► Basahin ang 1 Corinto 15:1-8.

Dalawampung taon matapos ang muling pag-akyat sa Langit ni Jesus, nagsimula si Pablo ng isang iglesya sa Corinto. Binubuo ang iglesyang ito ng mga bagong mananampalataya mula sa maraming iba’t-ibang pinagmulan. Kabilang sa iglesyang ito ang mga Judio na nakakaalam ng Kasulatang Hebreo at mga Hentil na walang anumang nalalaman tungkol sa tunay na Dios.

Ang iglesya sa Corinto ay nahahati ng di-pagkakasundo at banta ng mga maling katuruan. Sa pagtugon sa mga suliraning ito, ipinaalala ni Pablo sa mga taga-Corinto ang mensahe na una niyang ipinangaral. Ang mga unang mensahe ni Pablo sa lungsod na karamihan ay pagano ay nakatuon sa apat na pangyayari sa kasaysayan:

Namatay si Cristo dahil sa ating mga kasalanan.
Siya ay inilibing.
Siya ay muling nabuhay sa ikatlong araw.
Muli siyang napakita sa mga tao –kay Cephas, sa labindalawa, sa limandaang kapatiran sa isang pagkakataon, kay Santiago, sa lahat ng mga apostol, at sa huli kay Pablo.

Ang unang bahagi ng mensahe ni Pablo sa Corinto ay tungkol sa krus: “Si Cristo ay namatay dahil sa ating mga kasalanan.” Ang mensahe ng krus ay pangunahin sa pananampalatayang Kristiyano.

Sa Lumang Tipan, ipinapatong ng taong nagdadala ng kordero upang ihandog bilang sakripisyo ang kanyang kamay sa ulo ng kordero bilang simbolo ng kanyang pakikiisa sa sakripisyong kamatayan. Sa pagpapatong ng kanyang kamay sa ulo ng kordero, ang sumasamba ay nagsasabi, “Ang korderong ito ay mamamatay sa aking lugar, bilang kapalit ko. Karapat-dapat akong mamatay dahil sa aking kasalanan.” Sa parehong dahilan, dapat din tayong mamatay dahil sa ating mga kasalanan, subali’t namatay si Cristo sa ating lugar. Nararapat tayong mamatay; namatay siya upang tayo’y magkaroon ng buhay.

Ang Pagdakip

► Basahin ang Mateo 26:1-5, 14-56.

Sa araw ng Miyerkoles ng Linggo ng Pasyon, ihinula ni Jesus ang kanyang kamatayan “pagkatapos ng dalawang araw.” Pinaplano ng Sanhedrin na arestuhin si Jesus kapag nakaalis na ang mga tao sa lunsod pagkatapos ng Paskuwa, mga siyam na araw mula sa oras na kanyang ihinula. Gayunman, nang ialok ni Judas na ipagkanulo ang kanyang Panginoon, nagpasya silang arestuhin si Jesus habang mayroon pa silang pakikiisa ng isa sa kanyang mga tagasunod.[1]

Bakit kailangan ng mga punong pari si Judas? Alam nila kung sino si Jesus at kung saan siya matatagpuan. Nagtuturo siya sa templo araw-araw. Ang pangunahing gagawin ni Judas ay hindi ang kilalanin si Jesus sa mga opisyal na aaresto; ang pangunahing gagawin niya ay ang maging saksi labang kay Jesus sa paglilitis. Para sa anumang capital crime, ang batas Romano ay nangangailangan ng saksi. Sa pagkakanulo kay Jesus, sumasang-ayon si Judas na maging saksi. Pagkatapos ng pag-aresto, “nagbago ng isip” si Judas at nawala ang pangunahing saksi ng mga lider na Judio laban kay Jesus.[2]

Matapos nilang magsalo sa hapunang pamPaskuwa kasama ng mga disipulo, nagtungo si Jesus sa garden ng Getsemane upang manalangin. Sa pagharap sa pisikal na paghihirap sa krus at sa espirituwal na pighati ng pagkawalay sa Ama, nanalangin si Jesus, “Aking Ama, kung maaari, alisin mo ang sarong ito sa akin; gayunman, hindi ayon sa aking kalooban, kundi ang kalooban mo ang masunod.” Kahit sa pinakamatinding pagsubok, nagpasakop si Jesus sa kalooban ng Ama.

Nang gabing iyon, dumating si Judas kasama ang “maraming tao” upang dakpin si Jesus.[3] Matapos tukuyin ni Judas si Jesus sa pamamagitan ng isang halik, nagsalita si Jesus sa mga sundalo. “Nang sabihin ni Jesus sa kanila, ‘Ako nga siya’, sila’y umatras at dumapa sa lupa.”[4] Ang malaking grupong ito ng mga sundalo ay natatakot sa lalaking may kapangyarihan sa kamatayan.[5] Si Jesus, hindi ang kanyang mga kaaway ang may kontrol! Isinulat ni Octavius Winslow, isang mangangaral ng ika-labinsiyam na siglo, “Sino ang nagbigay kay Jesus upang mamatay? Hindi si Judas, para sa pera. Hindi si Pilato, dahil sa takot. Hindi ang mga Judio, dahil sa inggit. Kundi ang Ama, dahil sa pag-ibig!”[6]

Ang Paglilitis

► Basahin ang Mateo 26:57-27:26; Lucas 22:54-23:25; Juan 18:12-19:16.

Ang paglilitis kay Jesus ay kapwa paglilitis ng Judio at paglilitis na Romano. Ang batas ng Judio ang pinakamakatao sa lahat ng sistemang legal sa sinaunang panahon; ginagawa ng batas ng Judio ang lahat ng magagawa upang panatilihin ang buhay. Ang batas ng Romano ay kilala sa mga istriktong mga panuntunan at pagiging komprehensibo. Ito ang dalawang pinakamabuting sistemang legal ng sinaunang mundo, subali’t hindi nito napigilan ang mga makasalanan sa pagpatay sa Anak ng Dios.

Sa loob ng panahon matapos dakpin si Jesus, siya’y naiharap sa anim na pagdinig o paglilitis. Kabilang dito ang panrelihiyong paglilitis ng mga Judio at ang sibil na paglilitis ng mga Romano. Ipinakita ng mga historyador na ang paglilitis ng mga Judio ay illegal ayon sa batas ng mga Judio. Sa kanilang pagmamadali na hatulan si Jesus, ang Sanhedrin ay:

Nagsagawa ng paglilitis sa gabi (illegal)
Hindi gumawa ng pormal na sumbong bago dakpin si Jesus (illegal)
Hindi pinahintulutan si Jesus na tumawag ng mga saksi para siya ipagtanggol (illegal)
Minadali ang paglilitis na mas mabilis kaysa itinatakda ng batas ng Judio (illegal)

Kabalintunaan, ang lahat ng ito ay naganap upang maipapako nila si Jesus at ang kanyang katawan ay maialis sa krus bago ang Paskuwa. Pinatay nila ang Kordero ng Dios upang makain nila ang kordero ng Paskuwa sa tamang oras!

Ang Sunod-sunod na Paglilitis

(1) Ang pagdinig na Judio sa harap ni Annas (Juan 18:12-14, 19-23)

Itinalaga si Annas bilang punong pari habangbuhay. Kahit matapos palitan ng mga Romano si Annas ng kanyang manugang na si Caifas, karamihan sa mga Judio ang nagpatuloy sa pagtawag kay Annas sa titulong “Punong Pari”. Hindi opisyal ang unang pagdinig na ito sa harap ni Annas. Wala itong kasamang mga paratang o mga saksi.

(2) Pagdinig na Judio sa harap ng Sanhedrin (Mateo 26:57-68)

Ang unang pagdinig sa harap ng buong Sanhedrin marahil ay ginawa sa maagang oras na ika-dalawa ng umaga. Bagaman hindi sila maaaring magsagawa ng legal na paglilitis bago sumikat ang araw, nais ng mga lider na Judio na kumilos nang mabilis. Bagaman ang isang pormal na paglilitis sa gabi ay illegal, nagdaos ng hindi pormal na pagdinig ang Sanhedrin kung saan hinatulan si Jesus ng paglapastangan sa Dios/pamumusong at ipinasiya nilang dapat sa kanya ang hatol na kamatayan.

(3) Formal na paglilitis na Judio sa harap ng Sanhedrin (Lucas 22:66-71)

“Nang mag-umaga na,” nagdaos ng isang pormal na paglilitis ang Sanhedrin. Sa paglilitis na ito, opisyal na hinatulan ng Sanhedrin si Jesus ng paglapastangan sa Dios/pamumusong.

(4) Unang paglilitis na Romano sa harap ni Pilato (Lucas 23:1-5; Juan 18:28-38)

Hindi binigyan ng Roma ang Sanhedrin ng awtoridad na pumatay ng mga kriminal.[7] Upang makuha ang sentensiya ng kamatayan mula kay Pilato, binago ng mga lider na Judio ang kanilang paratang mula sa pangrelihiyong paratang na paglapastangan sa Dios/pamumusong, ginawa nilang isang paratang na pampulitika ng pagpapasimula ng rebelyon. Inakusahan nila si Jesus ng “pagliligaw sa ating bansa at pagbabawal sa atin na magbayad ng buwis kay Caesar, at pagsasabi na siya mismo si Cristo, ang hari.”

Sa panahon ng Paskuwa, hindi maaaring pumasok ang mga Judio sa alinmang gusali sa takot na maging marumi at pagbawalang kumain ng pagkaing pamPaskuwa. Dahil hindi sila makapasok sa palasyo, idinaos ni Pilato ang pagdinig sa daanan sa labas ng pinto ng palasyo.

(5) Paglilitis na Romano sa harapan ni Herod Antipas (Lucas 23:6-12)

Alam ni Pilato na walang kasalanan si Jesus, subalit ayaw naman niyang pagalitin ang mga lider na Judio. Nang marinig niya na si Jesus ay “hinihikayat ang mga tao, nagtuturo sa buong Judea, mula sa Galilea hanggang sa lugar na ito,” nagpasiya si Pilato na mayroon siyang paraan upang tumakas sa dilemmang ito. Si Herod Antipas na namamahala sa Galilea, ay nasa Jerusalem. (Sa linggo ng Paskuwa, ang bawat opisyal na Romano sa Palestina ay nagtutungo sa Jerusalem upang tumulong kung sakaling mayroong pag-aalsa). Ipinadala ni Pilato si Jesus kay Herodes, subali’t tumanggi si Herodes na mamagitan.

(6) Ang Huling Romanong Paglilitis sa Harapan ni Pilato (Mateo 27:15-26; Lucas 23:13-25; Juan 18:39-19:16)

Nang ibalik si Jesus sa kanyang korte, humanap si Pilato ng ibang solusyon. Alam ni Pilato na inosente si Jesus. “Matapos ko siyang suriin sa inyong harapan, narito, hindi ko natagpuang may kasalanan ang taong ito sa alinman sa inyong mga paratang laban sa kanya.”[8] Ayaw ni Pilato na hatulan ng kamatayan si Jesus, wala itong kasalanan.

Nang magbanta ang mga lider na irereport nila siya kay Cesar dahil sa kawalang katapatan, pinagbigyan ni Pilato ang kanilang kahilingan. Mahinang tagapamuno si Pilato. Sa isang naunang usapin, pinahintulutan ni Pilato ang mga kawal na pumasok sa Jerusalem dala ang imahen ng emperador. Isang grupo ng mga Judio ang nagprotesta sa labas ng palasyo ni Pilato sa loob ng limang araw. Nang pagbantaan niyang papatayin ang mga nagpoprotesta, inihayag nila na mas gugustuhin nilang mamatay kaysa pahintulutan ang imahen ni Cesar sa loob ng Banal na Lunsod. Napilitang umatras si Pilato.

Dahil sa karanasang ito, natatakot si Pilato sa mga Judio. Dagdag pa sa rito, ang kanyang nakatataas na opisyal sa Roma, si Sejanus, ay hindi nagtitiwala sa kakayahan ni Pilato na pigilin ang mga tao sa Judea. Nang pagbantaan nilang isusumbong siya kay Cesar kapag pinalaya niya si Jesus, “ibinigay ni Pilato si Jesus sa kanila upang ipapako.”[9] Hinatulan ni Pilato ng kamatayan si Jesus hindi dahil naniniwala siyang may kasalanan si Jesus, kundi dahil sa kanyang sariling kahinaan.

Sa panahon ng paglilitis, Itinatwa ni Pedro si Jesus.

Sa hapunang pamPaskuwa, binigyang babala ni Jesus si Pedro, “Tunay na sinasabi ko sa iyo, bago tumilaok ang manok, itatatwa mo ako ng tatlong beses.”[10] Gayun nga, sa panahon ng paglilitis kay Jesus, tatlong beses na itinatwa ni Pedro si Jesus.

Sa ating pagbasa sa nakahihiyang pagbagsak ni Pedro, dapat nating tandaan na hindi lamang si Pedro ang bumigo kay Jesus sa gabing iyon. Tanging sina Pedro at Juan ang dumalo sa paglilitis. Ang ibang disipulo ay tumakbo palayo dahil sa takot.

Malinaw, mahal ni Pedro si Jesus. Kaya’t bakit siya bumagsak? Nauna rito, pinag-aralan natin ang pagtukso kay Jesus upang matutuhan ang mga leksiyon sa pagharap sa tukso. Mula sa pagbagsak ni Pedro, makikita natin ang tatlong babala upang tulungan tayo kapag tayo’y tinutukso. Dalawang katangian ang naging dahilan ng pagbagsak ni Pedro:

(1) Sobrang tiwala sa sarili

Nang bigyang babala ni Jesus si Pedro tungkol sa pag-atake ni Satanas, nagyabang si Pedro, “Kahit pa kailangan kong mamatay nang kasama ninyo, hindi ko kayo itatatwa!”[11] Kapag tayo’y sobrang tiwala sa sarili, nanganganib tayong bumagsak. Nabubuhay tayo ng matagumpay na buhay Kristiyano tanging sa kapangyarihan lamang ng Espiritu. Ang sobrang tiwala sa sarili ang unang hakbang sa espirituwal na kabiguan.

(2) Kawalan ng panalangin

Sa Garden, binigyang babala ni Jesus ang kanyang mga disipulo, “Manalangin kayo nang hindi kayo mahulog sa tukso.”[12] Sa halip na manalangin para sa kalakasan upang harapin ang padating na pagsubok, si Pedro ay natulog.

Ang kawalan ng pananalangin ay siguradong humahantong sa espirituwal na kabiguan. Imposible na panatilihin ang matagumpay na buhay Kristiyano nang hiwalay sa isang malusog na buhay panalangin. Sinisikap ni Satanas na ilagay ang mga manggagawang Kristiyano sa maraming gawain hanggang sa wala na tayong panahon para manalangin. Alam niya na kapag tayo’y labis na abala upang manalangin, hindi magtatagal at tayo’y babagsak.

► Lumingon ka sa kabuuan ang iyong buhay Kristiyano at ministeryo. Isipin mo ang mga pagkakataon na ikaw ay bumagsak sa tukso, o muntik nang bumagsak sa kasalanan. Ano- ano ang mga naging dahilan ng pagbagsak? Nakararanas ka ba ng tagumpay sa ministeryo na nauwi sa sobrang tiwala sa sarili? Naging labis ka bang abala at nabigo kang mag-ukol ng sapat na oras sa pananalangin? Mayroon pa bang ibang bagay na maaaring magsilbing babala o paalala para sa hinaharap?

Sa panahon ng Paglilitis, Nagpakamatay si Judas.

Agad, pagkatapos ng kuwento ng pagtatatwa ni Pedro, ikinuwento naman ni Mateo ang pagbibigti ni Judas. Nang makita niya ang bunga ng kaniyang pagkakanulo, “nagbago ang isip ni Judas at ibinalik ang tatlumpung pirasong pilak sa punong pari at sa matatanda, at sinabing, “Ako’y nagkasala nang ipagkanulo ko ang isang taong walang kasalanan.”[13] Inihagis ni Judas sa sahig ng templo ang salaping pilak na ibinayad sa kanyang pagkakanulo at “lumabas at nagbigti ng sarili.”[14] Pinili ni Judas ang magpakamatay sa halip na habang buhay na sumbat ng budhi.

Ang mga kuwento ni Mateo ay naglagay ng magkatabi sa pagsisisi ni Pedro at ang kalungkutan sa kasalanan ni Judas. Nanghinayang kapwa sa kanilang ginawa sina Pedro at Judas. Gayunman, para kay Judas, gumamit si Mateo ng salitang naghahayag ng ideya ng pagbabago ng isip, hindi ang karaniwang salita para sa tunay na pagsisisi.[15] Mahalaga ang pagkakaibang ito sa pag-unawa sa tugon ng mga tao kapag iminumulat sila sa kasalanan.

Isinulat ni Pablo ang pagkakaiba ng remorse (lungkot dahil sa resulta ng kasalanan) at pagsisisi (kalungkutan para sa kasalanan mismo at ang pagbabago ng direksiyon). Isinulat ng apostol: “Sapagkat ang kahapisang nagmumula sa Dios ay nagbubunsod sa inyo upang magsisi at magbago sa inyong ikaliligtas. Ngunit ang kahapisang galing sa sanlibutan ay humahantong sa kamatayan.”[16]

Ang “maka-Dios na kalungkutan” ay nagbubunga ng tunay na pagsisisi, na humahantong sa kaligtasan at buhay. Ang “kalungkutan mula sa sanlibutan” ay nagbubunga ng remorse/lungkot dahil sa kasalanan na humahantong lamang sa guilt at kamatayan. Kapwa nalungkot sina Pedro at Judas, ngunit si Pedro lamang ang tunay na nagsisi.

Nakita ni Judas ang bunga ng kanyang pagtataksil at pinili niya ang kamatayan kaysa sa kahihiyan at sumbat ng budhi; nakaramdam siya ng kalungkutan dahil sa kanyang kasalanan subali’t hindi siya nagsisi. Nakita ni Pedro ang resulta ng kanyang pagkakamali at pinili niya ang tunay na pagsisisi. Ang resulta ng kalungkutan ni Judas ay kamatayan; ang resulta ng pagsisisi ni Pedro ay habambuhay na mabungang ministeryo.

► Nakakita na ba kayo ng taong nakaramdam ng kalungkutan dahil sa kasalanan, subali’t hindi tunay na nagsisi? Ano ang nangyari? Sa ating pangangaral, paano natin madadala ang tao sa tunay na pagsisisi?

Ang Pagpapako sa Krus[17]

► Basahin ang Mateo 27:27-54.

Ang Judea ay isang mahirap na lugar para matalaga ang isang Romanong kawal. Kinamumuhian ng mga tao ang mga kawal na Romano at ang mga Zealots ay nagplano na patayin sila. Sa panahon ng Paskuwa, ang hukbo ay inilalagay sa patuloy na alerto para sa mga pag-aalsa. Wala nang mas mahirap pang assignment para sa isang kawal. Kapag ang isang Judiong bilanggo ay nahatulan ng kamatayan, inilalabas ng mga kawal ang kanilang pagkamuhi sa taong nahatulan.

Ang ginawa nila kay Jesus—ang pagbugbog, pag-alipusta, ang koronang tinik—ay nagpapakita ng kalupitan ng mga matigas ang pusong mga kawal na namumuhi sa kanilang takdang gawain, na namumuhi sa mga tao sa kanilang paligid, at nasisiyahang magparusa sa isang taong hindi makakalaban sa kanila. Ang lahat ng ito ay tiniis ni Jesus nang wala man lang isang salita ng pagkagalit sa mga kawal na ito.

Maraming manunulat ang nag-aral sa kuwento ng pagpapako sa krus sa pamamagitan ng pagtingin sa pitong pangungusap ni Jesus mula sa krus. Ang mga huling salita ng isang tao ay nagpapakita kung ano ang mahalaga para sa taong iyon. Sa pagharap niya sa kamatayan, ano ang sinabi ni Jesus?

Mga Salita ng Pagpapatawad

Nang ipako nila siya sa krus, nanalangin si Jesus, “Ama, patawarin mo sila, pagka’t hindi nila nalalaman ang kanilang ginagawa.”[18] Hanggang sa wakas, ipinakita niya ang pag-ibig at pagpapatawad.

Para sa isang magnanakaw na nararapat lamang na mamatay, ipinangako ni Jesus, “Tunay, sinasabi ko sa iyo, sa araw na ito isasama kita sa paraiso.” [19]

Mga Salita ng Pagkahabag

Itinalaga ni Jesus si Juan upang siyang mag-alaga sa kanyang ina nang sabihin niya, “Ginang, narito ang iyong anak!”, at kay Juan, “Narito ang iyong ina!”[20] Mas maaga rito, itinuro ni Jesus na ang pinakamalalim na kaugnayan sa pamilya ay espirituwal. “Narito ang aking ina at mga kapatid na lalaki! Dahil kung sinuman ang tumutupad sa kalooban ng aking Ama sa langit ay siya kong mga kapatid at ina.”[21]

Sa oras ng kanyang kamatayan, ang mga pisikal na kapatid-sa-ina ni Jesus ay mga hindi mananampalataya; hindi sila bahagi ng kanyang espirituwal na pamilya. Kaya’t ipinagbilin niya ang kanyang ina sa pangangalaga ng isang espirituwal na kapatid, si Juan, ang Minamahal.

Mga Salita ng Pisikal na Pagdurusa

Ang pagiging Anak ng Dios ay hindi nagligtas kay Jesus mula sa pisikal na pagdurusa sa krus. Dinanas niya ang lahat ng pisikal na paghihirap ng isang kriminal na hinatulan ng kamatayan. Matapos ang maraming oras nang walang tubig sa matinding sikat ng araw, sumigaw si Jesus, “Ako’y nauuhaw.”[22]

Mga Salita ng Espirituwal na Pagdurusa

Itinala nina Mateo at Marcos ang isa lamang sa mga salita, subali’t ito na marahil ang pinakanakakawasak ng pusong mga salita mula sa krus: “Dios ko, Dios ko, bakit mo ako pinabayaan?”[23]

Tunay na ang pinakamatinding pagdurusa ni Jesus ay ang mawalay sa kanyang Ama. Ang Ama at ang Anak ay nabuhay sa isang hindi napuputol na pagsasama mula pa sa walang hanggan. Ngayon dahil pinasan niya ang ating mga kasalanan, si Jesus ay nahiwalay sa Ama.

Doon sa krus, “ibinilang siyang makasalanan ng Dios, siya na walang kasalanan, upang sa pamamagitan niya tayo’y maging matuwid sa harapan ng Dios.”[24] Sa Isaias 53, nagsalita ang propeta tungkol sa “nagdurusang Alipin” na magpapasan ng ating mga kasalanan.[25] Ipinapakita ni Pablo ang pamalit na pagbayad-utang na ito ay natupad sa krus.

Si Jesus ay naging kasalanan para sa atin “upang sa pamamagitan niya tayo’y maging katuwiran ng Dios.” Hindi na tayo nabubuhay sa pagkaalipin ng kasalanan; sa pamamagitan ng kamatayan ni Jesus, tayo ay ginawang matuwid. Hindi lamang sinasabi ni Pablo na “sa kanya” tayo ay tinatawag na matuwid. Sa halip, “sa kanya tayo ay magiging katuwiran ng Dios.” Sa pamamagitan ng ginawa ni Cristo sa krus, isang tunay na pagbabagong-anyo ang nagaganap. Si Cristo ay naging kasalanan upang tayo’y maging matuwid.

Mga Salita ng Pagsuko

“Ama ko, sa iyong mga kamay ipinagkakatiwala ko ang aking espiritu!”[26] Sa buong buhay niya, si Jesus ay nabuhay sa matapat na pagpapasakop sa Ama. Sa pagharap sa krus, ipinanalangin niya, “Hindi ang aking kalooban, kundi ang iyong kalooban.”[27] Ngayon ibinigay niya ang huling pangungusap ng pagpapasakop sa kalooban ng Ama.

Mga Salita ng Pagtatagumpay

“Naganap na.”[28] Sa sigaw na ito ng tagumpay, ipinapahayag ni Jesus na natupad na niya ang gawain na ipinagagawa sa kanya ng Ama. Bayad na ang kabayaran sa kasalanan; nagapi na si Satanas. Ang pagbabayad-utang na ipinapahiwatig ng mga kordero sa Lumang Tipan at ipinangako sa Isaias 53 ay natupad na.

Ang Paglilibing

► Basahin ang Mateo 27:57-61.

Sa mensahe ni Pablo sa mga taga-Corinto, ipinangaral ni Pablo na si Jesus ay “namatay para sa ating mga kasalanan” at “siya’y inilibing.”[29] Para kay Pablo at sa unang iglesya, mahalaga ang paglilibing.

Maraming mga ginagawa sa kasalukuyan sa Linggo ng Pasyon ang kumikilos nang diretso mula sa Biyernes Santo patungo sa Linggo ng Pagkabuhay. Subali’t para sa marami sa kasaysayan ng iglesya, ang “Sabado de Gloria” ay kinikilala bilang isang mahalagang bahagi ng Pagbabantay sa Muling Pagkabuhay. Ano ang kahalagahan ng paglilibing?[30]

Kahalagahan ayon sa Kasaysayan

Ang paglilibing ay nagpapakita na si Jesus ay tunay ngang patay. Kabaligtaran sa inaangkin ng mga Islam na si Jesus ay nasa “matinding pagtulog”/ “swoon” kung saan pagkatapos siya ay nagising. Ang paglilibing ay nagpapatunay na siya nga ay tunay na patay. Alam na alam ng mga Romano kung paano papatayin ang isang hinatulang bilanggo. Hindi nila ibababa mula sa krus ang isang tao malibang ito ay patay na.

Dagdag pa rito, ang mabigat na bato at ang mga kawal ang tumiyak na walang sinumang makakatakas mula sa libingan. Kahit pa kung ang mga kawal na Romano ay nagkamaling ilibing si Jesus bago pa siya namatay, hindi maaaring mangyari na ang isang tao na nagdusa ng mahabang oras sa krus ay makakawala sa damit panglibing, maitutulak ang mabigat na bato, at matatalo ang isang grupo ng mga propesyonal na mga kawal. Ang paglilibing ay nagpatotoo sa katotohanang pangkasaysayan na patay nga si Jesus na taga-Nazareth.

Kahalagahan ayon sa Propesiya

Sa pagsulat tungkol sa korderong dinala sa katayan, inihula ni Isaias na “Iginawa nila siya ng libingan kasama ng mga masasama at kasama ng isang mayamang lalaki sa kanyang kamatayan.”[31] Ang paglilibing kay Jesus ay katuparan ng propesiya tungkol sa Mesiyas.

Matapos mamatay si Jesus, nagpunta si Jose na taga-Arimatea kay Pilato upang hingin ang katawan. Si Jose ay miyembro ng Sanhedrin, subalit hindi siya sumang-ayon sa paghahatol ng kamatayan kay Jesus. Kahit pagkatapos na ang karamihan sa mga lider ay tumalikod laban kay Jesus, mayroon pa ring “naghahanap sa kaharian ng Dios.” Si Jose ay isa sa mga sikretong disipulo. Inilibing nila ni Nicodemo ang katawan ni Jesus sa libingan ni Jose.[32]

Isipin ninyo ang lakas ng loob na kailangan dito. Pagkatapos na kahit ang mga disipulo ay iniwan si Jesus, si Jose ay lumantad upang makiisa sa isang hinatulang kriminal. Sa ginawa niyang ito, inilagay niya sa panganib ang kanyang posisyon sa Sanhedrin at sa kanyang kalagayan sa komunidad. Malamang na siya’y inalis sa kanyang posisyon sa Sanhedrin bilang kapalit ng kanyang hayagang pakikiisa kay Jesus.

Dagdag pa rito, hinamon ni Jose ang galit ni Pilato. Bihirang pinahihintulutan ng mga opisyal na Romano na ang mga kaibigan o kamag-anak ang siyang maglibing sa katawan ng sinumang nahatulan ng kamatayan sa krus. Ang katawan ay iniiwan sa nakikita ng publiko upang magsilbing babala sa ibang kriminal. Ang pagpapahintulot ni Pilato ay isa pang ebidensiya na alam ni Pilato na inosente si Jesus sa anumang krimen.

Kahalagahan Ayon sa Theology

Itinumbas ni Pablo ang ating bautismo sa paglilibing kay Jesus:

“Alam ba ninyo na tayong lahat na binawtismuhan kay Cristo Jesus ay binawtismuhan din sa kanyang kamatayan? Tayo’y inilibing samakatuwid kasama niya sa bawtismo hanggang sa kamatayan, upang, kung paanong si Cristo ay muling binuhay mula sa mga patay sa kaluwalhatian ng Ama, tayo rin ay makakalakad sa isang bagong buhay.”[33]

Ang paglilibing ay pagpapatotoo sa publiko sa kamatayan ni Jesus. Sa parehong paraan, ang bawtismo ay isang pampublikong pagpapatotoo sa ating pakikiisa sa kamatayan ni Jesus. Sa bawtismo, tayo ay ipinapahayag na mga patay na sa ating lumang paraan ng pamumuhay.[34]

Ang paglilibing ang huling hakbang sa pagkilala sa kamatayan ng isang tao. Sa Kanluran, ang mga nakikiramay ay naghahagis ng lupa sa nakabaon na ataul upang kilalanin na ito na ang huling huling “paalam” dito sa lupa. Binibigyang-diin ni Pablo ang katapusan ng ating kamatayan sa kasalanan. Dahil si Cristo ay patay, tayo ay patay na sa kasalanan. Ang pagbabalik sa kasalanan matapos na tayo’y ilibing kasama ni Cristo ay tulad ng paghukay uli sa isang bangkay. Tayo ay inilibing kasama ni Cristo; hindi na tayo nabubuhay sa kasalanan.

Ang Muling Pagkabuhay

Nangaral si Pablo sa Corinto tungkol sa krus; namatay si Cristo dahil sa ating mga kasalanan at siya’y inilibing. Pagkatapos, nangaral si Pablo tungkol sa muling pagkabuhay. Si Cristo ay muling binuhay sa ikatlong araw at nagpakita sa maraming saksi.[35] Ang muling pagkabuhay ay pangunahin sa pananampalatayang Kristiyano.

► Basahin ang Mateo 27:62-28:15.

Ang Mateo 27:62-66 ay isa sa aking mga paboritong tagpo sa kuwento ng Muling Pagkabuhay. Una rito, nang hilingin ng mga lider ng relihiyon kay Pilato na baguhin ang nakasulat sa krus, siya ay tumanggi. Ipinako niya si Jesus sa ilalim ng isang kumukutyang karatula na nagsasabing, “Jesus ng Nazareth, ang Hari ng mga Judio.”[36]

Pagkatapos ng pagpapako sa krus, muling pumunta ang mga lider ng relihiyon kay Pilato, na humihingi ng bantay na Romano upang bantayan ang libingan.

“Ginoo, naaalala namin kung paano sinabi ng mapagpanggap na iyon, noong siya’y nabubuhay pa, ‘Pagkatapos ng tatlong araw ako’y muling mabubuhay.’ Kaya pabantayan po ninyong mabuti ang libingan hanggang sa ikatlong araw. Kung hindi, maaaring dumating ang kanyang mga disipulo, nakawin ang bangkay at sabihin sa mga tao, ‘Siya’y muling nabuhay mula sa mga patay.’ At ang pandarayang ito ay magiging mas masahol pa kaysa sa una.”

Sinabi ni Charles Spurgeon na muling kinukutya ni Pilato ang mga lider na Judio nang siya’y sumagot, “‘Kumuha kayo ng mga kawal at pabantayan ninyong mabuti ang libingan.’ Subali’t kung tunay ngang siya ang Mesiyas, wala kayong magagawa upang panatilihin siya sa libingan!”

Tunay nga bang natatakot ang mga lider na nanakawin ng mga disipulo ang bangkay? Marahil hindi. Nakita nila ang mga disipulo na tumakbo dahil sa takot; alam nila na kulang sa tapang ang mga disipulo upang nakawin ang katawan. Kung ito ang kanilang ikinatatakot, maaaring ipadakip ng Sanhedrin ang mga disipulo. Hindi banta ang mga disipulo.

Kaya’t bakit sila humingi ng bantay? Natatakot sila na gawin ni Jesus ang mismong ipinangako niya. Nakita na nila ang kanyang kapangyarihan higit sa kamatayan nang muling buhayin si Lazaro. Ipinahayag na ni Jesus na siya’y bubuhaying muli mula sa mga patay. Kahit na ang mga disipulo ay labis na nagulat nang maunawaan ang prediksiyon ni Jesus, nauunawaan ng nga lider na Judio ang kanyang ibig sabihin—at sila ay natatakot!

Sa pahintulot ni Pilato, kanilang nilagyan ng tatak ang libingan at naglagay ng mga bantay mula sa grupong dumakip kay Jesus sa garden. Bigla:

“Biglang lumindol nang malakas sapagkat bumaba mula sa langit ang isang anghel ng Panginoon. Iginulong nito ang batong nakatakip sa libingan at umupo sa ibabaw niyon. Ang kanyang mukha ay nakasisilaw na parang kidlat at puting-puti ang kanyang damit. Nanginig sa takot ang mga bantay nang makita ang anghel at sila’y nabuwal na parang mga patay.”

Nabuhay nang muli si Jesus!

► Basahin ang Juan 20:1-29.

Itinala ng mga Ebanghelyo ang maraming pagpapakita ni Jesus matapos na siya’y muling mabuhay. Nagpakita siya sa maraming tao sa maraming iba’t ibang pagkakataon.

Ang mga hindi madaling maniwala ay nangangatwiran, “Ang mga babae sa libingan ay hallucinating. Nakita nila ang inaasahan nilang makita.” Gayunman, ang mga saksing ito ay hindi umaasa na makikitang buhay si Jesus; alam nila na siya ay patay. Hindi pa nila nauunawaan ang mga propesiya ng kanyang muling pagkabuhay.[37] Kahit nang sabihin ng mga unang saksi na nakita nila si Jesus, ang ibang disipulo ay nag-alinlangan pa rin.[38] Hindi nila inasahan na si Jesus ay muling mabubuhay mula sa mga patay.

Unti-unti, sa pamamagitan ng pagpapakita kay Maria Magdalena[39], sa dalawang disipulo na naglalakad patungo sa Emmaus,[40] sa Labindalawa,[41] at maging sa isang grupo ng limang daan,[42] naunawaan ng mga tagasunod ni Jesus na tunay ngang siya’y muling nabuhay. Ang unang iglesya ay nagsisimula ng pagsamba sa mga salitang, “Siya ay buhay. Siya ay tunay na muling nabuhay!”

“Bantayan ninyong mabuti ang libingan,” ang utos ni Pilato. Nalaman niya pagkatapos na walang tagapamuno sa mundo ang makatatalo sa kapangyarihan ng muling pagkabuhay ni Jesus. Siya ay muling nabuhay. Tunay ngang siya’y muling nabuhay!

[1] “Siya ba ay pinahirapan?
Iyon ay upang sa pamamagitan ng kanyang mga latay tayo ay gumaling.
Siya ba ay hinatulan, kahit walang kasalanan?
Iyon ay upang tayong pawalang-sala, kahit may kasalanan.
Siya ba ay nagsuot ng koronang tinik?
Iyon ay upang magsuot tayo ng korona ng kaluwalhatian.
Siya ba ay hinubaran ng kanyang kasuutan?
Iyon ay upang tayo’y suutan ng walanghanggang katuwiran.
Siya ba ay tinuya at hinamak?
Iyon ay upang tayo’y parangalan at pagpalain.
Siya ba ay itinuring na gumawa ng kasamaan, at ibinilang sa mga makasalanan?
Iyon ay upang ituring tayong walang kasalanan, at pinawalang-sala sa lahat ng kasalanan.
Siya ba ay ipinahayag na walang kakayahang iligtas ang kanyang sarili?
Iyon ay upang lubusan niyang mailigtas ang iba.
Namatay ba siya sa wakas, at iyon ang pinakamasakit at pinakanakakahiyang kamatayan? Iyon ay upang tayo’y mabuhay magpakailanman, at papurihan sa pinakamataas na kaluwalhatian.”
- Si Bishop Ryle

[2] Mateo 27:3-4, Maros 14:55-56.

[3] Tinukoy sa Juan 18:3 ang grupong ito bilang isang “samahan” o “cohort” ng mga sundalo. Ang isang Romanong cohort ay karaniwang binubuo ng 600 na lalaki.

[4] Juan 18:6.

[5] “Hindi hinanap ni Jesus sa kanyang pagiging Dios ang kaginhawahan mula sa paghihirap bilang tao; nanganlong siya sa pananalangin.”
- Sinipi kay T.B. Kilpatrick

[6] Hinango sa TheMessage of Romans ni John Stott, (Westmont, Illinois: InterVarsity Press, 1994), 255.

[7] Juan 18:31.

[8] Lucas 23:14.

[9] Juan 19:16.

[10] Juan 13:38.

[11] Mateo. 26:33.

[12] Lucas 22:40.

[13] Mateo 27:3-4.

[14] Mateo 27:5

[15] metamelomai halip na metanoia.

[16] 2 Cor. 7:10.

[17] “O Pag-ibig ng Dios, Ano ang iyong ginawa!
Ang walang-hanggang Dios ay namatay para sa akin!
Ang katulad na walanghanggang Anak ng Dios Ama Pinasan ang lahat kong kasalanan sa Krus.
Ang walang hanggang Dios para sa akin ay namatay:
Aking Panginoon, aking Pag-ibig, ay napako sa krus!

Ipinako sa krus para sa iyo at sa akin,
Upang tayong rebelde ay ibalik sa Dios.
Maniwala, paniwalaan ang tunay na tala,
Tayong lahat ay binili ng dugo ni Jesus
Patawad ay umaagos mula sa kanyang tagiliran:
Aking Panginoon, aking Pag-ibig ay napako sa Krus!

Pagmasdan ninyo siya, lahat kayong dumadaan,
Ang nagdurugong Prinsipe ng buhay at kapayapaan!
Halina, mga makasalanan, masdan ang iyong Tagapagligtas ay mamatay,
At sabihin, “May hihigit pa ba sa kahapisang ito?”
Halina, damahin natin ang kanyang dugong ipinambayad:
Aking Panginoon, aking Pag-ibig ay napako sa Krus!

- Charles Wesley

[18] Lucas 23:34.

[19] Lucas 23:43.

[20] Juan 19:26-27.

[21] Mateo 12:49-50.

[22] Juan 19:28.

[23] Mateo. 27:46; Marcos 15:34.

[24] 2 Cor. 5:21.

[25] Isa. 53:4-12.

[26] Lucas 23:46.

[27] Mateo 26:39.

[28] Juan 19:30.

[29] 1 Cor. 15:3-4.

[30] Sinipi mula sa “The Burial of Jesus.” Ni James Boice; http://www.alliancenet.org/tab/the-burial-of-jesus-christ-part-one.

[31] Isa. 53:9.

[32] Mateo 27:57-60; Marcos 15:42-46; Lucas 23:50-54; Juan 19:38-42.

[33] Rom. 6:3-4.

[34] “Ang pagbalik sa kasalanan matapos mong makipag-isa kay Cristo ay katulad sa paghukay mo sa isang bangkay.”
- James Boice

[35] 1 Cor. 15:3-8.

[36] Juan 19:19.

[37] Juan 20:9.

[38] Marcos 16:13.

[39] Juan 20:11-18.

[40] Lucas 24:13-32.

[41] Juan 20:19-31.

[42] 1 Cor. 15:6.