ბევრი ადამიანი ყოველდღიურად დაკავებულია და არ ფიქრობს იმაზე, თუ რას აკეთებს. მათი აზრით, ის, რაც უნდა აკეთონ ისედაც აშკარაა, ამიტომ ამაზე ფიქრი და განხილვა საჭირო არ არის.
► რა მოხდება, თუ ადამიანი სერიოზულად არ ფიქრობს პრიორიტეტებზე?
განიხილეთ ეს განცხადებები:
არსებობს უფრო მნიშვნელოვანი გასაკეთებელი, ვიდრე ის, რასაც ჩვენ ვაკეთებთ.
საქმის კეთების იმაზე უკეთესი გზები არსებობს, ვიდრე ჩვენ ვაკეთებთ.
შეგვიძლია უკეთესი შედეგები მივიღოთ, ვიდრე ვიღებთ.
► თუ ზემოხსენებული წინადადებები სიმართლეა, როგორ უნდა ვისწავლოთ საქმის უკეთესად კეთება?
მეტისმეტად ზარმაცია შეგნებული აზროვნების პროცესის ასათვისებლად
მეტისმეტად უდისციპლინოა სტრატეგიული აზროვნების ძალის გამოსათავისუფლებლად
მეტისმეტად ზედაპირულია იმისათვის, რომ ეჭვქვეშ დააყენოს, რამდენად მისაღებია პოპულარული აზროვნება
მეტისმეტად ამაყია იმისთვის, რომ ხელი შეუწყოს საერთო აზროვნების მიღებას
მეტისმეტად ეგოცენტრულია იმისათვის, რომ თავდაუზოგავი აზროვნებით კმაყოფილებას განიცდიდეს
მეტისმეტად უვალდებულო და მიუძღვნელია იმისათვის, რომ ისიამოვნოს პრაგმატული აზროვნების დაბრუნებით
[2]როდესაც თქვენ ნამდვილად იცით თქვენი პრიორიტეტები, ბევრი გადაწყვეტილება ადვილი ხდება. პრიორიტეტები განსაზღვრავს თქვენს მიზნებს და თქვენ მიერ დასახული მიზნების მიღწევის გზას. პრიორიტეტები საშუალებას გაძლევთ ამოიცნოთ შესაძლებლობები და მათ შორის არჩევანი გააკეთოთ. ადამიანი, რომელსაც არ აქვს მკაფიო პრიორიტეტები, თავგზააბნეული იქნება შესაძლებლობებისგან, რომლებიც არ არის დაკავშირებული სწორ მიზნებთან.
[1]John Maxwell, How Successful People Think (New York: Center Street, 2009), 82-83.
ქრისტიანისთვის არსებობს გარკვეული ფასეულობები, რომლებიც უნდა განაპირობებდეს მის პირად პრიორიტეტებს.
პირველი, თქვენი პირადი ხსნა და ღმერთთან ურთიერთობა აბსოლუტური პრიორიტეტია. არასოდეს უნდა განიხილებოდეს ისეთი რამ, რაც ამ ღირებულებასთან კომპრომისზე წასვლისკენ გიბიძგებთ. ეს გულისხმობს ღვთის სრულ მორჩილებას.
ჯონ ვესლი ასწავლიდა, რომ ჩვენთვის ცნობილია გარკვეული საკითხები ღვთის ნების შესახებ ჩვენი ცხოვრებისთვის. ვიცით ღვთის სურვილის ეშსახებ, რომ ჩვენ ვიყოთ კეთილები და ვაკეთოთ სიკეთე. ამიტომ, ნებისმიერი გადაწყვეტილების განხილვისას, უნდა ავირჩიოთ მოქმედება, რომელიც შესაბამისობაშია იმასთან, რომ ვართ კეთილები და ვაკეთებთ სიკეთეს. არ უნდა ჩავიგდოთ თავი ისეთ სიტუაციებში, როდესაც, დიდი ალბათობით, ვერ შევინარჩუნებთ სიწმიდეს ჩვენს გულებში და მოქმედებებში, ან, სავარაუდოდ, ვერ შევძლებთ სიკეთის კეთებას.
ეს პრინციპი ეხება ისეთ გადაწყვეტილებებს, როგორებიცაა არჩევანი: სად ვიცხოვროთ, სად ვიმუშავოთ, ვისთან შევქმნათ ოჯახი, რა განათლება მივიღოთ, რა საქმიანობით (ბიზნესით) დავკავდეთ, რომელ ეკლესიას შევუერთდეთ, რა სახის გართობა ავირჩიოთ და როგორი მეგობრები გვყავდეს.
მეორე, ღვთის მოწოდებას, ვიცხოვროთ მსახურეობრივი ცხოვრებით, ძალაუფლება აქვს ჩვენზე. ამის შედეგად, ჩვენი ცხოვრების მიმდინარეობას ღმერთის მიმართულება განაპირობებს. მას შეუძლია შეცვალოს თქვენი ამბიციები. მან შეიძლება გადაგრთოთ თქვენი მიზნებიდან, თავის მიზნებზე თქვენს შესახებ. უნდა გახსოვდეთ, რომ სისრულეს მხოლოდ ღვთის ნებაში ჰპოვებთ. უნდა ეცადოთ ღვთის ნება ნაწილობრივი ყურადღების ობიექტად არ აქციოთ, ხოლო საკუთარი მიზნები კი თქვენი ცხოვრების ყურადღების ცენტრად.
კაცი თვლიდა, რომ მოწოდებული იყო პასტორად, მაგრამ არ იცოდა, როგორ შეძლებდა ოჯახის რჩენას. მას შესთავაზეს კარგი სამუშაო აეროპორტში და გადაწყვიტა ამ წინადადების მიღება. მას მოსთხოვეს კვირა დღეს მუშაობა, ამიტომ ვერ ესწრებოდა მსახურებას ეკლესიაში, მაგრამ ამბობდა: ”ესაა [აეროპორტი] ჩემი ეკლესია.” ის წუხდა, რომ არ ასრულებდა ღვთის მოწოდებას - ყოფილიყო პასტორი, მაგრამ მას არ სჯეროდა, რომ ღმერთი უზრუნველყოფდა მას სამუშაოს დატოვების შემთხვევაში. მან აეროპორტში იმუშავა ოცდაათი წლის განმავლობაში. ბოლოს, წამოვიდა სამსახურიდან ყოველთვიური პენსიით და გადაწყვიტა სიბერეში ეცადა ღვთისთვის რაიმეს გაკეთება. მას სწორი პრიორიტეტები ჰქონდა?
იესომ თქვა: “ჩემი საჭმელია - ვქმნა ჩემი მომავლინებლის ნება და დავასრულო მისი საქმე” (იოანეს 4:34). რას ნიშნავს, როდესაც ღვთის ნება შენი საჭმელია? ეს არის ის, რაც გაკმაყოფილებს. აქედან გამომდინარე, სწორედ ეს გაძლევს მოტივაციას.
ამ ნაწილში აღწერილი პრიორიტეტები სულაც არ არის მათი მნიშვნელობის მიხედვით თანმიმდევრულად ჩამოთვლილი.
ქრისტიანისთვის კიდევ ერთი პრიორიტეტი ოჯახია. ბიბლია გვეუბნება, რომ ადამიანი, რომელიც არ ზრუნავს ოჯახზე, განუდგა რწმენას (1 ტიმოთეს 5:8). ლიდერის პასუხისმგებლობა მისი ოჯახის მიმართ არის არა მხოლოდ ფინანსური უზრუნვეპყოფა, არამედ მათი სულიერი კვებაც და ყველა სხვა საჭიროება. მსახურების საქმიანობაც კი უნდა იყოს დაბალანსებული ოჯახის საჭიროებების გათვალისწინებით.
ღმერთის ნება თქვენთვის, არ ეწინააღმდეგება თქვენს ოჯახურ პასუხისმგებლობებს, რადგან ეს პასუხისმგებლობები ღვთის ნების ნაწილია. ზოგჯერ ადამიანები, რომლებმაც დიდ შედეგებს მიაღწიეს მსახურებაში, არ იყვნენ კარგი მაგალითები თავიანთ ოჯახებზე ზრუნვაში. ადამიანი, რომელიც ფიქრობს, რომ უნდა უგულებელყოს ოჯახი მსახურების გამო, ცდება.
იესო ნავეს ძე იყო სხვადასხვა რელიგიის გავლენის ქვეშ მყოფი მიგრირებადი ერის მეთაური. ისინი მივიდნენ იმ მიწაზე, რომელიც ღმერთმა აღუთქვა. დადგა დრო, რომ მათ აეღოთ პასუხისმგებლობა დაეცვათ აღთქმა ღმერთთან. იესო ნავეს ძემ უთხრა, რომ გადაეწყვიტათ, ემსახურებოდნენ თუ არა ღმერთს, მაგრამ თვითონ არ დალოდებია მათ არჩევანს, საკუთარი გადაწყვეტილების მისაღებად. მან თქვა, რომ მიუხედავად იმისა, რას აირჩევდნენ ისინი, ის და მისი სახლეული უფალს ემსახურებოდნენ (იესო ნავეს ძე 24:15). ეს იყო ძლიერი წინამძღოლობა, რომელიც ეფუძნებოდა რწმენას. თუ ხალხი სხვა ღმერთის მსახურებას აირჩევდა, იესო აღარ იქნებოდა მათი ლიდერი; მას არ სურდა ღვთისადმი ერთგულებაში კომპრომისზე წასვლა. მისმა გამბედაობამ და რწმენამ აიძულა ერი სწორი არჩევანი გაეკეთებინა.
მეოთხე პრიორიტეტი ადგილობრივი ეკლესიაა. ადგილობრივი ეკლესია არის ქრისტეს სხეული და ღმერთის სისრულე ქვეყნიერებაზე (ეფესელთა 1:23). ღმერთი აღჭურვავს ეკლესიას თავისი მიზნების განსახორციელებლად (ეფესელთა 4:11-13). ღმერთი მარადიულად განდიდებული იქნება ეკლესიის მიერ (ეფესელთა 3:21). ამიტომ, ქრისტიანმა არ უნდა იფიქროს, რომ მისი ნიჭი და მსახურების მოწოდება ეკლესიისაგან დამოუკიდებელია. თუ ის არ არის ეკლესიის მიძღვნილი წევრი, რომელიც ეხმარება ეკლესიის მშენებლობას, ის არ ასრულებს ღმერთის სრულყოფილ ნებას მისი სიცოცხლისთვის.
ზემოხსენებული პრიორიტეტების ჩამოთვლა მარტივია, მაგრამ უფრო რთულია მათი გამოყენება და დაბალანსება ცხოვრებისეულ მოთხოვნებთან მიმართებაში. ზოგჯერ ჩვენ დაკავებულნი ვართ ოჯახის, მსახურების, საქმიანობის (ბიზნესის) დეტალებით, ყოველთვის ვჩქარობთ, დრო არ გვაქვს და არასდროს ვჩერდებით ჩვენს პრიორიტეტებზე დასაფიქრებლად.
მოქმედება ღრმა გააზრებიდან უნდა მომდინარეობდეს. თუ თქვენ ძალიან დაკავებული ხართ შეჩერებისთვის და ფიქრისთვის, სავარაუდოდ არასწორ საქმეს აკეთებთ. შესაძლოა, თქვენ არ შრომობთ, თქვენ მიერ აღიარებული, პრიორიტეტების შესაბამისად.
► რატომ არის რთული თქვენი პრიორიტეტების მუდმივად და თანმიმდევრულად დაცვა?
პარეტოს პრინციპი
პარეტოს პრინციპს ეწოდა იტალიელი ეკონომისტის ვილფრიდო პარეტოს სახელი, რომელმაც შენიშნა, რომ მიწის 80%, მოსახლეობის 20% -ს ეკუთვნოდა. მან შეამჩნია, რომ მის ბაღში მოყვანილი ბარდის 80%, მოპოვებულია პარკების 20% -დან. მან აღმოაჩინა, რომ ეს პროცენტული რაოდენობა ბევრ რამეს ემთხვეოდა. სხვა ადამიანებმა ეს პრინციპი გამოიყენეს ლიდერობასთან, დროსა და ბიზნესთან მიმართებაში.
კომპანიის გამყიდველთა 20%-ის გაყიდვები, 80%-ს შეადგენს.
მომხმარებელთა 20%-ი ახორციელებს შესყიდვების 80%-ს.
კლიენტების 20%-ი წერს საჩივრების 80%-ს .
სამედიცინო სფეროს პაციენტების 20%-ი, იყენებს სამედიცინო რესურსების 80%-ს.
სტუდენტების 20%-ს ეთმობა მასწავლებლის დროის 80%-ი.
ეკლესიის წევრთა 20%-ი ასრულებს ეკლესიის საქმიანობის 80%-ს.
ეკლესიის წევრების 20%-ი უზრუნველყოფს ფინანსური მხარდაჭერის 80%-ს.
ადამიანების უმეტესობისთვის, მათი ძალისხმევის 20%-ი, წარმატების 80% -ს იძლევა. ადამიანების უმეტესობამ უკეთესად უნდა მოახდინოს საკუთარი ყურადღების კონცენტრირება. მათ გაცილებით მეტი დრო უნდა დახარჯონ ყველაზე ეფექტურ საქმიანობებზე და ნაკლები დრო, ნაკლებად ეფექტურ საქმიანობებზე.
კლასის ხელმძღვანელმა უნდა გამოიყენოს ვიზუალური ილუსტრაცია (თვალსაჩინოება), რათა დარწმუნდეს, რომ ეს კონცეფცია გასაგები და სწორად აღქმულია. დახაზეთ დიდი კვადრატი ქაღალდზე. დაყავით 20% და 80%-ად. იგივე გააკეთეთ კიდევ ერთ ფურცელზე. ახლა თვალსაჩინოებისთვის მიუთითეთ ერთი ფურცლიდან მეორეზე: კომპანიაში ადამიანების ოთხმოცი პროცენტი (დიდ მონაკვეთზე მიუთითეთ) ასრულებს სამუშაოს 20%-ს (მეორე ფურცელზე მიუთითეთ მცირე მონაკვეთზე). ხალხის ოცი პროცენტი (პირველი ქაღალდის მცირე მონაკვეთზე მიუთითეთ) ასრულებს საქმის 80% -ს (მეორე ფურცელზე მიუთითეთ დიდ მონაკვეთზე).
ზედმეტად დაკავებულმა და გადატვირთულმა ლიდერმა ალბათ უნდა შეწყვიტოს რაიმეს კეთება. რაზე შეიძლება უარის თქმა ნაკლები დანაკარგით?
პასტორების უმეტესობა დროის 20%-ს ხარჯავს ადამიანების 80%-ზე, ხოლო დროის 80%-ს ხალხის 20%-ზე. ჩნდება კითხვა, სწორ ადამიანებზე ამახვილებენ ისინი ყურადღებას? ჩვეულებრივ, დროის უმეტეს ნაწილს ყველაზე პრობლემურ ადამიანებზე ვხარჯავთ. ყველაზე ნაკლებ დროს ვუთმობთ ყველაზე მეტი პოტენციალის მქონე ადამიანებს, რადგან ისინი ისედაც კარგად არიან. ჩვენი დრო უნდა ჩავდოთ იმ ადამიანებში, ვინც ყველაზე მეტად რეაგირებს და მოპასუხეა ჩვენ მიმართ.
► კვლავ გამოიყენეთ კვადრატებიანი ფურცლები. თქვენი საქმიანობის 80%-ი გაძლევთ შედეგების 20%-ს. თქვენი საქმიანობის 20%-ი გაძლევთ შედეგების 80%-ს. ჩამოთვალეთ თქვენი პასუხისმგებლობები და ამოცანები. თქვენი ზოგიერთი საქმიანობა ნაკლებად პროდუქტიულია? რა ქმედებებს უნდა მიმართოთ უფრო მეტად?
ბალანსი გადაუდებელსა და მნიშვნელოვანს შორის
ზოგი ადამიანი ძალიან დაკავებულია და გრძნობს, რომ ვერასოდეს შეძლებს მთელი თავის საქმის გაკეთებას. ისინი იღებენ ყველა დავალებას, რასაც ხედავენ და თვლიან, რომ ყველა ეს საქმე აუცილებელია. ისინი წუხან, რომ იმედს გაუცრუებენ ადამაინებს, ვინც დამოკიდებულია მათზე, მაგრამ ყველაფრის დროულად დასრულებას ვერ ახერხებენ. ისინი ხშირად დაღლილები და დაძაბულები (სტრესში მყოფები) არიან. მათ არ აქვთ დრო დაგეგმვის, სწავლისა და განვითარებისათვის, რადგან ყოველთვის აქვთ სასწრაფო, გადაუდებელი საქმე გასაკეთებელი.
ჩვენ გვჭირდება ბალანსი გადაუდებელასა და მნიშვნელოვანს შორის. ადამიანის საქმიანობა შეიძლება დაიყოს ოთხ კატეგორიად.[1]
გადაუდებელი და მნიშვნელოვანი რამ, მარტივად იპყრობს ჩვენს ყურადღებას. ამ კატეგორიაში შედის ქადაგების მომზადება, სამედიცინო გადაუდებელი დახმარების გაწევა და თანხის შეგროვება დაუყოვნებლივი საჭიროებისთვის.
გადაუდებელი, მაგრამ მნიშვნელოვანი ამოცანები, როგორც წესი, ეხება ჩვენს მიერ აღებულ პასუხისმგებლობებს, რომლებიც ჩვენ არ უნდა შეგვესრულებინა. ზოგჯერ ეს არის პირადი პროექტები, რომლებიც არ უკავშირდება მსახურებას. ეს შეიძლება იყოს ბიზნეს საქმიანობა, რომელიც დიდ შედეგს არ იძლევა, ან გვართმევს ძალიან დიდ დროს, რომელსაც ვაკლებთ უკეთეს პრიორიტეტებს. ეს საქმიანობა შეიძლება გადაუდებელი იყოს, რადგან დროულად უნდა გაკეთდეს და დასრულდეს, მაგრამ ის არ არის მნიშვნელოვანი იმის გამო, რა შედეგსაც იძლევა.
ქმედებები, რომლებიც არ არის გადაუდებელი ან მნიშვნელოვანი, არ წარმოშობს მნიშვნელოვან საჭიროებას. ისინი რომც არ შესრულდეს, ეს დიდ დანაკარგს არ გამოიწვევს. ზოგჯერ ეს ასოცირდება პროგრამებთან, რომლებსაც აღარ მოაქვთ ის შედეგი, რასაც ადრე აღწევდნენ.
საქმიანობა, რომელიც არ არის გადაუდებელი, მაგრამ მნიშვნელოვანია, ხშირად უგულებელყოფილია. ეს არის ისეთი რამ, რაც სწრაფად არ სრულდება, მაგრამ გრძელვადიანი მნიშვნელობა აქვს. მაგალითებია აკადემიური სწავლა (მასწავლებლისთვის ან სტუდენტისთვის), ტრენინგის სხვადასხვა ფორმა, შენობის მშენებლობა და წერილობითი მასალების წარმოება. იმის გამო, რომ მათი დასრულება დღეს ვერ მოხერხდება და სარგებელს დღესვე არ მოგვცემს, ჩვენ ყურადღებას ვამახვილებთ უფრო გადაუდებელ საკითხებზე. ლიდერის პასუხისმგებლობაა დარწმუნდეს, რომ დროისა და რესურსების ინვესტიცია ხდება იმაში, რაც მომავალში ღირებული იქნება. თუ შესაძლებელია, ეს ინვესტირება უნდა ხორციელდებოდეს ყოველდღიურად.
ორგანიზაციისთვის საჭირო საქმიანობა შეიძლება დაიყოს ორ კატეგორიად.
”ა” ქმედებებია ის, რაც ორგანიზაციას წარმართავს ახალი განვითარებისკენ, ახალი შესაძლებლობებისკენ და ზრდისკენ.
"ბ" ქმედებებია ის, რაც ინარჩუნებს ამჟამინდელ, მიმდინარე ოპერაციებს.
თუ ლიდერი მიზანმიმართულად არ ასრულებს "ა" ქმედებებს, ის შეეცდება მთელი დრო და ყურადღება დაუთმოს "ბ" კატეგორიის საქმიანობას. ლიდერის ფუნქციის შემსრულებელ თითოეულ ადამიანს შეუძლია გამოიყენოს ეს პრინციპი.
ძველი ბრძნული გამონათქვამია: ”ჭრიალა ბორბალი იღებს დაზეთვას.” ეს ეხება ჩვენს ტენდენციას, ყურადღება მივაქციოთ იმ პრობლემებს, რომლებიც ახლა გვაწუხებს. ზოგი ლიდერი გადადის ერთი პრობლემადან მეორეზე, მაგრამ არასდროს დებს ინვესტიციას მომავალში. მათი თქმით, დრო არ აქვთ საკუთარი ან სხვების განათლებისა და მომზადებისთვის, მაგრამ მათი მდგომარეობა არასდროს გაუმჯობესდება.
ორგანიზაციები, რომლებიც დიდი ხნის განმავლობაში ინარჩუნებენ წარმატებას, როგორც წესი, ისეთი ორგანიზაციები არიან, რომლებიც დროსა და რესურსებს დებენ კვლევაში, განვითარებასა და ტრენინგებში. ორგანიზაცია, რომელიც ამას არ აკეთებს, სიტუაციის შეცვლისთანავე დაკარგავს ეფექტურობას.
► თითოეულმა სტუდენტმა უნდა შეადგინოს ყველა იმ საქმიანობის ჩამონათვალი, რომელსაც აკეთებს თავისი პასუხისმგებლობის შესასრულებლად. შემდეგ დახაზეთ ოთხი კვადრატი, როგორც ზემოთ მოცემულ დიაგრამაში და დაყავით აქტივობები კვადრატებად. გაითვალისწინეთ: რას უგულებელყოფთ იქიდან, რაც მნიშვნელოვანია, მაგრამ არ არის სასწრაფო? კარგავთ დროს იმაზე, რაც არ არის მნიშვნელოვანი და არც სასწრაფო?
[1]ეს კონცეფცია არის Stephen Covey, 7 Habits of Highly Effective People: The Ultimate Revelations of Steven Covey, (New York: KMS Publishing, 2011). მაგრამ ამ კურსში განმარტებას ზუსტი ანალოგიით არ ვახდენთ.
დელეგირება
ლიდერი პასუხისმგებელია იმაზე, რომ ყველა საქმე გაკეთდეს, მაგრამ ის ყველაფერს თვითონ არ აკეთებს. ის სხვებს გადაუნაწილებს პასუხისმგებლობებს, ანუ ახდენს დელეგირებას. რათქმა უნდა მისი საქმეა დარწმუნდეს, რომ საქმე კარგად შესრულდა. მან მუდმივად უნდა მოაწყოს ტრენინგები და ხელი შეუწყოს გუნდის წევრების და პოტენციური გუნდის წევრების განვითარებას, რათა მათ უფრო მეტის გაკეთება შეძლონ მომავალში.
ამოცანა არ არის დელეგირებული, რადგან ის არ არის მნიშვნელოვანი. მისი დელეგირება ხდება იმის გამო, რომ სხვას შეუძლია ამის გაკეთება, ან შეიძლება გაიწვრთნას ამის გასაკეთებლად და ის არ არის მხოლოდ ლიდერის ფუნქციის შემსრულებლისთვის განკუთვნილი ამოცანა.
ზოგიერთი ამოცანის დელეგირება შეუძლებელია, რადგან მხოლოდ ლიდერს შეუძლია მათი შესრულება. ის წარმოადგენს ორგანიზაციას და საუბრობს მისი სახელით, როგორც სხვა ვერავინ შეძლებდა. ის ასევე უნდა ზრუნავდეს მომავალზე. ის უნდა ხედავდეს შესაძლებლობებს, საფრთხეებს და მომავალ ცვლილებებს უკეთ, ვიდრე სხვა ადამიანების უმეტესობა.
შეიძლება არსებობდეს კონკრეტული ამოცანები, რომლებისთვისაც ლიდერს განსაკუთრებული შესაძლებლობები აქვს; ამიტომ, ის როგორც წესი არ აკისრებს ამ დავალებებების შესრულებას სხვას. ამასთან, ლიდერი ფრთხილად უნდა იყოს, რომ არ დაიტოვოს ისეთი ამოცანები, რომლის დელეგირებაც შესაძლებელია. ზოგიერთი ლიდერი არასდროს კმაყოფილდება სხვისი შესრულებული სამუშაოთი და სურს საქმის კარგად შესრულება.
ზოგიერთი ლიდერი ცდილობს ყველაფერი თვითონ გააკეთოს და არ უყვარს უფლებამოსილების დელეგირება. როდესაც ნამდვილად ახდენენ უფლებამოსილების გადაცემას, ასეთი ლიდერები ზედმეტად ჩართულები არიან საქმეში, აკვირდებიან სხვების მუშაობას და თვითონ იღებენ ყველა გადაწყვეტილებას. ეს არის ცუდი ხელმძღვანელობის და ლიდერობის მაგალითი. კარგი ლიდერი აყალიბებს ადამიანთა გუნდს, რომლებიც ჩადებენ თავიანთ ენერგიასა და იდეებს, დასახავენ მიზნებს, განავითარებენ მეთოდებს და იმონაწილევებენ გადაწყვეტილების მიღებაში.
კარგი ლიდერი მხოლოდ დავალებების დელეგირებას არ ახდენს; ის ძალაუფლებას, ანუ ლიდერობასაც გადასცემს. ის საშუალებას აძლევს სხვებს წარმართონ საქმიანობა. თუ ის ზუსტად ეუბნება მათ, თუ რა უნდა გააკეთონ და როგორ უნდა გააკეთონ, მათ არ აძლევს ხელმძღვანელობის და ლიდრობის უფლებას.
როდესაც ლიდერი პრიორიტეტს აყენებს, რამდენიმე საკითხი უნდა გაითვალისწინოს.
1. “ვინ დამეხმარება?” თუ არსებობს მრავალი დავალება, რომლის შესრულებაც სხვებს შეუძლიათ, მაგრამ არ აკეთებენ, ნიშნავს იმას, რომ სათანადო ლიდერობას ვერ ახორციელებთ.
2. “რომელია ის ამოცანები, რაც ჩემს გარეშე არ შესრულდება?” ლიდერმა კონცენტრირება უნდა მოახდინოს ასეთ ამოცანებზე. მაგალითად, გუნდის განვითარება, ხედვის ფორმირება და გრძელვადიანი დაგეგმვა. ეს ამოცანები არ უნდა შესრულდეს მხოლოდ ლიდერის მიერ, მაგრამ, როგორც წესი, ისინი ლიდერის გარეშეც ვერ სრულდება.
მსხვერპლშეწირვა
ზოგი ფიქრობს, რომ ლიდერს მრავალი პრივილეგია აქვს. მათი აზრით, ძალაუფლება მას საშუალებას აძლევს ის აკეთოს, რაც სურს. სინამდვილე ის არის, რომ ლიდერი მსხვერპლად იღებს თავის უფლებებს, ჯგუფის წარმატებისთვის. ლიდერი არ არის წარმატებული, თუ ჯგუფი არაა წარმატებული.
[1]ლიდერის პოზიციის ზრდასთან ერთად მისი უფლებები იკლებს, ხოლო პასუხისმგებლობები იზრდება.
მაგალითად, გარკვეული საქმიანობის (ბიზნესის) ყველაზე დაბალ საფეხურზე, ადამიანი მუშაობს გარკვეულ საათებში, ასრულებს გარკვეულ დავალებებს და მას არ ადანაშაულებენ იმაში, რაც მისი პასუხისმგებლობის მიღმაა.
ორგანიზაციის მაღალ საფეხურზე მყოფი ლიდერი, მუშაობს არალიმიტირებული დროის განმავლობაში და უნდა აღმოფხვრას ნებისმიერ დაბრკოლება წარმატების მიღწევის გზაზე და უზრუნველყოს ყოველივე, რაც წარმატებისთვისაა საჭირო. შესაძლოა მას მოუწიოს ბევრი პირადი პრივილეგიის დათმობა. არის შემთხვევები, როდესაც მას დასვენება ან გართობა სურს, მაგრამ მსხვერპლს იღებს ორგანიზაციის საჭიროების გამო. ბევრ ლიდერს, პრობლემების შემთხვევაში, ურეკავენ დღისა თუ ღამის ნებისმიერ დროს.
ადამიანს, პასუხისმგებლობის ზრდასთან ერთად, ორგანიზაციაში უფრო დიდი გადაწყვეტილებების მიღება შეუძლია; მაგრამ თმობს პირად პრივილეგიებს. ეს პროცესი პირამიდებით არის ილუსტრირებული. პირამიდის ბოლოში ადამიანს აქვს მცირე პასუხისმგებლობა, მაგრამ ბევრი უფლება, რადგან მას თვითონ შეუძლია გადაწყვიტოს, რა ვალდებულება უნდა აიღოს, რამდენად მიუძღვნას თავი საქმიანობას. პასუხისმგებლობის ზრდასთან ერთად მისი პირადი უფლებები იკლებს.
განვიხილოთ სპორტსმენის მაგალითი. წარმატებულ სპორტსმენს შეიძლება ჰქონდეს დიდება და სიმდიდრე. ამასთან, ის იცავს მკაცრ დიეტას, ვარჯიშობს და ყოველდღიურად საათობით იწვრთნება და ანვითარებს თავის უნარ-ჩვევებს. დიდი მუსიკოსის ცხოვრებაც მსგავსია.
ადამიანმა, რომელიც ემზადებს გარკვეული საქმიანობისთვის, მაგალითად, სამედიცინო სფეროში მუშაობას ან მაღალ დონეზე სწავლება, უნდა ისწავლოს წლების მანძილზე. მას არ შეუძლია სხვების მსგავსად კარგოს დრო და ფული. მას ენატრება გართობასთან და დასვენებასთან დაკავშირებული მრავალი ღონისძიება. მან შეიძლება ზოგჯერ უარი თქვას ყველაზე აუცილებელზეც კი, რათა თავის მიზანს მიაღწიოს.
პიროვნებამ, რომელიც საქმიანობის (ანუ ბიზნესის) წამოწყებას ცდილობს, უნდა მიუძღვნას რესურსები ამ მიზანს. მას არ შეუძლია დახარჯოს მთელი ფული, რომელსაც შოულობს. ყველაფერი რაც აქვს, ის ინვესტიციის სახით დებს სამომავლო მოგებაში. ის არ ხარჯავს ფულს ისეთი რამისთვის, რისთვისაც მისი მეგობრები. მეგობრებმა შეიძლება გააკრიტიკონ მისი მომჭირნეობისთვის, მაგრამ მომავალში მას უფრო მეტი ექნება, ვიდრე მათ.
ადამიანი, რომელიც აპირებს, მომავალში იყოს ლიდერი, ახლა უნდა ჩადოს ინვესტიცია თავის მომავალში. მსხვერპლის გაღება განვითარების ეტაპზე იწყება. აირჩიეთ განვითარება და ინვესტირება თქვენს მომავალში. უპირატესობა მიანიჭეთ სწავლას, მსახურებრივ პრაქტიკასა და დროს ლიდერებთან.
თქვენი პასუხისმგებლობები შეიძლება არ გეჩვენებოდეს მნიშვნელოვნად, მაგრამ ეს გააუმჯობესებს თქვენს ხალხთან მუშაობის უნარს და დაგეხმარებათ საიმედოობის რეპუტაციის ჩამოყალიბებაში.
► იმსჯელეთ შემდეგ პუნქტებზე. რას ნიშნავს ეს მტკიცებები? როგორი გამოყენება არსებობს?
მტკიცების მსხვერპლად გაღება მიღწევისთვის, უსაფრთხოების გაღება მნიშვნელოვანისთვის, ფინანსური სარგებლის გაღება მომავალი პოტენციალისთვის, ახლანდელი სიამოვნების დათმობა პირადი ზრდისთვის, კვლევისა და ფოკუსირებისთვის, საუკეთესოს მისაღებად.[2]
მიზანმიმართულად გაატარეთ პრაქტიკაში თქვენი პრიორიტეტებით. ”სანამ რაიმე ჩვევად იქცევა, თავიდან მას უნდა მიეცეს დისციპლინის სახე.”[3]
მოციქულმა პავლემ აღწერა სპორტსმენის (მორბენალის) მიძღვნა. ისინი მსხვერპლს იღებენ, რადგან ძლიერი მოტივაცია აქვთ წარმატების მისაღწევად. (1 კორინთელთა 9:25-27). პავლე აღნიშნავს, რომ ისინი ამას აკეთებენ მიწიერი, დროებითი პატივისთვის; ჩვენ კი უნდა ვიღვაწოთ მარადიული ჯილდოსთვის. ჩვენი მოტივაცია განსხვავდება მათისგან, მაგრამ მათსაზე ნაკლები არ უნდა იყოს.
მიეცით საშუალება რამდენიმე სტუდენტს, გაგიზიარონ, თუ როგორ აპირებენ ამ გაკვეთილის შედეგად, მიზნების ან მოქმედების შეცვლას.
[2]John Maxwell, For Everything You Gain, You Give Up Something: Lesson #22 from Leadership Gold (Nashville: Thomas Nelson, 2012)
[3]Ken Blanchard and Phil Hodges, The Servant Leader: Transforming Your Heart, Head, Hands, and Habits (Nashville: Thomas Nelson, 2003), 85
ხუთი შემაჯამებელი დებულება
1. პრიორიტეტები განსაზღვრავს თქვენს მიზნებს და თქვენ მიერ დასახული მიზნების მიღწევის გზას.
2. პრიორიტეტები საშუალებას გაძლევთ ამოიცნოთ შესაძლებლობები და მათ შორის არჩევანი გააკეთოთ.
3. სისრულეს მხოლოდ ღვთის ნებაში ჰპოვებთ.
4. კარგი ლიდერი მხოლოდ დავალებების კი არა , ლიდერობის დელეგირებასაც ახდენს.
5. ლიდერის პოზიციის ზრდასთან ერთად მისი უფლებები მცირდება და პასუხისმგებლობები იზრდება.
გაკვეთილი 7-ის დავალებები
1. დაწერეთ ამ გაკვეთილში ნასწავლი კონცეფციის შემაჯამებელი აბზაცი, რომელსაც თქვენი ცხოვრების შეცვლა შეუძლია. ახსენით, რატომ არის ის მნიშვნელოვანი. რა სარგებელი მოაქვს ამის ცოდნას? რა ზიანი შეიძლება მოჰყვეს ამის არცოდნას?
2. განმარტეთ, როგორ გამოიყენებთ ამ გაკვეთილის პრინციპებს თქვენს ცხოვრებაში როგორ ცვლის ეს გაკვეთილი თქვენს მიზნებს? როგორ აპირებთ თქვენი მოქმედებების შეცვლას?
3. დაწერე გაკვეთილი 7-ის ხუთი შემაჯამებელი დებულება მეხსიერებით.
4. შემდეგი გაკვეთილის დაწყებამდე წაიკითხეთ 1 მეფეთა (სამუელი) 13-15. რა პრობლემები ახლდა საულის წინამძღოლობას, ანუ ლიდერობას?
SGC exists to equip rising Christian leaders around the world by providing free, high-quality theological resources. We gladly grant permission for you to print and distribute our courses under these simple guidelines:
No Changes – Course content must not be altered in any way.
No Profit Sales – Printed copies may not be sold for profit.
Free Use for Ministry – Churches, schools, and other training ministries may freely print and distribute copies—even if they charge tuition.
No Unauthorized Translations – Please contact us before translating any course into another language.
All materials remain the copyrighted property of Shepherds Global Classroom. We simply ask that you honor the integrity of the content and mission.