Lesson 17: Mambo ya Binafsi: Fedha, Muda, na Mavazi.

Kanuni ya Uwajibikaji

► Mwanafunzi atapaswa kusoma Mathayo 25:14-30 kwa ajili ya kikundi. Je, aya hii inatueleza nini kuhusu utunzaji wa fedha?

Fedha ni rasilimali muhimu sana kwa ajili ya huduma. Viongozi wanapaswa wawe watunzaji wa fedha ili kupata matokeo bora zaidi. Tutawajibika mbele ya Mungu kwa ajili ya rasilimali anazotupa ili tuzitunze.

Kumbuka hadithi ya Msamaria aliyekuwa amemsaidia yule msafiri aliyekuwa amejeruhiwa na wanyang’anyi (Luka 10:30-35). Kusudi la hadithi hii lilikuwa ni kuelezea inamaanisha nini kuwapenda watu unapokutana nao. Hata hivyo, tunaweza kupata pointi nyingine hapa kwa kutazama baadhi ya vipengele kwa undani ingawaje pointi hii haikuwa imekusudiwa iwe muhimu na mwandishi.

Msamaria alikuwa na punda, na alikuwa fedha ya kulipa kwa ajili ya kumtunza yule mtu aliyekuwa amejeruhiwa. Je, kama angekuwa ametoza rasilimali zake ingekuwaje kabla ya kukutana na mtu aliyekuwa amejeruhiwa? Angekuwa hana uwezo wa kumsaidia. Wako watu wengi wanaosema kwamba wanaona huruma kwa mateso ya watu wengine na uhitaji wa uinjilisti, lakini hawazitunzi rasilimali zao ili kwamba waweze kuwajibika na mahitaji hayo. Kamwe hawana uwezo wa kusaidia watu wengine.

Fedha zinaweza kutumika kwa vitu vinavyotumika na kuisha, au zinaweza kutumika kwa vitu vyenye thamani ya kudumu katika ulimwengu huu na ule wa milele. Ni jambo la muhimu kwetu kutumia fedha kwa ajili ya mahitaji yetu; lakini kwa namna yeyote itakavyowezekana, tunahitajika kuwekeza kwa ajili ya baadaye.

Watu wengi hawafanyi uwekezaji kwa sababu wanafikiri hawana vinavyotosheleza. Lakini kama mtu atatunza na kuwekeza kidogo, viwango vidogo vya fedha kila mara, kwa hakika matokeo makubwa yangepatikana. Mkulima, haijalishi ni mtu maskini kiasi gani, anatambua kwamba ni lazima atunze kiasi cha kutosha cha fedha kwa ajili ya kuotesha tena msimu unaofuata. Tunapaswa tutafute njia ambazo tutatunza na kuwekeza rasilimali zetu.

► Je, ni njia zipi zilizopo za kuweza kutunza na kuwekeza viwango vidogo vya fedha?

Kanuni ya Imani.

Mtume Paulo alitoa ahadi kubwa sana kwa kanisa la Filipi. Walikuwa wamejitolea dhabihu kwa ajili ya kusaidia huduma. Aliwaahidi kwamba Mungu angewajaza kila kitu walichokihitaji kwa kadiri ya utajiri wake (Wafilipi 4:19).

Yesu aliwaambia wanafunzi wake kwamba hawapaswi kuishi wakisumbukia maisha yao, bali wamwamini Mungu kutoa kwa ajili yao (Mathayo 6:25-34). Ufalme wa mbinguni ungekuwa ndiyo kipaumbele chao, hata kabla ya mahitaji yao ya msingi.

Imani haimaanishi kwamba hatuchukui majukumu ya kujitafutia au kujihudumia kwa ajili yetu wenyewe na watu wanaotutegemea. Tunapaswa kufanya kazi ili kuwa na uwezo wa kuhudumia mahitaji yetu (Waefeso 4:28). Kama mtu haitunzi familia yake, huyo mtu siyo mfano mzuri wa mtu aliyeokoka (1 Timotheo 5:8).

Mtu hapaswi kukaa kiuvivu bila kufanya kazi akitegemea Mungu amhudumie. Mungu amepanga kwamba tupate faida kutokana na kazi tunazofanya na tuzalishe kitu cha thamani.

Imani inamaanisha kwamba tunajitambua hatuwezi kuishi bila ya uwepo wa baraka za Mungu. Nguvu zetu na fursa ya kufanya kazi hutoka kwa Mungu, na pia hutubariki kwa vitu ambavyo havitokani na kazi zetu, Kwa kuwa tunamtegemea Mungu, tunapaswa tuombe kama Yesu alivyotuelekeza. “Utupe mkate wetu wa kila siku.”

Tunapaswa tuwe wakarimu kwa watu wengine kwa sababu:

• Tunajua kwamba Mungu huturuzuku.

• Kazi yetu haizalishi vyote tulivyo navyo.

• Hatustahili baraka za Mungu.

• Tunaonyesha upendo wa Mungu kwa kutoa.

Hatuwezi tukawa kama mtoto mwenye ubinafsi anayechukua kipande kikubwa zaidi cha keki au kuficha peremende yake kwa sababu anajua kwamba hataweza kupata nyingine tena. Mungu anavyo vitu vingi, na hahitaji sisi tuwe wachoyo au watu wa siri, kana kwamba kamwe hatatupa tena zaidi.

Kiongozi wa huduma hasimamii tu fedha zake mwenyewe, bali na rasilimali za huduma. Mungu atatoa kwa huduma ambayo inafuata mapenzi yake. Hata hivyo, mapenzi yake siyo yale ambayo sisi wakati wote tunayaona ni dhahiri kwetu. Wakati mwingine watu wameweka fokasi yao kwenye kuimarisha taasisi, na wakipuuzia kupata mwelekeo ulio wazi kutoka kwa Mungu. Wakati mwingine watu wanajitahidi kufanya jambo jema, lakini hawafanyi katika njia ambayo Mungu anataka. Siyo wakati wote tunaweza kuwa na utambuzi kamili kwenye mambo haya, lakini ukosefu wa fedha kwa ajili a huduma unapaswa utuhamasishe sisi katika kuelewa vizuri na kwa mapana mapenzi ya Mungu

Kanuni ya Uaminifu

Kanuni ya imani inaelekeza kwenye kanuni ya uaminifu. Kamwe hatupaswi tufanye jambo ambalo litamchukiza Mungu, kwa sababu tunataka tumfurahishe yeye, na tunataka tubarikiwe na yeye.

Kama unamtegemea Mungu na kumwamini, utakataa fursa zinazojitokeza za kujinufaisha kwa kufanya mambo yasiyokuwa na uaminifu. Wakati fursa inapojitokeza, unapaswa utafakari swali hili, “Je, Mungu atatoa kwa njia hii?” Kama fursa iliyojitokeza ni ya kujinufaisha kwa njia isiyokuwa ya uaminifu, tunatambua kwamba hiyo siyo njia ambayo ya Mungu anaweza akaitoa. Mtu anayefanya jambo la uovu kwa ajili ya kujipatia faida hamwamini Mungu kwa ajili ya mahitaji yake.

Mtu aliyeko kwenye huduma kwa kawaida husimamia rasilimali ambazo siyo zake. Ni jambo la muhimu kwake kutofautisha kati ya fedha za huduma na fedha zake mwenyewe. Katika tamaduni kadhaa, watu hawaielewi kwa urahisi sheria hii. Hata hivyo, aidha iwe kwenye huduma, serikali, au biashara, mtu hapewi nafasi ya mamlaka hadi watu watakapomfikiria kwamba ana uwezo wa kuitambua tofauti hii. Kama mtu akitumia fedha ya shirika kama ni zake, anakiuka uaminifu (1 Wakorintho 4:2).

Kiongozi wa huduma anapaswa aanzishe sera ambazo zitaweka umakini wa uwajibikaji wa fedha za shirika. Hapaswi kukusanya na kuzitawala fedha yeye mwenyewe. Watu kadhaa mchanganyiko wanapaswa washirikishwe katika kuweka kumbukumbu za mapato na kupanga matumizi.

Kanuni ya Kusaidia Shirika

Mungu alipanga kwamba huduma zinapaswa zifadhiliwe au zisaidiwe kifedha. Hata hivyo, kiongozi wa huduma mara kwa mara anaweza akawa kwenye mazingira ambayo huduma yake haina ufadhili kamili wa kifedha.

Kwa kiongozi wa Kikristo, fedha haipaswi iwe ndiyo sababu iliyomfanya akubaliane na nafasi ya uongozi au sababu ya yeye kutumika kwa jitihada nzuri sana. Motisha kwa ajili ya huduma ni wajibu wa kumtii Mungu, matamanio ya kumpendezesha Mungu, na upendo kwa watu wanaohudumiwa (1 Petro 5:2, 1 Wakorintho 9:16, Yohana 21:15-17).

[1]Wakati Yesu alipowatuma wanafunzi wake alisema, “Mmepata bure, toeni bure” (Mathayo 10:8). Ni makosa kutoza gharama kwa huduma ya kiroho. Mojawapo ya karipio kali kabisa katika Biblia lilitolewa kwa mtu aliyekuwa anataka kutoa fedha kwa ajili ya kupata nguvu za kiroho ili aweze kuzitumia katika kupata faida (Matendo 8:18-23).

Huduma hazizalishi fedha kama ilivyo kwa aina nyingine za kazi, kwa sababu haizalishi kitu au haitoi huduma ya kuuza kwa ajili ya kupata fedha. Huduma inapatiwa msaada pale tu watu wengine walioko kwenye nafasi za mamlaka wanapoamua kwamba wanapaswa wapewe msaada.

Kiongozi wa huduma anaweza kuwatia moyo watu wa kufadhili kwa kuwasilisha thamani ya huduma, na uwajibikaji wake kwa ajili ya huduma husika. Kwa kawaida hawezi akawa anangojea msaada kabla ya kuanza kwa huduma. Taarifa za huduma yake zinapaswa zitolewe mara kwa mara, ziwe zenye ukweli, na zenye uaminifu kabisa.

Watu wengi huwa wafuasi au waungaji mkono wa huduma kwa sababu wanaona thamani ya huduma hiyo, si kwa sababu mhudumu anahitaji msaada. Kiongozi wa huduma hapaswi kujaribu kutafuta msaada kwa kuzungumzia mahitaji yake, bali kwa kuonyesha matokeo ya huduma na kueleza maono ya huduma yake. Pia ni muhimu kujenga mahusiano na watu anaowahudumia ili waone kujitolea kwake na kuthamini huduma anayowapa.

Baadhi ya watu watapenda kumpa kiongozi msaada binafsi badala ya kutoa kwenye shirika. Kiongozi anapaswa awe makini sana asiwe mtu wa kujijengea kupata msaada wake mwenyewe badala ya kulijenga shirika. Wajibu wake mkubwa uwe ni kulijenga shirika.

Kiongozi anapaswa aepukane na madeni. Kukopa fedha ni kutumia fedha kutoka kwenye wakati ujao. Deni huondoa na kuuweka mbali uhuru wa kuwa na uwezo wa kufanya maamuzi kwa wakati ujao. Kuwa na deni kunamaanisha kwamba unafanya maamuzi kuhusu mambo ya baadaye kabla hujafika pale. Deni ni kutumia rasilimali za baadaye wakati mahitaji ya baadaye hadi sasa bado hayajajulikana.

Kiongozi anapaswa aepukane na madeni binafsi, kwa sababu yatamwekea ukomo wa maamuzi ya huduma yake kwa siku za baadaye. Kiongozi anapaswa aepuke kuliongoza shirika kuingia kwenye madeni. Tumia tu fedha ambazo Mungu ameruhusu uzipate. Usikope, ukifikiria kwamba Mungu atatoa njia ya kulilipa hilo deni. Ikiwa Mungu atapenda kutoa kwa ajili ya hitaji maalumu, anaweza akafanya hivyo kabla hujakopa, badala ya kufanya baadaye. Kukopa kunaondoa mojawapo ya njia za kutambua au kufahamu mapenzi ya Mungu, kwa sababu inamaanisha kwamba huwezi ukangojea kuona ni nini Mungu alichokusudia kutoa.

Ruhusu baadhi ya wanafunzi washirikishane kuhusu ni kwa jinsi gani wanategemea kubadilisha makusudi au matendo yao kutokana na somo hili la kanuni kuhusu fedha.

Thamani ya Muda Kibiblia

► Mwanafunzi atapaswa kusoma Zaburi 90:9-12 kwa ajili ya kikundi. Je, ni taarifa gani kuhusiana na maisha zinaonekana kutoka katika kifungu hiki?

Biblia inatueleza kwamba muda ni wa thamani kwa sababu maisha yanapimwa kwa kiwango cha muda. Kifungu hiki kinatueleza kwamba tunapaswa tuweke thamani yetu kwenye siku zetu kwa sababu maisha yanapita kwa haraka. Muda ni wa thamani kwa sababu maisha nayo ni ya thamani.

Biblia inazungumzia muda kama rasilimali iliyo adimu sana. Yesu alisema kwamba alikuwa anafanya kazi bila ya kupoteza muda kwa sababu muda wa kufanya kazi ni mchache (Yohana 9:4).

Yesu alilinganisha huduma na kazi ya kuvuna (Mathayo 9:37-38). Uvunaji unafanyika katika hali ya ufahamu wa haraka kwa sababu ni lazima uvunaji ufanyike kwa haraka kabla mavuno hayajapotea. Uchache wa watendakazi husababisha mgogoro kwa sababu ya muda wenye kikomo. Yesu alitoa pointi muhimu kwamba huduma ni haraka na ni haraka zaidi kwa sababu ya uhaba wa watendakazi.

Familia ya kilimo itaona aibu kwa kijana aliyepoteza muda wake wakati wa mavuno (Mithali 10:5). Hata zaidi ya hapo, Mkristo anapaswa aone aibu kwa kupoteza muda badala ya kufanya lolote linalowezekana katika kukamilisha umisheni wa kanisa kabla muda haujaisha.

Biblia inatuambia sisi kwamba tunapaswa tufanye matumizi yaliyo bora zaidi ya muda wetu (Waefeso 5:16, Wakolosai 4:5). Takribani fursa zote zinazojitokeza zina kikomo chake cha muda. Mtu mvivu huachilia fursa hizi zikapita kwa sababu hatafanya kazi kwa bidii.

► Mwanafunzi atapaswa kusoma Mithali 6:6-11 kwa ajili ya kikundi. Je, kifungu hiki kinasema nini kuhusu muda na fursa?

Mtume Paulo alifundisha kwamba huduma inapaswa ipewe ufadhili wa kifedha (1 Wakorintho 9:4-14, 1 Timotheo 5:17-18). Hata hivyo, mara nyingi alifanya kazi kwa ajili ya kujitegemea yeye mwenyewe kwa sababu alikuwa awe na uwezo wa kuhubiri injili bila ya kuomba kitu chochote (1 Wakorintho 9:18). Kwenye eneo moja, alifanya kazi usiku na mchana (1 Wathesalonike 2:9). Wakati mwingine alijihudumia mwenyewe pamoja na timu yake yote ya umisheni (Matendo 20:33-34).

Ingawaje huduma ya Paulo ilistahili kupewa msaada, hakuwa akingojea kupewa msaada kabla ya kutumika kwenye huduma. Alikuwa tayari kuutumia muda wake kwa uangalifu ili aweze kufanya mambo yote yaliyokuwa muhimu.

Madhumuni ya Matumizi ya Muda

Watu wengine hawana malengo ya muda mrefu. Wanafanya tu kazi za leo bila ya kutaka kufikiria sana kuhusu wakati ujao. Baada ya kuwa wamemaliza kazi zinazohitajika kufanyika kwa kila siku, wanaacha siku iliyobakia ipite bila ya kufanya jambo lolote muhimu.

Mtu mwenye malengo hapotezi muda, kwa sababu anaiangalia hatima yake ijayo. Anajua anachotaka kukamilisha kwenye kipindi cha miaka kadhaa. Hafanyi tu kile kinachopaswa kufanywa leo bali anafanya yale mambo ambayo yatasaidia kufikia lengo la muda mrefu. Wakati wote ana kazi nyingi za kufanya kuliko muda wake. Wakati wowote anapokuwa na muda wa ziada baada ya kuwa amemaliza kazi zilizokuwa muhimu, anachagua njia ya kuweza kuutumia muda wake uliosalia kuzalisha kitu cha thamani.

Mtu anayetaka kufanya kazi katika ubora wa kitaaluma wa kiwango cha hali ya juu hapotezi muda kwa sababu kila wakati anajiboresha mwenyewe. Anatafuta njia za kufanya kazi yake vizuri zaidi. Anatumia muda wake kujifunza kutoka kwa watu wengine. Anasoma na kujifunza. Wakati wote ana jambo la kufanya.

Kiongozi mwenye nguvu anayekua hapotezi muda wake kwa kukaa na kungojea maelekezo kutoka kwa mtu mwingine. Hasadiki kwamba hakuna jambo la kufanya wakati anapokuwa hajaambiwa kufanya jambo lolote. Anajua kwamba kuna mambo anayoweza kuyafanya katika kuendeleza kazi – kuna watu wa kuongea nao, kuna jambo la kuratibu, kuchunguza au kukagua. Hapotezi muda wake kwa sababu tu ya kukutana na mahitaji ya kazi yake

Watu wengi hutumia muda wao mwingi bila kufanya jambo lolote kwa sababu wanafikiri hakuna kitu cha kufanya. Mtu ambaye ana muda mwingi wa kukaa bila ya kufanya jambo lolote siyo mtu aliye na malengo ya muda mrefu, siyo mtu anayetaka kufanya kazi katika ubora wa kitaaluma wa kiwango cha hali ya juu, au siyo kiongozi mwenye nguvu anayekua.

Jaribu kufikiria kwamba mtu mmoja ameamua kukupa wewe ofa maalumu ya $1,000 kila siku kwa muda wa siku thelathini (mwezi mmoja). Unaweza kuitumia kwa vyovyote vile utakavyotaka. Kila mwisho wa siku unaweza kuhifadhi kitu chochote ulichonunua, lakini utapaswa urejeshe fedha yeyote inayobakia.

► Je, wewe utaitumiaje fedha hiyo?

Ikiwa wewe ni mtu mwenye hekima au busara, ungejaribu kuitumia fedha hiyo kununulia vitu ambavyo vitabakia kuwa vya thamani kwako baada ya siku thelathini kumalizika. Hutapenda kuitumia fedha hiyo kwenye mambo ya burudani au vyakula vya gharama kubwa. Bila shaka ungehakikisha kwamba kwa kila siku hungebakiza fedha nyingi kwa ajili ya kurejesha.

Muda ni kama hivyo. Unaweza kutumia muda wako kwa mambo ambayo baadaye yatakuwa siyo chochote, au unaweza kuwekeza muda wako kwenye mambo ambayo yatakuwa na thamani kwako. Kwenye mwisho wa kila siku, kila muda ambao haukutumika ipasavyo, utakuwa umepotea bure. Huwezi ukauhifadhi kwa ajili ya kuutumia baadaye.

Unaweza pia ukakitumia kielelezo hiki kwenye maisha yako na kwa ajili ya umilele. Wakati wa maisha yako unaweza ukawekeza katika umilele. Mwishoni mwa maisha yako, chochote ambacho hakikuwa kimewekezwa kwenye umilele kitakuwa kimepotea.

Uwekezaji wa Muda

[1]Kwenye somo lililohusiana na vipaumbele (somo la 7) mchoro ulituonyesha jinsi shughuli zinavyotofautiana kutoka muhimu hadi zisizokuwa na umuhimu na kutoka za haraka hadi zisizokuwa na uharaka. Shughuli inaweza isiwe ya haraka kwa sasa lakini ikawa ni ya haraka kwa wakati ujao. Kwa mfano, Mafunzo binafsi na kuwafundisha watu wengine kwa kawaida ni muhimu lakini siyo vya haraka.

Usitumie tu muda wako kwa kile ambacho ni muhimu kwa sasa. Wekeza muda wako kwa akili ya baadaye. Jaribu kuwekeza muda wako kila siku kwenye mambo ambayo yatakuwa na thamani kwenye miaka mingi baadaye.

Kuwa kama mtu aoteshaye miti. Anajua kwamba mt hauna thamani yeyote hadi pale utakapokuwa umeota kwa miaka kadhaa. Hafanyi uoteshaji huo sasa kwa sababu ana uhitaji kwa sasa. Anafanya hivyo kwa ajili ya baadaye.

Vipingamizi na Uchelewesho

Ni lazima tukumbuke kwamba Mungu ni mkuu mno juu ya mipango yetu (Yakobo 4:13-17). Wakati mwingine hali hubadilika ili kwamba mpango wetu ucheleweshwe.

Wakati mwingine Mungu huvuruga mipango yetu ili kutimiza kusudi tofauti. Tunapaswa kuwa tayari kuyaacha mipango yetu na kuitikia hali za dharura na mahitaji ya wengine. Hatupaswi kuhisi kama tunapoteza muda, kwa sababu Mungu anajua kilicho bora na ndiye mwenye mamlaka juu ya yote.

Wakati mwingine kazi yetu hucheleweshwa kwa sababu inatubidi tusubiri mtu mwingine amalize jambo fulani. Usipotezee masaa au siku za kungojea; tafuta kazi au kitu kingine cha kufanya wakati ukiwa unangojea.

Katika nchi nyingi, muda mwingi hutumiwa kwenye kusafiri au kungojea kwenye mistari. Panga kutumia muda huo. Utapaswa uwe na nyenzo za kusoma na kuandika ili usipoteze muda bure. Watu wengi husema hawasomi kwa sababu ya kukosa muda, lakini bado wanatumia muda wao mwingi kwenye mabasi au katika vyumba vya kungojea wakiwa hawafanyi jambo lolote wakati wakiwa wamekaa pale.

Mvulana mmoja aitwaye Abe alilazimika kufanya kazi kwa bidii ili kusaidia familia yake. Alijenga uzio kwa kutumia miti aliyokata kwa shoka. Alitumia siku ndefu kulima ardhi. Wakati mwingine alikuwa anashika kitabu juu ya mpini wa jembe na kusoma. Na mara nyingine usiku, alikuwa anasoma kwa mwangaza wa moto. Alipokuwa mtu mzima, alisoma na kuwa wakili. Hatimaye alichaguliwa kushika nafasi mbalimbali serikalini na mwishowe akawa Rais wa Marekani. (Huyu alikuwa Abraham Lincoln.)

Mahusiano

Mahusiano yanahitaji muda, na mahusiano ni muhimu kwa Mkristo. Uhusiano wa Mkristo na Mungu na unahitaji muda – siyo tu kufanya kazi kwa ajili ya Mungu, lakini kutumia muda wako mwenyewe kwa ajili ya maombi. Kila mtu yuko kwenye mahusiano ya familia na marafiki na anapaswa kuchukua muda, siyo tu wa kutimiza majukumu, bali kuonyesha thamani kwa watu.

Tunapaswa tuwekeze muda wetu siyo tu katika kutengeneza matokeo yenye kipimo, lakini pia kwenye mahusiano. Tunapata msaada na rasilimali kutokana na mahusiano, lakini mahusiano ni ya thamani kwa sababu watu pia ni wa thamani.

► Je, vipi kuhusu masaa ambayo yanatumika kwenye mazungumzo na marafiki? Je, ni kwa jinsi gani unaweza kuamua ni lini muda uliwekezwa vizuri na lini ulipotea bure?

Muda uliotumika katika mazungumzo unaweza kuwa wa thamani kwa njia nyingi: Unaweza ukaboresha maoni na thamani mbalimbali; unaweza ukatoa taarifa; unaweza ukatia moyo au kufariji; unaweza ukaleta nguvu mpya au kuchangamsha na kumjenga mtu kiroho. Hata hivyo, watu wengi huachia masaa yao yapite bure pasipo kukamilisha kusudi lolote.

Ruhusu baadhi ya wanafunzi washirikishane kuhusu ni kwa jinsi gani wanategemea kubadilisha makusudi au matendo yao kutokana na somo hili kuhusu kanuni zinazohusu muda.

Ni dhahiri kabisa kwamba mavazi ni kipengele muhimu cha maisha ya binadamu. Kila mtu hufanya uchaguzi wa mavazi yake ikiwa ana uchaguzi ulio zaidi ya mahitaji ya msingi.

Mavazi ni uwasilishaji wa kwanza binafsi wa mtu mwenyewe. Kwa hiyo, mavazi ya mtu yanaonyesha kile anachokifikiria kuhusu yeye mwenyewe na kile anachotaka watu wengine wafikiri kuhusu yeye. Mavazi siyo uhusiano na tabia ya mtu; ni uwasilishaji wa tabia uliokusudiwa.

Mawazo ya Kibiblia

Biblia inatoa vidokezo mbalimbali kuhusu mavazi kwa Mkristo:

1 Timotheo 5:2 inatuambia kwamba viongozi wanapaswa kuchangamana na jinsia tofauti wakiwa katika usafi uliokamilika. Sehemu ya tabia safi kwa ajili ya kiongozi, wa kiume au wa kike, ni kuvaa mavazi ambayo hayataweza kusababisha matamanio mabaya ya kimwili.

1 Petro 5:5 inatuambia kwamba tujifunge au tuvae unyenyekevu. Mtume hairejei hasa kwenye mavazi ya kimwili, lakini anatuambia sis kwa njia ya mfano kwamba unyenyekevu unapaswa uwe ndiyo vazi letu. Hata hivyo, hii pia inamaanisha kwamba hatupaswi kuvaa kitu chochote ambacho kiko kinyume na unyenyekevu.

Watu wengine hupenda kuchagua kuvaa vitu ambavyo vitawafanya waonekane kwamba wao ni bora zaidi kuliko wengine. Vitu kama saa, mapambo, au vitu mbalimbali vya kwenye nguo vinaweza kutengenezwa kuonyesha dhahiri kwamba ni vya gharama kubwa. Baadhi ya watu huwa wanataka kutangazia watu wengine kwamba wako kwenye kiwango kingine cha mafanikio ya hali ya juu. Wanataka waonekane kwamba wao wako juu kuliko watu wengine. Hii siyo tabia ya utumishi. Matamanio ya kutaka kuonekana kuwa bora kuliko watu wengine ni matamanio ya kidunia ambayo Mkristo anapaswa ayakatae.

Kiongozi au mchungaji anaweza kuvaa rasmi kuliko watu anaowaongoiza. Kufanya hivyo hakumfanyi aonekane kama ni bora, bali ni kuwaheshimu watu anaowahudumia au Anawatumikia. Huwa anavaa vizuri kuonyesha kwamba anataka kutumika vyema. Kwa mfano, katika mgahawa wa gharama za juu sana, watumishi wa mgahawa wanaweza wakavaa vizuri zaidi kuliko wateja wao. Hiyo haiwafanyi waonekane kwamba ni watu wa hali ya juu zaidi kuliko wateja wao, bali ni kuwaheshimu wateja wao kwa huduma zao wanazotoa. Mtu anayekataa kuvaa kinadhifu kwenye eneo ambalo alipaswa awe amevaa kinadhifu huwa anaonyesha kutoheshimu na au dharau kwa watu wengine wanaohusika na mahali pale.

Je, Utafikiriaje utakapokuwa umemwona mtu amekuja kwenye harusi akiwa amevaa vazi chafu la kazini kwake? Vivyo hivyo, ungemfikiriaje kiongozi ambaye aliongoza shughuli muhimu sana bila ya kuwa amejiandaa katika muonekano wake? Muonekano wake ungeonyesha kukosa heshima.

► Je, ni kwa jinsi gani utatofautisha kati ya mambo ambayo yamefanywa ili kumfanya mtu aonekane ni bora sana kuliko watu wengine, na uvaaji unaoonyesha kuwajibika kwa huduma? Je, ni vitu gani vivaliwe kwa makusudi yote mtawalia, kutegemeana na nia ya mtu?

Warumi 12:10 inatuambia kwamba tunapaswa tuwaheshimu watu wengine badala ya kujaribu kujiweka wenyewe juu ya wengine. Aya hii haizungumzii hasa kuhusu mavazi halisi, lakini unamaanisha kwamba hatupaswi kujaribu kujifanya sisi ni bora sana kuliko watu wengine kwa mavazi yetu.

Mavazi ya Mkristo yanapaswa yadhihirishe kwamba anayo tabia ile Mungu anayotaka awe nayo. Asili ya ndani ya mtu ni muhimu zaidi kuliko muonekano wake wa nje, lakini muonekano wake unapaswa uwe udhihirisho wa tabia yake.

Mazingatio ya Kijamii na Kivitendo

Kiongozi anapaswa awe mnadhifu na msafi katika muonekano wake. Kamwe asiwe na muonekano utakaowaaibisha rafiki zake na watu anaowaongoza.

► Je, ni nini baadhi ya maelezo ya usafi wa kibinafsi na mavazi yaliyo nadhifu?

Kiongozi anapaswa avae katika njia ambayo inaendana na tukio ambalo anahusika nalo. Kwa mfano, wakati wa kusaidia katika ujenzi, hatapaswa kuvaa kama ambavyo angekuwa anavaa akiwa kanisani.

Mazingatio ya Kitaaluma

Kazi fulani zina mavazi yake ya kipekee. Baadhi ya wafanyakazi, kama vile wanajeshi na polisi, wanavaa sare za kijeshi. Wakati polisi akiwa amevaa sare ya kipolisi, anapata ushirikiano wa haraka zaidi kwa sababu anatambulika mara moja kama askari polisi. Kama askari wa polisi hangekuwa katika sare ya kipolisi, kazi yake ingekuwa ngumu zaidi kwa sababu angelazimika kuthibitisha mamlaka yake kila wakati kabla ya kufanya kazi yake.

Daktari huvaa nguo za kipekee wakati akiwa anafanya kazi hospitalini. Anataka atambulike haraka kama ni daktari.

Jaribu kufikiria kwamba unaenda hospitali. Wafanyakazi wakakuweka kwenye chumba ili kusubiri uchunguzi. Anaingia mtu mmoja kwenye chumba ambaye amevalia fulana yenye picha ya kikundi cha muziki wa roki zikiwa chafu na zilizochafuka rangi. Nywele zake ni ndefu zilizojisokota, na anayo picha ya kuchorwa au tattoo kwenye shingo yake. Taswira ya mwanzo unaweza kufikiri kwamba wafanyakazi wamempeleka mgonjwa mwingine kwenye kile chumba. Kisha unasikia huyo mtu akisema na kukuambia, “Haloo, Mimi ni daktari.” Utachukua hatua gani?

► Kwenye hadithi iliyoko hapo juu, kwa nini mgonjwa amtilie mashaka mtu ambaye kiuhalisia alikuwa kweli ni daktari?

Watu huwa na mategemeo kuhusiana na mavazi ya mtaalamu mwenye taaluma. Kama mtu atatokea kuvaa tofauti na watu walivyokuwa wanamtegemea, itakuwa ni vigumu kwake kuweza kuaminika kwao. Hali hii iko kwenye nafasi nyingi za utumishi, ikiwa ni pamoja na uchungaji na ualimu.

Mavazi ni njia ya kuonyesha kwamba uko makini kuhusiana na kile unachokifanya. Kama utavaa kwenye nafasi ya uongozi sawasawa na unavyovaa wakati wa kucheza michezo, wakati umepumzika nyumbani, au wakati unapokuwa unafanya kazi za kawaida za kimwili, watu wanaweza wakakudhania kwamba huioni kama ni muhimu nafasi yako ya uongozi.

Uongozi ni ushawishi. Kama mtu atatilia mashaka uwezo wako kwa sababu ya muonekano wako, ushawishi wako unapungua. Ni kanuni nyepesi sana: Mtu anapaswa aonekane kama inavyopaswa awe. Unakutana na baadhi ya watu kwa mara ya kwanza kila siku. Walio wengi miongoni mwao huamua kwa haraka kama watataka washawishiwe na wewe. Kwa kuwa kitu cha kwanza kabisa watu wanachokiona kwako ni mavazi, hupaswi kuvaa kwa jinsi au njia yeyote ile ambayo itapunguza ushawishi wako kwao.

Ruhusu baadhi ya wanafunzi washirikishane kuhusu ni kwa jinsi gani wanategemea kubadilisha makusudi au matendo yao kutokana na somo hili la kanuni zinazohusu mavazi.

Malizia somo la mwisho kwa kuwatia moyo na changamoto kwa ajili ya wanafunzi kuendelea kukua na kuendelea kujifunza jinsi ya kutumia kanuni hizi walizojifunza. Wakumbushe kwamba wanapaswa kimsingi wafanye kazi kwa ajili ya kuupanua ufalme wa Mungu na thawabu ya uzima wa milele.

Nukuu zinazofuata hapa chini zinaweza zikatumika mara kwa mara kwa ajili ya kuwatia moyo wanafunzi kuendelea kufanya vizuri

Siyo mkosoaji anayehesabu; siyo mtu anayeonyesha jinsi mtu mwenye nguvu anavyojikwaa, au mahali ambapo mtendaji wa matendo angeweza akayafanya kwa vizuri zaidi. Sifa ni ya mtu ambaye kwa uhakika yuko uwanjani, ambaye uso wake umeharibika kwa ajili ya mavumbi, jasho na damu; afanyaye juhudi kwa ushujaa; wanaokosea, ambao hupungukiwa tena na tena, kwa sababu hakuna juhudi isiyokuwa na makosa au upungufu; lakini ni nani kwa uhakika anayejitahidi kuyafanya vitendo; anayejua kuhusu shauku kubwa, ibada zenye nguvu; ambaye anajitumikisha mwenyewe katika jambo linalostahili; ambaye kwa uzuri sana anajua mwishowe ushindi wa mafanikio ya kiwango cha juu, na ambaye katika hali mbaya zaidi, kama akishindwa, angalao atakuwa ameshindwa huku akithubutu sana, ili mahali pake kamwe pasiwe na zile roho baridi na zenye woga ambazo hazijui ushindi au kushindwa .[1]

Nukuu inayofuata inafikiriwa kwamba imetoka kwenye makaratasi ya mchungaji mmoja wa Zimbabwe, aliyepatikana baada ya kuuawa kwa ajili ya kuitetea imani yake.

Mimi ni sehemu ya watu wasio na aibu. Kufa kumetupwa. Nimevuka juu ya mstari. Uamuzi umeshafanywa. Mimi ni mwanafunzi wake na sitaangalia nyuma, sitanyanyua, sitapunguza mwendo, sitarudi nyuma, au sitanyamaza.

Mambo yangu ya nyuma yamekombolewa. Hali yangu ya sasa ina maana. Hali yangu ya baadaye iko salama. Nimemaliza na kuachana na kuishi maisha ya chini, kutembea pasipo kuona, mipango midogo, magoti laini, ndoto zisizokuwa na mwelekeo, maono yaliyofungwa, kuzungumza kidunia, maisha ya chini na malengo yaliyo duni.

Sihitaji tena ufahari, mafanikio, nafasi, vyeo, makelele, au umaarufu. Siyo lazima niwe sahihi, au wa kwanza, au aliye juu, au anayetambuliwa, au anayetuzwa. Ninaishi kwa imani, nikiegemea kwenye uwepo wake, nikitembea kwa ustahimilivu, nikiinuliwa kwa maombi, na kufanya kazi kwa uwezo wa Roho Mtakatifu.

Uso wangu umetengemaa. Mwendo wangu ni wa haraka. Lengo langu ni mbinguni. Barabara yangu inaweza kuwa nyembamba, njia yangu ikawa yenye mashimoshimo, marafiki zangu wakawa wachache, lakini mwongozaji wangu njia anaaminika, na wito wangu uko wazi.

Sitanunuliwa, sitaridhiana isivyotakiwa, sitapotoshwa, sitashawishika niondoke, sitarudishwa nyuma, sitadanganywa, au sitacheleweshwa.

Sitakurupuka mbele ya dhabihu au sitasita mbele ya uwepo wa adui. Sitajadilana kwenye meza ya adui, sitatafakari kwenye dimbwi la umaarufu, au kuzurura kwenye msururu wa mambo yaliyo duni.

Sitakata tamaa, sitanyamza, au kuacha hadi niwe nimesimama, nimehifadhiwa, nimeombewa, nimelipwa, na kuhubiriwa kwa sababu ya Kristo.

Mimi ni mwanafunzi wa Yesu. Lazima nitoe hadi nichoke, nihubiri hadi wote wajue, na nifanye kazi hadi atakaporudi. Na atakapokuja kwa ajili ya watu wake, hatakuwa na shida kunitambua. Rangi zangu zitakuwa wazi!