Lesson 7: Хөрвүүлэг: Үгийн судлал

(1) Гүн гүнзгий үгийн судлал хийхийн ач холбогдлыг ойлгох.

(2) Үгийн судлал хийхэд гаргадаг нийтлэг алдаанаас зайлсхийх.

(3) Үгийн судлал хийх үйл явцыг ойлгож, хэрэгжүүлэх.

(4) Библи дэх дүрслэл хэлцийг таних.

Библийн утга санаа нь баялаг боловч харамсалтай нь, зарим хүмүүс Бичвэрийн утгыг ойлголгүй уншдаг.[1] Библи нь ном, бүлэг, багц хэсэг, эшлэл, үгсээс бүрддэг. Үгийн утгыг ойлгох нь бидний судалж буй багц хэсгийг зөв хөрвүүлэхэд тусалдаг. Энэ хичээл нь үгсийг хэрхэн судлах тухай юм. Библийн тодорхой хам сэдвийн хүрээнд үг нь ямар утгатай болохыг ойлгохын тулд бид үгийг судалдаг.

Заримдаа хүмүүс Библийн грек, еврей үгсийг Библи судлах эх сурвалжийн тусламжтайгаар судалдаг. Ийм төрлийн үгийн судлалд зориулсан эх сурвалжууд зарим хэл дээр хангалттай байдаггүй учраас бид тэдгээрийг энэ хичээлд авч үзэхгүй. Харин бидний эх хэл дээр орчуулсан Библийн орчуулга дахь үгсийг хэрхэн судлах талаар суралцах болно.

Бид үгийн судлал хийх гурван алхамт үйл явцыг ашиглах болно:

1. Судлах үгсийг сонгох.

2. Сонгосон үг тус бүрийн боломжит утгыг жагсаах.

3. Сонгосон үг нь хам сэдвийн хүрээнд ямар утгатайг ялгах.

Үгийн судлалыг эхлүүлэхдээ бид зарим алдаанаас зайлсхийх хэрэгтэй. Эдгээр алдаанууд нь ихэвчлэн буруу хөрвүүлэг хийхэд хүргэдэг.

Үгийн хуучирсан утгыг хайхрахгүй өнгөрөөх

Заримдаа үгийн хэрэглээ нь цаг хугацааны явцад өөрчлөгддөг. Хэрэв бидний хэрэглэж байгаа Библийн орчуулгыг олон жилийн өмнө хийсэн бол Библийн зарим үгийн утга өнөөдрийн утгаас өөр байж болзошгүйг анхаарах хэрэгтэй. Хэрэв тухайн үгийн хэрэглээ өнгөрсөнд ямар байсныг ойлгохгүй бол бидний судалж буй багц хэсэгт юу хэлж байгаа талаар буруу дүгнэлт хийх боломжтой (Библийн саяхны орчуулга уншиж байгаа бол энэ нь тийм ч их асуудал болохгүй).

► Таны төрөлх хэлэнд өмнө нь өөр утгатай байсан үгсийн талаар ярилц.

Үгийг бүх хам сэдэвт ижил утгатай гэж үзэх

Библийн бичигчид нэгээс илүү олон утгатай үгсийг ашигласан байдаг. Нэг ижил үгийг өөр хам сэдэвт өөр утгаар ашиглах боломжтой. Бидний судалж буй эшлэлд аль утга нь зөв болохыг мэдэхийн тулд үгийг ашиглаж буй хам сэдвийг харах ёстой.

Алхам 1: Судлах багц хэсгээсээ үгсийг сонгох

Библийн бүх үгийг бид гүнзгий судлах шаардлагагүй. Заримдаа үгийн утга нь тодорхой байдаг. Жишээлбэл, Давид таван чулуу авсан гэж Библид бичсэнийг (1 Самуел 17:40) бид утгыг нь олохын тулд чулуу гэдэг үгийг судлах шаардлагагүй.

Судлах үгсийг сонгохдоо дараах зүйлсийг анзаараарай:

• Багц хэсгийн утгад чухал ач холбогдолтой үгс

• Давтагдсан үгс

• Хэлц үг

• Тодорхой бус, тайлбарлахад төвөгтэй үгс

► Ром 12:1-2 эшлэлийг уншаад судлах чухал үгсийг дугуйлаарай. Тухайн үгийг сонгосон шалтгаанаа үгийн хажууд тэмдэглэ:

Хэвлэж болох PDF-ийг эндээс авах боломжтой.

1 = Чухал ач холбогдолтой үг

2 = Давтагдсан үг

3 = Хэлц үг

4 = Тодорхой бус, тайлбарлахад төвөгтэй үг

Иймд ах дүү нар аа, Бурханы өрөвч сэтгэлээр та нараас хичээнгүйлэн гуйя. Өөрсдийн биеийг Бурханд тааламжтай, амьд, ариун тахил болгож өргө. Ингэх нь та нарын сүнслэг мөргөл мөн. Энэ үеийн явдалд нийцэлгүй, харин оюун санаагаа шинэчилж, өөрчлөгдөгтүн! Тэгвэл Бурханы сайн, тааламжит, төгс төгөлдөр хүсэл юу болохыг таних болно.

Таны тэмдэглэсэн байж болох зарим үгсийг харвал:

1 = Чухал үг: хичээнгүйлэн гуйя, өргө, нийцэх, өөрчлөгдөгтүн, шинэчлэл

2 = Давтагдсан үг: энэ багц хэсэгт байхгүй байна

3 = Хэлц үг: амьд, ариун тахил

4 = Тодорхой бус, тайлбарлахад төвөгтэй үг: сүнслэг мөргөл

Алхам 2: Сонгосон үг тус бүрийн боломжит утгыг жагсаах

Ихэнх хэлэнд олон янзаар хэрэглэгддэг, маш олон утгатай үгс байдаг. Сонсогч нь хам сэдвийн тусламжтайгаар өгүүлэгч ямар утгаар хэлж байгааг ихэвчлэн мэддэг. Заримдаа сонсогч хам сэдвийг харгалзан үзэхгүй, өгүүлэгчийн хэлэх гэсэн утгыг буруу ойлгосноос болж, хошин эсвэл ноцтой үл ойлголцол бий болдог.

► Үгийн утгыг буруу ойлгосноос болж хэн нэгэн алдаа гаргаж байсан тохиолдлыг санаж байна уу?

Энэ хоёр дахь алхмаар бид тухайн үгийн байж болох бүх хэрэглээг бодож үзэх хэрэгтэй. Хэрэв Библийн орчуулга маань хуучин бол тухайн үг өнгөрсөнд нэмэлт утгаар хэрэглэгдэж байсан эсэхийг мөн бодож үзэх хэрэгтэй.[1] Хэрэв бидэнд толь бичиг байгаа бол энэ нь бүх боломжит утгыг жагсаахад тусална. Хэрэв бусад хүмүүстэй хамт судалж байгаа бол тэд бидний бодож үзээгүй утгыг олоход тусалж магадгүй юм.

Боломжтой бол Библийн бусад орчуулгыг харж, тэнд ижил үгийг ашигласан эсэхийг шалгаарай.[2] Хэрэв орчуулга өөр үг ашигласан бол үгсийг харьцуулж, ялгаа нь юу болохыг олж мэдээрэй. Үгс нь ижил утгатай байна уу? Үгүй бол тэнд ямар ялгаа байна вэ? Өөр үгийг ашигласнаар тухайн багц хэсгийн утга өөрчлөгдсөн үү?

► Ром 12:1-2 эшлэлээс бидний судлахаар тэмдэглэсэн үгсийн нэг нь "Өргө" юм. "Өргө" гэдэг үгийн бүх боломжит утгын жагсаалтыг хамтран гаргацгаая.

Алхам 3: Сонгосон үг нь хам сэдвийн хүрээнд ямар утгатайг ялгах

Үгийн янз бүрийн хэрэглээг харж, боломжит утгуудын жагсаалт гаргасны дараа та судалж буй багц хэсэгт тухайн үг ямар утгатай болохыг олж мэдэхэд ойртсон байна. Хам сэдэв таныг чиглүүлэх болно. Бичигч цөөн хэдэн хүн л мэдэх боломжтой далд утга санаагаар бичээгүй гэдгийг сана. Бичигч нь уншигчийг ойлгоосой хэмээн хүссэн.

Бид 5-р хичээлээр хам сэдвийн чухал ач холбогдлыг харсан тул энэ материалыг нарийвчлан дахин авч үзэхгүй. Хам сэдвийн үүргийг нэгтгэн хэлэхэд: Бид үгийг хамгийн сайн тодорхойлохын тулд түүний эргэн тойронд буй эшлэл, бүлэг болон номыг хардаг.

Хам сэдвийг харж, үгийн утгыг олж мэдэхэд туслах асуултууд бий.

(1) Багц хэсэгт үгийг судлахад туслах эсрэгцэл эсвэл харьцуулалт байна уу?

► Иохан 3:16 эшлэлийг унш. “Бурхан ертөнцийг үнэхээр хайрласан учраас цорын ганц Хүүгээ өгсөн. Тиймээс Хүүд итгэдэг хэн ч мөхөхгүй харин мөнх амьтай болно.” Хамтдаа "мөхөх" гэдэг үгийн бүх боломжит утгын жагсаалтыг гаргацгаая (Хэрэв танд толь бичиг байгаа бол ашиглаж болно). Одоо, эшлэлд өгөгдсөн эсрэгцлийг авч үзье. "Мөхөх" нь "мөнх амьтай" байхтай эсрэгцэж байна. Таны жагсаалтаас "мөхөх" гэдэг үгийн аль утгыг Есүс энэ өгүүлбэрт хамгийн ихээр хэлэхийг хүссэн бэ?

(2) Бичигч энэ үгийг бусад хэсэгт хэрхэн ашигласан бэ?

"Ертөнц" гэдэг үгийг Иохан 3:16 эшлэлд мөн дурдсан байдаг. "Ертөнц" гэдэг үг нь хэд хэдэн утгатай байж болно:

• Биет, нүдэнд харагдах ертөнц

• Бүх хүмүүс

• Мэдэгдэж буй соёл иргэншилт үндэстнүүд

• Бурханыг үгүйсгэдэг ерөнхий тогтолцоо, нийгэм

Бичвэрийн олон янзын хэсэгт эдгээр утга санааг илэрхийлэхийн тулд бичигчид "ертөнц" гэдэг үгийг ашигласан. Иохан 3:16 эшлэл дэх "ертөнц" гэдэг үг ямар утгатай болохыг ойлгохын тулд Иохан энэ нэр томъёог хэрхэн ашигласныг бусад жишээнээс харах хэрэгтэй юм.

• Иохан 1:10, “Тэрээр ертөнцөд байсан, ертөнц Түүгээр буй болсон боловч ертөнц Түүнийг таниагүй юм.” Энэ эшлэлд Есүсийн тухай өгүүлж байна. Ертөнц түүнийг мэдсэнгүй.

• Иохан 7:7, “Ертөнц та нарыг үзэн ядаж чадахгүй. Харин ертөнцийн үйлс муу муухай гэдгийг Би гэрчилдэг тул Намайг үзэн яддаг.” Есүс энэ эшлэлд өгүүлж байна. Ертөнц түүнийг үзэн яддаг.

• Иохан 14:17, “Тэр бол үнэний Сүнс бөгөөд Түүнийг харахгүй мэдэхгүйгээсээ болж ертөнц Түүнийг хүлээн авч чадахгүй. Харин Тэр та нартай хамт байх бөгөөд та нарын дотор байх тул та нар Түүнийг мэднэ.” Ертөнц үнэний Сүнсийг хүлээн авдаггүй.

• 1 Иохан 2:15-17, “Ертөнц хийгээд ертөнцөд байгаа юмсад бүү дурла. Хэн нэг нь ертөнцөд дурладаг бол түүнд Эцэгийн хайр алга. Учир нь ертөнцөд байгаа бүхэн тухайлбал, махбодын хүсэл тачаал, нүдний хүсэл тачаал, амьдралын бардамнал нь Эцэгээс бус, харин энэ ертөнцөөс ирдэг юм. Ертөнц хийгээд түүний хүсэл тачаал өнгөрнө. Харин Бурханы хүслийг үйлдэгч нь мөнхөд оршино.”

Ертөнцийн үнэт зүйлс, эрмэлзэл нь бүхэлдээ Бурханы эсрэг байдаг.

Элч Иохан "ертөнц" гэдэг үгээр ихэвчлэн Бурханыг үгүйсгэдэг ерөнхий тогтолцоо, нийгмийг илэрхийлж хэлдэг байжээ. Энэ нь Есүсийн амлалт хүрээгээ тэлж байгааг харуулдаг: Бурхан өөрөөс нь тусгаарлагдсан харь хүмүүсийг маш ихээр хайрлаж, бүгдийг нь аврахын тулд Хүүгээ өгсөн юм.

(3) Үгийн утгын талаар хам сэдэв юуг харуулж байна вэ?

► Лук 1:68-79 багц хэсгийг үз.

Лук 1:71 эшлэлд Захариа Израил "аврагдах" талаар залбирчээ. Тэр юуны тухай өгүүлж байна вэ? Энэ эшлэлийн "аврагдах" гэсэн үг ямар утгатай вэ?

Авралын тухай ойлголтыг Бичвэрт олон утгаар илэрхийлсэн байдаг. Энэ нь дараах санааг нарийвчлан хэлсэн байх боломжтой:

• Дайснаас эсвэл аюулаас чөлөөлөх

• Өвчнөөс чөлөөлөх

• Нүглээс чөлөөлөх

Ойрын хам сэдэв нь (Лук 1:68-74) "аврагдах" гэдэг нь дайснаас чөлөөлөх тухай хэлж байгааг харуулдаг. Чөлөөлөгдөх (аврагдах) нь Бурханы Абрахамд өгсөн амлалтыг гүйцэлдүүлдэг (Лук 1:73).

Хэдэн эшлэлийн дараа Лук “Аврал”-ыг илүү гүн утгаар илэрхийлсэн байдаг (Лук 1:77). Ариун Сүнсний удирдлагаар Захариа хүүгээ Хамгийн Дээд Нэгэний эш үзүүлэгч гэж дуудагдах болно гэдгийг харсан. Захариагийн хүү Эзэний хүмүүст тэдний нүглийн уучлалаар дамжуулан авралын мэдлэгийг өгөх болно. Энд “Аврал” нь нүглийг уучлахтай холбоотой байдлаар бичигджээ.

Энэ залбиралд “Аврал” нь өөр өөр утгаар илэрхийлэгдсэн байна. Бид утгыг хам сэдвээс нь тодорхойлдог.

Ангийн удирдагчид өгөх зөвлөмж: Эдгээр дасгалыг хийх хангалттай цагийг ангид гаргаарай. Хэрэв танай ангийн хичээл нэг цаг үргэлжилдэг бол эдгээр дасгалд бүтэн нэг хичээлийн цагийг зарцуул. Дасгал бүрд зориулсан тодорхой хугацааг зааж өгсөн байгаа. Ангид хамтдаа дасгал ажлыг хийх нь суралцагчдад сурсан зүйлээ хэрэгжүүлэхэд тусална. Бусад хүмүүстэй хамт үгийн судлал хийх нь ганцаараа судлал хийхдээ бодож үзээгүй өнцөг, нарийн ширийн зүйлсийг харахад тусалдаг.

Жижиг бүлгээр дасгал хийхдээ гурван сурагчийг нэг бүлэг болгоно. Сүүлийн таван минутад бүлгүүд хамтдаа цугларч, юу сурснаа ярилцана.

► Жижиг бүлгээр хийх дасгал (20 минут) Бүлгийнхэнтэйгээ нэг үг янз бүрийн утгаар хэрэглэгдсэн хэд хэдэн эшлэлийг хайж олно. Энд танд туслах хэдэн санаа байна: байшин, үзэгдэл, өдөр, жимс. Ижил үгийг өөр өөр байдлаар хэрэглэсэн зарим эшлэлийг олсны дараа тухайн үгийг хэрэглэж болох бүх утгын жагсаалтыг гаргаарай. Үгийн судлал нь эшлэл тус бүрийг зөв хөрвүүлэхэд хэрхэн тусалдаг вэ?

► Бүлгүүд хамтдаа хийх дасгал (10 минут). Одоо Ром 12:1 эшлэл дэх "өргө" гэдэг үгийн боломжит утгын жагсаалтаа эргэж хараарай. Дээрх асуултуудыг ашиглан энэ үг эшлэлд аль утгаар хэлэгдсэнийг ялгаж тань.

► Жижиг бүлгээр хийх дасгал (30 минут). Бүлгийнхэнтэйгээ үгийн судлал хийх үйл явцыг хийж бататгаарай. Та Ром 12:1-2 эшлэлийн сайтар судлах ёстой үгсийг аль хэдийн тэмдэглэсэн байгаа. Эдгээр үг тус бүрийн боломжит утгыг жагсааж, тухайн хам сэдэвт эдгээр үгс ямар утгатай болохыг тодорхойлно уу.

6-р хичээл дээр бид дүрслэл, хэлц үгийн талаар товчхон авч үзсэн. Үгийн судлалыг хэчнээн нарийн хийсэн ч бичигчийн дүрслэл, хэлц үгийг буруу ойлгосон бол бидний дүгнэлт буруу байх болно. Хэлц үгийн шууд утга биш, харин тэдгээрийн бэлгэдэж буй санаа нь чухал байдаг.[1]

Бид бүгдээрээ дүрслэл, хэлц үг ашигладаг. Америк найз тань цэцэрлэгийнхээ зургийг үзүүлж байна гэж төсөөлж үзье. Та цэцэрлэгийг гайхан, найзаасаа "Ийм сайхан ургамлыг яаж ургуулсан юм бэ?" гэж асуув. Тэр хариуд нь "Би ногоон эрхий хуруутай" гэж хариулсан. Энэ нь шууд утгаараа түүний эрхий хуруу ногоон өнгөтэй гэсэн үг биш. Харин тэрээр "Би ургамал ургуулах ер бусын чадвартай" гэсэн утга бүхий америк англи хэлний хэлц үгийг ашиглажээ.

► Таны төрөлх хэлэнд шууд утгаас нь өөр зүйлийг илэрхийлдэг ямар ямар хэллэгүүд байдаг вэ?

Заримдаа өөр зүйлийг төлөөлүүлж хэлэхэд үгийг ашигладаг. Энэ нь үг хэд хэдэн утгатай байхаас өөр юм. Жишээлбэл, Библид зарим хүмүүсийг “ноход” гэж нэрлэсэн байдаг (Илчлэл 22:15). Энэ нь хүнд байх ёсгүй, харин нохойн гаргадаг зарим шинжээр нь хүмүүсийг шүүмжилж байгаа хэрэг юм. Нохой гэдэг үг нь бидний нохой гэж нэрлэдэг амьтныг хэлдэг боловч бэлгэдлийн утгаар хүмүүсийг ч ийнхүү хэлдэг. Есүс Симоныг Петр гэж нэрлэсэн бөгөөд энэ нь хад гэсэн утгатай бөгөөд хүнд байх ёстой сайн шинжийг агуулдаг (Матай 16:18). Есүс хад гэдэг үгийн энгийн утгыг ашиглан, Симонд хад шиг зарим шинж байсныг илэрхийлжээ.

Есүс Херодыг үнэг гэж дуудсан байдаг (Лук 13:32). Есүс ямар амьтны талаар хэлснийг ойлгохын тулд үнэг гэдэг үгийн өөр өөр утгыг судалж, хам сэдвийг харах шаардлагагүй. Энэ нь шилжсэн утгаар хэлэгдсэн бөгөөд Есүс Херодыг үнэг гэж дуудахдаа юу хэлэхийг зорьсныг бид ойлгохыг хичээдэг. Херод ухаантай боловч муу зан чанараас нь болж түүнд итгэж болохгүй гэсэн санаагаар Есүс хэлсэн болов уу.

► Танай соёлд хүнийг шүүмжлэхдээ ямар нэг амьтнаар төлөөлүүлж хэлдэг үү?

Хэлсэн зүйл нь шууд утгаар ойлгогдох уу эсвэл шилжсэн утгатай юу гэдгийг бид яаж мэдэх вэ? Дараах хоёр зааврыг анзаараарай:

1. Бичвэрт хэлэгдсэний дагуу шилжсэн утгыг ашиглах. Эхлэл 37-р бүлэгт хоёр зүүдний талаар өгүүлдэг. Библид зүүдээр ихэвчлэн шилжсэн утга санааг дамжуулдаг. Үүнээс болж Иосефын зүүдийг шууд утгаар нь сүрэл нь өөр сүрэлд бөхийж, нар, сар, одод Иосефт бөхийж байгаагаар ойлгож болохгүй. Үүний оронд энэ нь зүүд гэж бичигдсэн учраас бид үүнийг шилжсэн утгаар нь хэрэглэх учиртай. Энэ тохиолдолд хөрвүүлэг нь Эхлэл 37:8, 10 эшлэлд өгөгджээ.

2. Шууд утга нь ойлгомжгүй, авцалдаагүй тохиолдолд шилжсэн утгыг ашиглах. Илчлэл 1:16 эшлэлд Эзэн амандаа хоёр талдаа иртэй хурц илдтэйгээр үзэгдсэн. Дүрслэлээр дүүрэн номд энэ нь Есүсийн бодит дүр төрх байх магадлал маш бага юм! Илчлэл номыг үргэлжлүүлэн харвал, Есүсийн хоёр талдаа иртэй хурц илд нь бузар муугийн хүчний эсрэг Бурханы бүрэн төгс ялалтыг бэлгэдсэн утга санаатай тохирч байгааг харж болно.

Бурхан үнэнийг нуухын тулд биш, харин дамжуулахын тулд өөрийн Үгийг өгсөн гэдгийг санаарай. Библид шилжсэн утгаар хэлэгдсэн үгсийн ихэнх нь тодорхой байдаг. Бид 6-р хичээл дээр хэлц үгийн жагсаалт гаргасан. Эдгээр нь танд шилжсэн утга бүхий үг хэллэгийг хэрхэн хөрвүүлэх талаар сайн ойлголт өгөх болно. Хэлц үгийг таньсны дараа "Бурхан яагаад энэ төрлийн дүрслэлийг өгсөн бэ? Энэ дүрслэлээр ямар үнэнийг харуулахыг зорьсон бэ?" хэмээн асуугаарай.

Заримдаа шилжсэн утгатай үг тогтсон бэлгэдэл болох нь бий. Есүсийг "Миний хоньд дууг минь сонсдог" гэж өгүүлэхэд (Иохан 10:27) сонсогчид нь Түүнийг дагадаг хүмүүсийг хэлж байгааг мэддэг байсан бөгөөд энэхүү бэлгэдлийг Библийн өөр цаг үед ч ашигладаг байжээ (ж.нь, Дуулал 23). Илчлэл 5-р бүлэгт Иудагийн овгийн Арслан Бурханы сэнтийн өмнө гарч ирдэг. Библийн толь бичиг "Иудагийн овгийн Арслан" гэдгийг Мессиад оноосон нэр өргөмжлөл хэмээн тайлбарладаг. Үүнийг мэдэх үедээ бид "Иохан яагаад энэхүү нэр өргөмжлөлийг ашигласан бэ? Энэ нэр өргөмжлөл нь Есүсийн тухай бидэнд юу хэлж байна вэ?" хэмээн асуух боломжтой. Хэлц үгийг таних нь Есүсийн золилтын хүч чадлын талаарх Иоханы дүрслэлийг ойлгоход бидэнд тусалж байна.

Библийн бичигчид заримдаа дүрслэл, хэлц үгийг ашигладаг нь бид Бичвэрийг хэзээ ч шууд утгаар нь тайлбарлах ёсгүй гэсэн үг биш юм. Харин дүрслэл, хэлц үгийг заримдаа ашигладаг гэдгийг мэдсэнээр бид текстийг бичигчийн хэлэхийг зорьсон санаагаар ойлгох учиртай. Бид бичигчийн хэлэхийг зориогүй зүйлийг Библийн үг хэллэгээр гуйвуулж төсөөллөө ашиглах ёсгүй.

Сургаалт үгс номыг бичигч мэргэн ухааныг эрэн хайдаг хүнд дараах амлалтыг өгчээ: “Цалин цагаан мөнгө мэт үүнийг эрж, нууц эрдэнэ мэт түүнийг хайваас ЭЗЭНээс эмээхүйг чи ойлгоно Бурханы тухай мэдлэгийг олж авна (Сургаалт үгс 2:4-5). Бурханы Үгээс илүү мэргэн ухааны агуу эх сурвалж үгүй. Бичвэрийг судалснаар та өнө мөнхийн шагналыг хүлээн авах болно.

Хичээл бүрийн гол санаанууд

(1) Үгийн судлал гэдэг нь хам сэдвийн доторх утгыг олж мэдэх зорилгоор багц хэсэг дэх чухал ач холбогдолтой үгсийг судлах явдал юм. Үгийн судлал нь бидний судалж буй багц хэсгийг зөв хөрвүүлэхэд тусалдаг.

(2) Үгийг судлахад гаргадаг нийтлэг хоёр алдаанаас зайлсхийх:

• Үгийн хуучирсан утгыг хайхрахгүй өнгөрөөх

• Үгийг бүх хам сэдэвт ижил утгатай гэж үзэх

(3) Үгийн судлал хийх үйл явц:

• Судлах үгсийг сонгох.

  • Багц хэсгийн утгад чухал ач холбогдолтой үгс

  • Давтагдсан үгс

  • Хэлц үг

  • Тодорхой бус, тайлбарлахад төвөгтэй үгс

• Сонгосон үг тус бүрийн боломжит утгыг жагсаах.

• Сонгосон үг нь хам сэдвийн хүрээнд ямар утгатайг ялгах.

(4) Үгийн хам сэдвийн хүрээнд утгыг ялгахад туслах асуултууд:

• Багц хэсэгт үгийг судлахад туслах эсрэгцэл эсвэл харьцуулалт байна уу?

• Бичигч энэ үгийг бусад хэсэгт хэрхэн ашигласан бэ?

• Үгийн утгын талаар хам сэдэв юуг харуулж байна вэ?

(5) Дүрслэл, хэлц үгийг судлахдаа анзаарах зүйлс:

• Бэлгэдэл санаа нь чухал ач холбогдолтой.

• Шилжсэн утга бүхий үг, хэллэг, зураглал нь өөр ямар нэг зүйлийг төлөөлдөг.

• Дүрслэл, хэлц үг нь төлөөлдөг зүйлийн шинж чанарт анхаарал хандуулдаг.

• Бид текстийг бичигчийн хэлэхийг зорьсон санаагаар ойлгох учиртай – шуут утга байна уу, шилжсэн утга байна уу ялгаагүй.

(6) Бичвэрийн мэдэгдлийг шилжсэн утгаар хөрвүүлэхдээ:

• Бичвэрт хэлэгдсэний дагуу шилжсэн утгыг ашиглах.

• Шууд утга нь ойлгомжгүй, авцалдаагүй тохиолдолд шилжсэн утгыг ашиглах.

(1) 1-р хичээл дээр та энэ курсын туршид судлах Бичвэрийн багц хэсгийг сонгосон. Тухайн хэсгээс судлах нь чухал гэж бодож буй үгсийн жагсаалтыг гарга. Чухал ач холбогдолтой үгс, давтагдсан үгс, хэлц үг, тодорхой бус эсвэл тайлбарлахад төвөгтэй үгсийг хайж олоорой. Эдгээр үг тус бүрийг энэ хичээл дээр тайлбарласан үйл явцын дагуу судал. Үг тус бүрийн боломжит утгын жагсаалтыг гаргаарай. Хам сэдвийг анзаар. Таны судалж буй багц хэсгийн хам сэдвийн хүрээнд үг тус бүрийн утгыг ялгаарай.

(2) Саяхан судалсан үг тус бүрийн талаар бодож үз. Судалж буй үг тус бүрээр гаргасан боломжит утгын жагсаалтаа үз. Судалж буй үгийн утгыг буруу ойлгох нь багц хэсгийг буруу хөрвүүлэхэд хэрхэн хүргэж болох байсан бэ? 2-4 өгүүлбэрээр эргэцүүлэн бич.