Ізгі хабар тарататын қауым - бұл тек сенім арқылы рақым бойынша құтқарылатын Ізгі хабарды үйрететін қауым. Мәсіхтің құрбандығынан басқа ешқандай игі істер бізге құтқарылуға көмектеспейді.
Шынайы Ізгі хабармен бөлісу Ізгі хабарды тарататын қауымның басымдығы болып табылады, өйткені Ізгі хабарға сенетін адамдар мұның ең маңызды нәрсе екенін біледі.
Ізгі хабар - Құдайдың қауымға сеніп тапсырған ерекше қазынасы, Ол оны әлеммен бөліскісі келеді.
Ізгі хабарды тарататын қауымдардың көпшілігіне тән сипаттамалар бар. Бұл сипаттамалар төменде көрсетілген.
Ізгі хабарды таратушылар Киелі кітаптың беделіне сенеді. Киелі кітаптың беделін жоққа шығару Ізгі хабарға күмән келтіреді.
Ізгі хабарды таратушылар мәсіхшіліктің тарихи, негізгі ілімдеріне сенеді. Бұл ілімдерді жоққа шығару Ізгі хабарға қайшы келеді. Мысалы, Мәсіхтің құдайлығын жоққа шығаратын культтер де Оның құрбандығы құтқарылу үшін жеткілікті екенін жоққа шығарады және оның орнына істер арқылы құтқарылу Ізгі хабарын үйретеді.
Ізгі хабарды тарататын қауымдар жеке рухани тәжірибеге баса назар аударады. Бұл ерекшелік бар, өйткені олар адамның жеке және саналы түрде сенімге келетіндеріне сенеді. Осы сенімнің арқасында Ізгі хабарды таратушылар сенбеушілерге Ізгі хабарды жеткізуге және сенушілердің рухани өсуіне баса назар аударады.
► Сіздің қауымыңыз осы сипаттамаларға сай әрекет етеді ме? Ізгі хабар басымдық екенін көрсететін басқа қандай белгілер бар?
Ізгі хабардың негізгі рөлі
Ізгі хабар тарату – қауымның басты миссиясы. Ізгі хабарды басты орынға қоймаған қауым Құдай берген миссияны ұмытып кетті.
[1]Біз Матай 28:18-20-да айтылған Ұлы аманатты қарап шықтық. Қауымның негізгі миссиясы қандай?
Ізгі хабар қай жерде уағыздалса, сол жерде қауым құрылады. Шынайы қауым Ізгі хабар уағыздалатын жерде құрылады. Елшілердің заманынан бергі қауымның мұрасы ұйымдардың құрылуын жалғастыру емес, Ізгі хабар уағыздауды жалғастыру.
Қауым құрған барлық ұйымдар Ізгі хабардың басымдығына қызмет етуі керек. Мысалы, бақташыларды оқыту бағдарламасы оларды Ізгі хабар мен шәкірт тәрбиелеу миссиясын орындауға дайындауы тиіс.
Ұйымдар өз бетінше өмір сүріп, өздерінің бастапқы миссиясын ұмытуы мүмкін. Ізгі хабарға қайта баса назар аудару ұйымдарды түрлендіреді.
Қауым дәстүрлерді, табыну түрлерін, мәсіхшілік өмірді және қауымның саясатын дамытады. Бірақ Ізгі хабарға қайта баса назар аудару оларды түрлендіреді.
[1]“Мәсіхтің билігі мен қауымның әлемдік миссиясының арасында тікелей байланыс бар. Бұл Матайда жазылған Ұлы аманаттан анық көрінеді. Бұл нақты, өйткені көктегі және жердегі барлық билік Құдай Әкеден Құдай Ұлына берілген. Қауым барлық халықтардан шәкірт дайындауға жауапты”
- Герберт Кейн, “The Work of Evangelism”
Ізгі хабар басымдығын жоғалту мысалдары
(1) Институтшылдық
Қауым Ізгі хабар миссиясын орындау үшін жұмыс істегендіктен, жоспар дайындау, командалар құру, бағдарламалар әзірлеу және қаржы табу қажет. Қауым практика жағынан мақсаттарына жету үшін ұйымдар құрады. Көбінесе ұйымдар рухани жаңғыру кезінде, адамдар өз миссиясын орындауға жанып тұрған кезде қалыптасады.
Ұйым қажет, өйткені ол - адамдар мен ресурстардың ұзақ мерзімді жүйесі. Оларсыз қауым ғимараттары, шетелдік миссиялар, Киелі кітап пен басқа әдебиеттерді басып шығару, мәсіхшілік мектептер, білім беру бағдарламалары және қызметтерге қаржылай қолдау болмас еді. Тіпті жергілікті қауымның өзі бір топ адамдар өздерін бағыштағанда ғана пайда болатын ұйым болып саналады.
Егер ұйым табысты болса, ол көптеген адамдарды тартып, айтарлықтай бюджетті құрып, өз қызметін кеңейте алады, өйткені оның жұмысын жалғастыру үшін көп күш пен қаражат қажет. Кейде ұйымда жұмыс істейтін адамдар ұйымды құру басты мақсат деп ойлай бастайды. Олар өздерінің жұмысы ұйымның бастапқы миссиясын орындау емес, ұйымның жұмысын жалғастыру деп санайды.
Ұйымдар қажет болғанымен, олар Ізгі хабар тарату басымдығына сай өз қызметтерін уақытылы бағалап, оларды жаңартып тұруы қажет.
(2) Дін бизнес ретінде
Қызмет табыс әкеле алатындықтан, кейбір адамдар қызметті бизнес ретінде бастайды. Қызметтің шығынын өтеу үшiн заттарды сатудың, сонымен қатар қызметке қаржылай көмек іздеудің еш айыбы жоқ. Алайда, егер адам Ізгі хабардан гөрі ақшаға көбірек көңіл бөлсе, оның жүрегінде бір нәрсе дұрыс емес және оның қызметі Құдайға ұнамсыз.[1]
Шимон мәртебеге ие болу және қаржылай табыс алу үшін рухани дарын алғысы келді, бірақ елші оған жүрегінің таза емес екенін айтты.[2]
► Бақташы қауымын сатпақ болса, оның несі дұрыс емес? Оның қауым туралы түсінігінде не дұрыс емес?
(3) Синкретизм
Синкретизм – мәсіхшіліктің басқа діннің қайшы нанымдары мен әдет-ғұрыптарымен араласуы. Жаңа өсиеттегі синкретизмнің мысалы - самариялық дін. Пұттарға табынатын шетелдіктер Исраил жеріне қоныс аударып, Исраилдегі дінді өздерінің пұтқа табынушылықтарымен араластырды. Иса олардың неге табынып жатқандарын білмейтіндерін айтты.[3]
Синкретизмнің тағы бір мысалы Гаити тарихынан келеді. Гаити француз отары болған кезде, Африкадан келген құлдар христиан дінін қабылдауға міндетті болды. Олар өздерінің бұрынғы діндерін римдік католицизммен араластырды. Көптеген гаитилықтар әлі күнге дейін вудумен, яғни рухқа табынумен айналысады, бірақ сонымен қатар олар христиандық белгілер мен христиан әулиелерінің есімдерін қолданады.
Кейде синкретизм мәсіхшілік басқа ұлтқа үстемдік ететін ұлтпен байланысты болғандықтан пайда болды. Халық үстемдік ететін ұлтқа жағуға тырысқандықтан, олардың діни әдет-ғұрыптарын қабылдады, алайда өздерінің бастапқы нанымдарын да сақтап қалды.
► Мәсіхшіліктің басқа діндермен араласқан қандай мысалдарын білесіз?
Дүниелік арам пиғылдар синкретизмді тудыруы мүмкін. Егер адамдар Ізгі хабарды қабылдау оларға қаржылық табыс, саяси ықпал әкеледі немесе беделді адамдардың ықыласына бөлейді деп қабылдаса, олар шынайы түрде сенімге келген жоқ. Олар өздерінің ескі нанымдары мен ұстанымдарын ұстануды жалғастырады, бірақ оларды христиандық атаулармен атайды. Адамдар арам ниетке беріліп кетпеу үшін, ең жақсысы, қауымның адамдарға Ізгі хабарға қосымша ешнәрсені ұсынбай уағыздауы.
Ізгі хабарды шетелдік миссионерлер айтқан кезде мәсіхшілік жат дін сияқты болып көрінеді. Дегенмен, ең маңыздысы, мәсіхшіліктің жат дінге ұқсамай, мәдениетке сіңіп кетуі. Бірақ миссионерлер мен Ізгі хабарды таратушылар үшін мәдениеттің қандай бөлшектерін мәсіхшілікпен біріктіруге болмайтынын ажырату маңызды. Бұл - жергілікті мәсіхшілердің көмегімен жасалатын процесс және оны тез арада аяқтау мүмкін емес.
(4) Танымал дін
Кейде дін ұлттың қалыптасқан діні болып саналады. Мысалы, кейбір елдерде мұсылмандар көп. Басқа елдерде адамдардың көпшілігі өздерін католик деп санайды. Көптеген адамдар өз дінінің моральдық нормаларын ұстанбай, тек кейде діни әдет-ғұрыптарды орындайды. Бірақ олар сол дінді ұстанамыз дейді.
Көптеген адамдар өздерін мәсіхшіміз деп атайды, өйткені олардың әлеуметтік орталарында барлық жақсы адамдар мәсіхшілер болып саналады. Олар шынайы тәубе еткен жоқ. Олар өздерінің моральдық нормаларын ұстанады.
Ізгі хабар – тәубе етуге және Мәсіхке мойынсұнуға шақыру. Иса адамның өзімшілдікті тастап, шынайы ізбасары болмайынша, Оның шәкірті бола алмайтынын айтты.[4]
Мәсіхшіліктің анықтамасын күнәкар қоғамда танымал болу үшін бейімдеу мүмкін емес. Қоғамның моральдық деңгейі мәсіхшілік моральдан әлдеқайда төмен және сенушілердің өмірі жалпы қабылданған нормалардан күрт ерекшеленеді.
Біз мәсіхшілердің барлығы барлық ілімдермен келіседі деп ойлай алмаймыз. Мәсіхшілер арасында, тіпті олар Киелі кітапқа сенсе де, келіспеушіліктер бар.
Кейде қауымдар оларды басқа конфессиялардан ерекшелендіретін доктриналарға баса назар аударады, бірақ олар мәсіхшіліктің негізгі доктриналары сияқты маңызды емес. Егер бұл қауымдар негізгі Ізгі хабарды үйретіп жүрсе, басқа қауымдардың оларды мәсіхшілік қауымдар емес деп айтуына болмайды.
Қауым басқа қауымдармен күресу арқылы өзінің болмысын дәлелдемеу керек. Ол мұны алдымен Ізгі хабарды тарату арқылы, содан кейін осыған өзін арнаған қауым мүшелерімен қарым-қатынас орнату арқылы жасауы керек.
► Қауым қандай негізде басқа қауымды шынайы мәсіхшілік қауым ретінде қабылдауы керек?
(6) Доктриналық теңгерімсіздік
Тіпті дұрыс ілім басқа шындыққа қайшы келетіндей етіп көрсетілуі мүмкін. Рақымға қатты мән беру арқылы қауым Құдайға мойынсұну қажеттілігін елемеуі мүмкін. Сенімге әкелуге баса назар аударып, қауым шәкірттік туралы ұмытуы мүмкін. Құдайдың жолдан тайған адамға деген мейірімділігіне баса назар аударып, қауым жолдан таюшылықтың қауіптілігі туралы ескертпеуі мүмкін. Қауым рухани дарындарға ерекше көңіл аударып, шынайы руханилық пен мәсіхшілік мінезге назар аудармауы мүмкін.
Доктриналық теңгерімсіздік уақыт өте келе көрінеді және ол ұзақ мерзімді салдарға әкеледі. (1) Күнәға немқұрайлы қарайтын, (2) құтқарылу сенімділігін жоққа шығаратын, (3) Ізгі хабарды қабылдауға дайын адамның жолына қосымша қиындықтар тудыратын немесе (4) Ізгі хабарды жасыратын кез келген доктрина доктриналық теңгерімсіз болып саналады.
Қауым тарихында ірі мәсіхшілік ұйымдар Ізгі хабарды ұмытып кеткен кездер болды. Ізгі хабарды уағыздаудан гөрі институционализм, синкретизм және доктриналық теңгерімсіздік сияқты қателіктерге көбірек көңіл бөлінді. Көшбасшылар рухани жағынан үлгі болуы керек еді, бірақ олардың ниеттері мен мінездері дұрыс болмады және олар дүниелік нәрселерге қызығушылық танытты.
Кейде Құдай қауымға үлкен жаңғыру жіберіп отыратын. Ұзақ мерзімді және кең ауқымды нәтижелері бар жаңғыру үш аспектіден тұрады.
Ұмытылған рухани шындықты қалпына келтіру арқылы теологияны реформалау.
Сиыну, құлшыныспен табыну және тәубе ету арқылы рухани жаңғыру.
Қауымның Ізгі хабар мен тәлім берудің жаңа жолдарын табуы арқылы пайда болған қызметтің жаңа әдістері.
Протестанттық реформация (1500-ші жылдары бүкіл Еуропада) сенім арқылы тек рақым бойынша құтқарылу туралы Ізгі хабарды қалпына келтірді. Мыңдаған адамдар сенімге келді. Жазба кең таралған тілдерге аударылып, қолжетімді болды.
Анабаптистер (1500-ші жылдары және одан кейін бүкіл Еуропада) көптеген реформаторлардың құтқарылу үшін дұрыс доктриналарға сену жеткілікті деп санайтынына алаңдады. Көптеген адамдар Ізгі хабардың ақиқатын қабылдаймыз деп мәлімдеді, бірақ сенімге келмеді. Анабаптистер тәубеге келудің маңыздылығын ерекше атап өтті.
Пиетистер (Германияда 1600 жылдардың аяғы) шәкірт тәрбиелеудің маңыздылығын түсінген адамдар болды. Олар сенушілерді мәсіхшілік жағынан жетілуге дайындау үшін шағын топ қызметтері мен жүйелерді әзірледі.
Әдіскерлердің қайта жаңғыруы (Англияда 1700 жылдардың аяғы) Джон Уэслидің қызметінен басталды. Қауымдағы қызметкерлердің көбісі құтқарылудағы сенімділікті жоққа шығарды. Уэсли «әрбір адам өзінің Мәсіхке тірі сенетінін және Киелі Рухтан құтқарылатынына сенімді екенін біле алады» деп уағыздады.
► Сіздің қоғамыңызда қандай ұлы шындыққа көңіл бөлу керек?
Қорытынды
Көптеген үлкен және шағын мәсіхшілік ұйымдар (соның ішінде жергілікті қауымдар) қызметті Ізгі хабарды тарату басымдығымен бастады. Уақыт өте келе олардың көпшілігі басымдықтарын ұмытты.
Қауымның тиімділігін жаңарту үшін бізге түсініксіз жаңа доктриналар немесе аяндар қажет емес, бізге Ізгі хабардың басымдық принципін қалпына келтіру қажет.
Тапсырмалар
Келесі сабақтың басында сіз 5-сабақ бойынша тест тапсырасыз. Дайындалу үшін келесі сұрақтарды мұқият оқып шығыңыз.
Тест
(1) Ізгі хабар тарататын қауымдардың қандай үш ерекшелігі бар?
(2) Қандай алты жолмен қауым Ізгі хабар басымдығын жоғалта алады?
(3) Доктриналық теңгерімсіздіктің төрт белгісі қандай?
(4) Ұзақ мерзімді жаңғырудың үш аспектісі қандай?
(5) Төменде берілгендердің әрқайсысы туралы дұрыс мәлімдеме жазыңыз:
SGC exists to equip rising Christian leaders around the world by providing free, high-quality theological resources. We gladly grant permission for you to print and distribute our courses under these simple guidelines:
No Changes – Course content must not be altered in any way.
No Profit Sales – Printed copies may not be sold for profit.
Free Use for Ministry – Churches, schools, and other training ministries may freely print and distribute copies—even if they charge tuition.
No Unauthorized Translations – Please contact us before translating any course into another language.
All materials remain the copyrighted property of Shepherds Global Classroom. We simply ask that you honor the integrity of the content and mission.