Lesson 13: Mga Isyu sa Bagong Tipan sa Iglesia Ngayon

Kapag natapos ang araling ito, ang mag-aaral ay dapat:

(1) Nauunawaan ang pagbuo ng kanon ng Bagong Tipan.

(2) Nalalaman ang mga pamantayan na gumagabay sa pagbuo ng kanon ng Bagong Tipan.

(3) Tanggihan ang mga apokripal na mga libro na hindi bahagi ng kanon.

(4) Pagtiwalaan ang teksto ng Bagong Tipan ayon sa pagkatanggap natin dito.

Basahin ang Judas 1:1-25.

Isaulo ang Judas 1:3-4.

Ang maling pagtuturo ay hindi bago sa iglesya ngayon. Kahit na sa unang siglo, ang mga bulaang guro ay nagsisikap na linlangin ang iglesia. Tinanggihan ng ilang bulaang guro na  Diyos si Kristo, tinugon ito ni Pablo sa Colosas. Inatake ng ilan ang ministeryo ng mga apostol; tinugon ito ni Pablo sa 2 Corinto. Sinasabi ng ilan na naganap na ang pagkabuhay na muli; Sinagot ito ni Pablo sa 2 Timoteo 2:18. Sa bandang huli ng unang siglo, isinulat ni Juan na, "Maraming bulaang propeta ang lumabas sa mundo.”[1]

Maraming mga isyu ng katotohanan ang nakasentro sa likas na katangian ng Bibliya. Ang ilan sa mga pinakamapanganib na maling pagtuturo sa ngayon ay mula sa mga nagtatwa sa integridad ng Banal na Kasulatan o nagsasabing sila’y nakahanap ng mga bagong pinagkukunan ng paghahayag sa labas ng kanon ng Kasulatan.

Sa araling ito titingnan natin ang tatlong tanong na may kaugnayan sa Bagong Tipan. Ang layunin ng araling ito ay upang mapasigla ang pagtitiwala sa awtoridad ng Bagong Tipan. Ang mga tanong na susuriin natin sa araling ito ay:

1. Ano ang mga aklat na maaaring tanggapin bilang Salita ng Diyos? Ang isyu ng kanon.
2. Mayroon bang “nawawalang” mga aklat na dapat tanggapin bilang Salita ng Diyos? Ang isyu ng apokripal na mga libro.
3. Ang teksto ba natin ay tapat sa orihinal na teksto? Ang isyu ng integridad ng teksto.

[1] 1 Juan 4:1.

Ang kanon ng Kasulatan ay isang mahalagang isyu para sa mga Kristiyano. Sinasagot nito ang tanong na, “Anong mga aklat ang Salita ng Diyos para sa bayan ng Diyos?”. Paano natin nalalaman na ang mga aklat ng Bagong Tipan ay tunay na Salita ng Diyos?

Ang terminong kanon ay nagmula sa salitang Griyego na nangangahulugang “tuntunin” o “pamantayan”. Ang kanon ng Bagong Tipan ay binubuo ng mga aklat na nakatutugon sa pamantayan na ginamit ng unang iglesya upang tukuyin kung aling mga kasulatan ang tunay na Salita ng Diyos. Ang pagbuo ng Kanon ay kinasihan ng dalawang isyu.

1. Maling doktrina. Sa unang iglesya katulad ng sa ngayon, itinatwa ng mga bulaang guro ang mga bahagi ng paghahayag ng Bibliya. Halimbawa, sa ikalawang siglo, itinuro ni Marcion na ang Diyos ng Lumang Tipan ay masama. Upang suportahan ang kaniyang mga turo, tinanggihan ni Marcion ang lahat ng mga aklat ng Bibliya maliban sa mga sulat ni Pablo at mga bahagi ng Lucas. Ang pagtanggap ng isang unibersal na kanon ay mahalaga upang magbigay ng solidong pundasyon para sa doktrina. Makasisiguro ang mga tagapagturo na ang kanilang ipinangaral ay batay sa Salita ng Diyos.
2. Pag-uusig. Sa panahon ng pag-uusig, maaaring patayin ang mga Kristiyano dahil sa pagkakaroon ng Kristiyanong Kasulatan. Dapat nilang malaman, "Para sa aling mga libro ako nakahandang mamatay?”

Sa ikaapat na siglo, nagkasundo ang mga Kristiyanong iglesya sa isang listahan ng mga tekstong kinasihan ng Diyos. Inilapat nila ang tatlong pagsubok sa mga aklat na inaangkin bilang Banal na Kasulatan. Upang maituring na bahagi ng kanon, ang isang libro ay kailangang makatugon sa tatlong pamantayan.

1. May-akda. Ang may-akda ay dapat na isang apostol o may malapit na kaugnayan sa isang apostol. Sa kaso ng mga ebanghelyo, sina Mateo at Juan ay mga apostol. Naglakbay si Marcos kasama si Pedro; Naglakbay si Lucas kasama ni Pablo.
2. Mensahe. Ang mensahe ng isang libro ay hindi dapat sumasalungat sa paghahayag ng Lumang Tipan. Ang mensahe ay dapat maging tapat sa ebanghelyo ni Hesu-Kristo. Ang aklat ay dapat na nakapagpapatibay sa espirituwal.
3. Pagtanggap. Upang maituring na bahagi ng kanon, ang aklat ay dapat tanggapin ng buong iglesya. Ang mga aklat ng Bagong Tipan ay malawak na sinipi ng sinaunang mga Ama ng iglesia.

Ikinakatwiran ng mga modernong iskeptiko na ang kanon ay nilikha ng mga awtoridad ng iglesya bilang isang paraan upang makakuha ng kapangyarihan. Hindi kinilala ng ganitong mga kritiko na ang kanon ay isang pamantayan na sinang-ayunan sa lahat ng dako; hindi ito produkto ng isang maliit na bilang ng mga ambisyosong obispo. Ang kanon ng Bagong Tipan ay opisyal na inaprubahan noong A.D. 397 sa Konseho ng Carthage. Gayunpaman, ang mga aklat ng Bagong Tipan ay inilista ng mga teologo 200 taon bago ang konsehong ito.

Isinulat ng teologong si  J.I. Packer, "Ang iglesya ay hindi na nagbigay sa atin ng kanon ng Bagong Tipan nang higit kaysa kay Sir Isaac Newton na nagbigay sa atin ng lakas ng grabidad."[1] Hindi nag-imbento si Newton ng grabidad; natuklasan niya kung ano ang nilikha ng Diyos. Sa parehong paraan, ang iglesya ay hindi nag-imbento ng kanon; natuklasan ng iglesya ang mga aklat na kinasihan na ng Diyos.[2]

Kinumpirma ng Konseho ng Carthage ang kanon na tinanggap na sa buong sambahayan ng pananampalataya. Kasama sa kanon ang mga aklat na napagkasunduan ng mga Kristiyano sa lahat ng panahon bilang ang kinasihang Salita ng Diyos.

[1] J.I. Packer, God Speaks to Man. Westminster Press, 1965, 81.

[2] “Ang aking puso ay nakahilig sa Salita–
Ang nakasulat na Salita ng Diyos;
Kaligtasan ng pangalan ng aking Tagapagligtas
Kaligtasan sa pamamagitan ng kanyang dugo.”
- Awit ni Lidie Edmunds, “Ang Aking Pananampalataya ay Nakatagpo ng Lugar ng Kapahingahan”

Ang mga Apokripal na aklat mula sa panahon ng Bagong Tipan ay mga aklat na inangkin bilang sagradong mga kasulatang Kristiyano, ngunit tinanggihan ng unang iglesya.

Ang mga scholar na manunulat at tanyag na mga nobelista ay kapwa nagsusulong ng ideya na may "nawalang mga ebanghelyo" na ipinagbabawal ng iglesya dahil sa mga pampulitikang kadahilanan.[1] Ang mga manunulat na ito ay nagsasabi na ang ilang mga aklat na tinanggap ng pinakamaagang mga Kristiyano ay ipinagbawal sa ibang pagkakataon sa mga opisyal ng iglesya na nagnanais na pigilin ang anumang hindi pagsang-ayon mula sa opisyal na pagtuturo ng iglesya. Ayon sa teoryang ito, ang mga bagong natuklasang "ebanghelyo" ay nagpapakita na ang unang iglesya ay nagkaroon ng malawak na hindi pagkakasundo tungkol sa pagsisilang ng isang Birhen, ang pagkadiyos ni Hesus, ang pangkasaysayang katotohanan ng muling pagkabuhay, at iba pang mga pangunahing isyu ng doktrinang Kristiyano. Ang mga may pag-aalinlangang ito ay nagpapahayag na walang pangkalahatang sinang-ayunang kanon hanggang sa bandang dulo ng ikaapat na siglo.

Gayunpaman, ang mga "nawalang ebanghelyo" ay kilalang-kilala at tinanggihan nang maaga sa kasaysayan ng iglesya. Noong ikalawang siglo, ang mga manunulat na sina Tertulio at Ireneo ay sumulat laban sa mga heresies. Ang ilan sa mga sinulat na ito ay nakalista bilang mga maling libro sa Muratorian Kanon, isang listahan ng mga aklat ng Bagong Tipan sa ikalawang siglo. Ipinakikita ng Sulat ni Judas na kahit sa unang siglo, kailangan na "totoong makipaglaban sa pananampalataya na una nang naihatid sa mga banal." Ang mga maling guro ay "nakapasok na nang hindi namamalayan.”[2]

Ang mga Apokripal na aklat ay mula sa mga tekstong orthodox na maaaring mahalaga para sa pagpapakita ng mga gawi ng unang iglesya hanggang sa mga tekstong hindi makatotohanan na  nagtataguyod ng mga maling doktrina. Kabilang sa mga magagandang apokripal na mga aklat ang I Clement, ang Sulat ni Barnabas, ang Didache, at ang Pastol ng Hermas. Ang mga tekstong ito ay pinagkaugalian sa kanilang pagtuturo, ngunit hindi nila natutugunan ang mga pamantayan ng unang iglesia para maisama sa kanon.

Kabilang sa mga erehiko na apokripal na mga aklat ang Ebanghelyo ni Tomas, isang pangalawang siglong nostik na teksto na iniugnay sa apostol na si Tomas; ang Sulat sa mga Laodiceans; at ang Apocalypse ni Pedro, isang nostik na teksto na naglalarawan kay Hesus bilang tumatawa sa krus. Ang gayong mga teksto ay hindi kailanman tinanggap ng iglesya. Sa halip na tinanggihan ng Konseho ng Carthage, mas tumpak na sabihin na ang mga aklat na ito ay hindi kailanman itinuring na Banal na Kasulatan ng alinmang ng iglesya.

Ang mga Apokripal na teksto ay hindi kumakatawan sa isang wastong pinagmumulan ng katotohanan para sa Kristiyanong mananampalataya. Ang ating paniniwala ay itinatag sa "pananampalataya na minsan ay ibinigay sa mga banal."[3] Ang pananampalatayang iyon ay hindi nagbago at hindi magbabago. Ang pananampalataya natin ay nakasalalay sa matatag na pundasyon ng Salita ng Diyos.

[1] Isang halimbawang pang-scholar ay ang The Gnostic Gospels ni Elaine Pagels. Ang parehong ideya ay isinulong sa isang nobelang best-seller, The DaVinci Code ni Dan Brown.

[2] Judas 1:3-4.

[3] Judas 1:3.

Ang ikatlong pag-atake ng mga skeptiko ay ang argumento na ang teksto ng Bagong Tipan ay hindi maaasahan. Ikinakatwiran nila na nagkaroon ng mga pagkakamali habang ang mga Kasulatan ay kinokopya. Ipinipilit ng mga kritiko na kahit na ang orihinal na teksto ay kinasihan, wala tayong paraan upang malaman na ang Bibliya na mayroon tayo ngayon ay tumpak.

Maaari ba tayong magtiwala sa integridad ng teksto ng ating Bibliya? Ang sagot sa tanong na ito ay "Oo!" Totoo na ang mga aklat ng Bagong Tipan ay naipasa sa anyong sulat-kamay, at totoo na ang mga pagkakamali ay maaaring gawin kapag kinopya ang isang manuskrito sa pamamagitan ng kamay. Gayunpaman, dahil ito ay ang kinasihang Salita ng Diyos, ginampanan ng mga tagakopya ang kanilang gawain nang may malaking pangangalaga at pag-iingat. Itinalaga ng mga iskolar ang kanilang buhay upang kopyahin ang Bagong Tipan nang tumpak hangga't maaari.

Sa higit sa 5,000 manuskrito na naglalaman ng lahat o bahagi ng Bagong Tipan, marami tayong ebidensiya na ang ating teksto ay naaayon sa pinakamaagang mga manuskrito. Walang iba pang mga sinaunang teksto na may mas maraming suporta sa manuskrito  kaysa sa Bagong Tipan.

[1] Walang alinman sa mga salitang ito ang makakaapekto sa mga doktrinal na isyu o kasaysayan ng katotohanan. Ang mga pagkakaiba sa pagitan ng mga manuskrito ay makikita sa mga talata tulad ng Lucas 10:1; ipinapahiwatig ng ilang manuskrito ang pitumpung  manggagawa habang ang iba ay nagpapahiwatig ng pitumpu't dalawang manggagawa. Walang mga katanungang kawastuhan na nauugnay sa mensahe ng ebanghelyo o doktrina ng Kristiyano.

Kung ang ating Bibliya ay hindi mapagkakatiwalaan, wala tayong matatag na pundasyon para sa ating pananampalataya. Gayunpaman, mayroon tayong pagtitiwala sa Bagong Tipan bilang ang kinasihang Salita ng Diyos na ibinigay nang walang kamalian.

Ang kanon ay sumasalamin sa unibersal na kasunduan ng unang iglesya na ang mga dalawampu't pitong aklat na ito ay ang kinasihang Salita ng Diyos. Nabigo ang iba pang mga apokripal na mga aklat sa pagsusulit ng kanonisidad at dapat na tanggihan ng mga orthodox na Kristiyano. Sa wakas, tayo ay may tiwala na ang ating teksto ay tapat sa orihinal na teksto.[1]Show moreShow less

Habang itinuturo natin ang Bagong Tipan, ginagawa natin ito nang may pagtitiwala. Tayo ay nangangaral at nagtuturo nang may katiyakan na "Ang lahat ng mga banal na kasulatan ay ibinigay sa pamamagitan ng inspirasyon ng Diyos, at kapaki-pakinabang para sa doktrina, para sa pagsaway, para sa pagwawasto, para sa pagtuturo sa katuwiran.”[2]

[1] Si John Wesley sa Mga Mali sa Kasulatan
“Hindi, kung may mga pagkakamali sa Bibliya, maaaring may isang libo. Kung may isang kasinungalingan sa aklat na iyon, hindi ito mula sa Diyos ng katotohanan.”
- Talaarawan ni Wesley, Hulyo 24, 1776

[2] 2 Tim. 3:16.

Ipakita ang iyong pag-unawa sa araling ito sa pamamagitan ng pagkuha ng isang pagsusulit. Kabilang sa pagsusulit ang itinakdang talata sa Banal na Kasulatan na dapat isaulo. (Judas 1:3-4).

(1) Ano ang kahulugan ng salitang “kanon” patungkol sa Bagong Tipan?

(2) Ilista ang dalawang dahilan ng pagbuo ng Bagong Tipan kanon.

(3) Ilista ang tatlong pamantayan na ginamit sa pagbuo ng kanon Bagong Tipan .

(4) Bigyan ng kahulugan ang Apocrypha.

(5) Pangalanan ang dalawang sinaunang Kristiyanong manunulat na humamon sa mga heresies.

(6) Ang terminong “integridad ng teksto” ay tumutukoy sa anong isyu na may kaugnayan sa Bagong Tipan?

(7) Ihambing ang manuskritong katibayan para sa Bagong Tipan sa manuskrito na katibayan para sa Iliadni Homer.

(8) Isulat ang Judas 1:3-4 mula sa memorya.