როდესაც ისინი სრულად მომზადდებიან, ჩვენი სტუდენტები დაემსგავსებიან მათ მასწავლებლებს.
შესავალი
► ეს გაკვეთილი არ შეიცავს დავალებებს ბოლოში. ამის ნაცვლად, მცირე დავალებები შეგხვდებათ გაკვეთილის განმავლობაში, სათაურით: „გაკვეთილის პრაქტიკაში გამოყენება.” ზოგიერთ მათგანში საჭირო იქნება წერა, ან პრაქტიკული მოქმედებები. სხვებს უბრალოდ ფიქრი, ან განხილვა და დისკუსია. შეასრულეთ თითოეული დავალება საგაკვეთილო მასალაზე მუშაობისას.
ერთ-ერთი ყველაზე ღრმა მოწმობა, რომელიც ოდესმე გაკეთებულა სწავლების ძალაზე, იესოსგან მომდინარეობს. „მოწაფე მასწავლებელზე მეტი არ არის, ხოლო ყველა სწავლაგასრულებული, ისეთივე იქნება, როგორც მისი მასწავლებელი” (ლუკას 6:40). იესომ იცოდა, როდესაც მოწაფეებს ამზადებდა, რომ ისინი ასახავდნენ მის ბუნენას. ამის გამო იესომ დიდი ძალისხმევა მიუძღვნა თორმეტის სწავლებას.
ზოგიერთ ეკლესიაში მასწავლებლის როლი ძირითადად უგულებელყოფილია. საკვირაო სკოლის გამოუცდელი მასწავლებლები, გადიან მცირე მომზადებას, ან საერთოდ არ გადიან მას. მცირე ძალისხმევა ეთმობა ახალმოქცეულების და ბავშვების სწავლებას.
ჩვენ, როგორც ეკლესიის ლიდერებმა, სწავლებას ისეთივე უპირატესობა უნდა მივანიჭოთ, როგორსაც იესო ანიჭებდა. თუ მოსწავლეები „ისეთივე იქნებიან, როგორც მათი მასწავლებელი", სწავლებას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს. ჩვენ უნდა ვასწავლოთ მასწავლებლებს, რომ მისდიონ იესოს, როგორც მთავარი მასწავლებლის მაგალითს.
► იფიქრეთ იმაზე, რაც უკვე იცით იესოს სწავლების სტილის შესახებ. ჩამოთვალეთ სამი ან ოთხი მახასიათებელი, რაც მას დიდ მასწავლებლად აქცევს. ახლა გაიხსენეთ საუკეთესო მასწავლებელი, ვისგანაც ოდესმე გისწავლიათ. ჩამოთვალეთ სამი ან ოთხი მახასიათებელი, რამაც ეს ადამიანი დიდ მასწავლებლად აქცია. ამ ორი სიიდან რამდენი მახასიათებელი ემთხვევა ერთმანეთს?
მთავარი მასწავლებლის გული: ბუნება
იესოს სწავლების შინაარსი ემყარებოდა მასწავლებლის ბუნებას. იესოს სწავლებას საფუძვლად მისი გული უდევს. როგორია დიდი მასწავლებლის გული?
იესომ, მთავარმა მასწავლებელმა, გააცნობიერა თავისი მიმდევრების საჭიროებები
► წაიკითხეთ ლუკას 4:16-21.
სკოლის მასწავლებლები ამზადებენ „გაკვეთილის გეგმებს" კლასის ყოველი დღისთვის. გაკვეთილის გეგმა გვიჩვენებს რას მიაღწევს მასწავლებელი თითოეულ კლასში. გაკვეთილის გეგმა მოიცავს ამის მსგავსს:
აქტივობა: მოსწავლეები ამოხსნიან კლასის სამუშაო წიგნის 89-ე გვერდზე განთავსებულ 1-20 ამოცანებს.
როდესაც მომზადება დავიწყე მწყემსების გლობალური საკლასო კურსის, მე მოვამზადე გაკვეთილის გეგმა, რომელშიც შეჯამებული იყო ის, რის გაკეთებასაც ვიმედოვნებდი თითოეულ გაკვეთილზე. იესოს ჰქონდა თავისი მსახურების „გაკვეთილის გეგმა“, მაგრამ გაკვეთილის გეგმა არ იყო ჩამოთვლილი სამუშაო წიგნის გვერდებზე. ამის ნაცვლად, იესოს გაკვეთილის გეგმა ორიენტირებული იყო მისი მიმდევრების საჭიროებებზე. იესომ თავის მსმენელებს განუცხადა, რისთვის იყო მოვლინებული:
გლახაკთა სახარებლად.
ტყვეთათვის თავისუფლების გამოსაცხადებლად.
ბრმათათვის თვალის ახელის გამოსაცხადებლად.
ჩაგრულთა გასათავისუფლებლად.
უფლის შეწყალების წლის გამოსაცხადებლად (ლუკას 4:18-19).
იესოს მიზნები შეესაბამებოდა მისი მიმდევრების საჭიროებებს. იესოს მიმდევრები არ იყვნენ მდიდარი სადუკეველები, რომლებიც აკონტროლებდნენ იერუსალიმის ტაძარს და სინედრიონში პოლიტიკურ ძალაუფლებას ფლობდნენ. მისი მიმდევრები იყვნენ უბრალო ებრაელები, რომლებიც რომისგან იყვნენ ჩაგრულნი. ზოგი მათგანი ბრმა იყო, ზოგი კოჭლი. ბევრი მათგანი ღარიბი ადამიანი იყო, რომლებიც მაღალი გადასახადებით იტანჯებოდა.
იესოს გაკვეთილის გეგმა მარტივი იყო; ის დააკმაყოფილებდა მისი მიმდევრების საჭიროებებს. ის გაათავისუფლებდა ტყვეებს. ის თვალს აუხელდა ბრმებს. ებრაულ კალენდარში „საიუბილეო წელი" იყო ზეიმის დრო. უქმდებოდა ვალები; მიწა უბრუნდებოდა პირვანდელ ოჯახს; ათავისუფლებდნენ მონებს. იესომ გამოაცხადა, რომ ის მოვიდა ჩაგრულთათვის საიუბილეო წლის გამოსაცხადებლად.
მთელი თავისი მიწიერი მსახურების განმავლობაში, იესო პასუხობდა თავისი მიმდევრების საჭიროებებს. იესო ყოველთვის არ აძლევდა ხალხს იმას, რაც სურდათ, მაგრამ ის მათ აძლევდა იმას, რაც სჭირდებოდათ. სამარიელ ქალს სურდა წყალი; მაგრამ სჭირდებოდა მას გამოსყიდვა (იოანეს 4:7-42). პეტრეს სურდა თევზის დაჭერა; მაგრამ მას მისია სჭირდებოდა (მათეს 4:18-22). თითოეულ შემთხვევაში, იესო აკმაყოფილებდა თავისი მიმდევრების ღრმა საჭიროებებს.
ცოტა ხნის წინ მანქანის ყიდვა მომიწია. ბევრი გამყიდველი იწყებს სიტყვებით: „ეს შესანიშნავი მანქანაა. ეს ის მიზეზებია, თუ რატომ უნდა შეიძინოთ ეს მანქანა.” მე შევხვდი ერთ გამყიდველს, რომელიც ბევრად განსხვავებული იყო. მან კითხვების დასმით დაიწყო. მან მკითხა: „რა მანძილს გადიხართ ყოველდღიურად?” „რა თანხის გადახდა შეგეძლებათ მანქანის შეძენისთვის?” „რომელია უფრო მნიშვნელოვანი თქვენთვის - კომფორტული მანქანა, თუ ეკონომიური?” როდესაც კითხვებზე პასუხების გაცემა დავასრულე, გამყიდველმა მითხრა: „ეს არის საუკეთესო მანქანა თქვენი საჭიროებისთვის.” მოსმენისას მივხვდი: „ასე მოიქცა იესო, როდესაც ასწავლიდა. მან დაიწყო მისი მიმდევრების საჭიროებების მოსმენით.”
► წაიკითხეთ მარკოზის 10: 17-22.
ამ ამბავში მდიდარი ახალგაზრდა კაცის შესახებ, რომელიც იესოსთან მივიდა, მთხრობელი ამბობს: „იესო დააკვირდა მას და შეუყვარდა.” ამ მუხლში სიტყვა „დაკვირვება" უფრო მეტია, ვიდრე უბრალო შეხედვა. ეს ნიშნავს, რომ „კარგად დააკვირდე და გარკვევით განასხვავო.” იესომ დაინახა ამ ახალგაზრდა კაცის გული. სხვებს შეიძლება უბრალოდ მდიდარი ახალგაზრდა კაცი დაენახათ; იესომ კი მოწყურებული სული დაინახა.
► წაიკითხეთ მარკოზის 16:1-8.
წარმოიდგინეთ პეტრეს სირცხვილი მას შემდეგ, რაც მან უარყო იესო. აღდგომის სიხარულიც კი დაიჩრდილა მისი სირცხვილით, როცა მას გაახსენდა მამლის ყივილი. ამ ვითარებაში ყოფნისას ანგელოზმა უთხრა მარიამს: „წადით, უთხარით მის მოწაფეებს და პეტრეს: აჰა, წინ მიგიძღვით იგი გალილეისაკენ. იქ ნახავთ მას, როგორც ნათქვამი აქვს თქვენთვის.” იესომ იცოდა, რომ ყველა მოწაფეებს შორის, ვისაც ყველაზე მეტად ესაჭიროებოდა ნუგეშისცემა, პეტრე იყო. სხვები ხედავდნენ მშიშარას, ვიც უარყო თავისი მოძღვარი; იესომ დაინახა დაცემული მოწაფე, რომელსაც წამოყენება სჭირდებოდა.
იესომ იცოდა, რომ სტუდენტებს ვერ ვასწავლით, თუ ვერ გავუგებთ მათ. მეთევზეები ამბობენ: „თუ გსურთ თევზის დაჭერა, თევზივით უნდა იფიქროთ.” თუ გსურთ მოიგოთ სტუდენტის გული, უნდა იფიქროთ სტუდენტივით. თქვენ უნდა გესმოდეთ მათი, ვისაც ასწავლით. როგორც მასწავლებელმა, უნდა შეისწავლოთ საგანი, მაგრამ კიდევ უფრო მეტი, უნდა შეისწავლოთ თქვენი სტუდენტები. თქვენ უნდა გესმოდეთ თქვენი სტუდენტების საჭიროებები.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► იფიქრეთ მათ შესახებ, ვისაც ასწავლით (ფორმალურად ან არაფორმალურად). ყურადღება გაამახვილეთ სტუდენტზე, რომელიც იბრძვის. შეადგინეთ პრაქტიკული საქმეების ჩამონათვალი, რისი გაკეთებაც შეგიძლიათ ამ სტუდენტის საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად.
იესო, მთავარი მასწავლებელი, მომთმენი იყო
იესო მოთმინებით ეკიდებოდა მათ, ვინც მის წინააღმდეგ გამოდიოდა.
► წაიკითხეთ იოანეს 6:41-71.
ეს ამბავი ხდება იესოს მსახურების ერთ – ერთ მნიშვნელოვან გარდამავალ ეტაპზე. წინა წლის განმავლობაში იესო დიდი პოპულარობით სარგებლობდა. ხალხი აღფრთოვანებული იყო მისი სასწაულებით და ისიამოვნეს პურითა და თევზით. ახლა იესომ განაცხადა: „მე ვარ პური სიცოცხლისა.” მან თქვა ისეთი რამ, რამაც შეაშფოთა მისი მსმენელი. „ჭეშმარიტად, ჭეშმარიტად გეუბნებით თქვენ: თუ არ შეჭამთ კაცის ძის ხორცს და არ შესვამთ მის სისხლს, არ გექნებათ სიცოცხლე თქვენში.” „ამის შემდეგ ბევრი მისი მოწაფეთაგანი გაბრუნდა უკან და აღარ მისდევდა მას.”
იესო ათასებს ასწავლიდა, რადგან იცოდა, რომ ბევრი არ მიიღებდა მის სწავლებას. მან ასწავლა თორმეტსაც, რადგან იცოდა, რომ „ერთი თქვენგანი ეშმაკია.” ის იყო მომთმენი მასწავლებელი.
იესო მოთმინებით ეკიდებოდა მათ, ვისაც მისი არ ესმოდა.
► წაიკითხეთ მარკოზის 8:27-33.
იესო მოთმინებით ეკიდებოდა მოწაფეებს, რომლებიც ნელა სწავლობდნენ. ყურადღება მიაქციეთ რამდენჯერ იხსენიებს იესო მოწაფეების ეჭვებს და სიბრმავეს. მაშინაც კი, როდესაც პეტრე აღიარებს, რომ „შენ ხარ ქრისტე“, მას ნამდვილად არ ესმის, რას ნიშნავს ეს. სულ რამდენიმე მუხლის შემდეგ, იესო საყვედურობს პეტრეს არასწორი იდეების გამო.
► წაიკითხეთ იოანეს 3: 1-21.
იესო მოთმინებით ეკიდებოდა ფარისევლებს, რომლებსაც არ ესმოდათ მისი სწავლება. როდესაც ნიკოდემოსი შეშფოთდა, იესომ გაკვირვებულმა ჰკითხა: „შენ ისრაელის მოძღვარი ხარ და განა ეს არ იცი?” ნიკოდემოსს უნდა სცოდნოდა, რომ ეზეკიელმა იწინასწარმეტყველა ის დღე, როდესაც ისრაელი წყლისა და სულისგან იშვებოდა. მაგრამ ნაცვლად იმისა, რომ იესო დანებებულიყო, ის მოთმინებით ასწავლიდა გაკვეთილს ნიკოდემოსს.[1]
აი ჩემი, როგორც მასწავლებლის, მოთმინების გამოცდა: „რამდენჯერ ვარ მზად გაკვეთილის სწავლებაზე სანამ დავნებდები?” იესო მოთმინებით ასწავლიდა და კვლავ ასწავლიდა თავის მიმდევრებს. მას არასდროს უთქვამს: „მე ეს გაკვეთილი უკვე გადმოგეცით. თუ გამოტოვეთ, ახლა უკვე გვიანია.” თუ ის აღმოაჩენდა მისი სწავლებისთვის გახსნილ მოწაფეებს იესო ასწავლიდა. იესო, მთავარი მასწავლებელი, მომთმენი იყო.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► გაქვთ ცდუნება უარი თქვათ ნელ სტუდენტებთან მუშაობაზე? გეუფლებათ იმედგაცრუება, როდესაც ისინი არ რეაგირებენ თქენს სწავლებაზე? როგორ გამოავლენთ მთავარი მასწავლებლის მოთმინებას მათ წინაშე, ვისაც ასწავლით?
იესოს, მთავარ მასწავლებელს, უყვარდა თავისი მოწაფეები
► წაიკითხეთ მარკოზის 6:30-34.
იესომ თავისი მოწაფეები გალილეის ზღვის გადაღმა წაიყვანა, რომ უკაცრიელი ადგილი ეპოვნა, სადაც ხალხის მუდმივი ზეწოლისა და მსახურებისგან დაისვენებდნენ. ათასობით ადამიანმა დაინახა, თუ სად მიდიოდა ის და ნაპირზე გაიქცნენ იესოს შესახვედრად. იესო ნაპირზე გამოვიდა და დაინახა დიდძალი ხალხი, ხუთი ათასი კაცი, ასევე ქალები და ბავშვებიც. როდესაც მან უამრავი ხალხი დაინახა, „შეებრალა ისინი, ვინაიდან უმწყემსო ცხვრებივით იყვნენ. და დაუწყო მათ მრავალი რამის სწავლება” (მარკოზის 6:34). იესო, მთავარი მასწავლებელი ასწავლიდა, რადგან უყვარდა თავისი მიმდევრები.
ამ გაკვეთილის დასაწყისში ვკითხულობთ მდიდარი ახალგაზრდის ამბავს, რომელიც „დანაღვლიანებული წავიდა“, რადგან მას არ უნდოდა გადაეხადა იესოს გაყოლის საფასური (მარკოზის 10:17-22). “იესო დააკვირდა მას და შეუყვარდა” (მარკოზის 10:21). მთავარ მასწავლებელს უყვარდა თავისი მოსწავლე, თუნდაც ის, ვინც წავიდა მისგან.
იესო თანაგრძნობით უყურებდა ხალხს, ცალკეულ ადამიანებს და მათაც კი, ვინც უარყოფდა მას. ერთი მქადაგებელი ქადაგებდა თემას სათაურით: „იუდა, მოწაფე, რომელიც იესოს უყვარდა.” ამ მქადაგებელმა გააცნობიერა, რომ იესომ სიყვარული იუდას მიმართაც კი გამოავლინა. იმის მიუხედავად, რომ იცოდა, რომ იუდა უღალატებდა მას, იესოს მაინც ბოლომდე უყვარდა თავისი მოწაფე.
მარტივია გიყვარდეს სტუდენტი, რომელიც კლასში ადრე მოდის, რომელსაც ყველა დავალება შესრულებული აქვს და ვისაც სწავლის დიდი სურვილი აქვს. ძნელია გიყვარდეს იუდა, რომელიც გვღალატობს, მდიდარი ახალგაზრდა კაცი, რომელიც უბრალოდ წავიდა და პეტრე, რომელიც მუდმივად ვერ გებულობს. იესო, მთავარი მასწავლებელი, გვიჩვენებს, რომ ჩვენ უნდა გვიყვარდეს რთული სტუდენტებიც კი.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► დაფიქრდი სტუდენტზე, რომლის შეყვარებაც რთულია. შესაძლოა ეს არის თანამშრომელი, რომელიც ეწინააღმდეგება თქვენს ლიდერობას. შესაძლოა ეს არის ეკლესიის წევრი, რომელიც გაკრიტიკებთ. დაიწყე ლოცვა: „ღმერთო, ყველანაირად ვცდილობ, რომ მიყვარდეს ეს ადამიანები, მაგრამ ვიცი, რომ შენ გიყვარს ისინი. გთხოვ დამეხმარე დავინახო ისინი შენი თვალებით. დამეხმარე, რომ შევიყვარო ისინი, როგორც იესოს უყვარდა თავისი მოწაფეები.”
[1]იოანეს 3: 5 მიანიშნებს ეზეკიელის 36: 25-27 დაპირებას. ეზეკიელმა იხილა დღე, როდესაც ღვთის ხალხი წყლით განიბანა (ეს არის გასუფთავება უწმინდურებისა და კერპებისგან) და მიეცა ახალი სული (ეს იძლევა სურვილს შეინარჩუნო ღვთის რჯული)
მთავარი მასწავლებლის ხელები: მეთოდები
„მთავარი მასწავლებლის გულში" დავინახეთ იესოს ბუნება. ყველაფერი, რასაც იესო ასწავლიდა, მის ბუნებას ემყარებოდა. „მთავარი მასწავლებლის ხელში" ვხედავთ მეთოდებს, რომლებსაც იესო იყენებდა. თუ გვსურს იესოსავით ვასწავლოთ, უნდა მივყვეთ მის მეთოდებს.
იესომ, მთავარმა მასწავლებელმა, გაგვიზიარა თავისი მიზნები
► წაიკითხეთ ლუკას 5:1-11.
როდესაც იესო ასწავლიდა გალილეის ზღვის პირას, ხალხი ავიწროვებდა მას და მას მოუხდა ასულიყო სათევზაო ნავში, რომელიც სიმონ პეტრეს ეკუთვნოდა.[1] სწავლების შემდეგ იესომ მიუბრუნდა სიმონს და უთხრა: „შეცურდი ღრმად და მოისროლეთ ბადეები თევზის დასაჭერად.”
სიმონი გამოცდილი მეთევზე იყო, რომელმაც თევზაობაში მთელი ღამე წარუმატებლად გაატარა. მან იცოდა, რომ ფუჭი იყო რაიმეს დაჭერის მცდელობა, მაგრამ ის ისე მოიქცა, როგორც იესომ უბრძანა. პეტრეს გასაკვირად, მეთევზეებმა საოცრად ბევრი თევზი დაიჭირეს. იესომ უთხრა სიმონს: „ამიერიდან ადამიანთა დამჭერი იქნები.”
იესომ, ისევე როგორც ყველა კარგმა მასწავლებელმა, თავის მოწაფეებს გააცნო თავისი მიზნები. სულთმოფენობის დღეს პეტრემ აჩვენა, რომ მზად იყო იმ მიზნის მისაღწევად, რომელიც იესომ დააკისრა.
ეფექტური მასწავლებლები აცნობენ თავიანთ მიზნებს. ისინი ეუბნებიან სტუდენტებს: „ეს არის ის, რაც დღეს უნდა ისწავლოთ.” გაკვეთილის ბოლოს კი კითხულობენ: ”რა ისწავლეთ დღეს?” ისინი დარწმუნდნენ, რომ მოსწავლეებმა დაინახეს, რომ გაკვეთილის მიზანი შესრულებულია.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► სწავლების შემდეგი შესაძლებლობის დროს, დაწერეთ თქვენი გაკვეთილის მიზანი დაფაზე, სადაც მოსწავლეები დაინახავენ მას. დარწმუნდით, რომ მიზანი ნათელია და გასაგებია. წარადგინეთ მიზანი სწავლების დასაწყისში. გაკვეთილის ბოლოს ჰკითხეთ მოსწავლეებს: „შევასრულეთ თუ არა ჩვენი მიზანი?”
იესომ, მთავარმა მასწავლებელმა, შესაძლებლობები მისცა მართვადი პრაქტიკისთვის
ეფექტური სწავლება ლექციებზე მეტია. ნამდვილი სწავლება მოითხოვს პრაქტიკას.
► წაიკითხეთ ლუკას 10:1-24.
მოწაფეები ჯერ ბოლომდე არ იყვნენ მომზადებულნი, მაგრამ იესომ მათ საშუალება მისცა პრაკტიკაში გამოეყენებინათ ის ცოდნა, რომელიც მან მისცა. როდესაც მოწაფეები ამ მსახურების შესრულების შემდეგ დაბრუნდნენ, მათ შედეგები იესოს წარუდგინეს. მან დაინახა, რომ მათ ვერ აითვისეს გაკვეთილები, ამიტომ მათ დამატებითი დარიგებები მისცა. მან ასევე გაამხნევა ისინი: „ნეტარია თვალები, რომელნიც ხედავენ, რასაც თქვენ ხედავთ“. იესო მართავდა მათ პრაქტიკას.
არ არის საკმარისი პრაქტიკის შესაძლებლობის მიცემა; ის უნდა შეფასდეს და შემდეგ უნდა მოჰყვეს მეტი მომზადება. ნაცნობი ანდაზა ამბობს: „პრაქტიკა სრულყოფს.” ეს მთლად სიმართლეს არ შეესაბამება. არასწორი პრაქტიკა არ იწვევს უკეთეს შესრულებას. უმჯობესია თქვათ: „მართვადი პრაქტიკა სრულყოფს.” ეფექტური მასწავლებელი პრაქტიკის საშუალებას მისცემს სტუდენტებს, განიხილავს პრაქტიკას მათთან ერთად, შემდეგ კი გაამხნევებს და უხელმძღვანელებს სტუდენტებს.
ერთხელ გოლფის სწავლა ვცადე. გოლფის ბევრ ბურთს ვურთყამდი და ბევრ საათს ვვარჯიშობდი, მაგრამ უკეთესად არ გამომდიოდა. რატომ? მე მარტო ვიყავი საავტომობილო პოლიგონზე და არავინ მასწავლიდა. როდესაც ბურთი არასწორი მიმართულებით წავიდა, არავინ მითხრა: „შენ ამას არასწორად აკეთებ.” როდესაც ბურთი ჩემგან მხოლოდ რამდენიმე მეტრით გაგორდა, არავის უთქვამს: „ასე დაიჭირე შენი ჯოხი ….” ვვარჯიშობდი, მაგრამ ჩემს პრაქტიკას აზრი არ ჰქონდა.
პავლემ იცოდა მართვადი პრაქტიკის მნიშვნელობა. მან მოამზადა ტიმოთე და ტიტე და შემდეგ დააყენა ისინი მსახურებებში. პასტორალურ ეპისტოლეებში პავლემ მიწერა ტიმოთეს და ტიტეს შემდგომი მითითებების მისაცემად. ის მართავდა თავისი მოწაფეების პრაკტიკას, როდესაც ისინი ასწავლიდნენ ღვთის პრინციპებს, რომლებსაც ის მათ ასწავლიდა.
ერთხელ ქრისტიანულ სკოლას ვეწვიე სამხრეთ აფრიკაში. თითოეულმა სტუდენტმა დაიზეპირა და წაუკითხა კლასს 1 კორინთელთა მე-13 თავი. ერთი სტუდენტი კვირების განმავლობაში ცდილობდა ამ დავალების შესრულებას. ის კარგად ვერ იმახსოვრებდა და ძალიან მორცხვი იყო სხვა სტუდენტების წინაშე. იმ დღეს, როდესაც მე ვიყავი, ამ სტუდენტმა საბოლოოდ მოახერხა კლასში მთელი თავის წაკითხვა.
როდესაც მან დაასრულა, სხვა სტუდენტები ადგნენ და ამხნევებდნენ ამ ახალგაზრდას. რატომ? ეს თავი სიყვარულს ეხება და მათმა მასწავლებელმა ასწავლა სტუდენტებს, რომ სიყვარული ამხნევებს სხვებს. როდესაც ისინი ამხნევებდნენ თავიანთ კლასელს, სტუდენტებს პრაქტიკაში მოყავდათ 1 კორინთელების 13 - ს გაკვეთილი! ეფექტური მასწავლებლები ხელს უწყობენ თავიანთ მოსწავლეებს პრაქტიკაში გამოიყენონ ის პრინციპები, რომლებსაც ისინი ასწავლიან.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► მიეცით თქვენს სტუდენტებს შესაძლებლობა პრაკტიკაში გამოიყენონ ის, რასაც სწავლობენ. თუ ახალგაზრდა პასტორებს ამზადებთ, მიეცით მათ ქადაგების, ავადმყოფი პირის მონახულების ან ურწმუნოთათვის სახარების გაზიარების საშუალება. დასრულების შემდეგ, შეაფასეთ მათი მსახურება, მიაწოდეთ წინადადებები გაუმჯობესების მიზნით და წაახალისეთ ისინი იმ ადგილების შემჩნევით, სადაც წარმატებულები აღმოჩნდნენ.
იესო, მთავარი მასწავლებელი, მოქნილი იყო
გაიხსენეთ იესოს მრავალი ადგილი და სიტუაცია. ის ასწავლიდა:
ზღვის პირას (ლუკას 5)
ქარიშხლის დროს (ლუკას 8:22-25)
მოწაფეთათვის ბრძოლის ნებართვის მიცემის საშუალებით (მათეს 14:25-33)
როდესაც მას სწავლებას სტუმრები აწყვეტინებდნენ (მათეს 12:46-50)
ტაძარში მისვლის დროს (მათეს 24)
როდესაც ვინმე მისი „საკლასო ოთახის“ სახურავს შლიდა (ლუკას 5:18-26)
წარმოიდგინეთ „სტუდენტები", რომლებიც სახლში დაბრუნდნენ ლუკას 5:18-26-ში აღწერილი სასწაულის შემდეგ. მათ არასოდეს დაავიწყდებოდათ ის გაკვეთილი, რაც მათ იესოს ძალაუფლების შესახებ ისწავლეს. ლუკა წერს, რომ „განცვიფრებამ შეიპყრო ყველა და ადიდებდნენ ღმერთს და შეშინებულები ამბობდნენ: საოცრებანი ვიხილეთო დღეს.’” (ლუკას 5:26).
იესო საკმარისად მოქნილი იყო, რომ ცოდნოდა, რომ დიდი მასწავლებელი პოულობს ისეთ მომენტებს, როდესაც სტუდენტები მზად არიან ისწავლონ. ლუკა ამ პრინციპის მაგალითს იძლევა. „ერთხელ, როცა იესო ერთ ადგილას ლოცულობდა, და დაასრულა ლოცვა, ერთმა მოწაფეთაგანმა მიმართა: „უფალო, გვასწავლე ლოცვა’” (ლუკას 11:1). იესომ გამოიყენა ეს მომენტი, ლოცვის შესახებ სწავლებისთვის.
რვა წლის საბრინა ფორტეპიანოს გაკვეთილზე მივიდა და ტირილი დაიწყო: „ჩემი კატა ამ დილით მოკვდა!” საბრინას არ აინტერესებდა გამები, ან ფორტეპიანოზე დაკვრის ტექნიკის შესწავლა. თუმცა, როდესაც მას მუსიკალური ნაწარმოები სახელწოდებით „ჩემი საყვარელი კნუტი" მივაწოდე, საბრინამ გადაწყვიტა: „ამის სწავლა მინდა, ჩემი კატის ხსოვნისთვის!”
როგორც მასწავლებლებმა, ჩვენ უნდა მოვუსმინოთ ჩვენს მოსწავლეებს და ვრეაგირებდეთ მათ სიტუაციებზე. იესოს, მთავარი მასწავლებლის მსგავსად, ჩვენც მოქნილები უნდა ვიყოთ სწავლებისას. ჩვენ მზად უნდა ვიყოთ ჩვენი გაკვეთილის ადაპტირება მოვახდინოთ, ჩვენი სტუდენტების საჭიროებებიდან გამომდინარე.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► მოქნილი ხართ სწავლების პროცესში? დაგეგმეთ მინიმუმ ორი განსხვავებული გზა გაკვეთილის ჩასატარებლად. თუ ჩვეულებრივ კითხულობთ ლექციას, დაგეგმეთ გაკვეთილი ლექციის გარეშე. თუ ხშირად იყენებთ PowerPoint- ს ან სხვა ტექნოლოგიას, დაგეგმეთ გაკვეთილი, რომელიც არ საჭიროებს ელექტროენერგიის გამოყენებას. თუ კლასში ასწავლით, დაგეგმეთ გარე გაკვეთილი და გამოიყენეთ ბუნება ამისთვის.
იესო, მთავარი მასწავლებელი, ურთიერთობდა შემოქმედებითად
იესო არასდროს დამჯდარა და უთქვამს: „დღეს ჩვენ წავიკითხავთ ჩვენი სახელმძღვანელოს 212 გვერდს. პეტრე, შენ წაიკითხე პირველი აბზაცი“. ამის ნაცვლად, იესომ შემოქმედებითად კომუნიკაციის ახალი გზები იპოვა.
► წაიკითხეთ იესოს შემოქმედებითი სწავლების თითოეული მაგალითი.
ლუკას 6:39-42. დაფიქრდით რა ირონიაა, როდესაც ერთი ბრმა უძღვება მეორე ბრმას. წარმოიდგინეთ ადამიანი, რომელსაც თვალში დირე აქვს და ცდილობს სხვისი თვალიდან ბეწვის ამოღებას.
ლუკას18:18-30. შესაძლებელია თუ არა მიწიერი სიმდიდრის გამოყენება ღვთის სასუფეველში შესასვლელად? წარმოიდგინეთ ნემსის ყუნწში შეკუმშული აქლემი!
ლუკას 9:46-48. იესომ მოიყვანა ბავშვი, როგორც ცოცხალი მაგალითი, თავმდაბლობის შესახებ გაკვეთილისთვის.
ლუკას 15:1-7. როგორ რეაგირებს ღმერთი დაკარგულ სულზე, რომელიც შინ მოდის? იესომ ფერმერებს ცხვრის ფასეულობაზე მიუთითა.
ლუკას 15:11-32. ასწავლიდა ხალხს პატრიარქალურ საზოგადოებაში, რომელშიც საბოლოო ძალაუფლება მამას ეკუთვნოდა, იესომ თქვა იგავი, რომელშიც მამა შოკის მომგვრელ საქციელს ჩადის გარშემო მყოფების თვალში, როდესაც უძღები შვილის მისასალმებლად გარბის.
იესო იშვიათად პასუხობდა კითხვას პირდაპირ. ხშირად, ის პასუხობდა იგავებით ან სხვა კითხვით. ლუკას 10 – ში რჯულის მცოდნემ ჰკითხა იესოს: „რა უნდა გავაკეთო, მოძღვარო, რომ საუკუნო სიცოცხლე დავიმკვიდრო“? იესომ კეთილი სამარიელის ამბით უპასუხა (ლიკას 10:25-37).
იესოს შეეძლო შესანიშნავი კითხვების დასმა. იესო იშვიათად სვამდა კითხვებს, რომლებზეც შესაძლებელი იყო უბრალოდ „დიახ" ან „არა" ეპასუხათ. ამის ნაცვლად, ის უსვამდა კითხვებს, რომლებიც მსმენელს უბიძგებდა ახილოდა თვალი ახალ შესაძლებლობებზე.
► წაიკითხეთ ეს მაგალითები:
ლუკას 7:36-50. ფარისეველს, რომელმაც ის გააკრიტიკა, იესომ ჰკითხა: „ვის უფრო მეტად ეყვარება, მას, ვისაც მეტი აპატია, თუ მას, ვისაც ნაკლები?”
მარკოზის 8:36. გვასწავლის მოწაფეობის შესახებ, იესომ ჰკითხა: „რას არგებს ადამიანს, თუ მთელ ქვეყნიერებას შეიძენს, თავის სულს კი ავნებს?”
ლუკას 6:46. მათ, ვისაც მორჩილება არ სურდა, იესომ უთხრა: „რატომ მიწოდებთ: ‘უფალო, უფალო!’ და იმას კი არ აკეთებთ, რასაც გეუბნებით?”
არცერთი კითხვა არ იძლევა მარტივი პასუხის გაცემის შესაძლებლობას. თითოეული მათგანი სიღრმისეულად გვაფიქრებს იესოს სწავლების შესახებ.
მასწავლებლები ვერ იყენებენ კითხვებს სწორად ორი მიზეზით.
1. ჩვენ ვსვამთ კითხვებს, რომლებიც ძალიან მარტივია. ჩვენ ვუსვამთ "დიახ ან არა" კითხვებს. თუ გვინდა, რომ ჩვენმა მოსწავლეებმა სიღრმისეულად იფიქრონ, უნდა დავსვათ კითხვები, რომლებიც გასცდება სახელმძღვანელოს პასუხს.
2. პასუხის მიღებას საკმარის დროს არ ვუთმობთ. მკვლევარების თქმით, მასწავლებლების უმეტესობა ერთ წამზე ნაკლებ დროს ელოდება, სანამ სხვა სტუდენტზე გადავა პასუხის მისაღებად. დაახლოებით სამი წამი სჭირდება სტუდენტს, რომ გაიგოს კითხვა და დაიწყოს პასუხის გაცემა. კითხვების უკეთ გამოსაყენებლად, ყოველთვის დათვალეთ შვიდამდე, სანამ სხვა სტუდენტზე გადახვალთ პასუხის მისაღებად.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► კრეატიული ხართ სწავლების პროცესში? მოამზადეთ გაკვეთილი გალატელთა 6:7—8-ის მიხედვით. მოამზადეთ შეკითხვები, რომლებიც დაეხმარება სტუდენტებს ღრმად იფიქრონ თესვისა და მკის პრინციპზე. თქვენი შეკითხვების მომზადების შემდეგ, გადახედეთ ქვედა სქოლიოს დამატებითი კითხვებისთვის, რომელთა დასმა შეგიძლიათ.[2]
[1]ლუკა მოიხსენიებს, როგორც "გენესარეთის ტბა", იოანე, "ტიბერიის ზღვა", მათე და მარკოზი, "გალილეის ზღვა" და მოსე "კინერეთის ზღვა"” (რიცხვთა 34:11) ყველა ეხება დიდ ტბას, რომელიც მნიშვნელოვანი იყო იესოს მსახურებაში. იესოს რამდენიმე მოწაფე მეთევზე იყო ამ ტბაზე და მისი მსახურების დიდი ნაწილი გალილეის ზღვის სანაპიროზე ვითარდებოდა
[2]კითხვები გალატელთა 6:7-8-ში თესვისა და მკის პრინციპის შესახებ:
(1) რა მაგალითები გვხვდება ბუნებაში, ან ყოფით ცხოვრებაში, რომლებიც ასახავს თესვისა და მკის პრინციპს?
(2) ვინ არიან ის ბიბლიური პერსონაჟები, რომლებიც ამ პრინციპს გამოხატავენ?
(3) თუ იცით ამ პრინციპის მაგალითები პირადი გამოცდილებიდან?
(4) თქვენს პირად ცხოვრებაში თესავთ თესლს, რომლის მომკაც არ გსურთ?
ახლო ხედი: იგავების განმარტება
იგავები იყო იესოს სწავლების ყველაზე საყვარელი მეთოდი. ერთხელ ვიღაცამ განსაზღვრა იგავი, როგორც „მიწიერი ამბავი ზეციური გაკვეთილით.” იესოს იგავებში გამოყენებული იყო ნაცნობი, სოფლის გარემო (ფერმერები, მწყემსები და ცხვარი), ნაცნობი ადამიანები (სამარიტელები, მღვდლები, მებაჟეები და ფარისევლები) და ნაცნობი სიტუაციები (დაკარგული ცხვარი, დაკარგული მონეტა და სახლიდან წასული ძე) მისი მოწაფეების ინტერესებთან დასაკავშირებლად.
შეფერდს გლობალ კლასრუმის კურსი, ბიბლიური განმარტებების პრინციპები, მოიცავს იგავების განმარტების ნაწილს. აქ მოცემულია პრინციპების მოკლე შინაარსი, რომლებიც ისწავლება ამ კურსზე. იგავის შესწავლისას უნდა ვიკითხოთ:
(1) რა კითხვამ ან სიტუაციამ შთააგონა ამ იგავის გადმოცემა?
კეთილი სამარიელის იგავმა უპასუხა რჯულის მცოდნის კითხვას: „ვინ არის ჩემი მოყვასი?” იესოს მოთხრობილი პასუხობს: „ჩემს გზაზე შემხვდარი ნებისმიერი გაჭირვებული ადამიანი ჩემი მოყვასია და ჩემი პასუხისმგებლობა” (ლუკას 10:36-37).
იესომ ძე შეცთომილის იგავი უთხრა რელიგიურ ლიდერებს, რომლებიც აკრიტიკებდნენ მის მეგობრობას ცოდვილებთან. „ახლოს მიდიოდა მასთან ყველა მებაჟე და ცოდვილი და უსმენდა მას. ფარისეველნი და მწიგნობარნი ბუზღუნებდნენ და ამბობდნენ: ცოდვილებს ღებულობს და მათთან ჭამსო. უთხრა მათ ეს იგავ” (ლუკას 15:1-3).
მწყემსმა დაკარგა თავისი ცხვარი. მან გაიხარა, როდესაც იპოვა ის!
ქალმა მონეტა დაკარგა. მან გაიხარა, როდესაც იპოვა ის!
მამამ თავისი ძე დაკარგა. მან გაიხარა, როდესაც ის დაბრუნდა!
იესო გულისხმობს: „თქვენ არ უნდა შეშფოთდეთ, როცა ცოდვილებთან ერთად ვჭამ. ზეცა ხარობს, როდესაც ერთი ცოდვილი ინანიებს!”
თუ ჩვენი განმარტება არ პასუხობს კითხვას, ან არ ეხმიანება სიტუაციას, რამაც შთააგონა იესოს ნათქვამი, ჩვენ ავცდით იგავის არსს.
(2) რა არის იგავის ძირითადი საკითხი (ან საკითხები)?
იგავს ხშირად აქვს ერთი მთავარი აზრი მოთხრობის თითოეული მთავარი პერსონაჟისთვის. იგავის ძირითადი გაკვეთილი პირდაპირ შეეხება კითხვას ან სიტუაციას, რითიც იყო შთაგონებული იგავი. სხვა გაკვეთილები მომდინარეობს მოთხრობის პერსონაჟებისგან.
ძე შეცთომიკის ისტორია მოიცავს სამ პერსონაჟს. ჩვენ უკვე ვნახეთ, რომ მოთხრობის ძირითადი გაკვეთილი არის სამოთხეში სიხარული ცოდვილის გამო, რომელიც ინანიებს. ეს გაკვეთილი პასუხობს სიტუაციას, რამაც შთააგონა იესოს ამბავი. იგავის თითოეულ პერსონაჟს შეუძლია ისწავლოს ამბის მთავარ სათქმელთან დაკავშირებული გაკვეთილები. მამა გვასწავლის ჩვენი ზეციერი მამის საოცარ სიყვარულის შესახებ. ძე შეცთომილი გვასწავლის ცოდვის ფასსაც და მონანიების შესაძლებლობასაც. უფროსი ძმა გვაფრთხილებს, რომ ჩვენ შეგვიძლია ხელიდან გავუშვათ მამის სიყვარულის პრივილეგიები მაშინაც კი, როდესაც „კარგი ძეები ვართ.”
(3) რომელი კულტურული დეტალებია მნიშვნელოვანი იგავში?
იესოს იგავები ხშირად ეწინააღმდეგებოდა მისი კულტურის ნორმებს. ეს არის ის, რაც იგავებს დასამახსოვრებელს ხდის: მამა გარბის განდგომილი ვაჟის შესაგებებლად; სამარიელი გმირია; უძლური ქვრივი ამარცხებს ძლიერ მოსამართლეს. რაც უკეთ გავიგებთ იგავის კულტურულ კონტექსტს, მით უკეთ გავიგებთ იესოს გზავნილს.
გამოყენება: მასწავლებლის შვიდი კანონი
[1]დოქტორი ჰოვარდ ჰენდრიქსი სამოც წელზე მეტი ხნის განმავლობაში ასწავლიდა დალასის სასულიერო სემინარიაში. კარიერის განმავლობაში მან ასწავლა 10 000-ზე მეტ სტუდენტს. მისი ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი წიგნია პატარა წიგნია, რომელიც აჯამებს მის ფილოსოფიას შვიდ „კანონში მასწავლებლისთვის.” ეს კანონები ემყარება იესოს სწავლების სტილს. ამ პრინციპების გამოყენებით, თქვენ გახდებით უფრო ეფექტური მასწავლებელი.
მასწავლებლის კანონი
მასწავლებლის კანონი: თუ დღეს შეწყვეტ ზრდას, ხვალ შეწყვეტ სწავლებას.
დოქტორი ჰენდრიქსი სვამს კითხვას: „რომელი გირჩევნიათ დალიოთ წყალი დაჭაობებული ტბორიდან, თუ გამდინარე ნაკადულიდან?” გამდინარე ნაკადულიდან მტკნარი წყალი უკეთესია, ვიდრე დამდგარი და უსიამოვნო.
ზოგიერთი მასწავლებელი წლების განმავლობაში არ კითხულობს ახალ წიგნს თავის საგანში და არანაირ ახალ იდეას არ ანვითარებს. მათი სწავლება ემსგავსება ტბორს; ის დამდგარია და უსიამოვნო. როგორც მასწავლებლებმა, ჩვენ უნდა განვაგრძოთ ზრდა ჩვენს სფეროში, ისევე როგორც პასტორებმა მუდმივად უნდა ისწავლონ, რათა ჩაწვდნენ ღვთის სიტყვის ახალ სიღრმეებს.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► წარმოიდგინეთ, რომ სტუდენტმა გკითხათ: „მასწავლებელო, რა ისწავლეთ ბიბლიიდან ბოლო დროს?” თქვენი პასუხი იქნება ამ კვირაში, ამ თვეში, წელს, თუ დიდი ხნის წინ? ყოველდღიურად იზრდებით ღვთის სიტყვის ცოდნაში?
განათლების კანონი
განათლების კანონი: ის, თუ როგორ ითვისებს ნასწავლს ხალხი განსაზღვრავს იმას, თუ როგორ ასწავლით.
[2] იესო ასწავლიდა მწყემსებს ცხვრებზე ისტორიების მოყოლით; ის მეთევზეებს ასწავლიდა „ადამიანთა მებადურეობაზე საუბრით ”; ის ასწავლიდა ქალს ჭასთან, წყალზე საუბრით. იესომ იცოდა, რომ ეფექტური მასწავლებელი ერგება და იყენებს თითოეული მოსწავლის საჭიროებებს.
დოქტორი ჰენდრიქსი ადარებს სწავლებას ფეხბურთის მწვრთნელის საქმეს. მწვრთნელი თვითონ არ თამაშობს; მწვრთნელი აძლევს სტიმულს და ხელმძღვანელობს მოთამაშეებს. ანალოგიურად, საუკეთესო მასწავლებელი არ აკეთებს ყველა საქმეს ლექციების მეშვეობით. საუკეთესო მასწავლებელი შთააგონებს თითოეულ სტუდენტს ისწავლოს ისე, როგორც ეფექტურია სწორედ ამ სტუდენტისთვის.
მორისი ჩემი ბიბლიური გაკვეთილის სტუდენტი იყო. ველოდებოდი, რომ სტუდენტები ყურადღებით ჩაიწერდნენ საკითხებს, გამოცდისთვის მოსამზადებლად. მორისს არ სურდა ჩანაწერების გაკეთება. ამის ნაცვლად, როცა ლექციებს ვკითხულობდი, ის თავის რვეულში ნახატებს ხატავდა. როგორც მასწავლებელი, ვშიშობდი, რომ მორისი არ მისმენდა. რამდენჯერმე ვუთხარი: „მორის, გთხოვ, ნუ ხატავ სურათებს. ჩაიწერე რასაც მე გასწავლი.” მან სცადა შეესრულებინა ის, რაც მე ვთხოვე, მაგრამ მორისი ძალიან განაწყენებული დარჩა.
შემდეგ გამახსენდა დოქტორ ჰენდრიქსის განათლების კანონი. მე ვუთხარი: „მორის, მოდი, ჩავატაროთ ექსპერიმენტი. შეგიძლია დახატო, თუ მაჩვენებ, რომ გახსოვს რასაც ვამბობ კლასში.” ექსპერიმენტმა წარმატებით ჩაიარა. მორისი სწავლობდა სიტყვების სურათებად გადაქცევით. მოლოდინების შეცვლა ვისწავლე, რადგან „ის, თუ როგორ ითვისებს ნასწავლს ხალხი განსაზღვრავს იმას, თუ როგორ ასწავლით.”
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► გყავთ მოსწავლე, რომელიც განსხვავებულად სწავლობს, ვიდრე თქვენი კლასის დანარჩენი მოსწავლეები? რას აკეთებთ იმისთვის, რომ მოსწავლემ უფრო ეფექტურად ისწავლოს?
აქტივობის კანონი
აქტივობის კანონი: მაქსიმალური ჩართულობა უზეუნველყოფს ნასწავლის მაქსიმალურ ათვისებას.
იესომ იცოდა, რომ მისმა მოწაფეებმა უნდა პრაკტიკაში გაატარონ ის გაკვეთილები, რომელსაც ის ასწავლიდა. მან ისინი გაგზავნა სამსახუროდ; მან დაავალა მათ, რომ ხალხისთვის პური და თევზი დაერიგებინათ; მან ისინი უდაბნოში წაიყვანა სალოცავად; მან მათ საშუალება მისცა გამოეყენებინათ ნასწავლი. რა მოჰყვა შედეგად? მოციქულები ცნობილი გახდნენ, როგორც „მსოფლიოს ამრევები” (საქმეების17:6).
ფსიქოლოგები ამბობენ, რომ 10% –ზე ნაკლები გვახსოვს მოსმენილიდან, ჩვენ გვახსოვს 50% –ზე ნაკლები, რასაც ვხედავთ და ვისმენთ, მაგრამ ჩვენ გვახსოვს 90% –მდე, რასაც ვხედავთ, ვუსმენთ და ვაკეთებთ. აქტიური ჩართულობა მნიშვნელოვნად ზრდის სწავლებას.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► შემდეგი გაკვეთილისთვის მომზადებისას მოამზადეთ დავალება, რომელიც საშუალებას მისცემს სტუდენტებს პრაქტიკაში გამოიყენონ ის პრინციპი, რომელსაც ასწავლით.
კომუნიკაციის კანონი: იმისთვის, რომ ნამდვილად ვასწავლოთ, ჩვენ უნდა "ავაგოთ ხიდები" სტუდენტების მიმართ.
როგორც მასწავლებლები და პასტორები, ჩვენი მსახურება ურთიერთობაა. ჩვენი საქმეა არა უბრალოდ ინფორმაციის მიწოდება; ჩვენი საქმეა სიმართლის, ჭეშმარიტების მიტანა ჩვენს მსმენელამდე. კომუნიკაცია წარმოსგდა ლათინური სიტყვიდან communis, რაც ნიშნავს საერთოს. კომუნიკაცია მოითხოვს საერთო ენის გამონახვას. კომუნიკაცია მოითხოვს ჩვენს სტუდენტებთან ხიდების აგებას.
იესომ მოწაფეებს მისცა ხიდების აგების ნიმუში. სამარიელი ქალის მისაღწევად იესომ რასობრივი, რელიგიური და სოციალური ბარიერები გადალახა. იესო იყო ებრაელი; ის სამარიელი იყო. იესო კაცი იყო; ის ქალი. იესო პატივცემული მოძღვარი (რაბინი) იყო; ამ ქალს უზნეო წარსული ჰქონდა. როგორ შეძლო იესომ ხიდი აეგო ამ ბარიერებზე? მან იპოვა საერთო ენა; ორივეს სწყუროდა. ფიზიკურმა მოთხოვნილებამ ხიდი ააგო შეხვედრისთვის, რომელმაც ცხოვრება შეცვალა (იოანეს 4:1-42).
დოქტორი ჰენდრიქსი წერდა, რომ კომუნიკაცია სამ დონეს უნდა მოიცავდეს:
1. ცოდნა - რაღაც ვიცი. ეს არის კომუნიკაციის უმარტივესი დონე.
2. მგზნებარება - რასაც ვგრძნობ. ეს არის კომუნიკაციის უფრო ღრმა დონე.
3. მოქმედება - რასაც მე ვაკეთებ. კომუნიკაციის ეს დონე ცვლის ჩვენს სტუდენტებს.
მე მოვისმინე, როდესაც აფრიკაში სემინარიის ადმინისტრატორმა წარუდგინა თავისი ხედვა მდიდარ ქველმოქმედს. მან მას იმაზე მეტი ფული სთხოვა, ვიდრე წარმომედგინა! ჩემდა გასაკვირად, ქველმოქმედმა გულუხვად გასცა. რატომ? სემინარიის ადმინისტრატორი სამ დონეზე ურთიერთობდა:
1. ცოდნა - მან იცოდა სემინარიაში მომზადების საჭიროება აფრიკაში.
2. მგზნებარება - ის მგზნებარედ იყო გატაცებული აფრიკაში ეკლესიის ლიდერების მომზადებით.
3. მოქმედება - მან სიცოცხლე აფრიკაში გაატარა და მრავალი მსხვერპლი გაიღო ეკლესიის ლიდერების მოსამზადებლად. ადმინისტრატორმა გააცნო, თუ რას აკეთებდა ის აფრიკაში.
ეფექტური სწავლებისთვის, ჩვენი საგნის მიმართ მგზნებარება უნდა გვქონდეს. წარმოიდგინეთ ეს საუბარი საკვირაო სკოლის ბევრ საკლასო ოთახში:
მასწავლებელი: „დღეს ჩვენ შევისწავლით იოანეს მე–6 თავში მოთხრობილ 5 000 კაცის დაპურების ისტორიას.”
მოსწავლე: „კითხვა მაქვს. ბიბლია ამბობს, რომ ისინი მხოლოდ კაცებს ითვლიდნენ. რატომ?”
მასწავლებელი: „არ ვიცი. ეს არ არის მნიშვნელოვანი. მხოლოდ გაკვეთილზე გაამახვილე ყურადღება.”
მოულოდნელად, ამაღელვებელი ბიბლიური ისტორია ხდება მოსაწყენი. ბავშვებს სურდათ ცოდნოდათ, როგორ შეეძლო იესოს 20 000 ადამიანის გამოკვება რამდენიმე პურით და თევზით. როგორ შეგვეძლო ეს მოსაწყენი გაგვეხადა? ეს მასწავლებელი არ აწვდის ცოდნას; მან არ შეისწავლა იმის საფუძველი, თუ რატომ ითვლიდნენ ებრაელი მწერლები მხოლოდ მამაკაცებს. მასწავლებელი არ გრძნობს აღტაცებას ამ საინტერესო ამბის მიმართ. მცირე შანსია, რომ ამ გაკვეთილმა შეცვალა მასწავლებლის ცხოვრება ისე, რომ მას შეეძლო შეეცვალა მოსწავლეთა ცხოვრება.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► გაკვეთილის მომზადებისას იფიქრეთ თქვენს სამყაროსა და თქვენი სტუდენტების სამყაროს შორის სხვაობაზე. დაუთმეთ დრო თქვენს სტუდენტებთან მისასვლელი ხიდის აგებას. იპოვნეთ გზა, რომ დააკავშიროთ გაკვეთილი თქვენი სტუდენტების ინტერესებთან.
გულის კანონი
გულის კანონი: ეფექტური სწავლა უფრო მეტია, ვიდრე მხოლოდ პირისპირ კომუნიკაცია; ეს არის ურთიერთობა გულიდან გულში.
როდესაც იესომ მთაზე ქადაგება დაასრულა, „ხალხი გაოცებული დარჩა მისი მოძღვრებით, ვინაიდან იგი ასწავლიდა მათ, როგორც ხელმწიფების მქონე და არა როგორც მათი მწიგნობარნი” (მათეს 7:28-29). იესოს მოძღვრება მისი გულიდან გამოვიდა და მსმენელის გულს შეეხო.
არაერთხელ არის ნაჩვენები სახარებებში იესოს მიერ გამოხატული თანაგრძნობა. ხალხს გული აუჩუყდა მის მიერ თანაგრძნობის გამოვლინებაზე. მისმა გულმა მათ გულამდე მიაღწია. ჰოვარდ ჰენდრიქსი გვიჩვენებს ეფექტური სწავლების ელემენტებს.
მასწავლებლის ხასიათი ნდობას აღძრავს მოსწავლეში.
თუ მოსწავლე ენდობა მასწავლებლის ხასიათს, მას აქვს ნდობა იმის მიმართაც, რასაც ასწავლიან. ჩვენ, როგორც პასტორებმა და მასწავლებლებმა, არასოდეს უნდა დავანგრიოთ ეს ნდობა. ყველაზე რთული არის ნდობის აღდგენა. ბრძენი ქრისტიანი ლიდერები გაურბიან ყველაფერს, რამაც შეიძლება მორალური ან ეთიკური მარცხი გამოიწვიოს. თქვენმა ხასიათმა ნდობა უნდა გააჩინოს თქვენს მოსწავლეებში.
მასწავლებლის თანაგრძნობა იწვევს მოტივაციას მოსწავლეში.
როდესაც მოსწავლე გრძნობს მასწავლებლის თანაგრძნობას, ის მოტივირებულია სწავლისთვის. მოწაფეები მიყვებოდნენ იესოს, რადგან მათ იცოდნენ, რომ მას უყვარდა ისინი. თუ თქვენი მოსწავლეები არ გიყვართ, მათ მცირე სტიმული ექნებათ ისწავლონ თქვენგან.
დოქტორ ჰენდრიქსმა მცირეწლოვან ბავშვთა მასწავლებლებთან საუბრისას განაცხადა, „თუ ჯოანს ახალი ფეხსაცმელი აქვს, უნდა შეამჩნიოთ მისი ახალი ფეხსაცმელი, თორემ ის ვერასდროს გაიგებს თქვენს ახალ გაკვეთილს!” მას შემდეგ რაც თქვენ გამოხატავთ დაინტერესებას მოსწავლის მიმართ (თქვენი სიყვარულის გამო), ისინი მზად არიან ისწავლონ გაკვეთილი, რომელსაც ასწავლით.
მასწავლებლის შინაგანი მდგომარეობა აძლევს მოსწავლეს გაგებას და აღქმის უნარს.
მხოლოდ მას შემდეგ, რაც სტუდენტი მიიღებს სწავლის მოტივაციას, მზად იქნებით ასწავლოთ შინაარსი. მას შემდეგ, რაც მათ ნდობას მოიპოვებთ, შეგეძლებათ ესაუბროთ თქვენი გულიდან თქვენი სტუდენტების გულებს.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► გიყვართ თქვენი სტუდენტები? ასევე მნიშვნელოვანია, მათ იციან, რომ გიყვართ ისინი? როგორ შეძლებთ უკეთესად გადასცეთ თქვენი გული იმ სტუდენტებს, რომლებსაც ღმერთი გამოგიგზავნით?
წახალისების (გამხნევების) კანონი
წახალისების (გამხნევების) კანონი: სწავლება ყველაზე ეფექტურია მაშინ, როდესაც მოსწავლე სწორად არის მოტივირებული.
როდესაც მათ სიტყვა „მოტივაცია" ესმით, ბევრი მასწავლებელი ფიქრობს კანფეტის, სერტიფიკატის, შეფასების მიცემაზე, ან სტუდენტების წახალისების სხვა გზებზე. ეს არის გარე ან „გარეგანი" მოტივატორები. ისინი მომდინარეობენ სტუდენტის გარეგანიდან. გარე მოტივატორებში შედის ჯილდოები („დაიმახსოვრე 100 მუხლი და ჩვენ მოგცემთ თასს") და დანაშაული („თუ არ დაიმახსოვრე ბიბლიური მუხლები, არ ხარ კარგი ქრისტიანი”). ბევრი მასწავლებელი თითქმის მთლიანად ეყრდნობა გარე მოტივატორებს.
გარე მოტივატორებმა შეიძლება ცოტა ხნით იმუშაონ, მაგრამ შედეგი დროებითია. თუ სტუდენტი იზეპირებს ბიბლიურ მუხლებს მხოლოდ სერთიფიკატის მისაღებად, ის ოდესმე ზრდაში გაასწრებს ამგვარ მოტივატორებს. სერთიფიკატი აღარ იქნება ისეთი შთამბეჭდავი, რომ შრომისმოყვარეობა გამოიწვიოს. თუ სტუდენტი იზეპირებს დანაშაულის გრძნობის გამო, საბოლოოდ ეს გრძნობაც დაკარგავს ძალას. ისინი გადაწყვეტენ: „ვფიქრობ, რომ შემიძლია ქრისტიანი ვიყო, ამ დამატებითი დამახსოვრებების გარეშეც!”
შიდა, ანუ „შინაგანი" მოტივატორები ბევრად უფრო ღრმაა. ისინი მომდინარეობენ სტუდენტის შინაგანიდან. დოქტორი ჰენდრიქსის ჩამონათვალიდან რამდენიმე შინაგანი მოტივატორი:
საკუთრება. „ეს არის ჩემი ეკლესია. მის ზრდას რომ დავეხმარო, სტუმრებს მოვიწვევ.”
საჭიროება. „მე მჭირდება ღვთის სიტყვა ცდუნების დასაძლევად, ამიტომ მე დავიმახსოვრებ წმიდა წერილის მუხლებს.”
მოწონების დამსახურება. მე მიყვარს ჩემი მასწავლებელი და მინდა მას ვასიამოვნო, ასე რომ გაკვეთილს ვისწავლი.”
ამ მოტივაციებს ბევრად უფრო ხანგრძლივი ეფექტი გააჩნია, ვიდრე კანფეტებს, ან შეფასებებს. ამ სამოტივაციო საშუალებების გამოყენებით, ჩვენ ვუბიძგებთ ჩვენს სტუდენტებს გრძელვადიანად შესწავლისკენ.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► შეადგინეთ იმ მოტივატორების სია, რომელსაც იყენებთ თქვენი სტუდენტებისათვის. რომელია გარეგანი და რომელი შინაგანი?
მზადყოფნის კანონი
მზადყოფნის კანონი: სწავლება ყველაზე ეფექტურია მაშინ, როდესაც მოსწავლეც და მასწავლებელიც სათანადოდ არიან მომზადებულნი.
ჰგავს ეს ჩვეულებრივ საკვირაო სკოლის გაკვეთილს თქვენს ეკლესიაში?
მასწავლებელი: „დღეს ჩვენ შევისწავლით ეფესელთა მე–5 თავს. გთხოვთ გადაშალოთ თქვენი ბიბლიები.”
სტუდენტები ფიქრობენ: „რატომ არის საჭირო ეფესელთა მე–5 თავის შესწავლა?”
მასწავლებელმა ერთი საათი დაუთმო ეფესელთა მე–5 თავის სწავლებას. ის კარგი მასწავლებელია. გაკვეთილის ერთი საათის დასასრულს მოსწავლეები შთაგონებულები დარჩნენ პავლეს გზავნილით. გაკვეთილი დასრულდა და სტუდენტები სახლებში წავიდნენ. ერთი კვირის შემდეგ, ჩვენ შეიძლება ეს მოვისმინოთ:
მასწავლებელი: „დღეს ჩვენ შევისწავლით ეფესელთა მე-6 თავს. გთხოვთ გადაშალეთ თქვენი ბიბლიები.”
სტუდენტები ფიქრობენ: „რატომ არის საჭირო ეფესელთა მე–6 თავის შესწავლა?”
რამდენად უკეთესი იქნება, თუ მოსწავლეები ეფესელთა მე–6 თავს გაკვეთილამდე ისწავლიან! იქნება, თუ არა გაკვეთილი მეტად წარმატებული, თუ მოსწავლეები მოვლენ გაკვეთილზე შეკითხვების ჩამონათვალით? რა თქმა უნდა! როგორ შეგიძლიათ მიაღწიოთ ამას? პროფესორი ჰენდრიქსი გვთავაზობს დავალებების მიცემას, რომლებიც მოსწავლეებს გაკვეთილისთვის ამზადებს. მაგალითად:
მიეცით დავალებები, რომლებიც მოსწავლეებს დააფიქრებს იმ გაკვეთილზე, რომელსაც შემდეგ კვირას შეისწავლიან. „შემდეგი კვირამდე წაიკითხეთ საქმეების მე - 19 თავი, რომ გაიგოთ, როგორ დაიწყო პავლემ ეკლესია ეფესოში.”
მიეცით დავალებები, რომლებიც გაკვეთილის საფუძველი გახდება. „მომდევნო კვირამდე წაიკითხეთ ბიბლიურ ლექსიკონში, ეფესოში, არტემიდეს ტაძრის შესახებ. ეს ხელს შეუწყობს ეფესელთა 6:10-20-ში პავლეს მიერ სულიერ ომზე ხაზგასმის გაგებას.”
მიეცით დავალებები, რომლებიც ავითარებს სტუდენტის დამოუკიდებლად სწავლის უნარს. „ამ კვირაში ყოველდღე წაიკითხეთ ეფესელთა მე - 6 თავი. კითხვისას დაწერეთ ერთი შეკითხვა, რომელიც გაქვთ ამ თავის შესახებ. შემდეგ კვირას განვიხილავთ თქვენს შეკითხვებს.”
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► მომდევნო გაკვეთილზე, რომელზეც ასწავლით, მიეცით დავალება სტუდენტებს, რათა მოამზადოთ ისინი შემდეგი გაკვეთილისთვის. დარწმუნდით, რომ დავალება მოამზადებს მათ გაკვეთილის უკეთ გააზრებისთვის.
[1]ამ ნაწილში გამოყენებული მასალა ადაპტირებულია Howard Hendricks, Teaching to Change Lives (Colorado Springs: Multnomah Books, 1987)
იესომ იცოდა, რომ „ყველა სწავლაგასრულებული, ისეთივე იქნება, როგორც მისი მასწავლებელი” (ლუკას 6:40). მისი მოწაფეები ამ პრინციპს ავლენენ. იმის გამო, რომ ის სრულყოფილი სიყვარულის ნიმუშით იყო განსწავლული, იოანე „ქუხილის ძე" იოანე გახდა „სიყვარულის მოციქული.” იმის გამო, რომ ის რწმენის ნიმუშით იყო განსწავლული, „ურწმუნო თომა" გახდა თომა, „ინდოეთის მოციქული.” „როდესაც ისინი სრულყოფილად მომზადებულები გახდნენ, მოწაფეები მათ მასწავლებელს დაემსგავსნენ.
პირველი ნაბიჯი მასწავლებლისთვის არის გახდეთ ის, ვინც გსურთ, რომ თქვენი მოსწავლეები გახდნენ. იესო ვერ შეძლებდა მერყევი პეტრე „კლდედ" ექცია, თუ ის თვითონ არ იქნებოდა მდგრადობის მაგალითი. ჩვენ უნდა ვიყოთ ის, რაც გვსურს, რომ ჩვენი სტუდენტები გახდნენ.
პავლეს კარგად ესმოდა ეს პრინციპი. მან კორინთელებს უთხრა: „მიმბაძეთ მე, როგორც მე ქრისტეს” (1 კორინთელთა 11:1). რა თამამი განცხადებაა! პავლე გულისხმობს: „თუ გინდა სწორი ცხოვრებით იცხოვრო, მომბაძე.” რადგან პავლე ქრისტეს მიყვებოდა, კორინთელთათვის უსაფრთხო იყო პავლეს გაყოლა.
თუ ჩემი სტუდენტები დამემსგავსებიან, უნდა ვიკითხო: „ვავლენ ხასიათის ისეთ თვისებებს, რისიც მრცხვენია ჩემი სტუდენტების მობაძვის?” თუ სტუდენტებს სიბრაზით და მოუთმენლობით ვპასუხობ, არ უნდა გამიკვირდეს, თუ ჩემი მოსწავლეები "როდესაც ისინი გაასრულებენ" გამოხატავენ რისხვასა და მოუთმენლობას სხვების მიმართ.
მასწავლებლისთვის უმთავრესია ხასიათი. ვერ შეძლებთ თქვენს სტუდენტებს განუვითაროთ ისეთი ხასიათის თვისებები, რომლებსაც თქვენს ცხოვრებაში არ აყალიბებთ. გაცილებით მნიშვნელოვანია, რომ მასწავლებელმა ღვთიური ხასიათი გამოავლინოს, ვიდრე მისი დიდი განათლების გამოავლენა. ჩვენ უნდა ვიყოთ ის, რაც გვსურს, რომ ჩვენი სტუდენტები გახდნენ.
გამოიყენეთ გაკვეთილი პრაქტიკაში
► როდესაც ჩვენ დავასრულებთ ამ გაკვეთილს, იესოს მსგავსად სწავლების შესახებ, სთხოვეთ ღმერთს გაჩვენოთ, გაქვთ თუ არა ისეთი ხასიათის თვისებები, რომელთა მობაძვაც არ გსურთ თქვენი სტუდენტების მხრიდან. სთხოვეთ ღმერთს მადლი, რომ შეიტანოს საჭირო ცვლილებები, რათა როდესაც თქვენი მოსწავლეები „სრულად განისწავლებიან", ნახოთ, როგორ აისახა მათ ცხოვრებაში ღვთის ხასიათი.
გაკვეთილი 4 დავალება
ამ გაკვეთილის დავალებები შესრულდა მთელი გაკვეთილის განმავლობაში. თუ გაკვეთილის განმავლობაში ჩამოთვლილი თითოეული მოქმედება შეასრულეთ, მეოთხე გაკვეთილზე დამატებითი დავალებები არ არის.
SGC exists to equip rising Christian leaders around the world by providing free, high-quality theological resources. We gladly grant permission for you to print and distribute our courses under these simple guidelines:
No Changes – Course content must not be altered in any way.
No Profit Sales – Printed copies may not be sold for profit.
Free Use for Ministry – Churches, schools, and other training ministries may freely print and distribute copies—even if they charge tuition.
No Unauthorized Translations – Please contact us before translating any course into another language.
All materials remain the copyrighted property of Shepherds Global Classroom. We simply ask that you honor the integrity of the content and mission.