Lesson 11: Петир, Жакан жана Жүйүт жазган: жалпы каттар, 2-бөлүм

Сабактын аягына студент төмөнкүлөрдү билүүгө милдеттүү:

1. Жалпыга жазылган каттардын болжолдуу убактысын жана  тарыхый кырдаалын билүү.

2. Жалпыга жазылган каттардын негизги темаларын жана максатын билүү.

3. Куткарылганыңа толук ишеүү жөнүндөгү доктринаны түшүнүү.

4. Жалган окутуулардын коркунучун түшүнүү.

5. Бул китептердеги кабарларды бүгүнкү күндүн муктаждыктары менен байланыштыруу.

1 жана 2 Петирди; 1, 2, 3 Жакан жана Жүйүттү окуп чыккыла.

1 Петир 1:6-7, 1 Жакан 1:6-7; Жүйүт 1:24-25ти жаттагыла.

Жыйын ар бир муунда кыйынчылыктарга туш болот. Биринчи жүз жылдыктын экинчи жарымында жыйын үчүн куугунтуктар жана жалган окутуучулар олуттуу коркунуч туудурган.  Бул коркунучтар тарыхта дайыма болуп келген. Петирдин, Жакандын жана Жүйүттүн каттары бул коркунучтар жөнүндө эскертет, бирок эң маанилүүсү бул көйгөйлөргө жолукканыбызда, алар бизди ишенимдүү болууга шыктандырат. Бул кичине каттар улуу кабарды айтышат: Бизди чакырган Кудай, бизди Өзүнөн ажырата турган нерселердин бардыгынын үстүнөн жеңиш берүүгө жөндөмдүү.

Автору

Шымон Петир алгачкы жыйындардын эң белгилүү жетекчилеринин бири болгон. Анын агасы Андрей аны Ыйса менен тааныштыргандан кийин, ал Машаяктын «эң жакын адамдарынын» катарына кирип калган. Анын чын аты Шымон («ал уккан»), бирок Ыйса анын атын Петир («таш») деп өзгөрткөн.

Петирдин тили жана анын өзүнө ашыкча ишенгени, Ыйсанын жердеги кызматында дайыма, жада калса Машайакты айкаш жыгачка керердин алдында андан баш тарткан учурга чейин, көйгөйлөрдү жараткан. Ыйса тирилгенден кийин Петир калыбына келтирилген жана алгачкы жыйындардын негизги үнү болуп калган. Петирдин Элүүнчү күндөгү кызматында үч миң адам кайрылып калган. Ал миссионер болуп саякаттаган жана аны Нерондун убагындагы куугунтуктоо учурунда Римде айкаш жыгачка керишкен. Байыркы жазууларга ылайык, Петир өзүн башын ылдый каратып керүүнү суранган, анткени ал бир убакта чыккынчылык кылган Куткаруучусунун өлүмүнө окшош өлүм менен өлүүгө татыктуу эмесмин деп эсептеген[1].

Жазылган орду жана окурмандары

Петир Римди билдирген «Бабылдан» саламдарын узатат[2]. Бабыл Кудайдын адамдарына каршы козголоң чыгарган күчтөрдү билдирген: жыйындын душманы эми Рим империясы болуп калган.

Бабылдын образы менен салыштырып жатып, Петир бул катты Кичи Асиядагы «чачырап жүргөн келгиндерге» даректеген[3]. Ысрайыл туткунга айдалган убакта чачылган сыяктуу эле, жыйын Римдин куугунтуктоолору үчүн чачырап кеткен, бирок ысрайылыктардан айырмаланып, машайакчылар тил албастыгы үчүн эмес өзүлөрүнүн ишенимдүүлүгү үчүн азап тартышкан; алар Машайактын азаптарына үлүштөш болушкан[4].

Бул каттардын окурмандары негизинен бутпарастар болгон. Булар, эми «мурунку кумарлар» [5] менен жашабаган, ишенимге кайрылгандар. 2 Петирдин каты окурмандары ким экенин айтпайт, бирок Петирдин бул экинчи каты ошол эле окурмандарына жазылган[6].

Убактысы

Кыязы, Петир бул катты өзүнүн өлүмүнө аз калганда б.з. 60-жылдардын ортосунда жазган. Бул каттардын жазылган убактысын адатта б.з. 62 – 67-жж. деп аныкташат.

Максаты

1 жана 2 Петир азап тартып жаткан машайакчыларды ишенимдүү бойдон калууга шыктандырат. Машайак азап тартып, бирок кайра көтөрүлүп кеткендей эле, машайакчылар башында бул дүйнөдөн азап тартышат, андан кийин түбөлүк даңкка ырахаттанышат. Алар азап кайгылардын (1 Петир) жана жалган окутуучулардын  (2 Петир) алдында ишенимдүү бойдон калышы керек. Петир өзүнүн окурмандарын Кудай аягына чейин чыдагандарга сыйлык берерине ынандырат.

1 Петирдеги темалар

Машайакчынын үмүтү

«Кудай Атанын алдын ала билүүсү боюнча» ишенгендерге «асманда сакталган чирибес, таза, соолугус мурас» убадаланган[7]. Бул дүйнөдө азап кайгылар бар болсо да, «акыркы убакта айкын көрүнүүгө даяр турган куткарылууга ээ болууңар үчүн, силер ишенимиңер аркылуу Кудайдын күчү менен корголуп турасыңар» [8]. Ишенимдин сыналганына карабастан, бизде түбөлүк даңкка болгон үмүт бар. Бул үмүт азап кайгы тарткан ишенгендерге «сөз менен жеткире албас, улуу кубанычты» берет[9].

Ыйык болууга чакыруу

Түбөлүк даңк үмүтүнө ээ болгондуктан, бизде Кудайдын ыйыктыкка чакыруусуна жооп берүүгө түрткү болушу керек. Лебилер 19:2ни келтирүү менен, Петир өзүнүн окурмандарын Кудай ыйык болгондой ыйык болууга чакырат. Бул бир туугандык сүйүү[10], руханий чындыкка суусоо[11], жана таза жашоо[12] аркылуу көрүнөт.

Бул катта таң калтырган учурду көрсөк болот. Петир бийликке баш ийүүгө басым кылат. Жердеги азап кайгылар жердеги бийликти четке кагуу азгырыгына алып келерин билген Петир, бардык ыйыктар «Теңир үчүн бардык адамдык бийликке баш ийүүсү» керектигин жазат. Бул баш ийүү Өзүн Өзү жердеги бийликке баш ийдирген Машайак үчүн. Ишенгендер саясий бийликтегилерге, үйүндөгү туура бийликке баш ийгендей эле баш ийиши керек[13]. Эгер биз азап тартсак, анда туура эмес иштерибиз үчүн эмес, машайакчылар катары азап тартышыбыз керек[14].

Даңкка ээ болуу жолундагы азаптар[24]

Байыркы Келишимдеги пайгамбарлар Машайак даңкка ээ болордон мурун азап чегерин алдын ала айтышкан: «Машайактын Руху алдын ала күбөлөндүрткөндө, кайсы жана кандай убакытты көрсөткөндүгүн алар изилдешкен» [15]. «Машайак биз үчүн денеси менен азап тарткан» [16]жана биз дагы азап кайгыларды күтүшүбүз керек. Машайак даңкталып көтөрүлүп кеткендей эле, биз дагы Кудайдын балдары катары убадаланган даңкка ээ болобуз. Петир өзү Машайактын азап кайгысына күбө болду жана «ачылыш керек» болгон даңктын убадасын алган[17].

2 Петиртеги темалар

Такыбаалыкта өсүү

Петир экинчи катында машайакчыларды такыбаалыкта өсүүгө чакырат. «Кудайдыкындай табиятка ээ болушуңар үчүн» «жакшылык кылууда эстүүлүктү, эстүүлүктө өзүн-өзү токтото билүүнү, өзүн өзү токтото билүүдө чыдамкайлыкты, чыдамкайлыкта такыбаалыкты, такыбаалыкта бир туугандык сүйүүнү, бир туугандык сүйүүдө (бардык адамдарга болгон) сүйүүнү көрсөткүлө» [18].

Жалган окутуучулар жөнүндө эскертүүлөр

Куугунтуктар (1 Петирдеги негизги тема) жыйындын сыртынан келет, жалган окутуучулар (2 Петирдеги негизги тема) көбүнчө жыйындын ичинде пайда болот. Петир жыйынга кирип кеткен жалган окутуучулардын жана «жалган пайгамбарлардын» темасын ачып берет. 2 Петир 2:10-16дагы жыйынтыктоодо мындай окутуулардын коркунучу алардын Кудайга жакпаган мүнөзгө ээ болгонунда экени айтылат. Аларды сүрөттөп жазуу лакаптар менен аяктайт: «Ит өзүнүн кусундусун кайра жей берет. Чочкону канча тазалаба, ал кайра эле балчыкка оонайт» [19].

Теңирдин кайра келүүсүн эске алуу менен ишенимдүү болуу

Сынчылар машайакчыларды Теңирдин кайра келүүсүнө күмөн саноо менен капа кылууга аракет кылышкан. Алар «башында кандай болсо, азыр деле баары ошол бойдон» болгонуна басым кылышкан[20]. Петир Теңир чыдамдуу жана ырайымдуу болгондуктан келүүсүн кечеңдетип жатканын айтат. Ал эч кимдин өлүшүн каалабагандыктан, «бардыгы тобо кылышы» каалайт[21]. Анын «кечигип жатканы» бизге тобо кылууга мүмкүнчүлүк берет, бирок кечиккени бизге Анын сөзсүз келүүсүнө шек саноого себеп болбошу керек. «Теңир күнү болсо ууру сыяктуу келет»[22]. Анын келишин эске алуу менен биз ыйык өмүр сүрүшүбүз керек: Ал келгенде бизди «бул дүйнөдө таза жана кемчиликсиз» табышы керек, биз болсо «Теңирибиз жана Куткаруучубуз Ыйса Машайакты таанып билүүдө» өсүүнү улантышыбыз керек[23].

[1] Евсевий. Жыйындын тарыхы. - 2:25.5-8

[2] 1 Петир 5:13

[3] 1 Петир 1:1

[4] 1 Петир 4:12-13

[5] 1 Петир 1:14

[6] 2 Петир 3:1

[7] 1 Пет. 1:2, 4

[8] 1 Пет. 1:5

[9] 1 Пет. 1:8

[10] 1 Пет. 1:22

[11] 1 Пет. 2:2

[12] 1 Пет. 2:11

[13] 1 Пет. 2:13-3:7

[14] 1 Пет. 3:17 и 4:12-19

[15] 1 Пет. 1:11

[16] 1 Пет. 4:1

[17] 1 Пет. 5:1

[18] 2 Пет. 1:4-7

[19] 2 Пет. 2:22

[20] 2 Пет. 3:4

[21] 2 Пет. 3:9

[22] 2 Пет. 3:10

[23] 2 Пет. 3:11, 14, 18

[24]«…Бизди өлтүргүлө, кыйнагыла, соттогула, бизди чаңга айланткыла: силердин адилетсиздигиңер биздин күнөөлү эместигибизди далилдейт, анкени бизге бул азаптарды тартууга Кудай жол берди…. Биз силерден канчалык көп кордук көргөн сайын, ошончолук көбөйөбүз; машайакчылардын каны – бул жыйындын уругу».
- Тертуллиан б.з. 197 жыл

Автору жана убактысы

Игнатий жана Александриялык Климент сыяктуу алгачкы жыйындын аталарынын бардыгы бул китептердин автору Жакан деп эсептешет. Жакан да Петир сыяктуу эле балыкчы болгон жана Ыйсага «эң жакын» адамдардын тобуна таандык болуп калган. Ал сот күнүндө Машайактын  жанында болгон жана Ал айкаш жыгачка керилген күнү Анын жанында Мариям менен чогуу болгон; кийин Петир менен бирге бош мүрзөгө барган. Өзүнүн Жакшы Кабарында Жакан өзү жөнүндө «Ыйса сүйгөн» «башка шакирт» деген сөздөр менен айтат.

Евсевийдин жазганына ылайык, Жакан жана башка машайакчылар б.з. 70-жылы Иерусалим Рим тарабынан талкаланардын алдында ал жактан качып чыгышкан. Машайакчылар Периядагы (Иордан дарыясынын чыгыш жагындагы) Пеллу шаарына качышкан. Кийинчерээк Жакан Эфесте кызмат кылган. Жакандын үч каты, кыязы биринчи кылымдын аягында Эфесте жазылган.

Окурмандары

1 Жакан белгилүү бир окурмандарды көрсөтпөйт: автор өзүнүн окурмандарына «балдарым» жана «бир туугандар» деп кайрылат. Бул анын өзү менен жакын мамиледе болгон машайакчыларга кайрылып жатканын билдирет.

2 Жаканда «Кудай тандап алган мырзайымга жана анын балдарына, аларды мен чын жүрөктөн жакшы көрөм» деген сөздөр бар[1]. Бул сөздөрдүн эки чечмелөөсү бар:

• Балким бул аялды атынан аташкан эмес жана ал жыйынга өзүнүн үйүндө чогулууга уруксат берген;
• «Кудай тандап алган мырзайым» Балким Жакан жыйынды ушундай деп атаган, ал эми «анын балдарын» – жыйындын мүчөлөрү деп атаган.

3 Жакан, Жакан кызмат кылган учурда ишенимге кайрылып калган Гайга жазылган.

1 Жакандын максаты жана мазмуну

Үч каттын ичинен биринчиси – эң узун кат. Жакан адаттагы саламдашуулардын ордуна, катын өзүнүн абройун ырастоодон баштайт. Ал ушактар жөнүндө эмес, «эң башында Өмүр сөзү болгон. Аны биз угуп, өз көзүбүз менен көрүп, карап, колубуз менен кармап көргөнбүз» деп жазат[2]. 1 Жакан жана Жакандын Жакшы Кабары Машайактын жашоосунун чындыгына басым кылганы менен окшош.

Кудай менен баарлашуу үчүн шарттар

Жакан каттын жазылган максатын каттын башында көрсөтөт: «муну силерге кубанычыңар толук болуш үчүн жазып жатам» [3]. Кубаныч Ата жана Анын Уулу Ыйса Машайак менен болгон мамиледен пайда болот[4]. Кудай менен мамиледе болуу – жөн гана Ал жөнүндө угуу же Ага кайрылуу эмес; Жакан Аны менен баарлашууну улантуу үчүн шарттарды санап берет.

• Биз жарыкта жүрүшүбүз керек (1:6-7).
• Биз күнөө кылбашыбыз керек (2:1-2).

Күнөө жана Кудай менен баарлашуу

Жакандын күнөө жөнүндөгү окутуусу эки маанилүү чындыкты камтыйт:[5]

• Кудай жеңиштүү жашоо үчүн күч берет: «Силерге күнөө кылбашынар үчүн жазып жатам». Эгер биз Кудай менен мамиле кылып турсак, күнөө менен эч кандай байланышыбыз болбойт (1:6-2:5; 3:6-9). Кудайдын балдары катары, биз билип туруп күнөө кылбайбыз: биз бир эле учурда Кудай менен да, күнөөдө да жүрө албайбыз.
• Кудай кулап калгандарга ырайымдуу: «Эгерде ким күнөө кылса, Атанын алдында адил Арачабыз Ыйса Машайак бар». Кудай биз үчүн туруктуу жеңишке ээ болгон жашоону ниет кылып койгон, Ал ошондой кулагандан кийин тобо кылгандарга, ырайымды убада кылган (1:9; 2:1-2).

Сүйүү жана Кудай менен баарлашуу

Кудайга болгон сүйүү

Күнөөнүн үстүнөн туруктуу жеңишке жетүү өздүк тартипке жана өзүн-өзү көзөмөлдөөгө гана негизделген эмес; ал Кудайга болгон сүйүүгө негизделген. Машайакчылык жашоонун көзөмөлдөөчү принциптери – бул Кудайга болгон сүйүү[6]. Ага болгон сүйүүдөн улам, биз Анын осуяттарын аткара алабыз; биз Кудайды сүйсөк «бул дүйнөнү жана бул дүйнөдөгүнү сүйбөйбүз» [7].

Башка машайакчыларга болгон сүйүү

Өз бир тууганын сүйбөгөн адам – «Кудайдан эмес». Эгер биз Кудайды сүйсөк, биз Анын балдарын сүйөбүз[8]. Биз өлүмдөн өмүргө өткөнүбүздүн, бир ишенимге ээ болгон бир туугандарыбызды сүйүү болуп эсептелет жана ал жөн гана куру сөздөрдөн бир топ жогору: ал биздин иштерибизден көрүнүп турат[9].

Кудайдын балдарынын куткарылганына ынануу

Жакан окурмандары билиш үчүн мындай деп жазат: «Кудай Уулуна ишенүү аркылуу түбөлүк өмүргө ээ болгонуңарды билишиңер үчүн, мен муну силерге – Кудайдын Уулуна ишенгендерге жаздым» [10]. Туруктуу толук ишенүүгө ээ болуу, андан да туруктуу тил алчаактыкты талап кылат. Биз төмөнкү мүнөздөмө боюнча Кудайдын балдар экенибизди биле алабыз:

Чындыкка тил алчаак болуу (1:6-7)

Куткарылганыңа толук ишенүүнүн бул тарабы Ыйсанын Жакан 8:31де айтылган сөздөрүнө окшош: «Эгер менин сөзүм боюнча жашасаңар, Анда менин чыныгы шакирттеримсиңер». Биздин толук ишенүүбүз, Машайактын шакирттери катары Анын сөзүнө дайыма көңүл буруп, тил алчаак болгонубузга негизделген.

Билип туруп күнөө кетиргенди токтотуу (3:8-10)

Эгер биз билип туруп Ага каршылык көрсөтүп жашай берсек, бизде мындай толук ишенүү болбой турганы анык.

Башка машайакчыларга болгон сүйүү (3:14-19)

Ыйса өзүнүн шакирттерине мындай деген: «Эгерде бири-бириңерди сүйсөңөр, башкалар силердин менин шакирттерим экениңеди билишет» [11]. Жакан ушуну өзүнүн катында кайталаган: «Өлүмдөн өмүргө өткөнүбүздү биз билебиз, анткени бир туугандарыбызды сүйөбүз» [12].

2 Жакандын Максаты жана мазмуну

2 Жакандын кабары 1 Жакан менен жанаша жазылган. Кудай менен баарлашуу сүйүүдө  жашоо, сүйүүнү жана чындыкта жүрүүнү билдирет. 2 Жаканда осуятталган сүйүү, жаңы осуят эмес,  ал жөнүндө башында эле айтылган[13].

2 Жакандагы сүйүү осуяты – бул чындыкты карманган сүйүүнү таанып билүү. Айырмалап билүү  маанилүү, анткени Машаякты жарыялабаган алдамчылар көп. Жакан «Кудай тандап алган мырзайымга» «Ыйса адам болуп келгендиги» жөнүндөгү чындыкты кармануусу керектигин эскертет[14]. Кудай менен баарлашуу жалган окутуулардан баш тартууну талап кылат[15].

3 Жакандын максаты жана мазмуну

3 Жакан – машайакчылык меймандостук тууралуу жеке кат. «Машайакчылык меймандостук» – бул бири-бирине достук мамиле көрсөтүүдөн бир топ жогору; бул жыйындагы биримдиктин белгиси. 2 Жакан жалган окутууларды тараткандар менен мамиле кылбоо керектигин эскертет,   3 Жакан чындыкты үйрөткөндөрдү четке кагуу тууралуу эскертет.

Гай жакшы кабар тараткан саякатчыларды машаякчылык меймандостук менен кабыл алат жана аларга «чындык үчүн кызмат кылгандардын кызматташтары» [16]катары мамиле кылган, Диотреф болсо тескерисинче,бул бир туугандарды кабыл алуудан баш тартып, өзү үчүн кызмат ордун издейт; ал Жакандын элчилик кадыр-баркын четке кагат жана ага кыйынчылыктарды жараткан, чыныгы машайакчыларды куугунтуктайт[17].

3 Жакан Диотрефтин жүрүм-туруму менен Деметр көрсөткөн чыныгы сүйүүнүн карама-каршылыгын көрсөтөт. Бул кыска кат 1 Жаканда осуятталган машайакчылык сүйүүнү иш жүзүндө колдонууну жана 2 Жаканда осуятталган чындыкка каршы куугунтуктоолор учурунда жыйындын биримдигин көрсөтөт.

[1] 2 Жакан 1:1

[2] 1 Жакан 1:1

[3] 1 Жакан 1:4

[4] 1 Жакан 1:3

[5] 1 Жакан 2:1

[6] Көбүрөөк маалымат үчүн кийинкини караңыз: Loving God: The Primary Principle of the Christian Life by A. Philip Brown, II. Revivalist Press, 2005.

[7] 1 Жакан 2:5, 15

[8] 1 Жакан 3:10-11 и 4:20-21

[9] 1 Жакан 3:14-18

[10] 1 Жакан 5:13

[11] Жакан 13:35

[12] 1 Жакан 3:14

[13] 2 Жакан 1:5-6

[14] 2 Жакан 1:7-8

[15] 2 Жакан 1:10-11

[16] 3 Жакан 1:5-8

[17] 3 Жакан 1:9-10

Автору жана жазылган убактысы

Жүйүт апасы тарабынан Ыйсанын бир тууганы болгон. Өзүнүн бир тууганы Жакып сыяктуу эле, Жүйүт Ыйсага Ал кайра тирилип келгенге чейин ишенген эмес[1]. Бул катта Жүйүт өзүн «Ыйсанын кулу Жакыптын бир тууганы» деп билдирет[2].

Жазылган убактысынын жалгыз далили – бул анын 2 Петир менен болгон окшоштугу. Бул кат окшош көйгөйлөр жөнүндө айтканы, балким Жүйүт бул катты Петир өзүнүн экинчи катын 60- жылдардын башында жазган учурда жазган деген божомолдоого негиз берет.

Окурмандары

Жүйүттөргө жазылган кат «Кудай Ата аркылуу ыйыкталган жана Ыйса Машайак аркылуу сакталган чакырылгандарга» [3]даректелген. Жүйүттөргө тиешелүү темаларга кайрылуу бул китеп жүйүт машайакчыларга арналганын божомолдоого себеп болот.

Максаты жана мазмуну

Жүйүт куткарылуу жөнүндө доктриналдык кат жазарына үмүттөнгөнүн айтат[4], бирок жыйында баш аламандык жараткан жалган окутуучулардын айынан, Ыйык Рух аны өзүнүн бир туугандарына жалган окутуудан сактануу керектигин эскертүүгө түрткү берген.

Жүйүттүн кабары төмөнкүлөрдү камтыйт:

• Жалган окутуучуларга жана алардын окутуусуна каршы эскертүүлөр
• Ушул жалган окутуучуларды күтүп турган сотту сүрөттөө;
• Туруктуу болууга чакыруу;
• Жыйынтыктоочу даңктоо сөздөр: «Өзүнүн даңкынын алдында кемчиликсиз кылып, кубанычыңарды сактап тура ала турган…» [5].

[1] Матай13:55; Марк 6:3; Жакан 7:3-5; 1 Кор. 15:7

[2] Жүйүт 1:1

[3] Жүйүт 1:1

[4] Жүйүт 1:3

[5] Жүйүт 1:24

Жалпыга жазылган каттар, анын ичинде 1 Петир, машайакчыларды азап кайгы тарткан учурда ишенимдүү бойдон калууга шыктандырат. Петир өзүнүн окурмандарын «өз убагында жогору көтөрүлүш» [1] үчүн бүгүн «моюн сунууга» чакырган. Азап кайгылар – машайакчылык  жашоодогу кадимки көрүнүш, бирок азап кайгылар даңк менен аяктайт. Бул убада биринчи кылымдагы машайакчыларды шыктандыргандай эле жыйырма биринчи кылымдын машайакчыларын да шыктандырышы керек.

Бул китептердин ар бири иш жүзүндөгү машайакчылык жашоого чакырат. Петир бийликке баш ийүүгө чакырат, 1 Жакан – бир туугандарды сүйүүгө, 2 Жакан чындыкка үйрөтөт, 3 Жакан машайакчыларды меймандостукка чакырат, Жүйүт жалган окутуучулар тууралуу эскертет. Жалпыга жазылган каттар, чындык – жөн эле билимге караганда чоңураак түшүнүк экенин үйрөтөт. Биз күн сайын библиялык чындыкка жараша жашоого чакырылганбыз.

[1] 1 Петир 5:6

I кылымда көп машайакчылар (алардын ичинде элчилердин көбү) ишеним үчүн өлүшкөн. II кылымда Поликарп императорго арнап жыпар жыттуу зат түтөтүүдөн баш тартканы үчүн өлтүрүлгөн. IV кылымда Александриялык Катерина императорго өзүнүн ишенимин күбөлөндүргөндөн кийин башы алынган.

XIV кылымда Ыйык Китепти англис тилине которгону үчүн Джон Виклифтин денесин өрттөшкөн. XV кылымда рим католик доктриналарынан баш тартканы үчүн Джон Хассты өрттөп салышкан. XVI кылымда Япониядагы Нагасакиде куугунтуктун айынан жер төлөөдө чогулууга туура келген учурда 26 машайакчы айкаш жыгачка керилген.

XX кылымда Кытайда, Советтер Союзунда жана башка тоталитардык өлкөлөрдө, миңдеген машайакчылар азап чегип өлүшкөн. XXI кылымда машайакчылар ислам өлкөлөрүндө күн сайын куугунтуктоого жана коркунучка туш болуп жатышат.

Ар бир муунда машайакчылар өз ишеними үчүн өлүшкөн, бирок бул жыйындын чөгүүсү үчүн себеп эмес. Петир куугунтукка кабылган ишенгендерге: «Бизди Машайак Ыйса аркылуу Өзүнүн түбөлүк даңкына чакырып алган жана ырайымдын булагы болгон Кудай бир аз убакыт азап тартканыңардан кийин, силерди Өзү жеткилең, бекем кайраттуу жана туруктуу кылат» [1]. Жыйын жеңиштин салтанатын курат! Бул жалпыга жазылган каттардын убадасы.

[1] 1 Петир 5:10

Сабакты түшүнгөнүңөрдү төмөнкү тапшырмаларды аткаруу менен көрсөткүлө.

1. Төмөнкү темалардын бири боюнча насаат же библиялык сабак даярдагыла. Бул 5-6 барак колго жазылган же басып чыгарылган текст, же болбосо насааттын, же библиялык сабактын аудио жаздыруусу болушу мүмкүн.

• «Машайакчылык жашоодо болгон азап кайгылар». 1 Петир үйрөткөн прициптерди колдонгула жана аны жыйындын тарыхындагы мисалдар менен, айрыкча өзүңөрдүн өлкөдөгү мисалдар менен коштогула.
• «Кудай менен барлашуу». 1 Жакандан алынган Кудай менен баарлашуу үчүн критерийлерди кошкула.

2. Бул сабактын материалдарынын негизинде тест жазгыла. Тестте Ыйык Китептен жаттоого берилген аяттар бар.

1. Петирдин саламдашуусунда, «Бабыл» эмнени билдирет?

2. 1 Петирде жыйынга келтирилген кайсы негизги коркунучка көңүл бурулат?

3. 2 Петирде жыйынга келтирилген кайсы негизги коркунучка көңүл бурулат?

4. 2 Жакандагы «тандалган мырзайым» деген сөздөрдүн чечмеленүүсүнүн эки вариантын айтып бергиле.

5. 1 Жакандагы күнөө жөнүндөгү окутуудан эки чындыкты атагыла.

6. 1 Жаканга ылайык, Кудайдын ар бир уулунан же кызынан кайсы үч мүнөздү көрө алабыз?

7. 3 Жакандын жазылган негизги максаты кайсы болгон?

8. Жүйүттүн Ыйса менен мамилеси кандай болгон?

9. 1 Петир 1:6-7, 1 Жакан 1:6-7, жана Жүйүт 1:24-25ти эстеп жазгыла.