Lesson 12: Isang Pangitain para sa Pagmimisyon

Iskedyul ang huling pagsusulit at tiyaking handa ang grupo para dito.

Tatlong kultura ang humubog sa mundo na tumanggap ng ebanghelyo noong unang siglo. Inihanda ng Diyos ang mundo na maging isang kondisyon upang maging mas epektibo ang ebanghelyo.

Kulturang Griyego

Sinakop ni Alexander the Great ang sibilisadong mundo at nabuo ang kanyang emperyo. Sinadya niyang ipalaganap ang kulturang Griyego dahil naniniwala siyang sila’y mas nakakahigit sa lahat at dahil makakatulong ito na pag-isahin ang kanyang imperyo. Nais niya na ang lahat ay magsasalita ng Griyego at magsagawa ng mga kaugalian na ginagawa ng mga Griyego. Inihanda nito ang pagdating ng ebanghelyo, dahil ang mga misyonero ay maaaring mangaral ng ebanghelyo sa Griyego sa buong emperyo.

Ang pag-iisip ng Griego ay naging sanhi sa mga tao na makita ang kanilang sarili lalo na bilang mga indibidwal sa halip na mga miyembro ng isang tribo at pamilya. Samakatuwid, naging mas bukas sila sa paggawa ng mga pagpipilian sa relihiyon. Napagtanto ng mga tao na posible na baguhin ang kanilang relihiyon.

Nakita ng mga Griyego ang kanilang sarili bilang mamamayan ng mundo, sa halip na mga mamamayan lamang ng kanilang sariling maliit na estado. Napagtanto nila na mayroong katotohanan na nalalapat sa lahat ng tao, sa halip na bawat pangkat ng mga tao ay may sariling katotohanan. Napagtanto nila sa kanila na ang katotohanan ay maaaring dumating sa kanila mula sa ibang lugar, at hindi lamang mula sa kanilang sariling tradisyon.

Sinubukan ng mga pilosopong Griyego na sagutin ang mga katanungan tungkol sa kahulugan ng buhay at sannilikha. Naniniwala sila na mayroong mga sagot na magpapaliwanag sa buhay para sa lahat.

Gumamit ng katwiran ang mga pilosopong Griyego upang ipakita na mali ang mga sinaunang relihiyon. Naging sanhi rin sila upang ang mga tao ay hindi na masiyahan sa mga alamat ng mga diyos. Ang mga diyos na ito ay pagmamalabis na anyo ng sangkatauhan na may mga pagkakamali ng tao, nakagawa ng imoral at masasamang gawain.

Ang mga pilosopong Griyego ay nagmungkahi ng mga bagong paliwanag para sa buhay at katotohanan. Ang bawat bagong pilosopiya ay pinagtatalunan, at walang pilosopiya na nagtagumpay na sagutin ang mga tanong nang lubusan. Natuklasan at tinalakay nila ang mahahalagang tanong ngunit hindi nila ito masagot.

Hindi masisiyahan ng Pilosopiya ang espirituwal na pangangailangan ng sangkatauhan.

Sinagot ng Kristiyanismo ang mga tanong na tinatnaong ng pilosopiya at nasiyahan din ang espirituwal na pangangailangan.

► Paano binago ng kulturang Griyego ang mundo at naghahanda sa pagkalat ng ebanghelyo?

Kulturang Romano

Nabuo ang Imperyo ng Roma matapos na bumagsak ang emperyo ng Griyego sa iba'tibang mga teritoryo. Sinakop ng mga Romano at pinagsama ang maraming mga bansa, ngunit ang karamihan sa karaniwang kultura ay Griyegopa rin.

Ang pananakop ng mga Romano ay naging sanhi ng pagkawala ng pananampalataya sa mga tao sa kanilang mga diyos na hindi makakatulong sa kanila. Ang mga tao ay naging mas handa na marinig ang tungkol sa isang makapangyarihan, unibersal na Diyos.

Naniniwala ang mga Romano sa maraming mga diyos at may mga alamat tulad ng mitolohiya ng Griyego. Maraming mga edukado na Romano ang hindi talagang naniniwala sa mga diyos, ngunit nagsagawa ng relihiyon bilang bahagi ng kanilang kultura.

Ang batas ng Roma ay nagdala ng masmalinaw na mga konsepto ng hustisya. Itinuring ng mga korte ng Roma ang katibayan sa isang makatuwirang paraan. Nakatulong ito sa paglatag ng pundasyon para sa mga doktrina ng pagkakasala at pagbibigay-katwiran ng tao.

Natapos ng pananakop ng Roma sa maliit na mga digmaan sa pagitan ng mga bansa, na dinala ang tinatawag na Pax Romana, ang Kapayapaan ng Roma. Naging masligtas ang paglalakbay, at ang mga misyonero ay maaaring tumawid sa mga pambansang hangganan nang walang problema.

► Paano binago ng kultura ng Roma ang mundo at naghanda para sa pagpapalaganap ng ebanghelyo?

Kulturang Hudyo

Ang mga Hudyo ay nagkalat sa buong sibilisasyong mundo, at saanman sila mapunta ay nagtatag sila ng mga sinagoga at nagturo ng kanilang pananampalataya. Napansin ng mga apostol na si Moises ay itinuro sa bawat lungsod (Gawa 15:21). Ang mga taong tapat sa relihiyon ng Israel ay may impluwensya sa Roma.

Ang konsepto ng Judaismo tungkol sa isang soberanya, banal na Diyos ay higit na kagalang-galang kaysa sa mitolohiya sa mga malulungkot at imoral na diyos nito. Ang mataas na etika ng Hudaismo ay kaakit-akit sa isang mundo ng kaguluhan sa moralidad. Ibinahagi ng Kristiyanismo ang mga etika na ito, pinalaki ang mga ito, at ipinangaral ang potensyal ng biyaya upang mabago ang isang makasalanan at paganahin ang banal na pamumuhay.

Ang konsepto ng Judaismo sa layunin ng Diyos sa kasaysayan at pag-asa sa isang Mesiyas ay nagbigay ng pag-asa para sa hinaharap. Ang pag-asa ay sa pamamagitan ng Diyos, hindi mga solusyon ng tao. Ipinahayag ng Kristiyanismo na dumating na ang Mesiyas at nagsimula na ang isang bagong panahon.

► Paano binago ng kulturang Hudyo ang mundo at naghanda para sa pagpapalaganap ng ebanghelyo?

Sa talatang ito, ipinaliwanag ng apostol kung bakit niya isinusulat ang liham. Nais niyang bisitahin ang mga ito, pagkatapos ay makatanggap ng kanilang tulong upang masimulan ang gawain ng pagmimisyon sa Espanya. Ang layunin ng liham na ito ay gumabay sa istruktura nito, sapagkat ipinaliwanag ni Pablo kung ano ang ebanghelyo, bakit ito kailangan ng lahat, kung bakit mahalaga ang mga tagapagdala ng mensahe, at kung bakit siya karapat-dapat na pumunta. Ipinakita niya na ang misyon sa buong mundo ay palaging plano ng Diyos.

► Dapat basahin ng isang mag-aaral ang Roma 15:8-33 para sa grupo.

Mga Tala Bersikulo-Bersikulo

(15:8) Natupad ni Hesus ang mga pangako ng mesiyas na ibinigay sa mga patriyarka ng mga Hudyo at dumating sa pamamagitan ng bansang Hudyo at relihiyon.

(15:9-12) Sa pamamagitan ng iba’t-ibang talatang binanggit mula sa Lumang Tipan, ipinakita ng apostol na palaging plano ng Diyos na ibahagi ang ebanghelyo sa mga Hentil. Inihula ng mga propeta na:

• Ang mga Hentil ay sasamba sa Diyos.

• Ang Mesiyas ang maghahari sa mga Hentil.

• Ang mga Hentil ay magtitiwala sa Mesiyas.

(15:13-14) Ang Apostol ay nagbibigay ng isang panalangin ng pagpapala para sa iglesya sa Roma at nagsasabing naniniwala siyang malakas sila sa espirituwal. Sa mga sumusunod na mga talata, tatawagin niya sila na magkaroon ng naisin para sa gawaing pagmimisyon. Kahit na isang mapalad na iglesya na malakas sa espirituwal ay hindi kumpleto nang walang pagnanais at pakikibahagi sa gawaing pagmimisyon.

► Ano ang mangyayari kung ang isang iglesya ay walang pagnanais na suportahan ang gawaing pagmimisyon sa malalayong lugar?

(15:15-16) Sinasabi niya sa kanila ang tungkol sa espesyal na pagkatawag na kailangan niyang dalhin ang ebanghelyo sa mga Hentil. Binigyan siya ng Diyos ng mga espesyal na espirituwal na regalo para sa gawaing ito. Ang nais niya ay maging banal at tunay na nakalulugod sa Diyos ang iglesia ng mga Hentil.

(15:17-19) Ang Diyos ay nagbigay ng tagumpay sa kanyang ministeryo. Maraming mga Hentil ang naging masunurin sa Salita ng Diyos. Ang pinakamahalagang resulta ng ministeryo ay ang mga tao ay magsisi at mamuhay nang may pagsunod sa Diyos. Walang ibang tanda ng tagumpay na napakahalaga maliban dito. Sinabi niya na ang kanyang ministeryo ay minarkahan din ng mga himala ng Diyos. Ipinalaganap niya ang ebanghelyo sa mga malalaking rehiyon.

(15:20-22) Ang kanyang kasanayan ay ang mangaral sa mga lugar na hindi pa ipinapangaral ang ebanghelyo. Sistematikong sakop niya ang mga rehiyon. Ang priyoridad na iyon ang dahilan na hindi niya ginawa ang paglalakbay sa Roma, dahil naipangaral na doon ang ebanghelyo.

(15:23-24) Naipangaral na niya ang ebanghelyo sa bawat lugar na malapit sa kanya. Nais niyang tumulong ang iglesya sa Roma upang siya ay makapaglakbay bilang misyonero bukod sa kanila patungong Espanya. Ang paglalakbay ay magbibigay sa kanya ng pagkakataong mangaral at pakikisama sa Roma, at tulungan din siyang makarating sa isang rehiyon na hindi pa naabot.

► Ipaliwanag kung paanong ang bawat Kristiyano at bawat iglesya ay may utang upang suportahan ang pagpapalaganap ng ebanghelyo. (Kung kinakailangan, tingnan ang tala sa 1:15, sa unang aralin.)

(15:25-29) Una, maglalakbay siya patungo sa Jerusalem upang magdala ng kaloob mula sa iglesyang Hentil tungo sa iglesyang Hudyo. Napakahalaga ng handog na ito. Sa pamamagitan ng pagpapadala ng kaloob, kinilala ng mga Hentil ang kanilang utang sa mga Hudyo, dahil ang mga Kristiyanong Hudyo ay nagdala sa kanila ng ebanghelyo. Sa pamamagitan ng pagtanggap ng kaloob, kinilala ng mga Hudyo na ang mga Hentil ay nasa iisang iglesya. Hindi magkakahiwalay ang mga Kristiyanong relihiyon. Iyon ang dahilan kung bakit hiniling sa kanila ni Pablo na manalangin na tanggapin ng mga mananampalatayang Hudyo ang kaloob.

(15:30-33) Hiniling niya sa kanila na manalangin na mailigtas siya mula sa panganib mula sa mga Hunyong hindi naniniwala na nasa Jerusalem, upang siya ay makapunta sa Roma. Sinagot ang panalangin na ito, kahit na hindi ang paraan na kanyang pinili. Dumating si Pablo sa Roma bilang isang bilanggo matapos niyang maaresto sa Jerusalem ng mga pinuno ng mga Hudyo, na kinuha ng gobernador ng Roma, at sa huli ay ipinadala sa Roma para sa paglilitis. (Ang kwento ay nasa libro ng Gawa, simula sa Gawa 21:26 at pupunta sa katapusan ng libro ng Gawa.) Hindi natin alam kung si Pablo ba ang gumawa ng paglalakbay sa Espanya.

► Paano natin nakikita ang pagkilos ng Diyos sa mga kaganapan sa buhay ni Pablo, kahit na ang paglalakbay sa Espanya ay hindi nangyari tulad ng kanyang inaasahan?

Buod ng Kabanata 16

Mayroong higit pang mga pagbati sa pangalan sa sulat na ito kaysa sa iba pang mga isinulat ni Pablo. Marahil na mula nang hindi siya na punta sa Roma, binanggit niya ang lahat ng kanyang mga kakilala na nandoon upang makatulong na masimulan ang kanyang relasyon sa iglesya.

► Dapat basahin ng isang mag-aaral ang Roma 16 para sa grupo.

Mga Tala Bersikulo-Bersikulo

(16:1-2) Marahil ay kasama si Phoebe sa mga nagdadala ng liham na ito. Sinabi sa kanila ni Pablo na tulungan siya sa kanyang ministeryo sa pagkat natugunan niya ang mga pangangailangan ng maraming tao. Ang pinakamainam na taong makakatulong ay ang taong isa nang pagpapala sa iba.

(16:3-4) Sina Aquila at Priscila ay nagbuwis ng kanilang buhay para kay Pablo (Tingnan ang Gawa 18:1-3, 24-26 para sa higit pang kasaysayan tungkol sa kanila.)

(16:7, 11, 21) Ang mga kamag-anak ni Pablo ay pinangalanan sa mga talatang ito.

(16:13) Ang babaeng binanggit ay marahil hindi literal na ina ni Pablo. Si Rufus ay maaaring anak ni Simon na taga-Cyrene na nagdala ng krus ni Hesus, sapagkat sa Marcos 15:21 ang kanyang pangalan ay nabanggit na parang kilala siya sa iglesya sa ibang pagkakataon.

(16:17-18) May mga tao na nagsisikap na paghiwalayin ang iba sa mga pundasyon ng katotohanan ng iglesya upang mabuo ang kanilang sariling mga pagsunod. Hindi sila naglilingkod kay Kristo, kundi ang kanilang sariling mga hangarin. Ang kanilang mensahe ay salungat sa mga tamang doktrina ng kaligtasan. (Tingnan ang 3 Juan 1:9-10 at 2 Pedro 2:1-3.)

(16:19) Kailangan nating matuto hangga't maaari tungkol sa katotohanan. Hindi natin kailangan malaman ang tungkol sa kasamaan. Ang mgataongnag-aaral ng masasamang bagay ay nahaharap sa panganib ng isang hindi malusogna pang-akit at pagbaluktot ng kanilangpag-iisip.

(16:20) Ang iglesya sa huli ay magtatagumpay laban kay Satanas sa pamamagitan ng ginawa ni Kristo (Genesis 3:15).

(16:22) Si Tertius ay hindi ang may-akda, ngunit ang taong sumulat habang si Pablo ay nagsasalita ng kanyang isusulat sa liham.

(16:25-27) Ang mga talatang ito ay naglalahad ng mga pangunahing tema ng liham. Pansinin ang mga pariralang “aking ebanghelyo” at “ipangangaral si Hesu-Kristo.” Muli niyang sinabi na ang ebanghelyo ay kapwa isang sariwang paghahayag at ang dating mensahe ng mga propeta. Nagtatapos siya sa isang pangwakas na sanggunian sa mga misyon, na nagpapaalala sa kanila na ang mensahe ay para sa lahat ng mga bansa. Ang layunin ng gawaing misyon ay katulad ng sinabi ni Hesus sa Dakilang Komisyon (Mateo 28:19-20): upang dalhin ang mga tao sa pagsunod kay Kristo. Tinatapos nito ang liham habang nagsimula ito, tulad ng sinasabi ng 1:5: na ang dahilan ng ministeryo ay dalhin ang mga tao mula sa lahat ng bansa sa pagsunod sa Diyos.

Ang ebanghelyo ay maipapaliwanag gamit ang mga talata lamang mula sa aklat ng Roma. Ang pagtatanghal ng ebanghelyo ay kung minsan ay tinawag na “Roman Road.”

Ang unang pangungusap ng paliwanag para sa bawat sanggunian ay ang pinakamahalagang dapat tandaan.

Roma 3:23

“Lahat ay nagkasala, at hindi nakaabot sa kaluwalhatian ng Diyos.”

Ang bawat tao ay nagkasala sa pamamagitan ng paggawa ng mga bagay na alam nilang mali. Ang talatang ito ay nagpapakita ng tunay na problema ng mga tao. Hindi nila sinunod ang Diyos; sadyang sinuway nila ang Diyos. Walang sinuman ang ligtas dito. Walang sinuman ang maaaring tanggapin ng Diyos batay lamang sa palaging paggawa ng tama.

Para sa karagdagang diin sa puntong ito, maaari mong gamitin ang 3:10 (“Walang matuwid, wala, wala kahit isa”) at 5:12 (“Dumating sa lahat ng mga tao ang kamatayan, sapagkat ang lahat ay nagkasala”).

Roma 6:23

“Sapagkat ang kabayaran ng kasalanan ay kamatayan; ngunit ang kaloob ng Diyos na walang bayad ay buhay na walang hanggan kay Cristo Hesus na Panginoon natin.”

Ang mga makasalanan ay nagkamit ng walang hanggang kamatayan, ngunit ang Diyos ay nag-alok ng buhay na walang hanggan bilang isang regalo sa pamamagitan ni Hesus.

Ipinapakita ng talatang ito kung bakit napakaseryoso ng kasalanan. Dahil sa kasalanan, ang parusa ng kamatayan ay ipinapasa sa bawat tao. Ito ay walang hanggang kamatayan, ang paghuhukom ng Diyos na nararapat sa bawat makasalanan.

Taliwas sa kamatayan na ating natamo, ang Diyos ay nag-aalok ng kaloob na buhay, isang bagay na hindi natin natamo.

Roma 5:8

“Subalit pinatutunayan ng Diyos ang kanyang pag-ibig sa atin, na noong tayo'y mga makasalanan pa, si Cristo ay namatay para sa atin.”

Ang regalo ng Diyos ay ipinagkaloob sa pamamagitan ng kamatayan ni Kristo para saatin.

Hindi hinayaan ng Diyos na tanggapin natin ng paghatol na nararapat sa atin. Dahil mahal niya tayo, naglaan siya ng paraan para makatanggap tayo ng awa. Namatay si Hesus bilang handog upang tayo ay mapatawad. Hindi tayo hinintay ng Diyos na gumawa ng isang bagay upang maging karapat dapat na tumanggap ng kaligtasan – dumating ito sa atin habang tayo ay mga makasalanan pa. Ang kaligtasan ay inaalok hindi sa mabubuting tao, kundi sa mga makasalanan.

Roma 10:9

“Kung ipahahayag…at sasampalataya…maliligtas ka.”

Ang tanging kinakailangan para sa kaligtasan ay aminin ng isang makasalanan na siya ay isang makasalanan at maniwala sa pangako ng kapatawaran ng Diyos.

Paano naman ang pagsisisi? Kung inamin ng isang tao na nakagawa siya ng mali at gustong mapatawad, ipinahihiwatig niya na handa siyang iwanan ang kanyang mga kasalanan.

Roma 10:13

“Ang lahat ng tumatawag sa pangalan ng Panginoon ay maliligtas.”

Ang alok ng kaligtasan ay para sa bawat tao. Walang ibinukod. Walang ibang kwalipikasyon ang umiiral.

Roma 5:1

“Yamang tayo'y inaring-ganap sa pamamagitan ng pananampalataya, mayroon tayong kapayapaan sa Diyos”

Ang paniniwala sa pangako ng Diyos ay nagdudulot na ituring tayo na isang kaibigan ng Diyos, hindi na mabilang na nagkasala.

Ang pagkakaroon ng kapayapaan sa Diyos ay nangangahulugang hindi na tayo mga kaaway niya; ipinagkasundo tayo. Ang kasalanan na naghihiwalay sa atin sa Diyos ay tinanggal na. Ang ituring na matuwid ay nangangahulugan na hindi na ibinibilang na nagkasala. Ang ituring na matuwid sa pamamagitan ng pananampalataya ay nangangahulugan na maniwala sa pangako ng Diyos na tanging kinakailangan para sa ating kapatawaran.

Roma 8:1

“Ngayon nga'y wala nang kahatulan sa mga na kay Kristo Hesus.”

Sapagkat konektado tayo kay Kristo, hindi na tayo kinondena sa mga kasalanan na ating nagawa.

Si Kristo ay nabuhay ng walang kasalanan at tinupad ang pangangailangan ng hustisya sa kanyang kamatayan sa krus. Sa pamamagitan ng pananampalataya kinikilala tayo na kasama niya at sa pamamagitan niya ay tinanggap tayo ng Diyos Ama. Tinatrato tayo ng Diyos na parang hindi pa tayo nagkasala.

Konklusyon

Ipaliwanag na ang isang hindi mananampalataya ay maaaring maligtas sa pamamagitan ng pananalangin sa Diyos, pag-amin na siya ay isang makasalanan, at humihingi ng kapatawaran batay sa sakripisyo ni Hesus para sa kanya.

Para sa Pag-aaral at Pagsasanay

Ang pinakamahusay na paraan upang matuto at magsagawa ng pamamaraang ito ay markahan muna ang bawat talata na gagamitin sa Roma sa pamamagitan ng pagbilog o pagguhit nito sa iyong Biblia. Pagkatapos, maglagay ng isang numero sa tabi ng bawat isa na nagpapakita ng pagkakasunud-sunod ng paggamit nito. Halimbawa, sa tabi ng talata na gagamitin muna, isulat ang numero 1.

Pagsanayang ibahagi ang ebanghelyo. Basahin ang bawat talata at ibigay ang paliwanag na kasama nito. Siguraduhing isama ang mga konsepto na nasa unang pangungusap pagkatapos ng bawat talata (na nasa itaas). Pagkatapos, magdagdag ng anumang paliwanag na kinakailangan, gamit ang iba pang mga pangungusap kung makakatulong ito. Hindi kinakailangang gumamit ng eksaktong mga salita na ibinigay sa araling ito.

Magsanay hanggang sa magawa mo ito nang walang pagtingin sa anumang bagay maliban sa Bibliya.

(1) Ipaliwanag kung paano inihanda ng tatlong dakilang mga kultura ang pagpapalaganap ng ebanghelyo sa unang siglo.

(2) Paano ipinakita ng apostol na laging plano ng Diyos na makarating ang ebanghelyo sa mga Hentil?

(3) Bakit mahalaga ang mga kaloob para sa iglesya sa Jerusalem?

(4) Paano dumating si Pablo Roma?