[1]► Soma 1 Wakorintho 15:1-8.

Miaka ishirini baada ya Yesu kupaa mbinguni, Paulo alianzisha kanisa katika Korintho. Kanisa hili lilikuwa na watu wengi waliookoka kutoka kwenye mazingira mbalimbali ya historia. Kanisa ilihusisha pamoja na Wayahudi waliokuwa wanajua maandiko ya Kiyunani, na Mataifa ambao hawakuwahi kusikia jambo lolote linalohusiana na Mungu wa kweli.

Kanisa la Korintho lilikuwa limepasuka kwa ajili ya migogoro na tishio la mafundisho ya uongo. Akihusika kujibu matatizo haya, Paulo anakumbushia kuhusu ujumbe wake wa kwanza aliohubiri mahali hapo. Mafundisho ya kwanza ya Paulo kwenye jiji ambalo lilikuwa ni la wapagani, yalilenga kwenye matukio manne ya historia:

Yesu alikufa kwa ajili ya dhambi zetu.
Alizikwa.
Alifufuka siku ya tatu.
Alionekana hadharani – kwa Kefa, kwa wale Thenashara, kwa ndugu zaidi ya mia tano pamoja, kwa Yakobo, tena kwa mitume wote, na mwisho wa watu wote Paulo.

Sehemu ya kwanza ya ujumbe wa Paulo katika Korintho ilikuwa juu ya msalaba: “Kristo alikufa kwa ajili ya dhambi zetu.” Ujumbe kuhusu msalaba ndio kiini kikuu katika imani ya Kikristo.

Kwenye Agano la Kale, mtu aliyeleta kondoo kwa ajili ya dhabihu huiweka mikono yake juu ya kichwa cha kondoo ili kujitambulisha na kifo cha dhabihu. Kwa kuweka mikono yake juu ya kichwa cha kondoo, anayeabudu husema, “Kondoo huyu anakufa kwa niaba yangu. Ninastahili kifo kwa ajii ya dhambi zangu.” Kwa njia hiyo – hiyo, tulistahili kifo kwa ajili ya dhambi zetu, lakini Kristo akafa kwa niaba yetu. Tulistahili kifo; yeye akafa ili sisi tupate kuishi.

Kukamatwa

► Soma Mathayo 26:1-5, 14-56.

Siku ya Jumatano ya Mateso, Yesu alitabiri kifo chake “baada ya siku mbil.” Baraza la Sanhedrini lilikuwa linapanga kumkamata Yesu baada ya umati wa hija ya Pasaka kuwa wamendoka katika jiji hilo, angalao siku tisa kutokea siku ya utabiri huu. Hata hivyo, wakati Yuda alipojitolea kumsaliti Bwana wake, waliamua kumkamata kwa ushirikiano na mfauasi wake mmoja.

Kwa nini makuhani wakuu walimhitaji Yuda? Walijua Yesu ni nani na wataweza kumpata mahali gani. Alikuwa akifundisha hekaluni kila siku. Viongozi wa Kidini walikuwa wanamhitaji Yuda aje atumike kama shahidi dhidi ya Yesu wakati wa kuendeshwa kwa mashtaka. Kwa kosa lolote kubwa lililohitaji hukumu ya kifo, sheria ya Kirumi inahitaji shahidi. Kwa kumsaliti Yesu, Yuda alikuwa anakubali kuwa shahidi wao. Baada ya kukamatwa, Yuda “alibadilisha mawazo yake” na viongozi wa Kiyahudi wakawa wamekosa shahidi wao nyota dhidi ya Yesu (Mathayo 27:3-4, Marko 14:55-56).

Baada ya kushiriki chakula cha Pasaka na wanafunzi wake, Yesu alikwenda katika bustani ya Getsemani kuomba. Akifikiria jinsi ya kukabiliana na mateso ya mwilini katika msalaba na uchungu wa kutenganishwa kutoka kwa Baba yake, Yesu aliomba, “Baba yangu, ikiwezekana, kikombe hiki kiniepuke; walakini si kama nitakavyo mimi, bali kama utakavyo wewe.” Hata katika mashtaka haya mazito, Yesu alijikabidhi kwenye mapenzi ya Baba yake.

Baadaye jioni ile ile, Yuda akaja na “kikosi kikubwa” ili kumkamata Yesu.[2] Baada ya Yuda kumtambuisha Yesu kwa njia ya kumbusu, Yesu alizungumza na wale askari. Wakati Yesu alipowaambia, “Ni mimi, walirudi nyuma, wakaanguka chini” (Yohana 18:6). Hili kundi kubwa la askari lilikuwa na wasiwasi dhidi ya mtu aliyekuwa na uwezo juu ya kifo. Katika hili, Yesu ndiye aliyekuwa akisimamia mipango yote, na siyo wale maadui zake. Octavius Winslow, Mhubiri wa karne ya kumi na tisa aliandika, “Ni nani alimtoa Yesu ili afe? Siyo Yuda, kwa ajili ya fedha. Siyo Pilato, kwa ajiliyahofu. Siyo Wayahudi, kwa ajili ya wivu. Ni Baba aliyemtoa, kwa ajili ya upendo!”[3]

Mashtaka

► Soma Mathayo 26:57-27:26; Luka 22:54-23:25; Yohana 18:12-19:16.

[4]Kushtakiwa kwa Yesu kulihusisha kwa pamoja mashtaka ya Kiyahudi na mashtaka ya Kirumi. Sheria ya Kiyahudi ilikuwa inajali ubinadamu zaidi kuliko mifumo mingine yote ya kisheria ya zamani; sheria ya Kiyahudi ilitumia kila linalowezekana kuokoa uhai. Sheria ya Kirumi ilijulikana kwa kuwa na masharti magumu na akili ya kutambua mambo mengi. Hizi zilikua ni sheria kuu mbili za ulimwengu wa zamani, lakini hazikuweza kuwazuia watenda dhambi katika kumwua Mwana wa Mungu.”

Masaa machache baada ya kukamatwa kwake, Yesu alikuwa na makesi ya kisheria sita ya kusikilizwa. Hii ni pamoja na mashtaka ya kidini ya Wayahudi, na mashtaka ya raia ya Kirumi. Wataalamu wa historia wanaelezea kwamba mashtaka ya kidini ya Kiyahudi yalikuwa siyo ya kisheria kwa mujibu wa sheria ya Kiyahudi.

Katika kuharakisha kwao kumhukumu Yesu, baraza la Sanhedrini:

Liliendesha mashtaka usiku (kinyume cha sheria)
Halikufuata taratibu za kawaida za mashtaka kabla ya kumkamta Yesu (kinyume cha sheria )
Hawakuruhusu Yesu kuita mashahidi kwa ajili ya kujitetea (kinyume cha sheria )
Waliharakisha mashtaka yafanyike kwa haraka sana kuliko sheria ya Kiyahudi ilivyokuwa inaruhusu. (kinyume cha sheria)

Kimsingi, haya yote yalifanyika ili Yesu asulubiwe msalabani na maiti yake iweze kuondolewa kabla ya Pasaka. Walimwua mwana kondoo wa Mungu ili kwamba waweze kula kondoo wa Pasaka katika utaratibu wao uliokuwa sahihi!

Mtiririko wa Mashtaka

(1) Kusikilizwa na Wayahudi mbele ya Anasi (Yohana 18:12-14, 19-23)

Anasi alikuwa amechaguliwa kuwa kuhani mkuu wa maisha. Hata baada ya Warumi kumbadilisha Anasi na kumweka mkwewe Kayafa, Wayahudi wengi waliendelea kumwita Anasi kwa cheo chake cha zamani cha “Kuhani Mkuu.” Huu usikilizwaji wa kwanza mbele ya Anasi haukuwa rasmi. Haukuwa na mashtaka au mashahidi.

(2) Kusikilizwa na Wayahudi mbele ya baraza la Sanhedrini (Mathayo 26:57-68)

Kusikilizwa kwa mara ya kwanza na zima la Sanhedrini litakuwa lilifanyika mapema ya saa 8:00 usiku. Ingawaje hawangeweza kuendesha mabhtaka halali ya kisheria kabla ya asubuhi, viongozi wa Kiyahudi walitaka jambo hili lifanyike kwa haraka. Ingawaje uendeshwaji wa mashtaka usiku haukuwa halali kisheria, Baraza la Sanhedrini lilifanya usikilizaji usiokuwa rasmi na likamwona Yesu kuwa na hatia ya kukufuru dini na wakaamua kwamba alistahili adhabu ya kifo.

(3) Mashtaka rasmi ya Wayahudi mbele ya baraza la Sanhedrini (Luka 22:66-71)

“Wakati siku ilipowadia,” baraza la Sanhedrini lilisikiliza rasmi mashtaka kwa mujibu wa sheria, na likaamua rasmi kumhukumu Yesu kwa makosa ya kukufuru dini.

(4) Kusikilizwa mara ya kwanza na Warumi mbele ya Pilato (Luka 23:1-5; Yohana 18:28-38)

Warumi hawakuwa wametoa mamlaka kwa baraza la Sanhedrini kuwahukumu adhabu ya kifo wahalifu (Yohana 18:31). Ili wafanikiwe kupata hukumu ya kifo, viongozi wa Kiyahudi walibadilisha mashtaka yao kutoka kwenye kukufuru dini na kuwa mashtaka ya kisiasa ya kutaka kufanya mapinduzi. Walimshtaki Yesu wakisema, “Tumemwona huyu akipotosha taifa letu, na kuwazuia watu wasimpe Kaisari kodi, akisema kwamba yeye mwenyewe ni Kristo, mfalme.”

Wakati wa msimu wa Pasaka, Wayahudi hawataweza kuingia kwenye majumba yeyote ya Warumi kwa hofu ya kunajisika, na kusababisha kuzuiwa kula Chakula cha Pasaka. Kwa kuwa watapaswa kuingia kwenye kasri la mfalme, Pilato aliendesha usikilizwaji wa mashitaka kwenye njia ya waenda kwa miguu nje ya lango la kasri ya mfalme.

(5) Mashtaka kusikilizwa na Warumi mbele ya Herode Antipasi (Luka 23:6-12)

Pilato alijua kwamba Yesu alikuwa hana hatia, lakini hakutaka kuwakasirisha viongozi wa Kiyahudi. Aliposikia kwamba Yesu “Huwataharakisha watu, akifundisha katika Uyahudi yote, tokea Galilaya mpaka huku,” Pilato akaona amepata mahali pa kukwepea ili kutoka katika huu mtanziko. Wakati wa wiki la Pasaka, Herode Antipasi, mtawala wa Galilaya, alikuwa Yerusalemu.[5] Kwa kuwa Yesu alikuwa mtu wa Galilaya, Pilato alitegemea kwamba Herode angetumika kama jaji katika shauri hili. Pilato akampeleka Yesu kwa Herode, lakini Herode alikataa kuingilia kati.

(6) Hukumu ya mwisho ya Warumi mbele ya Pilato (Mathayo 27:15-26; Luka 23:13-25; Yohana 18:39-19:16)

Wakati Yesu aliporejeshwa kwenye mahakama yake, Pilato alitafuta mbadala mwingine wa huo mtanziko. Pilato alijua kwamba Yesu alikuwa hana hatia: “Mtu huyu mmemleta kwangu kana kwamba anapotosha watu; nami, tazama, nimeamua mambo yake mbele yenu, ila sikuona kwake kosa lo lote katika mambo hayo mliyomshitaki” (Luka 23:14). Pilato hakuwa anataka amhukumu Yesu kifo, mtu aliyekuwa hana hatia.

Wakati viongozi walipomtishia kumpeleka Pilato kwa Kaisari kwa kukosa uaminifu, Pilato akahukumu kwamba haja yao ifanyike. Pilato alikuwa mtawala dhaifu. Katika mgogoro wa kwanza, Pilato aliruhusu askari kuingia Yerusalemu na sanamu ya mfalme mkuu. Kusanyiko kubwa la Wayahudi liliandamana mbele ya kasri la Pilato kwa siku tano. Alipotishia kuwauwa waandamanaji, walitangaza kwambawako tayari kufa kuliko kuiona sanamu ya Kaisari ndani ya Jiji Takatifu. Pilato alilazimika kusalimu kwa matakwa yao.

Kutokana na uzoefu huu, Pilato alikuwa na wasiwasi sana na Wayahudi. Zaidi ya hapo, mkubwa wake wa kazi kule Rumi, Sejani, hakuwa anaamini uwezo wa Pilato wa kuthibitiwatu katika nchi ya Yudea. Wakati viongozi walipotishia kumlalamikia Kaisari kama Pilato angemwachilia huru Yesu, “Basi ndipo alipomtia mikononi mwao ili asulibiwe” (Yohana 19:16). Pilato akamhukumia Yesu adhabu ya kifo, siyo kwa sababu aliamini kwamba Yesu alikuwa na hatia, bali ni kwa sababu ya udhaifu wake mwenyewe.

Wakati shauri likiwa linaendelea, Petro anamkana Yesu.

Kwenye chakula cha Pasaka, Yesu alikuwa amemwonya Petro akimwambia, “Amin, amin, nakuambia, Jimbi hatawika hata wewe utakapokuwa umenikana mara tatu” (Yohana 13:38). Sasa, wakati kesi ya Yesu lilipokuwa inaendelea kusikilizwa, Petro alimkana Yesu mara tatu.

Tunaposoma kuhusu anguko hili la aibu la Petro, tunapaswa tukumbuke kwamba Petro hakuwa peke yake aliyemkosea Yesu katika usiku ule. Ni Petro na Yohana peke yao waliohudhuria kwenye kesi ile usiku ule. Wanafunzi wengine wote walikuwa wamekimbia kwa ajili ya hofu.

Ni wazi kabisa kwamba, Petro alikuwa anampenda Yesu. Lakini ni kwa nini alianguka? Awali, tulijifunza kuhusu kujaribiwa kwa Yesu ili kupata masomo ya kukabiliana na majaribu. Kutokana na anguko la Petro tunaweza kuona mambo ya kutuonya katika kutusaidia sisi kukabiliana na majaribu. Angalau sifa mbili zilichangia katika kuanguka kwa Petro:

(1) Kujiamini kupita kiasi

Wakati Yesu alipoonya kuhusu mashambulizi ya Shetani, Petro alijidai kwamba, “Wajapochukizwa wote kwa ajili yako, mimi sitachukizwa kamwe!” (Mathayo 26:35). Tunapojiamini kupita kiasi, tunakuwa kwenye hatari ya kuanguka. Tunaishi tu kwenye maisha ya ushindi ya Kikristo kupitia uweza wa Roho Mtakatifu. Kujiamini kupita kiasi ni hatua ya kwanza ya kushindwa kiroho.

(2) Ukosefu wa maombi

Akiwa Bustanini, Yesu aliwaonya wanafunzi wake, “Ombeni kwamba msiingie majaribuni” (Luka 22:40). Badala ya kuomba kwa ajili ya kupata nguvu za kukabiliana na jaribu lililokuwa linakuja mbele yake, Petro alilala.

Ukosefu wa maombi kwa vyovyote vile unapelekea anguko la kiroho. Haiwezekani kudumisha maisha endelevu ya ushindi wa Kikristo pasipokuwepo na umahiri wa maisha ya maombi. Shetani hujaribu kuwapata watumishi wa Kikristo wawajibike kwenye majukumu mbalimbali hadi kusiwepo na muda wa kuomba. Anajua kwamba kama tutakuwa hatuna muda wa kuomba kutokana na kuwajibikia majukumu yetu, haitatuchukua muda mrefu bila kuanguka.

► Rejea nyuma na uyaangalie tena maisha yako ya Kikristo na huduma. Fikiri maeneo ambayo ulianguka katika jaribu, au ni mahali gani ulipowahi kuwa karibu sana na kuanguka. Ni sababu zipi zilizokufanya uanguke au ukaribie kuanguka? Je, ulikuwa unakaribia kilele cha mafanikio katika huduma yako hata ukajiamini kupita kiasi? Je, ulikuwa unawajibika na majukumu mengi hata ukashindwa kuutumia muda wako kwa ajili ya maombi? Je, kuna mambo mengine ambayo yanaweza kutumika kama onyo katika dalili zinazoonekana kutuangusha baadaye?

Wakati shauri likiendelea kusikilizwa, Yuda anajiua.

Muda mfupi tu baada ya tukio la Petro kumkana Yesu, Mathayo anatoa maelezo ya kisa cha kujiua kwa Yuda. Alipoona matokeo ya yeye kumsaliti Yesu, Yuda aliamua kubadilisha mawazo yake akarejesha vile vipande vya fedha kwa makuhani wakuu na wazee, akisema. “Nalikosa nilipoisaliti damu isiyo na hatia” (Mathayo 27:3-4). Yuda akavitupa vile vipande vya fedha alivyokuwa amelipwa kwa ajili ya usaliti wake, kisha akaondoka; akaenda akajinyonga mwenyewe (Mathayo 27:5). Yuda alichagua kujinyonga, kuliko akae na hatia katika maisha yake yote.

Maelezo ya Mathayo yanaweka toba ya Petro na majuto ya Yuda kama hali zinazokaribiana. Kaw pamojaPetro na Yuda walijutia matendo yao. Hata hivyo, Kwa ajili ya Yuda, Mathayo anatumia neno ambalo linaonyesha wazo la kubadilisha ufahamu wa mtu, na siyo la kawaida kwa ajili ya toba ya kweli.[6] Tofauti hii ni muhimu sana katika kuelewa jibu la watu wanapojisikia kwa ajili ya kutenda dhambi.

Paulo aliandika kuhusu tofauti ya majuto (huzuni inayoletwa kutokana na matokeo ya dhambi) na toba (huzuni kwa ajili ya dhambi yenyewe na badiliko la mwelekeo). Mtume Paulo aliandika, “Maana huzuni iliyo kwa jinsi ya Mungu hufanya toba liletalo wokovu lisilo na majuto; bali huzuni ya dunia hufanya mauti” (2 Wakorintho 7:10).

“Huzuni ya kimungu” huleta toba ya kweli, ambayo mwisho wake ni wokovu na maisha. “Huzuni ya kidunia” huleta majuto, ambayo mwisho wake ni kujisikia mwenye hatia na kifo. Wote kwa pamoja Petro na Yuda walihuzunishwa na yale waliyotenda, lakini Petro peke yake alifanya toba ya kweli.

Yuda aliona matokeo ya usaliti wake akachagua kufa kuliko kuendelea kuishi kwa ajili ya aibu na kujisikia mwenye hatia; alikuwa na majuto, lakini hakutubu. Petro aliona matokeo ya kushindwa kwake akachagua kutubu kwa ukweli. Matokeo ya majuto ya Yuda yalikuwa ni kifo; matokeo ya toba ya Petro yalikuwa ni maisha yaliyoambatana na huduma iliyozaa matunda tele.

► Je, umeshawahi kuona watu waliojisikia kujuta kwa ajili ya dhambi, lakini hawakufanya toba ya kweli? Matokeo yake yalikuwaje? Katika mahubiri yetu, tunawezaje kuwaleta watu hadi wafikie kufanya toba ya kweli?

Kusulubiwa

► Soma Mathayo 27:27-54.

Yudea palikuwa mahali pa kusikitisha kwa askari wa Kirumi akipangiwa kazi huko. Watu waliwachukia askari wa Kirumi, na wakereketwa walipanga kuwauwa. Wakati wa Pasaka, jeshi lilikuwa likiwekwa kwenye tahadhari kubwa kwa ajili ya machafuko. Hakukuwa na kazi mbaya kwa askari. Wakati mfungwa wa Kiyahudi akiwa amehukumiwa kifo, wanajeshi huimwaga hasira yao dhidi ya mtu aliyehukumiwa kifo.

Vitendo alivyofanyiwa Yesu – kupigwa, kudhihakiwa, kuvalishwa taji la miiba – kunadhihirisha ukatili wa askari walioichukia kazi yao, waliowachukia watu waliowazunguka, na waliokuwa wanafurahia wanapomwadhibu mtu ambaye hawezi kujitetea. Yesu alifikwa na mateso haya bila ya kutoa neno lolote la chuki kwa askari hawa waliomtesa.

Waandishi wengi wameitafakari taarifa ya kusulubiwa kwa kuangalia matamko saba ya Yesu akiwa pale msalabani. Maneno ya mwisho anayotoa mtu kabla hajafa huonyesha umuhimu wa huyo mtu. Akiwa anakabiliwa na kifo, Yesu alisema nini?

[7]Maneno ya kusamehe

Walipokuwa wakimpigilia kwa misumari msalabani, Yesu aliomba, “Baba, uwasamehe, kwa kuwa hawajui watendalo” (Luka 23:34). Alionyesha upendo na kusamehe hadi mwisho wake

Kwa yule mwizi aliyestahili adhabu ya kifo, Yesu alimwahidi, “Amin, nakuambia, leo hivi utakuwa pamoja nami peponi” (Luka 23:43).

Maneno ya Huruma

Yesu alimwusia Yohana amwangalie mama yake wakati aliposema, “Mama, tazama, mwanao!” na kwa Yohana, “Tazama, mama yako!” (Yohana 19:26-27). Mapema kabla ya hapo, Yesu alikuwa amefundisha kwamba uhusiano wa kina wa familia ni wa kiroho, “Tazama, Mama yangu na ndugu zangu! Kwa maana ye yote atakayeyafanya mapenzi ya Baba yangu aliye mbinguni, huyu ndiye ndugu yangu, na umbu langu, na mama yangu” (Mathayo 12:49-50).

Wakati wa kifo chake, ndugu zake wa kimwili walikuwa bado hawajaamini; hawakuwa sehemu ya familia yake ya kiroho. Kwa hiyo, Yesu alimwacha mama yake chini ya uangalizi wa kaka yake wa kiroho, Yohana Mpendwa.

Maneno yaliyohusiana na kuteseka kwa mwili

Kule kuwa Mwana wa Mungu hakukumwondolea Yesu maumivu ya kimwili ya msalaba. Aliteseka kwa maumivu yote ya kimwili ya mhalifu aliyehukumiwa kifo. Baada ya kukaa kwa masaa bila ya kunywa maji katika lile joto kali, Yesu akasema, “Naona kiu” (Yohana 19:28).

Maneno ya uchungu wa kiroho

Mathayo na Marko wana kumbukumbu ya tamko moja tu, lakini haya maneno yumkini ndiyo yaliyokuwa ya kuumiza moyo zaidi kutokea pale msalabani: “Eloi, Eloi, lama sabakthani? Yaani, Mungu wangu, Mungu wangu, mbona umeniacha?” (Mathayo 27:46; Marko 15:34).

Kwa hakika uchungu mkubwa wa Yesu aliokuwa nao ni kutengwa na Baba yake. Baba na Mtoto waliishi kwenye ushirika ambao haujawahi kuvunjika tangu milele. Sasa kwa sababu alibeba dhambi zetu, Yesu alitengwa na Mungu.

Akiwa juu ya msalaba, Mungu “alimfanya kuwa dhambi kwa ajili yetu, ili sisi tupate kuwa haki ya Mungu katika Yeye” (2 Wakorintho 5:21). Katika Isaya 53, nabii alizungumzia kuhusu “mtumishi anayeteseka” ambaye atazichukua dhambi zetu (Isaya 53:4-12). Paulo anaelezea kwamba huu mbadala wa upatanisho wa Mungu na binadamu kwa maisha na kifo cha Yesu ulikamilishwa pale juu ya msalaba.

Yesu alifanyika dhambi kwa ajili yetu “ili kwamba kwa kupitia kwake tufanyike wenye haki wa Mungu. Hatupo tena kwenye utumwa wa dhambi; kupitia kifo cha Yesu, tumefanywa wenye haki. Paulo hasemi tu kwamba “katika yeye” tunaitwa wenye haki. Badala yake alisema, “ili sisi tupate kuwa haki ya Mungu katika Yeye.” Kupitia kazi ya Yesu juu ya msalaba, mabadiliko ya kweli yanachukua nafasi. Yesu alifanyika kuwa dhambi kwa ajili yetu ili sisi tuweze kuwa wenye haki.

Maneno ya kujiweka chini ya madaraka

“Ee Baba, mikononi mwako naiweka roho yangu!” (Luka 23:46). Katika maisha yake yote, Yesu aliishi kwenye mahusiano ya uaminifu na Baba yake. Akiwa anakabiliana na msalaba, aliomba, akasema, “walakini si kama nitakavyo mimi, bali kama utakavyo wewe” (Mathayo 26:39). Wakati huu alitoa tamko hili la mwisho la kujisalimisha kabisa kwenye mapenzi ya Baba yake.

Maneno ya ushindi

“Imekwisha” (Yohana 19:30). Kwa kilio hiki cha ushindi, Yesu alitangaza kwamba amemaliza kazi ambayo Baba alimtuma kuifanya. Adhabu ya dhambi ililipwa; Shetani alishindwa. Upatanisho uliokuwa unafanywa kama kivuli cha upatanisho ujao kupitia kondoo katika Agano la Kale na kuahidiwa katika Isaya 53 ulikamilishwa.

Mazishi

► Soma Mathayo 27:57-61.

Kwenye ujumbe Paulo kwa Wakorintho, alihubiri kwamba Yesu “alikufa kwa ajili dhambi zetu” na “kwamba alizikwa” (1 Wakorintho 15:3-4). Kwa Paulo na kanisa la mwanzo mazishi yalikuwa ni jambo la muhimu sana.

Wachunguzi wengi wa Wiki la Mateso wametoka kwenye Ijumaa ya Pasaka hadi kwenye Jumapili ya Pasaka. Lakini zaidi kwa ajili ya historia ya kanisa, “Jumamosi ya Pasaka” ilitambuliwa kama sehemu muhimu ya Mkesha wa Pasaka. Kuna umuhimu gani katika haya mazishi?[8]

Umuhimu wa kihistoria

Mazishi yanaonyesha kwamba Yesu ni kweli alikufa. Kinyume kabisa na madai ya dini ya Kiislamu kwamba Yesu alikuwa “amezimia” na baadaye akaamka, mazishi yanadhihirisha wazi kwamba Yesu ni kweli alikufa. Warumi walijua sana jinsi ya kumwua mfungwa aliyehukumiwa adhabu ya kifo. Hakuna uwezekano wowote kwamba wangeweza wakamchukua mtu kutoka kwenye mti aliosulubishwa kabla hajakata roho.

Zaidi ya hayo, jiwe kubwa lililokuwa langoni na walinzi wa kaburi ilikuwa ni uhakikisho kwamba hakuna mtu angeweza kutoroka kutoka kwenye kaburi. Hata kama kwa makosa Warumi watakuwa wamemzika Yesu kabla hajafa, ni jambo lisiloweza kufikirika kwamba mtu ambaye alikuwa ameumizwa na kuteseka kwa masaa ya maumivu juu ya msalaba angeweza akajifungua kutoka kwenye sanda, akasukuma jiwe kubwa lililokuwa limewekwa langoni, na kisha kukizidi nguvu na kukishinda kikosi cha walinzi waliopitia mafunzo. Mazishi yanathibitisha ukweli wa historia kwamba Yesu wa Nazarethi alikufa.

Umuhimu wa Kinabii

Akiandika kuhusu kondoo anayepelekwa kwenda kuchinjwa, Isaya aliandika, “Wakamfanyia kaburi pamoja na wabaya; Na pamoja na matajiri katika kufa kwake” (Isaya 53:9). Mazishi ya Yesu yalihitimisha unabii wa Masihi.

Baada ya Yesu kufa, Yusufu wa Armathaya alikwenda kwa Piato akiomba kuuchukua mwili wa Yesu. Yusufu alikuwa mjumbe katika baraza la Sanhedrini, lakini hakukubaliana na maamuzi ya kumwua Yesu. Hata baada ya kuwa viongozi wengi walimjeuka Yesu wakaenda kinyume naye, “baadhi yao walikuwa “wakiutafuta ufalme wa Mungu.” Yusufu alikuwa mmoja wa hawa wanafunzi wa siri. Yusufu na Nikodemo waliuzika mwili wa Yesu kwenye kaburi la Yusufu (Mathayo 27:57-60; Marko 15:42-46; Luka 23:50-54; Yohana 19:38-42).

Jaribu kufikiria ujasiri waliouchukua. Hata baada ya wanafunzi kuwa wamekimbia wakamwacha Yesu, Yusufu alisonga mbele kujitambulisha na mhalifu aliyehukumiwa kifo. Hii hali ya kujionyesha hivi hadharani kuliatarisha nafasi ya Yusufu kenye baraza la Sanhedrini na msimamo wake katika jamii. Kuna uwezekano mkubwa kwamba alikuja kuondolewa kwenye nafasi yake katika baraza la Sanhedrini kama gharama ya kujitambulisha hadharani na Yesu

Zaidi ya hapo, Yusufu alihatarisha hasira kutoka kwa Pilato. Maafisa wa Kirumi mara chache sana waliruhusu familia kufanya mazishi ya miili ya ndugu zao waliohukuiwa kifo kwa kusulubiwa. Miili yao ilitakiwa ibakie hapo kwa ajili wananchi wote kuona kama onyo kwa wahalifu wengine. Kibali cha Pilato ni ushahidi mwingine kwamba Pilato alijua Yesu hakuwa na hatia ya kosa lolote.

Umuhimu wa Kitheolojia

Paulo alilinganisha ubatizo wetu na mazishi ya Yesu:

[9]Hamfahamu ya kuwa sisi sote tuliobatizwa katika Kristo Yesu tulibatizwa katika mauti yake? Basi tulizikwa pamoja naye kwa njia ya ubatizo katika mauti yake, kusudi kama Kristo alivyofufuka katika wafu kwa njia ya utukufu wa Baba, vivyo hivyo na sisi tuenende katika upya wa uzima (Warumi 6:3-4).

Mazishi yalikuwa ni uthibitisho kwa umma wa kifo cha Yesu. Kwa jinsi hiyo –hiyo, ubatizo ni uthibitisho kwa umma wa ushiriki wetu katika kifo cha Yesu. Katika ubatizo, tunatangaziwa mauti ya mfumo wetu wa maisha ya zamani.

Mazishi ni hatua ya mwisho ya kutambua kifo cha mtu. Katika nchi za Magharibi, waombolezaji hutupa udongo juu jeneza lililoshushwa kaburini ikiwa ni mwisho wa kusema “kwaheri” katika dunia hii. Paulo anaweka mkazo wa kufikia mwisho wa kifo chetu kwa sababu ya dhambi. Kama Kristo alivyokuwa amekufa, na sisi tumekufa kwa dhambi. Kurudia kwenye dhambi baada ya kuwa tumeshazikwa pamoja na Kristo ni sawa na kuchimbua mwili uliokufa. Tumezikwa na Kristo; hatuko tena hai kwa dhambi.

[1]

"Je alikuwa amepigwa?
Ilikuwa kwamba kwa kupigwa kwake sisi tupate kupona.

Je, alihukumiwa ingawaje hakuwa na hatia?

Ilikuwa ni ili tufutiwe makosa yetu, ingawaje tulikuwa na makosa.

Je, alivalishwa taji la miiba?

Ilikuwa ni ili tuweze kuvaa taji la utukufu.

Je, alivuliwa mavazi yake?

Ilikuwa ni ili tuweze kuvalishwa haki ya milele.

Je alichekwa na kukejeliwa?

Ilikuwa ni ili tuweze kupewa heshima na kubarikiwa.

Je, alitambuliwa kuwa mhalifu, na kuhesabiwa miongoni mwa wenye dhambi?

Ilikuwa ni ili tusionekane wenye hatia, na kuhesabiwa haki kutoka katika dhambi zote.

Je, alitangazwa kwamba hawezi kujiokoa mwenyewe?

Ilikuwa ni ili aweze kuwaokoa wengine kwa kiwango cha mwisho kabisa.

Je, mwishowe alikufa, na kwamba kilikuwa kifo cha maumivu makali na cha aibu sana miongoni mwa vifo vingine?

Ilikuwa ni ili tuweze kuishi milele, na kuinuliwa kwenye kiwango cha utukufu wa juu sana.”

- Askofu Ryle

[2]Yohana 18:3 anatambulisha kikundi hiki kama “kikosi” au “divisheni” ya askari. Divisheni ya askari wa Kirumi kwa kawaida ilikuwa na wapiganaji 600

[3]Nukuu kutoka kwa John Stott, The Message of Romans (Westmont, Illinois: InterVarsity Press, 1994), 255

[4]

"Yesu hakuomba unafuu katika Uungu wake kutokana na mateso ya wanadamu; alijikita kwenye maombi.”

- Nukuu kutoka T.B. Kilpatrick

[5]Wakati wa sikukuu ya Pasaka, kila afisa wa Kirumi katika Palestina alikuja Yerusalemu kutoa msaada endapo kungetokea machafuko

[6]metamelomai badala ya metanoia

[7]

"Ee upendo wa Mungu, umefanya nini! Mungu wa kuishi milele amekufa kwa ajili yangu! Mwana aishiye milele pamoja na Baba aliziweka dhambi zangu zote juu ya mti.

Mungu aishie milele kwa ajili yangu amekufa: Bwana wangu, mpendwa wangu, amesulubiwa!

Amesulubiwa kwa ajili yangu na yako, kuturudisha sisi waasi kwa Mungu.

Amini, amini kumbukumbu ya kweli, wote mmenunuliwa kwa damu ya Yesu. Msamaha kwa mtiririko wote kutoka upande wake: Bwana wangu, mpendwa wangu, amesulubiwa!

Mtazame, kila kitu kinampita, Mwana wa mfalme wa maisha na amani anatokwa na damu, njooni wenye dhambi, mwoneni mkombozi wenu akifa, na mseme, ‘kulishakuwepo na huzuni tena kama yake?’ Njooni, mjisikie pamoja nami damu yake imetumika: Bwana wangu, mpendwa wangu, amesulubiwa!”

- Charles Wesley

[8]Nukuu kutoka kwa, “The Burial of Jesus.” Inapatikana kutoka https://www.alliancenet.org/tab/the-burial-of-jesus-christ-part-one on March 22, 2021

[9]

“Kurudia kwenye dhambi wakati umeshaunganishwa na Kristo ni sawa na kuchimbua mwili uliokufa.”

- James Boice