Lesson 6: Қауымдастықтың бірлескен өмірі

Жаңа Келісімде, қауым – отбасы [1]; сенушілер – Құдайдың рухани балалары[2] деп аталған, және олар бір-бірін сенімдегі бауырластар деп атайды[3].

[4]Адамзаттың көптеген өкілдері түсінетін отбасын елестетіп көрейік. Туыстар қауымдастығы тайпаның құрамына кіретін руды құрады. Кеңейтілген отбасы қорғаныс, әділеттілік, жер, жұмыс, неке, білім, қартайғандағы қамқорлық, жетімдер мен жесірлерге қолдауды қамтамасыз етті. Мұның бәрі отбасылық байланыстардан тыс жерде қол жетімді емес әлемді елестетіп көріңіз.

Мұндай мәдениетте барлығы бір дінді ұстанды. Балалар отбасылық дәстүрлерде тәрбиеленді, ал дін олардың жеке таңдауы емес еді.

Мәсіхшілікті қабылдаған көптеген адамдарды отбасылары қабылдамады. Олар отбасылары берген барлық нәрселерін жоғалтты. Қауым олардың жаңа отбасы болды, сондықтан олар бір-бірін бауырластар деп атады. Қауымдастықтағы адамдар бір-біріне көмектесіп, бір-біріне тәуелді болды.

Егер қауым мүшелері бір-бірін жексенбіде ғана көрсе, олар тек жексенбілік кездесуді қауым деп ойлайтын еді. Жаңа Келісім қауымы жексенбі сайын жиналды, бірақ күнделікті өмірде де белсенді болды.

► Қауым мүшелері күн сайын бір-бірімен өз өмірлерін бөлісетін қауымның айырмашылығы неде?

Бағушылар апта бойы қауымға қызмет ету, жексенбіде ғибадат ету сияқты маңызды екенін білуі керек. Рухани дарындардың тек жексенбілік қауым қызметінде қолданылатындары ғана емес, барлық түрлері қажет. Әр адамға қызмет бар. Қауымдастықтағы адамдар рухани отбасының мүшесі болу нені білдіретінін көреді.

Сенім отбасы ретінде қауым өзінің адамдық ресурстарын жұмсайды және Құдаймен қарым-қатынаста болатын және өмірдің барлық аспектілерінде әлемге Құдайдың даналығын көрсететін қауым мүшелерінің барлық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін Құдайдың ресурстарын табады, сонымен қатар құтқарылмаған адамдарды тәубеге келуге және отбасыға қосылуға шақырады.

Егер қауымдастық мүшелері ортақ өмір сүрсе, онда олардың бірге болу уақыты келесі аспектілерді қамтиды.

1. Қызмет бірге жоспарланып, бірге жүзеге асырылады. Көптеген қауымдарда қауым жұмысын жоспарлауға және орындауға тек шағын топ жауап береді. Қауымдастықтың әрбір мүшесінің, тіпті жаңадан сенімге келген адамның да, қауымның жұмысына қатысуға мүмкіндігі болуы керек.

2. Қажеттіліктер бірге қанағаттандырылады. Егер адамда қандай да бір мәселе болса, ол қауымдағы достарынан көмек сұрауы керек. Бұл адамның жауапсыз болуына жол беруге болады дегенді білдірмейді, бірақ егер ол өз мәселесін шешуге күш салатын болса, қауым отбасысы көмектесуге дайын болуы керек.

3. Жұмыс бірге орындалады. Сенушілер қауымдастықтағы біреуге көмектесу үшін бірігіп жұмыс жасаса, олардың арасында берік қарым-қатынас дамиды. Сондай-ақ, олар отбасыларын қамтамасыз ету үшін бірге жұмыс жасай алады.

4. Бос уақыт бірге өтеді. Қауымдастық мүшелері бірігіп, бос уақыттарын бірге өткізуі тиіс. Олар араласудан, бірге тамақтанудан және қызықты шараларға қатысудан қуаныш табулары керек.

5. Өмірдегі ерекше сәттер бірге тойланады. Барлық мәдениеттерде маңызды өмірлік оқиғаларды бірдей атап өтпейді. Адамдар атап өтетін бұл ерекше маңызды сәттер: мерейтойлар, мектепке бару, мектепті бітіру, шомылдыру рәсімінен өту, туған күн, үйлену тойы, балалардың туылуы, жерлеу және т.б. Басқа дін өкілдері әдетте бұл маңызды сәттерді атап өту үшін арнайы рәсімдерді өткізеді. Қауым да ерекше оқиғаларды бірге атап өтуі керек.

Көне Келісімде ондық тек ғибадатхана мен қызметшілерді қолдау үшін ғана емес, сонымен қатар жесірлерге, жетімдер мен жат жұрттық адамдарға көмектесу үшін де қолданылды[1]. Ол арнайы мерекелер үшін де қолданылды[2]. Ондықтың қолданылуы бізге өмірдің бұл аспектілерінің қауым үшін де маңызы бар екенін көрсетеді.

► Студенттердің біріне дауыстап Жақыптың хаты 2:15-16 оқуды ұсыныңыз. Бұл аяттар мәсіхшілік қарым-қатынас жайында не айтады?

Кейде адамдар қаржылық қажеттіліктердің орнын толтыру сенушілер қауымдастығына қатысы жоқ сияқты өмір сүреді. Бірақ Жазбада сенім отбасысының бір бөлігі ретінде, біз адамдардың қажеттіліктеріне жауап беруіміз керек екені айтылады.

Қарым-қатынас дегеніміз – өз өмірің біреумен бөлісу, рухани тәжірибелермен бөлісу. Жаңа Келісімде қолданылатын Koinonia деген грек сөзі – көбінесе «қарым-қатынас» деп аударылады және бұл сөз «бір нәрсемен бөлісу» мағынасында да қолданылады. Кейде ол қаржы ресурстарын бөлу туралы айтылғанда қолданылады (Қорынтт. 2-хат 9:13, 8:4; Римд. хат 15:26). Бірінші ғасырда Иерусалимдегі мәсіхшілік қауымдастықта қажеттілігі бар бірде-бір адам болмады (Елшіл. істері 4:34-35), өйткені адамдар қолында бар нәрселердің барлығымен бөлісті.

Жаңа Келісім қауымының бірінші буынында, қауымның қаржылық басқаруында кемсітушілік болған кезде, қызметке кедергі келтірілді. Мәселе шешілген соң, жаңадан сенімге келгендердің саны көбейе бастады (Елшіл. істері 6:1, 7).

Мәсіхшілік жазушысы Аристид шамамен б.з. 125 жылы былай деп жазды:

Олар кішіпейілділік пен мейірімділік танытады, араларында ешкім өтірік айтпайды; олар бір-бірін жақсы көреді. Олар жесірлерді менсінбей қоймайды, жетімдерді ренжітпейді. Қолында бар адам жоқшылықтағы адамға барын береді. Егер олар жат жұрттық адамды көрсе, оған бауырлары ретінде қуанып, оны өздерінің үйлеріне кіргізеді. Өйткені олар өздерін тәндік емес, рухани бауырластар деп атайды. Олардың біреуі бұл дүниеден өтсе, осы жайында білетіндердің барлығы мүмкіндігінше оның жаназасына көмек береді. Егер олар біреудің Мәсіхтің есімі үшін түрмеге қамалғанын немесе қудалауға ұшырағанын естісе, әркім оның қажеттіліктерін қанағаттандырады, мүмкін болса, оны босатады. Егер араларында кедейлер мен мұқтаждар болса және олардың бөлісуге шамалары жетпесе, олар екі-үш күн ораза ұстап, мұқтаждарды қажетті тамақпен қамтамасыз етеді.

[1]Қауымды қудалаған Рим императоры Юлиан Отступник (б.з. 361-363 ж) мәсіхшілер туралы былай деген: «Құдайсыз ғалилеялықтар өздерінің кедейлерін ғана емес, біздікін де тамақтандырады»[2].

Егер қауым тәубеге келуді уағыздап, бірақ сенімге келгендерді өз өмірінде рухани азық ала алатын сенім отбасысына шақырмаса, өз міндеттерінің жартысын ғана орындайды. Мысалы, егер қауым әйелге әдепсіз жолмен ақша таба алмайтынын айтса, онда қауымдастық оған сенім отбасысында қалай қолдау таба алатынын көрсетуі керек.

Әлемнің кейбір бөліктерінде біз мәсіхшілік қауымдастықтың осындай түрін көрсететін қауымдарды көреміз. Мұндай қарым-қатынастың нәтижесінде бір-біріне деген қамқорлық көрініп қана қоймайды, сонымен қатар қызметте ілгерілеу байқалады.

Боливиядағы кедейлер қауымдары мұқтаждар арасында құрылды. Олар дәстүрге, үкіметтің көмегіне, бай қайырымдылық жасайтын жандардың немесе кәсіби қызметкерлердің салымдарына сенім арта алмады. Бұл – мүшелері қауымның өмір сүруі, өсуі, сенімін уағыздауы және сонымен бірге аман қалуы үшін күш біріктіруі керек қауымдастықтар болды. Олардың бүкіл өмірі мәсіхшілік әрекеттерге толы болды. Қауымдар дамып, құрылып қойған кезде, олардың қарапайым мүшелерінің толықтай беріліп, қызметке, қауымдастықтағы мәсіхшілік өмірге толықтай қатысуларына қол жеткізу әлдеқайда қиын. Кедей қауымдардың арасында мұндай қатысу қауым үшін қалыпты өмір салты болды. Олар үшін өмір мен қызметтің кез келген басқа түрі мүмкін емес еді[3].

Біз қауым өз мүшелеріне жауапкершілікті алу үшін көп ақшаға ие болуы керек деп болжауымыз мүмкін. Бірақ кедейлер қауымындағы қауымдастық бұған негізделмеген.

Кез келген қоғамда адамдар әлеуметтік экономика арқылы қаржылық байланыста болады. Біз жұмыс үшін ақы аламыз, содан кейін қажет нәрсені сатып аламыз; ал отбасында басқа экономика бар. Әрбірінің салымы ақшамен өлшенбейді. тбасының барлық мүшелері қатаң есеп берусіз, қолдарынан келгенше көмектеседі деп күтіледі. Көмек отбасылық қарым-қатынас аясында көрсетіледі. Отбасының әрбір мүшесі бірдей нәрсені жасайды немесе жұмыстың күрделілігі барлық адамдармен тең дәрежеде болады деп күтуге болмайды. Бірақ әркім өзінің мүмкіндігі жеткенше еңбектенуі керек. Егер біреу бұдан бас тартса, ол әшкереленіп, оған қажет көмекті ала алмауы мүмкін.

Қауымдастық экономикасы қоғамның экономикасынан гөрі отбасы экономикасына ұқсас болуы керек. Мұның іске асуы үшін қауымдағы қарым-қатынас қарапайым достық қарым-қатынасынан гөрі тереңірек болуы керек. Бұл дегеніміз, жеке ресурстарына жауапкершілікпен қарамаған немесе басқаларға көмектесуден бас тартқан адамға көптеген сұрақтар болады дегенді білдіреді.

Қауымдастық қауым мүшелері арасындағы қарым-қатынасты дамытудың жолдарын табады. Біз ешқашан көмек бермейтін, тек көмек сұрайтын адамдарға қауымның не екенін түсіндіріп үйренуіміз керек. Сондай-ақ басқалармен қарым-қатынас орнатуды білмейтіндерге, оны қалай орнату керектігін үйретуіміз керек. Тек өз қалауларына еріп, бағушының ескертулеріне құлақ аспайтындарды әшкерелеуіміз керек.

► Қауым мүшелерінің бір-біріне қалай көмектесе алатындарына мысалдар келтіріңіз (үйде, балаларға күтім жасауда, жұмыста, дағдарыстық жағдайларда).

► Студенттердің біріне дауыстап Тімотеге 1-хат 5:3-16 оқуды ұсыныңыз.

Бұл үзінді қоғамның мұқтаж мүшелерін қалай қолдау керектігі туралы практикалық нұсқаулар береді. 16-аятта мұндай мүмкіндікке ие адамдар отбасы мүшелеріне қамқорлық жасауы керектігі айтылады, осылайша қауым көмектесетін ешкімі жоқ адамдарға қамқорлық жасай алады. Елші қауым мүшелеріне қаржылық жағынан қамқорлық жасау қауымның міндеті екенін айтқысы келді.

Әлбетте, егер қауымдастықтың әрбір мүшесі қаржылық жағынан қауымнан тәуелді болмаса, онда көмек ешкімге көрсетілмес еді. Бұл үзінді қауымға шынымен мұқтаж адамдарға көмектесу керек деп нұсқау береді.

Мұнда ұсынылған Жазба үзіндісінде нақты жесірлер туралы айтылады, бірақ бұл ұстанымдар оларға ғана қолданылмайды. Біз қауымның басқалар үшін де жауапты екенін білеміз. Жақыптың хаты 2:15-16 бауырластардың қажеттіліктеріне жауап беруіміз керектігі; Жақыптың хаты 1:27-де жесірлер мен жетімдер туралы айтылады.

Қауымның қауымдастық мүшелеріне қаржылай көмегінің үш қағидаты:

1. Ең алдымен отбасы туыстары үшін жауапкершілікті өз мойнына алуы керек. Отбасы мүшелері мұқтаж туыстарына көмек көрсетуге жауапты (5:4, 16). Егер адам өз отбасына көмектеспесе, ол сенуші емес (5:8). Егер бағушы қауымда қиын жағдайға тап болған адамды көрсе, оның көмектесетін туыстары бар-жоғын білуі керек.

2. Қауымның адал мүшесі көмекке лайық. Егер жесір әйел басқа адамдарға көмектесіп, адал мәсіхші сияқты өмір сүрсе, көмекке лайық (5:10). Дәл сол қағидат өзін-өзі қамтамасыз ете алмайтын жесір әйелдерден басқа, мұқтаж адамдарға да қолданылады.

3. Қауым мүшесі өзі үшін де және басқалар үшін де қолдан келгеннің бәрін жасауы керек. Мәсіхші басқаларға жарылқау болу үшін бар күшін салуы керек (5:10). Егер оның жұмысы болмаса, ол адамдарға көмектесудің басқа жолдарын таба алады. Қауым еңбек еткісі келмейтін адамға қамқорлық жасамауы керек (Салониқал. 2-хат 3:10).

► Студенттердің біріне дауыстап Салониқал. 2-хат 3:6-12 оқуды ұсыныңыз.

Бұл үзіндіде алғашқы қауымның өмірі туралы айтылады. Бұл жерде Пауыл қаржылық жағынан қауымға тәуелді және жұмыс істегісі келмейтін адамдардың мәселесін шешеді. Олар уақыттарын халық аралап, өсек таратумен өткізді.

Сол уақыттағы қауым туралы не білдік? Олар бір-біріне қамқор болды. Қауым әр мүшесі үшін жауапкершілікті сезінді және қауымдастықта ешкімнің аш болмауын қадағалады. Олар отбасы сияқты болды.

Дәл осы себептен кейбіреулер жалқауланып, басқалардың есебінен өмір сүрді. Пауыл адамдардан қолдарынан келгенін жасауды талап ету керектігін жазды. Егер адам бар жұмысты істегісі келмесе, онда оған басқалардың тапқанынан тамақтанып, өмір сүруіне жол бермеу керек.

Қауым отбасы сияқты кез келген қажеттілікті қанағаттандыра алатын болса, бұл - өте жақсы. Осылайша өмір сүру үшін қауым белгілі бір қағидаттарды ұстануы қажет. Қауымдастықта қаржылық жағынан оған тәуелді адамдарға талаптар болуы керек. Бұл талаптарсыз, көп ұзамай жалқау адамдар қауымға салмақ салып, шынымен көмекке мұқтаждардың қажеттіліктерін қауым қанағаттандыра алмайды.

Бағушылар мен қауым қызметшілері қауымды отбасы ретінде жұмыс істеуге бағыттауы тиіс. Қажеттіліктерге сүйіспеншілікпен жауап беру керек, бірақ жақсы көру дегеніміз - бұл шындықты айту. Егер адам өз міндеттерін орындамаса, біреу бұл туралы онымен сөйлесуі керек. Егер адам басқаларға көмектеспесе және өзін-өзі қамтамасыз ету үшін қолынан келгенін жасамаса, қауым оны қаржылай қолдауды тоқтатуы керек.

Біз біреу көмек сұрағанда оған сұрақ қоятын болсақ, дұрыс шешім қабылдай аламыз. Ол басқаларға көмектесуге дайын ба? Мүмкіндік болса жұмыс істейді ме? Ол ақшаны даналықпен басқарады ма? Ол өз отбасы үшін жауапкершілікті өз мойнына алады ма?

Көптеген адамдар қауымға көмек сұрау үшін келеді. Адам бірінші рет келгенде, тіпті ол әлі қандай да бір жауапкершілікті алмастан бұрын, қауымның сол адамға қамқорлық көрсететін жолы болуы керек. Содан кейін қарым-қатынасты дамытудың жолы болуы керек. Адам қауымның мүшелігіне кіруі үшін не істеу керектігін білуі керек.

1. Киелі Рухтың қауымдағы жұмысы адамдарды тығыз қарым-қатынас орнатуға және өз өмірін басқалармен бөлісуге ынталандырады.

2. Қауым – бұл күнделікті бір-бірімен тығыз байланыста өмір сүретін және барлық қажеттіліктерді қанағаттандыру үшін бірге еңбек ететін отбасы.

3. Қауым тәубеге келген күнәһарды өз өмірін қамтамасыз етуді үйренетін, сенім отбасысына шақырады.

4. Егер қауым күнделікті жұмыс жасаса, ондағы әрбір сенушіге қызмет ететін орын бар.

5. Қауымның бірге уақыт өткізуіне қызмет, қажеттіліктерді қанағаттандыру, жұмыс, демалыс және мерекелер кіреді.

6. Мәсіхшілік қарым-қатынас бір-бірін қаржылық қолдауды да қамтиды.

7. Қауым өзін-өзі асырау және басқаларға көмектесу үшін қолынан келгеннің бәрін жасамайтын адамдарға көмектесуге міндетті емес.

1. 6-сабақ бойынша Жеті қорытынды ұстанымды есте сақтау керек. Студенттер жеті қорытынды ұстанымның әрқайсысына (барлығы жеті абзац) түсініктеме жазып, олардың мәні мен маңыздылығын тақырыппен таныс емес адамдарға түсіндіре алатындай етіп жеткізулері керек. Жазбаша жұмыс келесі сабаққа дейін жетекшіге тапсырылуы тиіс. Талқылау кезінде жетекші сұраса, студенттер топқа белгілі бір пункттер бойынша орындалған тапсырмалардың нұсқаларымен бөлісуге дайын болу керек. Келесі сабақтың басында студенттер есте сақтау қабілеті бойынша, жеті қорытынды ұстанымды жазу керек.

2. Cтудент сабақты немесе сабақтың бір бөлігін топтан тыс адамдарға өткізуді жоспарлауы керек. Сабақты өткізген сайын студент бұл туралы жетекшіге есеп беруі керек.

3. Жазбаша тапсырма. Сіздің қауымыңыздағы адамдар ғибадат қызметінен тыс, бір-бірімен қалай қарым-қатынас жасайды, өмірлерімен қалай бөліседі?