Lesson 13: Ізгі хабар әдістерін бейімдеу

► Ізгі хабар тарату міндеті Жаңа өсиет уақытынан қазір қалай ерекшеленеді деп ойлайсыз?

► Сіздің еліңізде Ізгі хабар таратудың алғашқы миссионерлер келген кезден айырмашылығы неде деп ойлайсыз?

Джон Уиклиф Англияда бақташы болды. Ол 1324-1384 жылдары өмір сүрген. Ол кезде Киелі кітап ағылшын тілінде жоқ еді. Адамдар Рим-католик шіркеуінің үйреткеніне сенуге мәжбүр болды. Көптеген адамдар Ізгі хабарды білмеді. Тіпті көптеген католиктік діни қызметкерлер Киелі кітапты жақсы білмейтін. Діни қызметкерлер ел аралап, діни жоралғыларды орындап, ақша сұраған. Көптеген қауымдарды Ізгі хабарды уағыздамайтын діни қызметкерлер басқарды. Уиклиф пен оның көмекшілері Киелі кітапты ағылшын тіліне аударды. Ол кезде машинамен басып шығару болмағандықтан, олар Жазбаларды қолмен көшіретін. Олар екі-екіден саяхаттап, барлық жерде адамдарға Киелі кітапты үйретті. Ақша сұрамағандықтан, халық оларды «кедей діни қызметкерлер» деп атаған.

Ізгі хабар тарату әдістері қоғам жағдайына бейімделуі керек. Уиклиф пен оның серіктестері Ізгі хабардың негізгі бөлігін жасады: олар Киелі кітап хабарын адамдарға тікелей жеткізді.

Джон Уэсли 1703-1791 жылдары Англияда өмір сүрді.[1] Ол кезде англикан шіркеуі ауқаттылардың шіркеуіне айналды. Оларда салт жоралар көп болды, ал Ізгі хабарды ешкім үйретпеді. Елдегі кедейлердің көпшілігі шіркеулерде қабылданбады және Ізгі хабарды білмеді. Уэсли англикандық діни қызметкер болған, бірақ ол адамдарға Ізгі хабарды жеткізгісі келді. Бір күні таңертең ол көптеген кеншілер жұмысқа бара жатқан кен орнына барды. Ол уағыз айтты және көпшілік тоқтап, оны тыңдады. Осыдан кейін ол өмірінің соңына дейін дерлік күн сайын көшеде уағыздады. Оның қызметі арқылы мыңдаған адамдар сенімге келді.

► Қай миссионер сіздің аймағыңызға Ізгі хабарды алғаш жеткізгендердің бірі ретінде есте қалды?

2003 жылы бір ер адам отбасымен бірге Лондонды аралап, демалып алу үшін саябақта тоқтады. Ол саябақтағы төбеде тұрған әйелді байқады. Әйелдің Киелі кітабы болды және ол сөйлеп жатты. Ер адам жақындап, оның діни бірдеңе туралы айтып жатқанын естіді. Ол оның қасында құрбысының тұрғанын байқап, одан не болып жатқанын сұрады. Құрбысы: “Біз Уэсли сияқты көшеде уағыз айту дәстүрін жалғастыратын топтың мүшесіміз. Кейде уағыздау үшін қоғамдық жерге барамыз” деді. Алайда, ер адам әйелдің аз адам өтетін жерде тұрғанын, оны аз адам еститінін және оның стилі көшедегі адамдардың назарын аудармайтынын байқады. Әйел дәстүрді жалғастыруға тырысты, бірақ ол бұл әдісті тиімді қолданған жоқ.

Әдістер жағдайға бейімделуі керек. Кейде адамдар уағыздаудың бір ғана жолы бар деп есептейді және тиімді емес әдісті қолдануды жалғастырады. Кейде адамдар бір жерде тиімді болған әдіс басқа жерде тиімді болады деп ойлайды, бірақ ол олай емес.

Көптеген жерлерде қауым үй-үйді аралап, әлі танымайтын адамдардың есігін қағып Ізгі хабар айтады. Бұл әдіс көптеген адамдарды сенімге әкелді, бірақ ол барлық жерде тиімді бола бермейді.

Кейбір қауымдар автобустар сатып алып, адамдарды қауымға жеткізіп тастауды ұсынды. Жексенбі күні таңертең олар автобусқа мініп, адамдарды алып кететін. Көптеген адамдар «автобус қызметі» арқылы сенімге келді, бірақ бұл әдіс барлық жерде жұмыс істей бермейді.

Көптеген қауымдар жексенбі күні жиналысқа келген адамдарға Ізгі хабарды айтады. Олар адамдарды алтарьда тізе бүгіп, құтқарылу үшін дұға етуге шақырады. Мыңдаған адамдар осылай сенімге келді, бірақ құтқарылмаған адамдардың көпшілігі қауымдарға бармайды. Біреу олармен жеке сөйлескенде Ізгі хабарды бөліспесе, көптеген адамдар Ізгі хабарды естімейді.

Елші Пауыл Ізгі хабар тарату әдістерін бейімдеудің үлгісі болды. Ол білікті еврей раввині болғандықтан яһудилердің мәжілісханаларында сөйлей алды және оларға Исаның Мәсіх екенін түсіндірді. Философиялық идеяларды жеткізу үшін адамдар жиналатын жерлерде де сөз сөйледі. Кейде ол базарларда Ізгі хабар таратты. Жиі үй-үйлерде де адамдармен сөйлесті.

Адамдар Ізгі хабар туралы әңгіме бастау үшін әртүрлі әдістерді қолданды. Кейбір қауымдар сауалнама сұрақтарын пайдаланады. Олар көшелерді аралап: “Қауым қоғамда не істеу керек деп ойлайсыз? Мәсіхшіліктегі ең маңызды сенім қандай? Мәсіхшінің кім екенін қалай түсіндірер едіңіз? Адам қалай мәсіхші болады?” Адамның пікірін шыдамдылықпен тыңдағаннан кейін мәсіхші: «Мәсіхшінің кім екендігі туралы Киелі кітапта не айтылғанын айтсам болады ма?» деп сұрауы мүмкін.

Кейде қоғамдық орындарда Ізгі хабар таратушылар Ізгі хабарды суреттейтін сурет немесе диаграмма салу арқылы өздеріне назар аударады. Басқалары бормен сурет салады. Кейбір Ізгі хабар таратушылар оқиғаны айтып жатқанда тақтаға түрлі-түсті суреттер салады.[1]

Кейбір қауымдар өз ауданындағы адамдарға қажет практикалық тақырып бойынша семинар ұсынады. Бұл неке, ата-ана болу, бизнес принциптері, денсаулық немесе жұмысқа дайындық болуы мүмкін. Қауым қоғам қажеттіліктеріне қызмет еткенде жақсы нәрсе жасайды. Қауым Киелі кітаптағы шындықтың күнделікті өмірге қалай қолданылатынын көрсетуге жауапты. Семинар Ізгі хабарды тікелей айтпауы мүмкін, бірақ ол Киелі кітаптағы шындықты үйретеді және қауым мен адамдар арасындағы қарым-қатынасты дамытады.

Кейбір қауымдар көп адам жүретін қоғамдық орындарға «сиыну орны» деп жазылған тақтайша қойып, өтіп жатқан адамдарды өздерімен бірге дұға етуге шақырады. Олар: «Мен сіздің қандай да мұқтаждығыңыз үшін дұға еткенімді қалайсыз ба?» деп сұрайды. Олар пікірталас жасамай, халықтың мұқтаждықтарын ойлайды. Көбінесе осы кезде оларда Ізгі хабармен бөлісу мүмкіндігі пайда болады.[2]

Ізгі хабар тарату әдісінің ең маңызды элементі - оны естуге мұқтаж адамдарға Ізгі хабарды анық жеткізу. Құдай Өз Сөзіне күш беретіндіктен және Киелі Рух тыңдаушыларды әшкерелейтіндіктен, Ізгі хабарды анық және түсінікті жеткізсе, Ізгі хабар тарату әдісі тиімді болады.

Кез келген жерде және кез келген уақытта қауымның міндеті – адамдардың назарын аударып, бүкіл қоғамға Ізгі хабарды жеткізудің жолын табу.

► Қалаңыздағы қауымдар адамдардың назарын қандай әдіспен тартады? Бұл әдістер Ізгі хабар таратуға тиімді ме?

Ізгі хабар таратудың ең тиімді түрі - адамның оны білетін және сенетін адамға Ізгі хабарды тікелей түсіндіруі.

Мәсіхші достары мен таныстарына куәлік айтуда тиімді болуы керек, өйткені олар оның өмірі қандай үлгі көрсететінін көрді. Егер оның үлгісі жақсы болса, олар оның куәлігін құрметтейді. Адамдар әрқашан оның мәсіхші екенін білуі үшін мәсіхшіге сенімін көрсету маңызды. Адамдар оның Киелі кітапты оқығанын немесе дұға еткенін көргенде ол ұялмауы керек. Оны білетін адамдар оның мәсіхші екенін білгенде таң қалмауы керек.

Мәсіхші мектепте немесе жұмыста дұрыс үлгі көрсету арқылы құрметке ие бола алады. Оны тіпті христиан дінін ұнатпайтындардың өзі де құрметтеуі мүмкін. Іс-әрекеті мен мінез-құлқы жақсы болса, оны қудалағандар да оны құрметтейді. Кейбір адамдар оған сиыну және кеңес алу үшін келеді.

Кейбір адамдар адамға куәлік айтпас бұрын оны біраз уақыт танып білу керек деп санайды. Олар Құдай туралы біреумен сөйлеспес бұрын дос болуға тырысады. Адамның досын тыңдауға бейім болатыны рас. Дегенмен, сіз бірден адамға шынайы қамқорлық пен қызығушылық таныта аласыз. Егер кездескен адамдармен Ізгі хабарды бөлісуді үйренбесек, біз көптеген мүмкіндіктерді жіберіп аламыз. Алдыңғы сабақ «Есіктерді ашу» Ізгі хабар үшін әңгімені бастау әдістерін үйретеді.

Бір адам: «Мен біреумен бірнеше минут оңаша қалған сайын оны Құдай ұйымдастырған кездесу ретінде пайдаланамын», - деді. Оның айтқысы келгені, Ол Құдай оған Ізгі хабар үшін пайдалана алатын кездесулер беретініне сенеді.

Сіз Ізгі хабар тарату үшін елші Пауыл жасай алмаған нәрселерді жасай аласыз.

Бізде көптеген ғасырлар бойы қауымға қол жетімді болмаған Ізгі хабар тарату әдісі бар: ақпаратты машиналар арқылы қағазға басып шығаруға болады.

► Сіздің ойыңызша, баспа машиналары пайда болғанға дейін қызметте не басқаша болды?

Басып шығару пайда болғанға дейінгі қызметті елестетіп көріңіз. Кітаптың әрбір данасы білімді адамның көп күндік еңбегін қажет етті, өйткені оны қолмен жазу керек болды. Қазір кітаптар қымбат деп ойлайтын шығарсыз, бірақ елестетіп көріңізші, егер он күн ішінде жалдамалы жұмысшының кәсіби еңбегін төлеу керек болса, кітап үшін қанша ақша төлеуге тура келеді.

Жазбалардың жеке көшірмесі ешкімде дерлік болған жоқ. Тіпті бақташыда да Киелі кітаптың толық нұсқасы болған жоқ. Үйде Киелі кітап оқу мүмкіндігі болмағанын елестетіп көріңізші.

Бақташылар уағызды негізінен әңгімелесу түрінде жүргізді және олар естігендерін есте сақтауға тырысу керек болды. Қағаз бетіндегі оқуды басқа жерлерге жіберу мүмкін болмады. Баспасыз ешнәрсені жазып, көптеп тарату мүмкін емес еді.

► Басып шығару Ізгі хабар таратуға қалай көмектеседі?

Кітапшалар - бұл әдетте Ізгі хабар туралы шағын баспа мақалалар. Мәсіхшілер оларды кездестірген адамдарға бере алады. Оларды қоғамдық орындарда да көптеп таратуға болады. Оларды адамдар оқитын жерлерде қалдыруға болады.

Егер адамда Ізгі хабар тарату тәжірибесі аз болса, кітапша тарату - бастаманың жақсы жолы.

Кітапша түрлі-түсті және оның атауы қызықты болуы керек. Көшедегі немесе басқа қоғамдық орындардағы адамдарға кітапшалар таратқанда, күлімдеп, сәлемдесу керек. Сіз: «Сәлеметсіз бе, сізде мынадай кітапша бар ма?» деп айта аласыз. Осылай сіз оларды қызықтыра аласыз.

Сіз берген кітапшалар адамдардың көбісін қызықтырмайтындай болып көрінуі мүмкін. Көпшілігі оларды оқымай-ақ лақтырып жіберуі мүмкін. Дегенмен, жақсы нәтижелер де бар. Адамдар кітапшадағы хабардың арқасында сенімге келді. Әдетте сіз кітапшаларды таратудың нәтижелерін білмейсіз.

[1]Кейде адамдар өмірлік мұқтаждықтарға алаңдайды. Оларға тамақ, баспана немесе медициналық көмек қажет. Олар бұл қаже­ттіліктер рухани қажеттіліктерден гөрі маңы­здырақ деп санайды. Қауым Ізгі хабар тарату әдісі ретінде мұқтаждықтарға жауап бере алады. Бірақ мынадай мәселе болуы мүмкін, қауым сенбеушілер сияқты рухани емес, жердегі мұқтаждықтарға назар ауда­рады.

Қауым рухани басымдыққа баса назар аударатын белгілі бір принциптерді сақтай отырып, мұқтаждықтарға жауап беруі керек.

1. Олар мұқтаждықтарды қанағаттандыра отырып, Құдайдың сүйіспеншілігімен бөлісетінін түсіндіруі керек.

2. Олар қауымнан бөлек ұйымға айналмай, отбасы ретінде бірігіп жұмыс істеуі керек.

3. Олар адамдарды бір-біріне қамқорлық жасайтын қауымға шақыруы керек.

4. Олар Құдайды тану арқылы мәңгілік өмір мен баталар келетінін үйретіп, Ізгі хабарды таратуы керек.

Көптеген қызметтер материалдық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін бағдарламалар ұсынады. Олар өздерінің ресурстары жеткенше қоғамның қажеттіліктеріне қызмет етеді. Олардың мақсаты - Ізгі хабарды таратуға мүмкіндіктер жасау. Олар практикалық көмек адамдарға достар табуға және Ізгі хабарға назар аударуға көмектеседі деп ойлайды. Формула: бағдарлама, содан кейін қарым-қатынас, содан кейін Ізгі хабар.

Көмек көрсету бағдарламаларының қате болуының көптеген жолдары бар. Көмек көмек беруші мен алушы арасындағы қарым-қатынастан басқа ешқандай қарым-қатынас жасай алмайды. Кейде Ізгі хабар жасалып жатқан нәрседен бөлек болып көрініп, адамдар Ізгі хабарға қызығушылық танытпай көмек алады. Тіпті бағдарламада жұмыс істейтін адамдар да Ізгі хабармен бөліспей, тек көмек көрсетумен айналысады.

Формула керісінше болуы керек. Қауым әрбір адаммен алғашқы кездесуде олардың назарын Ізгі хабарға аударуы керек.

Қауым Ізгі хабармен бөліскен соң, тәубеден кейінгі жаңа өмір туралы айтуы қажет. Құтқарылу - бұл адамды өзімен және жаңа өмірмен жалғыз қалдыратын жеке шешім ғана емес. Күнәкарлар әдетте Ізгі хабарды айтқан қауымға тартылмаса, Ізгі хабарды қабылдамайды.

Иса мен елшілердің қызметінде біз Ізгі хабардың Құдай Патшалығы туралы «Ізгі хабар» екенін көреміз. Бұл күнәкардың кешірілуі және Құдаймен қарым-қатынасқа түсуі туралы хабар. Ол күнәнің күшінен арылып, жаңа жаратылысқа айналады. Ол отбасыға кіреді, онда рухани бауырлары оны жігерлендіреді және мұқтаждықтарына көмектеседі.

Қауым өзінің негізгі миссиясын Ізгі хабарды жеткізу деп санап, осымен үнемі жұмыс істеуі керек. Қауымның мақсаты адамдардың жандарын құтқару екенін бәрі білуі керек. Сонда қауым дұрыс адамдарды тартады. Бұл Ізгі хабарға қызығушылық танытатын адамдарды тартады. Бұл адамдар қауыммен қарым-қатынасқа түседі, осылайша Ізгі хабар қызметі қарым-қатынас жасайды.

Содан кейін қауым қауыммен қарым-қатынастағы адамдарға көмектеседі. Мүмкін, бұл адамдардың бәрі әлі құтқарылған жоқ, бірақ олар қауыммен қарым-қатынаста және қауымның Ізгі хабар қызметіне қатысады.

Сонымен, өзгертілген формула: Ізгі хабар, содан кейін қарым-қатынас, содан кейін көмек (бағдарлама емес). Қауым тек көмек көрсету бағдарламаларын ұсынатын ұйым болмауы керек. Керісінше, қауым олармен қарым-қатынастағы адамдарға көмектесетін ұйым болып табылады. Егер олар бағдарламалар ұсына бастаса, адамдар қарым-қатынассыз бағдарламаларға келеді.

(1) Аймағыңыздағы қауымдар қолданатын Ізгі хабар тарату әдістеріне назар аударыңыз. Әдістер қауымнан тыс адамдардың назарын аударуда ма? Олар Ізгі хабарды анық жеткізе ме? Бақылауыңызды 2-3 бетпен жазыңыз.

(2) Кем дегенде 100 кітапша таратыңыз. Тәжірибеңізді бірнеше сөйлеммен сипаттап жазып беріңіз.