Lesson 3: Je, Mungu Yupo?

Jia hakuweza kumwona rafiki yake kijana Lee kwa wiki mbili. Alipoulizia kwa jirani yake, alipewa taarifa za kusikitisha kwamba mama yake na kijana Lee alifariki kutokana na ugonjwa wa muda mrefu. Lee alikuwa ameenda Taoyuan kuungana na familia yake.

Wakati Jia alipokutana na Lee wiki mbili baadaye, alielezea masikitiko yake kutokana na kifo cha mama yake. Lee alimshukuru sana yule dada kwa wema wake, lakini baadaye akaongea kwa uchungu, “Hii ndiyo maana mimi siwezi kumwamini Mungu wa Wakristo. Kama kuna Mungu, kwa nini aliruhusu mama yangu ateseke kiasi hicho? Mnasema Mungu wenu ni mwenye nguvu sana na mwenye upendo sana. Kama kweli alikuwa anampenda mama yangu, na kama kweli alikuwa na nguvu za kuweza kuzuia mama yangu asiteseke, kwa nini alimwacha ateseke kiasi hicho? Inawezekana kuna Mungu, lakini hana uwezo wa kutusaidia. Au inawezekana kuna Mungu, lakini hajali kuhusu mateso yetu. Au labda hakuna Mungu. Naamini tuko peke yetu katika ulimwengu huu.”

► Utamjibuje Lee?

Je, mtu yeyote aweza kujua kwa uhakika kabisa kwamba hakuna Mungu? Jaribu kufikiria maarifa yote katika ulimwengu kama duara kubwa. Sasa jaribu kufikiria maarifa yako kama duara ndani ya maarifa yote ya dunia.

Isipokuwa duara la maarifa yako linalandana na duara la maarifa yote katika ulimwengu, hujui kila kitu. Kama maarifa yako ya sasa hayajumuishi maarifa kuwa Mungu yupo, anaweza kuwa yupo kwenye duara kubwa la maarifa na siyo katika duara lako mwenyewe. Itakubidi uwe na maarifa yote katika ulimwengu kuthibitisha kwamba Mungu hayupo. Watu wengi wasioamini wanakiri hili, ya kwamba inawezekana Mungu yupo, lakini bado hawajamgundua.

Kama inawezekana kwamba Mungu yupo, mtu mwaminifu atapaswa kuwa tayari kuupima ushahidi wa uwepo wa Mingu. Watu kama C.S. Lewis na Josh McDowell waliupima ushahidi huu na ikajatokea kuamini kwamba Mungu yupo na amejidhihirisha mwenyewe kupitia kitabu cha Biblia.

Somo hili litahusika na ushahidi wa kuwepo kwa Mungu. Tutaona kwamba kuna sababu nyingi za kuamini kwamba Mungu yupo.

Hoja ya kosmolojia inadai maelezo toshelevu kuhusiana na kuwepo kwa dunia. Hoja hii inauliza, “Kwanini dunia ipo?” Inahitimisha, “Dunia ipo kwa sababu iliumbwa na Mungu – aliye nafsi binafsi, wa milele, na aliyepo binafsi bila kuumbwa.”

Hoja ya kosmolojia inaanza na wazo kwamba kila kitu ni lazima kiwe na maelezo. Kwa mfano, fikiri kwamba uliniuliza mimi, “Kiti ulichokalia kinatoka wapi?” Fikiria kwamba nitajibu, “Kiti kimetokea tu kuwepo; hakuna aliyetengeneza kiti; hakuna aliyenunua hicho kiti kukileta chumbani; kiti kilitokea tu kuwepo.” Utajua tu kwamba hii ni makosa. Kila kitu kinapaswa kiwe na maelezo yanayojitosheleza, ikiwemo dunia kwa ujumla.

Hoja ya kosmolojia ina vigezo vitatu na hitimisho: [1]

Kigezo mantiki A: Haiwezekani kuwa dunia haijatokana na kitu chochote.

Kigezo mantiki B: haiwezekani Dunia kuendelea kuwepo nyakati zote kama ilivyo sasa.

Kigezo mantiki C: Haiwezekani kuwa Dunia iliumbwa na kitu kisicho na uhai au nguvu fulani.

Hitimisho: Kwahiyo, dunia iliumbwa na kiumbe chenye nafsi, cha milele, kilichopo chenyewe bila kutegemea chochote.

Hapa tujadili maelezo yanayowezekana kuhusu ulimwengu

Watu Wengine Husema Dunia Haijatokana na kitu Chochote

Inawezekanaje bila kuwa na kitu kikatengenezeka kitu? Kutokuwepo kitu kinapaswa kiwe kitu ili kiweze kutengeneza kitu kingine. Kama tutasema kwamba dunia ilijitengeneza yenyewe, tutapaswa tuseme kwamba dunia iliwahi kuwepo hapo mwanzo kabla haijawepo wakati huu. Dunia ilibidi iwepo na isiwepo kwa wakati mmoja. Hili linajichanganya lenyewe. Kitu hakiwezi kuwa kipo na hakipo kwa wakati mmoja.

Watu Wengine Husema Dunia Siku Zote Imekuwepo Kama Ilivyo

Sheria mbili za mwendojoto, (yaani sayansi ya uhusiano wa joto na kazi za mitambo) inaonyesha ni jambo lisilowezekana kwamba dunia imekuwepo siku zote kama ilivyo.

Sheria ya kwanza ya mwendojoto inaelezea kwamba mata/nguvu haviwezi aidha kuumbwa au kuharibika. Sheria ya pili ya mwendojoto inalezea kwamba nguvu iliyokwishatumika katika dunia inageuzwa tena polepole kuwa nguvu isiyoweza kutumika tena. Unapoweka sheria zote mbili mahali pamoja, zinaonyesha kwamba dunia hapo mwanzo ilianza na kiwango cha kudumu cha nguvu ya kutumika ambayo kwa polepole inapungua.

Jambo hili lina umuhimu gani? Dunia kwa polepole inatoweka. Kama wakati wote imekuwa ipo kama ilivyo sasa, (ikiwa ni pamoja na sheria za mambo ya asili za dunia), nguvu iliyopo duniani itakuwa tayari imeshatumika, kila kitu kitakuwa katika joto la aina moja, na wote tutakuwa tumekufa.

Watu Wengine Husema Dunia Imetokana na mata au Nguvu

Kama dunia itakuwa imetokana na nguvu ambayo haina nafsi, maana yake ni kuwa kisababishi kilichotengeneza dunia kitakuwa hakina nafsi. Ni jambo lisilowezekana kwa kitu kisichokuwa na nafsi kuumba tabia. Lakini wanadamu tunazo tabia. Kama kisichokuwa na nafsi hakiwezi kutengeneza tabia, basi wanadamu watakuwa wameumbwa na kiumbe chenye nafsi, cha milele, kiishicho chenyewe bila kutegemea chochote.

Kama Hakuna Maelezo Mengine Yanayojitosheleza, Dunia Itakuwa Imeumbwa na Kiumbe mwenye nafsi, wa Milele, anayeishi mwenyewe bila Kutegemea Chochote

[2]Kwa kuwa maelezo mengine mbadala siyo sahihi, maelezo mengine yenye mantiki kwa uwepo wa dunia ni Muumbaji anayeishi kwa kujitosheleza.

Aina nyingine ya hoja ya kosmolojia ina kauli mbili zilizo msingi wa maelezo na hitimisho:

Kigezo mantiki A: Kila kinachoanza kina chanzo.

Kigezo mantiki B: Dunia ilianza.

Hitimisho: Dunia ina chanzo chake.

Kigezo mantiki A kinaungwa mkono na ukweli kwamba kitu hakiwezi kutokea pasipo kitu chochote. Kisayansi, hili limekuwa likithibitishwa mara kwa mara. Uzoefu wetu wa kawaida unathibitisha jambo hili.

Kigezo mantiki B kinaungwa mkono na kupanuka kwa dunia na sheria ya pili ya mwendojoto. Wanasayansi wengi wanaamini kwamba dunia ina mwanzo wake.

Kama Kigezo mantiki A na Kigezo mantiki B ni vya kweli, basi hitimisho ni la kweli: Dunia ina chanzo chake. Je, Chanzo hiki kikoje? Kinapaswa kuwa hakijawahi kuumbwa au kuwa tegemezi kwa kitu chochote au mtu yeyote, hakionekani kwa macho na kina nguvu sana isiyofikirika. Hicho Chanzo ni lazima kiwe na akili ya hali ya juu sana ili kuweza kuleta huo muundo na utaratibu wenye mchangamano tata katika dunia. Tunaweza hata kujenga hoja hapa kwamba hicho Chanzo ni mtu. Sababu moja ya Chanzo kuwa ni lazima kiwe ni nafsi ni kwamba viumbe vyenye nafsi kama sisi – wenye nguvu, akili, na utashi – haingewezekana kutoka katika kitu ambacho hakina sifa hizi. Hii nafsi binafsi, kiumbe chenye nguvu zote atakuwa ni Mungu!

Hii ndiyo Hoja ya Kosmolojia kuhusiana na uwepo wa Mungu. Hapa kuna maswali ya kuuliza wakati unapozungumza na watu kuhusiana na chanzo cha kwanza:

“Je, unakubaliana na wimbi la wanasayansi kwamba kulikuwa na muda ambao dunia ilianza kuwepo lakini kabla ya hapo haikuwahi kuwepo?”

Kama watasema “Ndio,” waulize:

“Je, mnaamini kwamba kitu (kama dunia) kinaweza kutoka pasipokuwa na chochote?”

Kama watasema “Hapana,” waulize:

“Kwa hiyo kama kuna kitu kwa sasa kipo, basi kitu fulani kilikuwa kipo nyakati zote, sahihi?

“Je, kitu ambacho kila siku kimekuwepo kinaweza kuwa na nguvu, akili na utashi wa kuweza kusababisha kila kitu katika dunia?

“Je, hufikiri ya kwamba kama hiki kinachojulikana kuwa ni cha milele, kiumbe mwenye nguvu sana, alijihangaisha kutuweka sisi hapa, anapaswa atueleze sisi ni kwa nini alifanya hivyo?

“Kwa mujibu wa Biblia, sababu za Mungu kutuweka sisi hapa duniani ni kuwa na uhusiano binafsi na yeye.”

[1]Hoja yenye kufanana na Hoja ya Kosmolojia inaitwa Hoja ya Teleolojia. Neno Teleolojia linatokana na neno la Kiyunani telos likiwa na maana ya “kusudi.” Linahusika na malengo au muundo.

Hoja ya Teleolojia inauliza, “Ni kwa jinsi gani dunia ilipata uratibishaji makini wa muundo wake?” Inahitimisha kwamba “muundo tata katika dunia unahitaji Msanifu,” Lazima kuwepo na lengo au kusudi linaloongoza dunia yetu. Tuone mifano ya kisayansi ni hii.

Jicho

Jicho la binadamu[2] lina muundo tata sana. Kila sehemu ya jicho inasimamia dhumuni lake katika muundo mzima wa jicho. Hakuna shemu ya jicho “inaweza kugeuka” isipokuwa jicho liwe kamilifu. Irisi ya jicho haina kazi yeyote bila utendaji wa jicho lote.

Sehemu zote za jicho zitakuwa zilikamilika kwa wakati mmoja. Namna hii inaelezea uumbaji, na siyo mabadiliko (evolution). Haiwezekani umbile la muundo kama hili na kusudi lake liwe limekuwepo kwa bahati.[3] msanifu pekee ambaye angeweza kutengeneza muundo wenye utata kiasi hicho ni Mungu mwenyewe.

VINASABA

Kipunje kimoja cha kinasaba (DNA)[4] kina tabia nyingi kuliko kompyuta yeyote ya kisasa. Taarifa zote za kila mwili wa binadamu zimekusanywa katika kipunje cha kinasaba cha mwanadamu ambacho kinachukua nafasi ndogo sana kuliko nukta inayowekwa mwishoni mwa sentensi iliyoandikwa.

Kiwango cha taarifa ambazo zinaweza kuhifadhiwa kwenye kipini cha kichwa cha ujazo cha kinasaba ni sawa na lundo la mkusanyiko wa vitabu mara 500 ya umbali kutoka ardhini hadi kwenye mwezi. Hoja ya Teleolojia inasema kwamba utata wa Vinasaba vya mwanadamu unahitaji msanifu wa akili ya juu sana. Msanifu pekee mwenye uwezo wa kutengeneza muundo huo ni Mungu peke yake.

Mazingira ya Ardhi

Je, Umeshawahi kufikiria kwa kuzingatia maajabu ya mahali inapokaa dunia? Kama ingekuwa tuwe karibu na jua tungeungua. Kama tungekuwa mbali sana na jua, tungeganda kwa barafu hadi kifo. Hali ya hewa ya dunia iko sahihi katika kutuwezesha kuendesha maisha yetu. Kila kitu muhimu kwa ya maisha yetu kinapatikana katika ardhi ya dunia. Hii inamaanisha kwamba ardhi na hali ya hewa viliwekwa kwa ajili yetu na kiumbe mwenye akili sana aliyeiumba dunia katika muundo wake. Uwepo wa ardhi ya dunia yetu siyo matokeo ya kubahatisha. Ardhi ya dunia iliumbwa kwa madhumuni yake na Mungu.

Hoja ya Maadili kwa ajili ya uwepo wa Mungu inauliza, “Kwa nini wanadamu wana ufahamu wa ndani yao wa kujua mema na mabaya?” Inajibu, “Ufahamu wa wanadamu wa kujua mema na mabaya unatoka kwa Mungu, Mtoa sheria Mkuu anayetupa sisi maadili.”

Hoja hii ililetwa na C.S. Lewis katika kitabu chake cha Ukristo-mradi (Mere Christianity). Aliandika kuhusiana na hisia ya “mambo yanayotakiwa” ambayo watu kutoka katika kila mila wanayo. Ingawaje mila nyingi tofauti mara nyingine zinatofautiana katika lipi ni jema na lipi ni baya, watu wote katika mila zote wanajua kwamba “wanatakiwa” kufanya mambo, au “wanatakiwa wasifanye” mambo kadhaa. Hii hisia ya “kutakiwa” inatoka wapi? Hoja ya Maadili inasema kwamba hii hisia ya maadili ya kujua mema na mabaya inatoka kwa Mtoa sheria Mkuu.

Hapa kuna hoja rasmi ya kimantiki:

Kigezo mantiki A: Ikiwa Mungu hayupo, hakuna misingi ya maadili na uwajibikaji.

Kigezo mantiki B: Misingi ya maadili na uwajibikaji ipo.

Hitimisho: Kwa hiyo Mungu yupo.

Kigezo mantiki A kinasema kwamba ukimwondoa Mungu, hakutakuwa na uwezekano wa kuwepo kwa maadili na majukumu ya msingi. Maadili hayangeweza kuwa ya kufanana kwa kila mtu kama hakungekuwepo na Mtoa sheria mwenye akili zinazozidi za wanadamu ambaye kwake yeye sisi sote tunawajibika. Maagizo ya kufuata maadili yanakuwa ya maana tu kama kuna mtu wa kutoa amri na mtu mwingine wa kupokea amri hiyo. Kama kuna baadhi ya amri ambazo zinatakiwa zitumike kwa usawa kwa kila mtu katika dunia, ni lazima kuwepo na mtu mwenye akili zinazozidi wanadamu wote ambako amri zote zitatoka kwake na ambaye watu wote watawajibika kwake. Zaidi ya hapo, hatia ya kimaadili inakuwa ni sahihi pale tu ambapo sheria kutoka kwa mtu mwingine imekiukwa. Hatia haiji tu kutokana na kuvunja sheria. Ni lazima mtu (mwenye mamlaka) ahusike.

Kigezo mantiki B kinasema kwamba misingi ya maadili na uwajibikaji ipo. Ni ya halali, iwe mtu yeyote anaiamini au haiamini; inagunduliwa, na siyo kwamba inabuniwa. Hata wale wenye itikadi kwamba Mungu hayupo wanakiri haya. Kwa mfano, mtu mmoja asiyekiri kuwa kuna Mungu Peter Cave alisema, “Hoja zozote za kutia shaka zinazoweza kuletwa kinyume na imani yetu kwamba kumuua mtu asiyekuwa na hatia kimaadili ni vibaya, tuna uhakika zaidi kwamba kuua ni vibaya kimaadili kuliko hata hoja yenyewe inavyojieleza… Kumtesa mtoto mdogo asiyekuwa na hatia kwa ajili ya kujifurahisha ni vibaya kimaadili.” Baadhi ya mambo yanatambulika kama ni makosa katika mila zote na kwa nyakati zote.

Kama Kigezo mantiki A na B zote ni za kweli, basi hata hitimisho kwamba Mungu yupo ni lazima pia liwe hitimisho la kweli.

► Soma Warumi 2:12-16. Paulo anafundisha nini kuhusu sheria ya maadili iliyoandikwa katika mioyo ya wale wote ambao hawana kitabu cha Biblia?

Upinzani ulio wa kawaida sana kuhusiana na uwepo wa Mungu ni huu: “Kama yuko Mungu mzuri na mwenye nguvu zote, kwa nini duniani kuna maovu na mateso? kuwepo kwa maovu kunadhihirisha kwamba hakuna Mungu mzuri, mwenye nguvu zote.” Mara nyingi, upinzani huu unawakilishwa kama ifuatavyo:

Kigezo mantiki A: Mungu mzuri hawezi akaruhusu mateso duniani

Kigezo mantiki B: Mngu mwenye nguvu zote angeweza akaondoa mateso yote

Hitimisho: Kwa hiyo hakuna Mungu mzuri, mwenye nguvu zote

Watu hutarajia Mungu mzuri, mwenye nguvu zote, mara moja aanze kushughulika na maovu na mateso. Wanasema kwamba kama Mungu angekuwa ni mzuri na mwenye nguvu zote, angeweza kuiweka dunia iwe mbali na mateso na maovu. Ni kwa jinsi gani tulijibu swali hili, “Kwa nini kuna maovu duniani?”

► Ni kwa jinsi gani utalijibu swali hili? “Kama kweli Mungu ni mzuri na mwenye nguvu zote, kwa nini anaruhusu maovu yawepo duniani?”

Hapa kuna baadhi ya majibu kuhusiana na upinzani huu:

Maovu ni matokeo ya Chaguo la Hiari la Mwanadamu kutomtii Mungu

Kuna maovu katika dunia kwa sababu wanadamu wa kwanza waliipuzia uhuru wao na kuchgua kutomtii Mungu. Mateso ni matokeo ya mwanadamu kukosa utii.

Adamu na Hawa walikataa kumtii Mungu, na matokeo yake, dunia nzima ikalaaniwa.[1] Hata watu ambao hawakuwa na hatia wanateseka kwa sababu ya laana hii.

Baadhi ya watu watauliza, “Lakini kwa nini Mungu alifanya viumbe huru, kama Mungu angefanya wanadamu bila kuwa na nguvu ya kuchagua dhambi, hakungekuwepo na mateso duniani.”

Jibu moja katika swali hili ni kwamba Mungu aliumba mwanadamu kwa ajili ya upendo na mahusiano. Haiwezekani kuwepo na upendo pasipo uhuru wa kuchagua. Mungu alitoa kwa binadamu uhuru wa kuchagua upendo – au kuchagua uasi.

Tatizo la Maovu linadhihirisha kwamba Mungu Yupo

Kumbuka Hoja ya Maadili kwa ajili ya uwepo wa Mungu. Tatizo halisi la ouvu linaonyesha kwamba Mungu yupo. Hatutaweza kujua kama uovu upo bila ya kuwepo kwa viwango kamili vya mema na mabaya. Viwango kamili vya mema na mabaya ni lazima vitoke kwa Mtoa sheria kamili, ambaye ni Mungu.

Kama hakuna Mtoa sheria, huwezi kusema kuna uovu duniani. Bila ya Mtoa sheria, unachokiita wewe uovu, mimi naweza kukiita kizuri. Kama nitaamua kuiba fedha kutoka kwako, aidha siyo jema au baya; ni kiasi cha kufanya uchaguzi tu. Ni Mtoa sheria peke yake ndiye panga kuwa hili ni baya na hili ni jema.

Ni pale tu tunapokubaliana na sheria ya maadili ya mema na mabaya tunapokutana na uwepo wa uovu. Tatizo la uovu linatambua kwamba Mungu mzuri yupo. Lakini, kama Mungu ni mzuri na mwenye nguvu zote, kwanini aruhusu uovu duniani?

Mungu Ametoa Jibu kwa Tatizo la Uovu na Mateso

Baadhi ya watu watauliza, “Kwa nini Mungu hafanyi lolote kuhusiana na Uovu na Mateso katika dunia? Kwa nini anaruhsu mateso yaendelee?’

Jibu ni kwamba Mungu tayari ameshafanya kitu kuhusiana na jambo hilo. Kupitia Yesu, Mungu mwenye upendo usiokuwa na kikomo, aliingilia kati kwenye historia ya mwanadamu na akawa sehemu ya dunia iliyovunjika tunayoishi. Alichukua mwenyewe mateso na hata kifo, kisha akakiharibu kifo katika kufufuka kwake. Kwa sababu ya upatanisho wa Mungu na binadamu kwa maisha na kifo cha Kristo, tunaweza kuwa huru mbali na dhambi na siku moja kuepukana na mateso kabisa.

Kwa nini inachukua muda hivi kwa maumivu ya mateso yetu kuondoka? Bado tunaishi katika ulimwengu ulioanguka; na Mungu bado kwanza anashughulika na dhambi, kama chimbuko la mateso yetu. Kushughulika na dhambi kunachukua muda kwa sababu watu ni wagumu.

Pamoja na ukweli kwamba mateso ni matokeo ya maadili ya uovu haina maana kwamba mateso yote ni matokeo ya dhambi ya mtu mmmoja. Kila mtu anayo maumivu kwa sababu ya dhambi ya Adamu, siyo lazima iwe ni kwa sababu ya dhambi binafsi, iwe ni kwa mwanamume au mwanamke. Katika ulimwengu wetu ulioanguka, hata watu wasiokuwa na hatia wanaumia pasipo haki kwa sababu ya dhambi za watu wengine. Lakini mateso yote kwa vyovyote yataondoka kwa wale wote wanaomruhusu Mungu ashughulikie dhambi ndani ya mioyo na maisha yao wenyewe.

Hata pale tunapokutana na maumivu sasa, tunayo faraja ya Mungu. Kama Wakristo, tunao uhakika kwamba, “katika mambo yote Mungu hufanya kazi pamoja na wale wampendao.”[2] Ingawaje inawezekana tusilielewe hili, Mungu analo kusudi lake katika yale anayoruhusu yapitie katika maisha yetu. Yeye huyatumia hata maumivu katika maisha yetu katika kuwavuta watu wengine kwenye mahusiano na yeye mwenyewe. C.S. Lewis alisema, “Mungu hunong’ona nasi tuwapo katika furaha, anasema ndani ya dhamira zetu, lakini hupiga kelele wakati wa maumivu yetu. Ni kipaza sauti cha Mungu kuiamsha dunia isiyosikia.”[3]

Nukuu kutoka katika ushuhuda alioutoa Lee Strobel (mzaliwa wa 1952):[1]

Karibu maisha yangu yote sikuamini kabisa kwamba Mungu yupo. Nilifikiri kwamba wazo la muumbaji aliye na upendo na mwenye nguvu zote ni la kipuuzi. Ukirejea nyuma, mimi nina taaluma ya uandishi wa habari na sheria. Mimi ni mtu mwenye kushuku. Nilikuwa mhariri wa taarifa za kisheria katika gazeti la Chicago Tribune. Kwa hiyo, nilihitaji ushahidi kabla ya kuamini jambo lolote.

Siku moja mke wangu akasema kwamba ameamua kuwa mfuasi wa Yesu Kristo. Niifikiri huu ndio ungekuwa mwisho wa ndoa yetu, Lakini kitambo kidogo kikapita nikaanza kuona mabadiliko chanya katika maadili yake, katika tabia, na katika njia za kuhusiana na mimi pamoja na watoto. Ilikuwa inavutia na nikataka kuanza utafiti kuhusiana na imani yake mpya.

Nilienda kanisani siku moja na nikasikia ujumbe kuhusiana na Yesu katika njia ambayo niliweza kuielewa. Nilisikia kwamba msamaha ni zawadi ya bure, kwamba Yesu Kristo alikufa kwa ajili ya dhambi zetu, na kwamba tunaweza kurithi pamoja naye uzima wa milele. Bado niliendelea kutoamini kuwa Mungu yupo, lakini nilitoka nje nikisema, “Kama haya ni kweli, yaana maana kubwa katika maisha yangu.”

Kwa takribani miaka miwili, nilitumia mafunzo yangu ya uanahabari na sheria katika kuchunguza usahihi wa Ukristo. Ilipofika Novemba 8, 1991, niligundua kwamba kuwa mtu nisiyeamini Mungu yupo, inapasa kuukana ushahidi wote unaoonesha ukweli wa injili. Lakini sikuweza kufanya hivyo. Kwa kuwa nilifundishwa katika uandishi wa habari na sheria kukubaliana na ukweli. Kwa hiyo, katika siku hiyo, nikampokea Yesu Kristo kama mwenye kunisamehe na kiongozi wangu. Kama ilivyokuwa kwa mke wangu, maisha yangu yakaanza kubadilika. Maadili yangu, tabia zangu, na makusudi ya maisha yangu yakaanza kubadilishwa. Kila ninapoangalia nyuma, siwezi nikayalinganisha maisha yangu ya awali na muujiza na furaha iliyopo ya kumfuata Yesu Kristo.

Wakati Jia akijiandaa kumjibu Lee, alihisi Roho Mtakatifu akimwambia kwamba jibu kwa ajili ya swali la Lee lilikuwa la kiakili zaidi. Kwa hiyo anapaswa azungumze na moyo wake zaidi na siyo kwa ajili ya kichwa tu.

Jia akamwambia Lee, “Kwanza, nataka wewe utambue kwamba ninajisikia kama umeumia. Wewe ni rafiki yangu na wakati ukiwa umejeruhika, na mimi pia ninakuwa nimejeruhika. Zaidi ya hapo, nataka ujue kwamba Mungu anausikia moyo wako pia. Mungu Baba alikuwa akiangalia tu wakati mtoto wake mpendwa akifa pale msalabani. Anajua maumivu ya kumpoteza mtu aliye karibu na yeye.

“Siwezi nikaelezea maumivu yote katika dunia yetu, lakini najua kwamba Mungu aliuumba ulimwengu pasipo mateso. Aliumba ulimwengu uliokamilika bila kifo, Kwa masikitiko, baba yetu wa kwanza, Adam, aliasi dhidi ya Mungu na akaileta dhambi katika dunia hii. Dhambi ikaleta mateso na kifo. Adamu alijua mapema na kabla ya kuvunja amri ya Mungu kwamba dhambi yake itasababisha kifo kiwepo duniani. Mwanadamu akauharibu ulimwengu uliokuwa mkamilifu ambao Mungu aliuumba. Kila mmoja wetu akaendeleza ule mnyonyoro wa dhambi iliyoanza na Adamu. Kila mmoja wetu huivunja sheria ya Mungu.

“Kwa sababu ya dhambi ya Adamu, tunazaliwa ndani ya dunia yenye maumivu. Tunaishi katika dunia iliyoharibika. Lakini, Lee, Je, ninaweza kukuelezea mambo mawili ya kukumbuka kupitia machozi yako?

“Kwanza, Mungu mwenyewe alifanyika sehemu ya maumivu ya dunia yetu. Alimtuma Mwanae kuja kuwa sehemu ya dunia yetu. Alimtuma Mwanae aje afe ili dunia yetu siku moja iweze kuwa huru kutokana na laana ya dhambi

“Pili, kwa sababu Mungu alimtuma Mwanae, unaweza ukapata uzima wa milele. Biblia hiyo hiyo inayoonya kuhusu adhabu ya dhambi inaahidi kwamba kwa wale wote watakaomwamini Yesu Kristo watakuwa na uzima wa milele. Kitabu hiki kinaahidi kwamba siku moja Mungu ‘atafuta kila chozi katika macho yao, wala mauti haitakuwapo tena; wala maombolezo, wala kilio, wala maumivu hayatakuwapo tena.’[1]

“Lee, jaribu kufikiria juu ya Mungu anayetupenda sana ambaye amemtuma Mwanawe aje afe na kuleta tiba kwa ajili ya kifo. Huyo ni Mungu aliye na nguvu zote, lakini aliyejitoa mwenyewe kwa upendo kwa ajili yetu sisi. Na kwamba Mungu anakupenda kwa upendo wa kushangaza.”

(1) Elimu ya Kuitetea imani na Kichwa: Utaanza kipindi kinachofuata kwa mtihani kutokana na maswali ya tafakuri yaliyoko katika Somo la 3. Jifunze maswali haya kwa uangalifu kwa maandalizi ya mtihani.

(2) Elimu ya Kuitetea imani na Moyo: Mara nyingine ni rahisi “Kuelezea” uovu na mateso; ni vigumu zaidi kuwa na hisia pamoja na mateso. Omba kwamba Mungu aweze kukupa moyo wa huruma kwa ajili ya wale wanaoteseka. Omba kwamba azungumze kupitia wewe kwa ajili ya kuleta farijiko kwa walioumizwa.

(3) Elimu ya Kuitetea imani na Mikono: Zungumza na mtu asiyeamini kuhusiana na hoja za uwepo wa Mungu. Shirikisha wengine hoja tatu zilizoko katika somo hili. Ikiwezekana, shirikisha hoja hizi kwa mtu asiyeamini uliyezungumza naye kuhusiana na somo lililopita.

(1) Ni swali gani linaloulizwa na Hoja ya Kosmolojia?

(2) Ni kwa jinsi gani Hoja hii ya Kosmolojia inajibu swali hili?

(3) Kuna mambo gani matatu yasiyokuwa na mantiki kwa ajili ya dunia?

(4) Wasilisha hoja ya Kosmolojia kwa kufasiri vigezo mantiki 2 na hitimisho.

(5) Ni swali gani linaloulizwa na Hoja ya Teleolojia?

(6) Ni kwa jinsi gani Hoja ya Teleolojia inajibu swali hili?

(7) Ni swali gani linaloulizwa na Hoja ya Maadili?

(8) Ni kwa jinsi gani Hoja ya Maadili inajibu swali hili?

(9) Wasilisha Hoja ya Maadili kwa kufasiri vigezo mantiki 2 na hitimisho.

(10) Ni upinzani gani ulio wa kawaida sana kuhusiana na uwepo wa Mungu?

(11) Toa majibu matatu kuhusiana na swali hili, “Inawezekanaje Mungu mzuri na mwenye nguvu zote akawepo kama kuna maovu katika dunia?”

(12) Nukuu kutoka kichwani Warumi 1:19-20.