Lesson 18: Pag-unawa sa Silangang Ortodokso

Nang maging pamilyar si Lakas sa Silangang Ortodokso, humanga siya kung paano nila tiniis ang pag-uusig mula sa mga Muslim at Komunista sa maraming bansa. Ang kanilang mga bayani ay hindi mga pastor ng malalaking simbahan o mga lider ng musika. Ang kanilang mga bayani ay mga martir. Iniisip ni Lakas na kung ang pag-uusig ay lumala sa lahat ng dako, ang mga mananampalataya ng Eastern Orthodox ang siyang magtitiis.

► Basahin nang malakas ang 1 Tesalonica 1 nang sabay-sabay. Dapat magsulat ang bawat mag-aaral ng isang talata na nagbubuod sa talata ng banal na kasulatan na ito. Ano ang nangyari noong panahong naging Kristiyano ang mga taong ito? Ang bawat mag-aaral ay dapat magsulat ng isang listahan ng mga pahayag. Bilang isang pangkat, talakayin kung ano ang iyong isinulat.

Panimula sa Silangang Ortodokso

Ang salitang Ortodokso ay nagmula sa mga salitang Griyego na nangangahulugang “tamang pagsamba.” Naniniwala ang Simbahang Ortodokso ng Silangan na ito ang tunay na simbahan na may mga doktrina at gawain na nagbibigay ng tamang pagsamba sa Diyos.

Opisyal na naghiwalay ang Silangang Ortodokso at Romano Katolisismo noong A.D. 1054. Bawat isa ay inaangkin na sila ang orihinal na simbahan na itinatag ni Jesus at ng mga apostol. Ang bawat isa ay nag-aangkin na sila ang simbahan ng Diyos sa lupa at ang isa na may tunay na doktrina, batay sa tradisyon ng mga unang Kristiyano. Pinaniniwalaan nila ang marami sa parehong mga doktrina. Ang kanilang pagsamba ay magkamukha sa isang taong hindi pamilyar sa kanila.

Ang Silangang Ortodokso ay mayroong 15 na self-governing na organisasyon ng simbahan. Nahahati sila sa heograpiya. Sa ilang mga bansa ginagamit ng simbahan ang pangalan ng bansa upang bumuo ng pangalan ng simbahan tulad ng Simbahang Ortodokso Ruso o Simbahang Ortodokso Serbiyo. Ang iba pa sa 15 ay kinabibilangan ng Simbahang Ortodoksong Griyego ng Antioquia , at Simbahang ng Cyprus.

Ang bawat organisasyon ng simbahan ay pinamumunuan ng patriyarka o arsobispo. Ang Patriarch ng Constantinople ay itinuturing na pinakamataas na posisyon sa 15 pinuno. Ang sinaunang lungsod ng Constantinople ay Istanbul, Turkey na ngayon. Ang Patriarch ng Constantinople ay walang awtoridad sa iba pang mga organisasyon ng simbahan, ngunit pinararangalan siya ng lahat bilang pinakamataas.

Ang mga pagtatantya sa bilang ng mga mananampalataya sa Eastern Orthodox ay mula 225 milyon hanggang 300 milyon. Ito ang pangalawang pinakamalaking organisasyong Kristiyano sa mundo, pagkatapos ng Romano Katolisismo.

Sa maraming mga bansa sa Silangang Europa, ang karamihan ng populasyon ay nagtuturing sa mga sarili nila bilang mga Eastern Orthodox, at mayroon ding malaking bilang ng mga mananampalataya ng Eastern Orthodox sa ilang mga bansa sa Gitnang Silangan.

► Anu-anong mga simbahang Eastern Orthodox ang kilala mo?

Mga Paniniwala ng Silangang Ortodokso

Ang Eastern Orthodox Church ay naniniwala sa mga pangunahing doktrinang Kristiyano tungkol sa Diyos, tulad ng Trinidad at ang pagka-Diyos ni Kristo at ang Banal na Espiritu.

[1]Ang Silangang Ortodokso ay lubos na nagtitiwala sa tradisyon ng simbahan. Upang patunayan ang isang doktrina, ang kanilang mga pinuno ay nagsisipi mula sa mga naunang pinuno ng simbahan gaya ng pagsipi mula sa Bibliya. Itinuturo nila na ang Bibliya ang awtoridad para sa kanilang doktrina, ngunit dapat bigyang-kahulugan ng simbahan ang Bibliya.

Ang Orthodoxy ay nakabuo ng isang kumplikadong sistema ng mga paniniwala at gawi na nakabatay sa tradisyon. Sinasabi ng simbahan na mayroon itong awtoridad na ituro kung ano ang kinakailangan para sa kaligtasan, kahit na ito ay lampas sa itinuro sa banal na kasulatan. Ang mga tagasunod ng Eastern Orthodox ay naniniwala na ang kanilang mga tradisyon ay hindi sumasalungat sa Bibliya.[2]

Napakapormal ng istilo ng pagsamba ng mga simbahang Orthodox. Marami silang malalaking katedral sa buong mundo na kilala para sa kanilang mahusay na arkitektura. Ang mga katedral ay pinalamutian ng mga larawan at estatwa ng mga santo mula sa kasaysayan. Ang mga pari ay kadalasang may mga espesyal na damit. Ang mga gawain sa pagsamba ay kadalasang ginagawa ng mga pari, na may kaunting partisipasyon mula sa kongregasyon.

Ang mga tao na may maraming kultura ay naging Orthodox habang pinapanatili ang mga relihiyosong gawain ng kanilang dating relihiyon. Ang mga dating paganong idolo ay binigyan ng mga pangalan ng mga Kristiyanong santo. Ang mga seremonya ng simbahan ay hinaluan ng mga seremonya ng isang idolatrosong relihiyon o isang relihiyon sa kalikasan, o kahit na pangkukulam.

Itinuturing ng maraming tagasunod ng Orthodox ang Diyos, at maging si Jesus, na malayo at walang pakialam sa kanila, kaya sa halip ay nananalangin sila sa mga santo.

Tinutulungan tayo ng Banal na Espiritu na manalangin sa paraang tatanggapin ng Diyos, tingnan ang Roma 8:26-27. Dapat tayong magkaroon ng tiwala na dinirinig at tinutugon ng Diyos ang ating mga panalangin. Dapat maniwala ang taong nananalangin na ang Diyos ay tumutugon sa panalangin, o ang taong iyon ay walang pananampalataya na nakalulugod sa Diyos, tingnan ang Hebreo 11:6.

Ang mga larawan at rebulto ng mga santo ay nakahanda sa mga simbahan upang manalangin ang mga tao sa kanila. Ang mga bagay na ginamit ng mga santo ay iniingatan sa mga simbahan para sa karangalan. Minsan ang mga labi ng katawan tulad ng mga ngipin o buto ay inilalagay sa simbahan. Pumupunta ang mga tao upang lumuhod at manalangin sa mga santol na kinakatawan ng mga buto.

► Ano ang idolatriya? Ang ilan ba sa mga gawi ng Silangang Ortodokso ay pagsamba sa diyus-diyusan?

Higit na pinararangalan si Maria sa Silangang Ortodokso. Maraming mga tagasunod ng Orthodoxy ang nananalangin kay Maria kaysa sa Diyos. Pakiramdam nila ay makikinig si Jesus kay Maria at maiimpluwensyahan niya ito. Si Maria ay naging isang tagapamagitan sa pagitan ng mananamba at ni Kristo. Hindi tulad ng Katolisismo, ang Silangang Ortodokso ay hindi naniniwala na si Maria ay ipinanganak na may likas na pagkatao na iba sa lahat at palaging malaya sa kasalanan.

Ang pananalangin kay Jesus ay isang tanda ng mga Kristiyano saanman, tingnan ang 1 Corinto 1:2. Nananalangin din ang mga Kristiyano sa Diyos Ama, tingnan ang 1 Pedro 1:17. Binabanggit din ng Bibliya ang tungkol sa pakikipag-ugnayan sa Banal na Espiritu, tingnan ang 2 Corinto 13:14. Hindi sinasabi sa atin ng Bibliya na dapat tayong manalangin kay Maria o sa sinumang tao maliban sa Diyos.

Kapwa ang Katolisismo at Silangang Ortodokso ay nagtuturo ng transubstansasyon, ang paniniwala na sa panahon ng komunyon, ang tinapay at alak ay nagiging literal na katawan at dugo ni Jesus, upang matanggap ang mga ito ng sumasamba para sa kaligtasan.

Nang ipakita ni Jesus sa mga alagad kung paano isagawa ang komunyon, siya ay buhay pa at naroroon sa kanila, tingnan ang 1 Corinto 11:23-25. Kaya naman, nang sabihin niyang, “Ito'y aking katawan,” ang ibig niyang sabihin ay ang tinapay ay simbolo ng kanyang katawan. Sa ngayon, ang komunyon ay dapat ituring na katulad noong itinatag ito ni Jesus.

Hindi tulad ng mga Romano Katoliko, ang mga nasa Eastern Orthodox Church ay hindi naniniwala sa purgatoryo. Hindi rin sila naniniwala sa isang papa na may awtoridad ni Kristo sa pandaigdigang simbahan. Hindi nila tinatanggap ang papa ng Romano Katoliko at wala silang sariling pinuno na binibigyan nila ng katulad na awtoridad.

Ang mga pari ng Orthodox ay pinahihintulutang mag-asawa, ngunit ang isang walang asawang pari lamang ang maaaring maging obispo.

Ang Silangang Ortodokso ay nagtuturo ng doktrina ng theosis bilang proseso ng kaligtasan. Sa theosis, ang isang mananampalataya ay unti-unting nababago upang maging katulad ng Diyos, na may parehong kalikasan ng banal na pagiging perpekto. Ito ay naisasakatuparan sa pamamagitan ng biyaya at ng gawain ng Banal na Espiritu. Ang proseso ay hindi kumpleto hanggang pagkatapos ng kamatayan. Ang mga nasa Eastern Orthodox Church ay nagsasabi na sa pagtanggap ng banal na kasakdalan na ito, tayo ay nagiging mga diyos, ngunit hindi nila ibig sabihin na tayo ay walang hanggan na katulad ng Diyos.

Sinasabi ng Bibliya na ang bawat mananampalataya ay kabahagi ng kalikasan ng Diyos, tingnan ang 2 Pedro 1:3-4. Hindi natin kailangang maghintay hanggang sa pagkamatay upang magkaroon ng kanyang kalikasan.

[3]Naniniwala sila na tinalo ni Kristo ang kasalanan para sa atin, ngunit ang bawat Kristiyano ay dapat tumanggap ng kapangyarihan ng Banal na Espiritu upang umunlad sa kanyang personal na tagumpay laban sa kasalanan at karumihan.

Itinuturo ng Eastern Orthodox Church na ang isang Kristiyano ay inaring-matuwid kay Kristo, na nangangahulugan na ang mananampalataya ay pinatawad sa mga kasalanang nagawa na niya at ginawang tunay na matuwid sa kanyang pamumuhay. Hindi ibig sabihin na ang isang tao ay ibibilang na inosente habang siya ay patuloy na nagkakasala, at hindi ibig sabihin na kung ang isang tao ay babalik sa dating buhay siya ay inaring matuwid pa rin. Ang mananampalataya ay umaasa sa kapangyarihan ng Banal na Espiritu upang mamuhay nang matuwid araw-araw. Magandang teolohiya din ito kung maaalala ng isang tao na tinatanggap siya ng Diyos dahil kay Jesus at hindi dahil sa mabuti ang kanyang mga gawa.

Maraming tagasunod ng Silangang Ortodokso ang naniniwala sa ebanghelyo at nakakaranas ng biyaya ng Diyos. Gayunpaman, hindi malinaw na ipinangangaral ng simbahan ang mensahe ng ebanghelyo na ang isang makasalanan ay dapat magsisi sa kanyang mga kasalanan at manampalataya kay Kristo upang makatanggap ng agarang katiyakan ng kaligtasan. Samakatuwid, sa milyun-milyong miyembro ng Orthodox, karamihan ay patuloy na namumuhay na may hayagang kasalanan habang ginagawa nila ang mga kaugalian sa relihiyon. Karamihan sa kanila ay hindi nauunawaan kung paano maliligtas.

► Ano ang ilang mabubuting bagay tungkol sa teolohiya ng Eastern Orthodox?

► Ngayon bumalik at basahin ang naka-bold at naka-italic na teksto at bawat kasulatan.

Itinuturo ng Eastern Orthodox Church ang mga pundasyong Kristiyanong katotohanan ng Trinidad at ang pagka-Diyos ni Kristo at ng Banal na Espiritu.

Mayroong ilang mga mananamba ng Orthodox na naglagay ng kanilang pananampalataya kay Kristo para sa kaligtasan, ngunit ang mensahe ng ebanghelyo ay hindi malinaw sa pagtuturo ng simbahan. Karamihan ay hindi nakaranas ng pagsisisi, pagpapatawad, at katiyakan ng kaligtasan, at hindi nabubuhay sa relasyon sa Diyos. Samakatuwid, mahalaga para sa isang Kristiyano na ibahagi ang ebanghelyo. Ang mga mahahalagang bahagi ng ebanghelyo na napapabayaan sa Orthodoxy ay maaaring patunayan sa mga sumusunod na seksyon mula sa Manwal ng Doktrina:

(9) Ang kaligtasan ay sa pamamagitan lamang ng pagtubos ni Kristo.

(10) Ang Diyos lamang ang dapat sambahin.

(11) Tumatanggap tayo ng kaligtasan sa pamamagitan ng pananampalataya.

(12) Maaari tayong magkaroon ng personal na katiyakan ng kaligtasan.

Dahil ang Silangang Ortodokso ay nagdagdag ng mga tradisyon na itinuturing nilang mahalaga sa Kristiyanismo, dapat ipakita sa kanila ng isang Kristiyano ang mga banal na kasulatan na binanggit sa Manwal ng Doktrina sa seksyon

(1) Ang Bibliya ay sapat na para sa doktrina.

Lumaki si Florin sa isang pamilyang Orthodox sa Romania. Ang kanyang lolo't lola ay mga pinuno sa simbahan. Siya ay bininyagan at ikinasal sa simbahan ngunit hindi madalas dumalo sa mga pagsamba. Hindi siya kinausap ng pari tungkol sa kanyang mga kasalanan. Walang Bibliya si Florin, at hindi sinabi sa kanya ng pari na dapat siyang magbasa ng Bibliya. Noong bata pa siya ay sumali siya sa partido komunista. Ipinadala siya ng mga komunista upang manood ng mga pagsamba sa Baptist. Dapat ay tatanungin niya sila kung bakit sila Baptist sa halip na orthodox. Sa mga pagsamba, napagtanto niya na hindi niya kailanman pinagsisihan ang kanyang mga kasalanan. Nagpasiya siyang magsisi at maging isang tunay na tagasunod ni Jesus. Pinilit siya ng kanyang pamilya at ng partido komunista na talikuran ang kanyang bagong pananampalataya. Napatibay siya sa pamamagitan ng paggugol ng oras sa pagbabasa ng Bibliya. Matapos makita ng kanyang pamilya ang pagbabago sa kanyang buhay, marami sa kanila ang naging mananampalataya din. Sinabi ni Florin na ang pinakamalaking pagkakaiba sa pagitan ng Silangang Ortodokso at ebanghelikal na Kristiyanismo, binibigyang diin ang bagong kapanganakan ng mga ebanghelikal.

► Ngayon basahin muli ang 1 Tesalonica 1. Ang bawat mag-aaral ay dapat magsulat ng isang talata na nagpapaliwanag sa mensahe ng talatang ito para sa isang tagasunod ng Silangang Ortodokso. Maaaring ibahagi ng ilang mag-aaral ang kanilang isinulat.

Ang mga Simbahang Ortodoksong Oriental ay naiiba sa Simbahang Silangang Ortodokso.

Ang Ortodoksong Oriental ay mayroong anim na organisasyong simbahan: Coptic, Etiopia, Eritrea, Malankara Syria, Syriac, at Apostolikong Armenia. Ang bawat organisasyon ay pinamumunuan ng isang patriyarka. Ang bawat organisasyon ay pinamamahalaan ng hiwalay sa iba. Ang patriyarka ng Simbahang Coptic ay ang papa ng lahat ng Oriental Ortodoksong Oriental, ngunit walang awtoridad sa iba, maliban sa pamunuan ang mga pagpupulong ng mga kinatawan mula sa anim na organisasyon.

Sa mga bansang Armenia, Etiopia, at Eritrea, ang mga Kristiyanong Ortodokso sa Oriental ay ang pinakamalaking pangkat ng relihiyon. Sa ilang mga bansang Muslim kung saan ang mga Kristiyano ay isang maliit na porsyento ng populasyon, tulad ng Ehipto, Sudan, Syria, at Lebanon, ang mga Kristiyanong Ortodokso sa Oriental ay isang mataas na porsyento ng mga Kristiyano. Sila ay matinding inuusig sa loob ng maraming siglo sa mga bansang Muslim.

Ang Oriental Orthodoxy ay naging kakaiba sa ibang mga simbahang Kristiyano dahil sa isang hindi pagkakasundo sa doktrina noong A.D. 451.

Naghiwalay sila dahil sa hindi pagkakasundo sa teolohiya tungkol sa kalikasan ni Kristo. Noong panahong iyon, mayroong isang pangunahing organisasyon ng simbahan na kumakatawan sa Kristiyanismo. Hindi pa nahahati ang simbahan sa Eastern Orthodox Church at Simbahan ng Romano Katoliko. Ilang simbahan na ang umalis sa pangunahing simbahan sa panahong ito.

Ang Konseho ng Chalcedon, na nilayon na kumatawan sa lahat ng Kristiyanismo, ay nagpasya na tama na maniwala na si Kristo ay may dalawang kalikasan, ang tao at ang banal. Tinanggihan ng ilang simbahan ang desisyong ito dahil tila sinasabi na si Kristo ay dalawang persona sa isa. Naniniwala sila na ang kanyang kalikasan ay nagmula sa parehong tao at banal na kalikasan, ngunit isang kalikasan lamang. Naniniwala sila na pinanghahawakan nila ang orihinal na paniniwala ng Kristiyanismo. Ang iba pang mga isyu ay kasama, kabilang ang mga isyung pampulitika, ngunit ang teolohikong isyu ay ang pinakamahalaga.

Sa loob ng ilang taon pagkatapos ng konseho, ang mga obispo na hindi sumang-ayon sa desisyon ng konseho ay pinatalsik mula sa simbahan. Ang mga Simbahang Oriental Orthodox ay nabuo pagkatapos ng panahong iyon.

Tandaan na humanap ng pagkakataong ipahayag ang ebanghelyo sa isang tao mula sa relihiyosong grupong ito. Maghandang ibahagi sa iyong mga kamag-aral ang tungkol sa pag-uusap na mayroon kayo. Isulat ang iyong 2-pahinang nakasulat na ulat at ibigay ito sa iyong pinuno ng klase.