Lesson 15: რწმენის უძველესი სიმბოლოები

(1) სტუდენტი შეძლებს განმარტოს:

• რწმენის სიმბოლოს მიზანი და გამოყენება, როგორც მრწამსის აღიარების განცხადება.

• რწმენის სიმბოლოს რამდენიმე ბიბლიური მაგალითი.

• სამი ისტორიული აღმსარებლობის წარმოშობა და შინაარსი.

• რატომ უნდა შეინარჩუნონ თანამედროვე ქრისტიანებმა ისტორიული ქრისტიანობა.

• ქრისტიანული მრწამსის ფორმულირება რწმენის სიმბოლოს შესახებ.

(2) სტუდენტი დააფასებს ადრეული ეკლესიის ფუძემდებლური რწმენას, როგორც ქრისტიანობის პირველწყაროს.

► ერთად წაიკითხეთ 2 იოანე. რას გვეუბნება ეს მუხლები ეკლესიის მოძღვრებების პირველწყაროს მნიშვნელობაზე?

რწმენის სიმბოლოების წარმოშობა

რწმენის სიმბოლო არის ქრისტიანული რწმენის არსის შეჯამება. ადრეულმა ეკლესიამ დაინახა ბიბლიური მოძღვრების შეჯამების საჭიროება.

► რატომ სჭირდებოდა ეკლესიას რწმენის სიმბოლოები? საკმარისი არ იყო ბიბლია?

ყოველთვის არიან ადამიანები, რომლებიც აცხადებენ, რომ სწამთ ბიბლიის, მაგრამ ასწავლიან მოძღვრებებს, რომლებიც ეწინააღმდეგება მას. ეკლესიამ შეიმუშავა ბიბლიური მოძღვრების დებულებები, რომლებიც ნამდვილ ქრისტიანობას განასხვავებს ცრუ მოძღვრებისგან.

მოძღვრების ერთ-ერთი პირველი მტკიცება იყო „იესო არის უფალი“, რაც ნიშნავს, რომ იესო არის ღმერთი. სიტყვები „უფალი იესო ქრისტე“ ასევე ამტკიცებს, რომ იესო არის მესია (ქრისტე) და რომ ის არის ღმერთი. ადამიანი, რომელმაც უარი თქვა იმის თქმაზე, რომ იესო არის უფალი, ან გამოეყენებინა ფრაზა "უფალი იესო ქრისტე", არ იყო ქრისტიანი.

[1]მოგვიანებით იყვნენ ადამიანები, რომლებიც ამტკიცებდნენ, რომ იყვნენ ქრისტიანები, მაგრამ არ სჯეროდათ, რომ იესო ნამდვილად იყო ადამიანი. სწორედ ამიტომ, 1 იოანეს წერილში გვხვდება რწმენის სიმბოლოს მტკიცებულება: "ყოველი სული, რომელიც არ აღიარებს ხორცში მოსულ იესო ქრისტეს, ღვთისგან არ არის” (1 იოანეს 4:3). მოციქულმა ასევე თქვა, რომ თუ ადამიანი უარყოფს ქრისტეს ძირითად მოძღვრებებს, ის სცოდავს და არაა ღმერთისგან (2 იოანეს 9).

ყველაზე ადრეული რწმენის სიმბოლო, რომელიც რამდენიმე განცხადებას აკეთებს, არის 1 ტიმოთეს 3:16 -ში:

„ღმერთი გამოჩნდა ხორცში, გამართლებულ იქნა სულში, დანახულ იქნა ანგელოზების მიერ, ნაქადაგები იქნა ერებს შორის, რწმენით იქნა მიღებული ქვეყნიერებაზე და ამაღლდა დიდებაში.“

ჩვენ არ ვიცით 1 ტიმოთეს წერილში განხილული რწმენის სიმბოლოს ყველა საკითხი, მაგრამ ის ხაზს უსვამს იესოს ღვთაებრიობას და ადამიანურობას, როდესაც ამბობს, რომ ღმერთი გამოჩნდა ხორცში.

რწმენის სიმბოლოებრივი ეს მოკლე განცხადებები მიზანს ემსახურებოდა. თუ ადრეული ქრისტიანი შეხვდებოდა სხვა პიროვნებას, რომელიც ამტკიცებდა, რომ სწამს იესო, ქრისტიანს შეეძლო ეკითხა: "გწამთ, რომ იესო არის უფალი?” ან "გჯერათ, რომ იესო არის ღმერთი ხორციელად მოსული?" თუ პიროვნებამ თქვა „არა“, მაშინ ქრისტიანმა იცოდა, რომ ადამიანმა სინამდვილეში არ იცის, ან არ იღებს იმას, რასაც ბიბლია ასწავლის.

სულთმოფენობის დღის შემდეგ პირველი რამდენიმე საუკუნის განმავლობაში ეკლესიამ საჭიროდ ჩათვალა მკაფიო განცხადებები გაეკეთებინა სამების, ქრისტეს განსხეულებისა და სულიწმიდის პიროვნების შესახებ. მათ დაამკვიდრეს დოქტრინალური სტანდარტები, როგორც ერესის წინააღმდეგ თავდაცვა. რწმენის სიმბოლო მიზნად ისახავდა ფუნდამენტური ჭეშმარიტების შეჯამებას, რომელსაც ყველა ქრისტიანი ირწმუნებდა.

რწმენის სიმბოლო ვერ ფარავდა ყველა საკითხს, მაგრამ ადამიანი ქრისტიანად არ ჩაითვლებოდა, თუ მან უარყო რაიმე რწმენის ადრეულ სიმბოლოში. ისინი ქრისტიანული რწმენის განსაზღვრის მცდელობა იყო.

აქ მოცემულია ეკლესიის სამი ადრეული რწმენის სიმბოლო.

ათანასე, 
(Athanasius)
пр. 296-373

მოციქულთა რწმენის სიმბოლო არ დაწერილა მათ მიერ, მაგრამ ის დაიწერა მეორე საუკუნეში მოციქულთა მოძღვრების გამოხატვის მიზნით.[1]

„მწამს მამა ღმერთი, ყოვლისშემძლე, შემომქმედი ცისა და მიწისა, და უფალი იესო ქრისტე, მხოლოდ შობილი ძე ღმერთისა, უფალი ჩვენი, ჩასახული სულიწმინდისაგან, დაბადებული ქალწულ მარიამისაგან, ნაწამები პონტოელი პილატეს დროს, ჯვარცმული, მომკვდარი და დამარხული, ჩასული ჯოჯოხეთში, მკვდრეთით აღმდგარი მესამე დღეს, ამაღლებული ზეცაში და ყოვლისშემძლე მამა ღმერთის დიდებაში მჯდომი, საიდანაც ის მოვა ცოცხალთა და მკვდართა გასასამართლებლად.

მწამს სულიწმიდა, ერთი წმიდა კათოლიკე ეკლესია, წმინდანთა მოზიარეობა, ცოდვების პატიება, მკვდრეთით აღდგომა და საუკუნე სიცოცხლე ამინ.“

როგორც ჩანს, რწმენის ეს სიმბოლო მიზნად ისახავდა მათი შეცდომების გამოვლენას, ვინც უარყოფდა, რომ იესო ჭეშმარიტად იყო კაცი და ქალწულისგან შობილი. იყვნენ ისეთი ადამიანებიც, რომლებიც უარყოფდნენ, რომ იესო ნამდვილად მოკვდა და რომ ის ფიზიკურად მკვდრეთით აღდგა.

მოციქულთა რწმენის სიმბოლოში ძალიან ცოტა რამაა ნათქვამი სულიწმიდის შესახებ. ეს არა იმის გამო, რომ ეკლესიამ არ იცოდა ვინ არის სულიწმიდა; ეს იმიტომ მოხდა, რომ მისი პიროვნების შესახებ მწვალებლობები ჯერ კიდევ არ ეწინააღმდეგებოდა ეკლესიას. ტერმინი კათოლიკე უბრალოდ ნიშნავს „საყოველთაოს" და გულისხმობს, რომ არსებობს ერთი ჭეშმარიტი ეკლესია. „ცოდვების პატიება" გულისხმობს გადარჩენას მადლით, ვიდრე საქმეებით ან რიტუალებით.

ნიკეის რწმენის სიმბოლო მიღებულ იქნა საეკლესიო კრებაზე 325 წელს. მისი მიზანი იყო დაეცვა მოძღვრებები ქრისტეს ღვთაებრიობისა და სულიწმიდის შესახებ. რამდენიმე განცხადება დაემატა სხვა კრებაზე 381 წელს. რწმენის ეს სიმბოლო ეხება ზოგიერთ საკითხს, რომლებიც მანამდე არ გაჩენილა.

„გვწამს ერთი ღმერთი - მამა ყოვლისმპყრობელი, შემომქმედი ყოველი ხილულისა და უხილავისა.

გვწამს ერთი უფალი იესო ქრისტე, მხოლოდშობილი მამისაგან საუკუნეთა უწინ, ნათელი - ნათლისაგან, ღმერთი ჭეშმარიტი - ჭეშმარიტი ღმერთისაგან, დაბადებული არა შექმნილი, მამასთან თანაარსი, (ჰომოოუსიოს), მისგან წარმოიშვა ყოველივე. ჩვენთვის და ჩვენი ხსნისათვის ჩამოვიდა იგი ზეციდან, ხორცი შეისხა სულიწმინდისაგან და ქალწულ მარიამისაგან და გახდა კაცი, პონტოელი პილატეს დროს იქნა ჯვარცმული ჩვენი გულისათვის, იტანჯა და დამარხული იქნა. მესამე დღეს ის აღდგა წერილის მიხედვით და ამაღლდა ზეცაში. ის ზის მამის მარჯვნივ და მოვა კვლავ დიდებით, რომ გაასამართლოს ცოცხლები და მკვდრები, მის მეფობას არ ექნება დასასრული.

და სულიწმინდა უფალი მაცოცხლებელი, გამომავალი მამისაგან და ძისაგან. მამასთან და ძესთან ერთად ის ღირსია თაყვანისცემისა და ქებადიდებისა. ის ლაპარაკობს წინასწარმეტყველების მეშვეობით; და მხოლოდ ერთ, წმინდა კათოლიკე სამოციქულო ეკლესიაში. ჩვენ ვაღიარებთ ერთ ნათლობას ცოდვების მისატევებლად, ჩვენ ველოდებით მკვდრეთით აღდგომას და საუკუნო სიცოცხლის დადგომას. ამინ.

რა არის ის რამდენიმე რამ, რასაც რწმენის ამ

► სიმბოლოში ვხედავთ, რომელიც არ იყო მოციქულთა რწმენის სიმბოლოში?

აქ ვხედავთ სამების სამივე პიროვნებასთან დაკავშირებით გაფართოებულ ფორმულირებას. ხაზგასმულია ქრისტეს სრული ღვთაებრიობა, რათა დავიცვათ ის მათგან, ვინც ირწმუნებოდა, რომ სწამდა, რომ იესო ღმერთია, მაგრამ მინიმუმამდე ამცირებს მის ღვთაებრიობას. ის მარადიულია ("ყველა სამყაროს შექმნამდე"), არ არის შექმნილი და წარმოადგენს იმას, რასაც მამა წარმოადგენს. იესოს უნდა ეწოდოს ღმერი იმავე მიზეზით, როგორც მამას უნდა ეწოდოს ღმერთი.

სულიწმიდას თაყვანი უნდა ვცეთ მამისა და ძის მსგავსად, რაც ადასტურებს იმას, რომ ის არის ღმერთი.

ქალკედონიური რწმენის სიმბოლო დაიწერა 451 წელს. მისი მიზანი იყო ქრისტეს განსხეულების მოძღვრებების დაცვა. ტექსტის გაგება მარტივი არ არის, მწერლების მცდელობა მიმართული იყო იმისკენ, რომ დაეცვათ მოძღვრება ქრისტეს სრულად ღვთაებრიობისა და სრულად ადამიანურობის შესახებ, ისე რომ არცერთი ასპექტი არ შემცირებულიყო ისე, რომ უაზრო გამხდარიყო.

ბოლოს მწერლებმა განაცხადეს, რომ ისინი მიიჩნევენ, რომ ეს მოძღვრებები გამომდინარეობდა როგორც წერილებიდან, ისე ეკლესიური ტრადიციებიდან. ისინი არ ავითარებდნენ ახალ იდეებს, არამედ იცავდნენ იმას, რისიც ეკლესიას ყოველთვის სწამდა.

„ამგვარად, ჩვენ ყველანი, წმინდა მამათა მიმდევარნი, ერთხმად ვასწავლით, ვაღიაროთ ერთი და იგივე ძე, ჩვენი უფალი იესო ქრისტე, სრული ღმერთი და სრული ადამიანი, ჭეშმარიტი ღმერთი და ჭეშმარიტი ადამიანი, იგივე სხეულითა და გონიერი სულით, მამის ერთარსი თავისი ღვთიურობით და იგივე, ჩვენი ერთარსი თავისი კაცებით, ყველაფერში ჩვენი მსგავსი, გარდა ცოდვისა, ღმრთეებით მამისაგან შობილი უწინარეს ყოველთა საუკუნეთა, ხოლო უკანასკნელ ჟამს ჩვენთვის და ჩვენი ცხონებისათვის კაცობრივად შობილი ღვთისმშობელ ქალწულ მარიამისაგან. ვაღიარებთ ერთსა და იმავე ქრისტეს, ძეს, უფალს, მხოლოდშობილს, ცნობილს ორი ბუნებით, რომელიც აქვს შეურწყმელად, უცვლელად, განუყოფლად, განუცალკევებლად, - ისე, რომ შეერთებით ოდნავადაც არ დარღვეულა ორი ბუნების განსხვავება, არამედ მით უფრო შენარჩუნებულია თითოეული ბუნების თვისება, რომლებიც შეერთებულია ერთ პირსა და ერთ ჰიპოსტასში, - რომლებიც არ განიყოფა და არ განიკვეთება ორ პირად, არამედ ვაღიარებთ ერთსა და იმავე ძესა და მხოლოდშობილ ღვთის სიტყვას, უფალ იესო ქრისტეს, როგორც (ასწავლიდნენ) ძველი წინასწარმეტყველები მის შესახებ და (როგორც) ეს ჩვენ გადმოგვცა მამათა სიმბოლომ“.

► ხედავთ რწმენის ამ სიმბოლოში განსაკუთრებით ხაზგასმულ საკითხებს?

ქრისტეს ღვთაებრიობა არ იყო ის, რაც იესოს მხოლოდ ზეცაში გააჩნდა და არა დედამიწაზე. ადრეულ ქრისტიანებს სწამდათ, რომ იესო იყო ნამდვილი ღმერთი სხეულში მოსული. ის დედამიწაზე ყოფნის დროს, მთლიანად ფლობდა ღმერთისა და ადამიანის თვისებებს ერთად. მათ ქრისტეს ეს ბუნება მისი, როგორც მხსნელის განსაკუთრებულ თვისებად მიაჩნდათ.

საუკუნეები გავიდა მას შემდეგ რაც ეკლესია დაარსდა. სამყარო მრავალმხრივ შეიცვალა. მრავალი რელიგიური მრწამსი განვითარდა.

ზოგი ფიქრობს, რომ არ არსებობს მოძღვრებები, რომლებიც უცვლელად უნდა დარჩნენ. მათ თავისუფლად შეუძლიათ ირწმუნონ ის, რაც სურთ და თავიანთ თავს კვლავ ქრისტიანები უწოდონ.

► საჭიროა თუ არა ჩვენთვის, ვირწმუნოთ ეკლესიის ადრეული რწმენის სიმბოლოები?

ბიბლიური ღმერთი, რომელიც აღწერილია რწმენის ადრეულ სიმბოლოებში, არ შეცვლილა. ადრეულმა ქრისტიანებმა იცოდნენ, რომ ღმერთმა ისინი იხსნა მისდამი რწმენის საპასუხოდ. ეს მოწმობები ღმერთის ბუნებისა და ხსნის საშუალებების შესახებ თავიდანვე ძირითადი ქრისტიანობა იყო.

ეს არ ნიშნავს, რომ ადამიანი არ არის დახსნილი, თუ ის მართალი არ არის ყველა თავის მოძღვრებაში. ყველა მძღვრება არ არის საჭირო სახარებისათვის. ადამიანი ვერ უარყოფს იმას, რაც იცის, რომ სიმართლეა, მაგრამ შეიძლება ზოგიერთ რამეში შეცდეს.

მაგრამ ამ გაკვეთილში მოცემული უძველესი რწმენის სიმბოლოები მხოლოდ არსებით მოძღვრებებზე საუბრობს. თუ ეკლესიას აქვს ამ ფუნდამენტურისაგან განსხვავებული ხედვა ღმერთზე, მან ასევე უნდა მოიფიქროს ხსნის სხვა საშუალებებიც, კერძოდ, სხვა სახარება. თუ ისინი ასე მოიქცევიან, თავიანთ თავს ქრისტიანები არ უნდა უწოდონ, რადგან ისინი ახალ რელიგიას იგონებენ.

რა თქმა უნდა, ყველა ადამიანს შეუძლია იფიქროს ის, რაც სურს, მაგრამ თუ მას არ აქვს ქრისტიანული რწმენა, ის არ არის ქრისტიანი. ის რაღაც სხვა არის.

პირველ საუკუნეებში არ არსებობდა დენომინაციები, როგორც დღეს გვაქვს. იყო ერთი ეკლესია. რწმენის სიმბოლოებიც მთელი ეკლესიის განცხადებებს წარმოადგენდა. დღესაც ეკლესიები, რომლებიც პატივს სცემენ ბიბლიის ავტორიტეტს, რწმენის სიმბოლოების დებულებებს იცავენ, თუმცა ბევრ სხვა იდეაში არ ეთანხმებიან.

ადრეულმა ეკლესიამ იცოდა, რომ ღმერთთან ურთიერთობა ყველაზე მთავარია. მათ იცოდნენ, რომ დახსნა ღმერთთან ურთიერთობის შედეგად მიიღეს. ამიტომ იყო მათთვის ასე მნიშვნელოვანი დარწმუნებულიყვნენ, რომ მათ იცოდნენ როგორია ღმერთი.

იუდას წიგნი გვაფრთხილებს, რომ უნდა დავიცვათ რწმენა, რომელიც თავდაპირველად ეკლესიაში იქნა გადმოცემული (იუდას 3). ღმერთმა სცხოს თავისი ჭეშმარიტება, როდესაც ჩვენ ერთგულად ვემსახურებით სახარების ქადაგებით, შევაგონებთ მორწმუნეებს და ვასწავლით მათ, ვისაც ის მოუწოდებს მსახურებისკენ.

ერთ ორგანიზაციაში გაერთიანებულ ეკლესიათა ჯგუფს დენომინაციებს უწოდებენ. ათასობით დენომინაცია არსებობს, რომლებიც ქრისტიანობაზე აცხადებენ პრეტენზიას. ათასობით დამოუკიდებელი ეკლესიაა, რომლებიც არ არის დენომინაციის ნაწილი.

[1]ზოგჯერ დენომინაციები მახარებლობის (ევანგელიზაციის) შემდეგ იწყება. თუ რეგიონში ბევრი მოქცეულია და არ არსებობს დენომინაცია, რომელიც იზრუნებდა მათზე, შესაძლოა ახალი დენომინაცია წარმოიშვას. დენომინაცია შეიძლება დაიწყოს მისიონერული ორგანიზაციის მუშაობით რომელიმე ქვეყანაში.

ზოგჯერ დენომინაცია სათავეს იღებს ხალხის ჯგუფიდან, ვინც თვლის, რომ მნიშვნელოვანი მოძღვრება უარყოფილია ან უგულებელყოფილია იმ ეკლესიის მიერ, რომელშიც იმყოფებიან. ისინი იწყებენ ახალ დრნომინაციას მოძღვრებით სწორად ყოფნის განზრახვით. დროთა განმავლობაში ისინი განაგრძობენ თავიანთი მოძღვრებების შემუშავებას და განვითარებას. იმის გამო, რომ მათ ესმით ბიბლია ქრისტიანთა სხვა ჯგუფებისგან განსხვავებულად, მათი დენომინაციების მოძღვრებები განსხვავდება სხვა დენომინაციებისგან.

დენომინაციებში ასევე ვითარდება ტრადიციები თაყვანისცემის სათანადო ფორმისა და ქრისტიანული ცხოვრების დეტალების შესახებ. დენომინაციები ერთმანეთისგან განსხვავდება ტრადიციებით.

ქრისტიანული დენომინაციების უმეტესობა არ აცხადებს, რომ ერთადერთი ჭეშმარიტი ეკლესიაა. თუ ორგანიზაცია აცხადებს, რომ არის ღმერთის მთელი ეკლესია დედამიწაზე, მას არ უნდა ვენდოთ.

ურწმუნოები აპროტესტებენ ქრისტიანობას მისი დაყოფისა და მრავალფეროვნების გამო. ურწმუნოები ფიქრობენ, რომ ქრისტიანების სხვადასხვა სექტები ერთმანეთს ეწინააღმდეგებიან. მსოფლიოში ბევრი ფიქრობს, რომ ქრისტიანებს შორის ერთიანობა არ არის.

დენომინაციას, ან ადგილობრივ ეკლესიას, რომელიც ნამდვილადაა ქრისტიანული, სწამს ადრეული ქრისტიანული რწმენის სიმბოლოების მოძღვრებები. ეს არის მოძღვრებითი ერთობა, რომელიც არსებობს ყველა ქრისტიანულ ორგანიზაციას შორის. არსებობს დიდი მრავალფეროვნება უფრო მცირე მოძღვრებით საკითხებში და ტრადიციებში, მაგრამ არ შეიძლება ითქვას, რომ ეკლესია არ არის ქრისტიანული ამ განსხვავებების გამო.

როგორც ქრისტიანი, რომელიც ღმერთთან ურთიერთობაში ცხოვრობს, ის ავითარებს ბიბლიური ჭეშმარიტების საკუთარ გაგებას. ის ყოველთვის არ მიიღებს იმავე დასკვნებს, რაც სხვებს აქვთ. ყოველდღიურ ცხოვრებაში ჭეშმარიტების გამოყენებით, ის შეიმუშავებს წესებს, რომლებიც განსხვავდება სხვა ქრისტიანებისგან.

როდესაც ადამიანი ფიქრობს თავის რწმენაზე, მას არ უნდა ჰქონდეს უფლება უარყოს ადრეული ქრისტიანობის ძირითადი მოძღვრებები, თუკი ის არ გადაწყვეტს, რომ აღარ არის ქრისტიანი.

ქრისტიანს ასევე უნდა შეეძლოს ირწმუნოს თავისი ეკლესიის დადგენილი მოძღვრებები. თუ მას სჯერა, რომ მისი ეკლესიის მოძღვრებები არასწორია, მას ნამდვილად არ შეუძლია თავი მიუძღვნას ეკლესიას, როგორც წევრმა.

ინდივიდუალური ქრისტიანი იხელმძღვანელებს თავისი ეკლესიის სწავლებით, მაგრამ მას ექნება პირადი რწმენა, რომელიც განსხვავდება მისი ეკლესიის სხვა წევრებისგანაც კი. პირადი რწმენა არ არის ბიბლიაში პირდაპირ ნათქვამი; ეს არის ვინმეს მცდელობა, გამოიყენოს ბიბლიური ჭეშმარიტება გარკვეულ საკითხზე.

თითოეულმა ქრისტიანმა ნამდვილად უნდა გამოიყენოს ბიბლიური ჭეშმარიტება თავის სიტუაციებში, მაგრამ მან არ უნდა იჩქაროს სხვების განსჯა საკუთარი დასკვნების მიხედვით. ჩვენთვის მისაღებია, ველოდოთ ყველა ქრისტიანისგან, რომ დაიცვან ადრეული რწმენის სიმბოლოების მოძღვრებები, ასევე სწორია ჩვენთვის, ველოდოთ ეკლესიის წევრებისგან, დაიცვან თავიანთი ეკლესიის მოძღვრებები, მაგრამ ქრისტიანისთვის არასწორია იმის მოლოდინი, რომ სხვები დაეთანხმებიან მის ყველა პირად დარწმუნებულობას.

► კლასმა ორჯერ მაინც უნდა წაიკითხოს „მრწამსის აღიარება.”

წმინდა წერილი გვასწავლის, რომ ჩავეჭიდოთ და დავიცვათ ქრისტიანობის უტყუარი მოძღვრებები. პირველმა ქრისტიანებმა განაცხადეს თავიანთი შეხედულებების შესახებ, რომლებიც აუცილებელია სახარებისა და ღმერთთან ჩვენი ურთიერთობისთვის. ეს მტკიცებულებები დღემდე განსაზღვრავს ქრისტიანობის არსს.

(1) წმიდა წერილის შესასწავლი ადგილების დავალება: თითოეულ სტუდენტს უნდა დაევალოს ქვემოთ ჩამოთვლილთაგან ერთ–ერთი ადგილი. შემდეგი გაკვეთილის წინ მან კლასში უნდა წაიკითხოს ეს ადგილი და დაწეროს აბზაცი იმის შესახებ, თუ რას ამბობს ის, ამ გაკვეთილში მთავარი განხილვის საგანთან დაკავშირებით

• ტიტე 1:7-14
• იუდა 3-13
• 1 ტიმოთე 4:1-7
• 1 ტიმოთე 3:16
• 1 იოანე 4:1-3, 14-15, და 5:12

(2) ტესტი: შემდეგ მეცადინეობას დაიწყებთ მე-10 გაკვეთილის ტესტით. მოსამზადებლად კარგად შეისწავლეთ ტესტის საკითხები.

(3) სწავლების დავალება: არ დაგავიწყდეთ, რომ დაგეგმოთ და აცნობოთ თქვენი კლასის გარეთ ჩატარებული გაკვეთილების დრო.

(1) რა არის რწმენის სიმბოლო?

(2) იესოს შესახებ, რომელი ორი მტკიცება იყო აუცილებელი პირველი ქრისტიანებისთვის?

(3) რომელია წმინდა წერილში რწმენის პირველი სიმბოლო, რომელიც რამდენიმე ფორმულირებას იძლევა?

(4) რა მიზანს ემსახურებოდა მოციქულთა რწმენის სიმბოლო?

(5) რა მიზანს ემსახურებოდა ნიკეის რწმენის სიმბოლო?

(6) რა მიზანს ემსახურებოდა ქალკედონის რწმენის სიმბოლო?