong oa rōna (BaHebheru 12:9-10). Batsoali ba ka bontša hore ha ba etse feela melao e tla ba tlisetsa boiketlo ele batsoali.

Taba ea bobeli, butle-butle batsoali ba ka fa bana ba bona boikarabelo ba liqeto tse khōloanyane le tsa bohlokoa ho feta lilemong tsa bona tsa bongoaneng le tsa bocha. Sena se nolofalletsa bacha ho jara boikarabelo, ho paka hore baa tšepahala, le ho itokisetsa ho ba batho ba baholo.

Batsoali ba ntse ba ikarabella ho Molimo ho beha meeli bakeng sa bacha ba bona (1 Timothea 3:4), empa lilemo tsa bocha ke tsa ho itokisetsa ho ba motho e moholo, ha mocha a tla ikarabella ka ho feletseng ho Molimo bakeng sa khetho ea hae. Batsoali ba lokela ho lokisetsa bacha ba bona bakeng sa mongoaha ona o tlang. Diproverbia e ngotsoe ke ntate ea kōpang mora oa hae hore a etse liqeto tse bohlale. Solomone o ne a tseba hore joaloka motsoali o ne a ke ke a etsetsa mora oa hae khetho, empa o ne a ka etsa hore khetho e nepahetseng e bonahale e khahleha ka ho fetisisa.

Qholotso 3: Mocha ha a na kholo ea motho e moholo.

Bacha ba kanna base ke ba utloisisa likotsi le litsietsi tse ts’oenyang batsoali ba bona. Bacha hangata ba ikutloa hore ba ka fihlella litaba-tabelo tsa bona le ho qoba likotsi tsa teng. Hangata ba ikutloa ba ferekane hore ebe batsoali ba bona ha bana boitšepo ka bokhoni ba temoho ea bona.

Diproverbia e re bontša hore ho bohlokoa ho batsoali ho se bolelle feela bacha ba bona se nepahetseng kapa se fosahetseng kapa feela ho bea meeli bakeng sa bona, empa ho bua le bacha ba bona ka litlamorao tsa khetho ka ’ngoe. Ho mamela litaelo tsena ho tla thusa motho e mocha ho ithuta ho nahana ka tsela e holileng.

► Balang 1 Petrose 5:5 ‘moho.

Ntho e bohlale ka ho fetisisa eo mocha a ka e etsang ke ho ikokobelletsa bolaoli ba batsoali ba hae ba tšabang Molimo le ho mamela keletso ea bona e bohlale. Joalokaha 1 Petrose 5:5 e re bontša, mocha ea etsang sena o na le mohau o khethehileng oa Molimo.

Qholotso 4: Mocha o na le litakatso tsa motho e moholo empa ha a na litokelo tsa batho ba baholo.

Batho ba baholo ba na le menyetla ea litokelo tse ngata tse kenyeletsang lenyalo, beng ba thepa, maemo a boetapele, le bolokolohi ba ho etsa liqeto. Kaha bacha ha ba e-s’o be le litokelo tsena, le hoja ba e-na le litakatso tsa tlhaho tsa lintho tsena, ba ikutloa ba tsielehile. Litakatso tsa bona li baka liteko tse matla. 2 Timothea 2:22 e thusa bacha ho tseba seo ba lokelang ho se etsa ka bothata bona.

► Balang 2 Timothea 2:22 ‘moho.

Molimo o na le mohau ho bacha ba ikemiselitseng ho mo mamela. O tla ba thusa ho ikokobelletsa balaoli ba bona le ho hana ho phethahala ha litakatso tsa bona tse ka ntle ho nako ea Hae kapa thato ea Hae. O tla thusa bacha ba Bakreste ho fetola litakatso tsena hore e be tšusumetso ea ho itokisetsa ho ba motho e moholo ka ho hōla kutloisisong, bothong le tsebong ea bophelo.

Qholotso 5: Mocha o bona ho khibela ho ba bang ‘me o khopiseha ke hona.

a makhetlo a mangata, bacha ba ’nile ba soabisoa ke batho ba bangata bao e neng e lokela ho ba mehlala e molemonyana le baeta-pele ba molemo ba moea. Ha taba ena e etsahala, bacha ba kena tekong ea ho se tšepe motho e mong le e mong. Ka baka lena, ho bohlokoa ho lona joalo baetapele ba likereke hape le joalo ka batsoali ho phela bophelo bo otlolohileng, ba bo-Molimo. Ho se otlolohe bophelong ba hau ho ka tlisa qetello ea hore bacha ba qete bophelo bo sa feleng liheleng. Leha e le mona Jesu a ne a buoa ka bana, eseng bacha, Mattheu 18:6 ka ho hlakileng e-ea sebetsa mona.

► Balang Mattheu 18:6 ‘moho.

Mocha oa Mokreste e ka ba mohlala oa bomolimo, le haeba a e-s’o bone e etsoa mohlala ke ba bang. Testamenteng ea Khale, Samuele ke mohlala oa sena. Samuele o hōletse lelapeng la boprista le neng le se na bomolimo le bobolu ka litsela tse ngata, leha ho le joalo o ile a etsa qeto ho tloha bonyenyaneng ea ho phelela Molimo (1 Samuele 1:20; 1 Samuele 2:11-18, 22-26). Le ha e sa le ngoana le mocha, o ne a phela bophelo bo halalelang (1 Samuele 3:19, 21).

► Balang 1 Timothea 4:12 ‘moho.

Qholotso 6: Mocha o tobane le liqeto le menyetla e mengata ka thabo.

Bacha ba bona lefatše le tletseng menyetla. Ba ka 'na ba thatafalloa ke ho fumana tataiso bakeng sa bophelo ba bona. Ba fumana keletso e loantsanang ho batho ba sa tšoaneng.

Ba nahana hore motho ea lokelang ho ba fa seo ba se hlokang ho lelekisa monyetla o itseng. Ho bohlokoa bakeng sa bacha ho ithuta ho tšepahala linthong tse nyenyane le ho tšepa Molimo ho bula menyetla e meng e mengata bakeng sa bona ka nako m’e hae e phethehileng.

► Balang Luka 16:10 ‘moho.

Ho boetse ho bohlokoa bakeng sa bacha ho khetha ho mamela boeletsi ba Molimo.

► Balang Diproverbia 11:14 ‘moho.

Bacha batla fumana hore hona le tlhohonolofatso le tokoloho ho lateleng litsela tsa bohlale ba Moilmo.

► Ke mehopolo efe thutong ee eo e leng eona e u thusitseng haholo? Litla o ama joang uena le lelapa la hau, sechaba sa heno, kapa kereke?

► Haeba u bile motsoali oa mora kapa morali eo e leng mocha, ke boeletsi bofe boo u ka bo fanang mabapi le ho hlaolela kamano e phuthulohileng hape e nang le tlhompho le ngoana boemong boo ba bophelo? Bua ‘nete ka liphoso tsa hau.

► Ke life lintho tse etsahalang tseo o ka li etsang ho thusa batho ba bacha ho ithuta ho nahana ka bohlale le ho etsa liqeto tse nepahetseng?

► U le motsoali o tseba joang linako tsa ho atolosa menyetla le boikarabelo ba ngoana oa hau?

► Akaretsa maikarabello a sehlooho a motsoali le maikarabello a sehlooho a ngoana nakong ea bocha.

► Ke life likarolo tsa bophelo tseo ho tsona ntate a lokelang ho susumetsa, ho lemosa, le ho tataisa bana ba hae ha ba ntse ba hola?

Ntate oa Leholimo,

Kea leboha ka ho re tšepela boikarabello ba ho holisetsa bana kholong ea hoba batho ba baholo. Boikarabello bona bo na le qholotso hape bo boima ka litsela tse ngata, ‘me re tlameha ho ba le kutloisiso hotsoa ho uena.

Lentsoeng la hau, re bone boikarabello ba rōna ha bo ruta bana ba rōna bohlale, boitšoaro, le ho u mamela ho uena. Re masoabi ka linako tseo re hlotsoeng ho tsepamisa maikutlo linthong tsena tse tlang pele likamanong tsa rōna le bacha ba rōna.

Ha re ntse re bala le ho mamela Lentsoe la hau, re fe bohlale bo khethehileng bakeng sa litlhoko tsa bana rōna. Ke taba-tabelo ea rōna e kholo ea hore ba tla u latela ka botšepehi matsatsi ohle a bophelo ba bona.

Amen

(1) Fumana bonyane litemana tse tharo tsa mangolo kapa lirapa tseo o ka li sebelisang ho rapella bacha ka hara lelapa la hau. Batla lirapa tsa lengolo le amanang le

• Litlhoko tsa bona tsa semoea

• Kholo ea semelo sa bona

• Lintho le batho ba ba susumetsang

• Litsela tseo ba li hlokang ho hola le aheha

Ngola litemana tsena moo o ka li bonang khafetsa. Qalella ho sebelisa mangolo ana ho rapella bacha ba hau letsatsi le letsatsi.

(2) Khetha tse peli tsa lipotso tsa lipuisano tsa sehlopha ho tsoa qetellong ea thuto. Ngola bonyane serapa se le seng ho araba potso ka ‘ngoe.

(3) Khetha serapa sa lengolo ho bala:

• Diproverbia 4-5

• Diproverbia 6

• Diproverbia 23

• Diproverbia 24

Ha o ntse o bala, ela hloko lipotso tse latelang. Hotsoa serapeng sena…

• Ke lintho life tse tlang pele tseo motsoali oa mocha a lokelang ho ba le tsona?

• Ke lintho life tse tlang pele tseo mocha a lokelang ho ba le tsona?

• Motsoali oa mocha o lokela ho ba le maikutlo afe?

• Mocha o lokela ho ba le maikutlo afe?

• Motsoali oa mocha a lokela ho etsa eng?

• Mocha o lokela ho etsa eng?

• Ke likarolo life tsa bophelo tseo motsoali le mocha ba lokelang ho bua ka tsona?

Ngola lethathamo la lipolelo tse akaretsang melaetsa ea lirapa ho motsoali oa mocha. Ngola lethathamo la bobeli la lipolelo tse akaretsang melaetsa ea lirapa ho ngoana ea lilemong tsa bocha.