Біз Құдайдың қасиеттерінің толық тізімін емес, ішіндегі ең маңыздыларын қарастырамыз.

► Құдайдың қандай қасиеттерін атап шыға аласыздар?

Құдай – Тұлға

Бұл Оның ақыл-ойы, сезімдері мен еркі бар – нақты, тірі Тұлға екенін білдіреді. Ол – табиғат заңдарының, электр немесе ауырлық күші сияқты жай ғана күштің нәтижесі емес. Ол жаратады, әрекет етеді, біледі, қалайды, жоспарлайды және сөйлейді.

► Егер Құдай – Тұлға болмаса, біз үшін не өзгерер еді?

Оның Тұлға екендігі, бізге Онымен қарым-қатынаста болуымызға мүмкіндік береді. Егер Ол Тұлға болмаса, біз Оған дұға ете алмас едік. Егер Ол Тұлға болмаса, Оны қуанту немесе ренжіту мүмкін болмас еді.

Құдай – Рух

«Құдайдың Өзі – Рух. Сондықтан Оған сиынатындар Оның Рухына кенеліп, шындықпен сиынуға тиіс»[1].

Оның Рух екендігі – бізге Онымен рухани қарым-қатынаста болуымызға және Оған сиынуымызға негіз. Дұға және сиыну материалдық объектілерге, ерекше физикалық тұрысқа, жасалған бағдарламаға немесе ғимаратқа тәуелді болмайды. Бұл нәрселер біздің назарымызды ғибадатқа бағыттауға көмектесуі мүмкін, бірақ сиыну оларға тәуелді емес.

Оның бізге көзге көрінетін тәңір бейнелерін жасауға тыйым салуының себептерінің бірі, Құдайдың – Рух екендігін көрсетеді[2]. Бізге көрінетін бейнені қабылдамаса[3], Рух ретінде Құдай көзге көрінбейді[4]. Біздің Құдайды қабылдауымыз шектеулі болғандықтан, Ол көзге көрінетін бейнеде болса да, Құдайды ешкім ешқашан толықтай көрмеген деп айту дұрыс болады[5].

Құдай – Мәңгі Бар Болушы

Құдай болмаған уақыт болған емес, және Ол болмайтын уақыт болмайды, Құдай – Алғашқы да, Соңғы да. Оның аты – МЕН МӘҢГІ БАР БОЛУШЫМЫН[6]. Жохан Оны – Құдіретті Ие, әрдайым бар, мәңгі болып келген және болашақта келетін деп сипаттайды[7]. Ұрпақтан ұрпаққа, Ол – Құдай[8]. Кейбір діндерде олардың Құдайлары қашан дүниеге келгені туралы аңыздар бар, бірақ шынайы Құдай – Мәңгілік.

Құдай – Үшбірлікте біртұтас

Үшбірлік ілімі бір Құдай бар дейтін, бірақ Құдай ретінде үш тұлғаға сілтеме жасайтын Киелі кітаптағы мәлімдемеден туындады. Жалғыз ғана Құдай бар, бірақ Оның болмысында үш тұлға бар. Әке, Ұлы және Киелі Рух – бірге Құдайдың барлық қасиеттеріне ие болғандықтан, Олардың әрқайсысын Құдай деп атауға және Олардың әрқайсысына Құдай ретінде сиынуға болады.

Құдай – Құдіреті шексіз Құдай

Ол қалағанын жасай алады. «Ал сиынған Құдайымыз заңғар көкте, Ол барлық қалауын асырады іске»[9]. Оның жалғыз шектеуі – Ол ешқашан Өзінің қасиетті болмысына қайшы келмейді және әрқашан уәделерін орындайды. Құдай үшін қиын немесе мүмкін емес ештеңе жоқ. «Жарартқан Ие, бүкіл әлемнің Билеушісі Патшалық құруда»[10].

► Құдайдың құдіреті шексіз екендігін білу, бізге не береді?

Бұл бізді жігерлендіреді, өйткені біз Оның қиын сәттерде «Өзінің құдіреті арқылы біз сұрағаннан немесе ойлағаннан әлдеқайда көп нәрселерді істей алатынын...»[11] білеміз. Бәрі бақылаудан шығып кеткендей көрінсе де, біз Құдайдың ұлы жоспары орындалатынын білеміз. Біз Құдай кез-келген жағдайға араласа алады деп сеніммен дұға ете аламыз.

Құдай – Барлық жерде бар

[12]Құдай барлық жерде бар және Ол болып жатқанның бәрін көреді. «Жаратқан Ие мынаны айтады: «Аспан Менің тағым, ал жер табан тіренішім сияқты»[13]. Ол – бүкіл әлемнің Құдайы және Оның күші бір аймақпен шектелмейді. «Әлде адам құпия жерге тығылып, Менің көзімнен тасалана алады деп ойлайсыңдар ма? Аспан мен жердің барлық жерінде Мен бармын, солай емес пе? – деп ескертеді Иеміз»[14]. Бұл Құдай біздің жағдайымыз бен барлық мәселелерімізді білетінін білдіреді. Сондай-ақ, бұл Құдайдан ешкім жасырынып немесе Оған көрсетпей күнә жасай алмайтындығын білдіреді. Оның көз алдында барлығы ашық та, айқын көрініп тұр[15].

Құдай – Өзгермейді

Құдай – Құдайға айналған сәт болған жоқ және Ол ешқашан Құдай болуын тоқтатпайды[16]. Құдайды даму процесінде деп санайтын діндер бар, бірақ Киелі кітапта Құдай Өзінің болмысында, қасиеттері мен мақсаттарында өзгермейтінін айтады. Ол әрқашан шындықты жақсы көреді және өтірікті жек көреді[17]. Мұсаға МЕН (МӘҢГІ) БАР БОЛУШЫМЫН деп келген Құдай, бүгін де Өзінің болмысы, даналығы, құдіреті, қасиеттілігі, әділдігі, мейірімділігі мен ақиқатында шексіз, мәңгі және өзгермейтін БАР БОЛУШЫ. Өзің өзгермей қалатын боласың, Еш таусылмайды Сенің жасар жылдарың[18].

Құдай – Бәрін біледі

«Шексіз мол Оның ақыл-парасаты»[19]. Құдай үшін таным процесі жоқ, өйткені ол бәрін біледі. Құдай ешқашан ешкімнен ештеңе үйренбеген және Оған кеңес бере алатын ешкім жоқ [20]. Құдай болашақты біледі, сондықтан Ол ешқашан таңданбайды немесе болатын жағдайға дайын болмай қалуы мүмкін емес[21].

► Құдайдың Бәрін білетінінің түсіну, біздің өмірімізді қалай өзгерте алады?

Құдайдың даналығы – Құдайды білумен байланысты, оны біз жаратылыстан және әсіресе құтқару жоспарынан көреміз[22]. Ол бәрін білетіндіктен және түсінетіндіктен, әрқашан не істеу керектігін біледі. Құдайдың еркі біз үшін әрқашан игі, өйткені Құдай әр жағдайды толық түсінеді және әр әрекеттің нәтижесі қандай болатынын біледі.

Құдай – Киелі

Құдай Өзін ең алдымен Киелі деп атады. Ишая пайғамбар да Құдайды әрқашан «Исраильдің Киелі Құдайы» деп атады. Періштелер үнемі «Әлемнің Иесі киелі, қасиетті, қастерлі!»[23] десіп тұрды. Құдайдың киелілігі сиынуда қолданылды: «Уа, Ием, ұлы да айбарлы есіміңді халықтар мадақтасын: ол киелі!»[24]. Ол – барлық моральдық кемелдіктің абсолютті стандарты. Оның іс-әрекеттері тек жақсылыққа толы және ешқандай жамандығы жоқ, және басқаша болуы мүмкін емес. Құдайдың киелілігі –адамның бірінші рақымға бөленбесе, Құдайға қызмет ете алмайтындығын және ғибадат ете алмайтындығын көрсетеді[25]. Құдай біздің Ол сияқты қасиетті болғанымызды қалайды. «Қайта, өздеріңді шақырған Құдайдың қасиетті болғаны сияқты, сендер де бүкіл іс-әрекеттеріңде Оған бағышталған қасиетті болыңдар!»[26].

Құдай – Әділ

Құдайдың іс-әрекеттері әрқашан дұрыс. Оның іс-әрекеттері қасиетті болмысынан[27] бастау алады. Оның болмысы – әділдіктің стандарты. Ол әрқашан сөзіне берік және ешқашан өтірік айтпайды[28].

► Неліктен Құдайдың әділ екенін түсіну, біз үшін маңызды?

Құдайдың әділдігі – Оның заңының негізі, Құдайға және басқа адамдарға қатысты біздің міндеттеріміздің мінсіз стандарты. Ол Өз заңын әділ басқарады, оған мойынсұнғандарды жоғарылатады және оны бұзғандарды жазалайды. Бұл қысым көріп, азап шегіп жүргендерді жұбатады, бірақ сонымен қатар әрбір адам дұрыс емес іс-әрекеттері үшін жауап беретінін ескертеді.

«Әділ – Жаратқанның бұйрықтары»[29]. «Құдай әркімге істеген ісіне қарап қарымтасын қайтаратын болады»[30]. «Бәріміз де Құдайдың қиямет сотының алдында тұрып, әшкереленетін боламыз»[31].

Құдай – Сүйіспеншілік

Бұл қасиет өте маңызды. Егер Құдай құдіретті және бәрін білетін, алайда бізді жақсы көрмейтін болса, қандай қорқынышты болатынын елестетіп көріңізші! Ол Өзі киелі, әрі әділ болып, бізді сүймесе не болар еді? Бірақ Құдай құдіретті күшті және толықтай әділ болса да, бізді сүйеді[32]. Құдай Өзінің жаратылысына оң батасын береді[33]. Ол адамзатты өмірдің игіліктерімен ерекше баталайды және осы әлемді біздің қуанышқа бөленіп өмір сүруіміз үшін жаратты[34]. Оны жақсы көріп, Оған қызмет ететін адамдарға әрбір нәрсені жарылқауға айналдырады[35]. Оның рақымы, мейірімділігі, шыдамдылығы және тыныштығы бізді Оның сүйіспеншілігінің арқасында баталайды[36].

[37]Өйткені Құдай адамзатты сондай қатты сүйгендіктен, Өзінің жалғыз рухани Ұлын құрбандыққа берді. Енді Оған сенуші әркім жаны тозаққа түспей, мәңгілік өмірге ие болады[38]. Біздің күнәларымыз бен мойынсұнбай кеткенімізге қарамастан, Ол бізге күнәларымыздың құнын өтейтін құрбандық ретінде берген, Иса Мәсіх арқылы Оған қайта келуімізді мейіріммен күтеді[39]. Айқышта Құдай бізге сүйіспеншілік пен аяушылыққа толы жүрегін көрсетеді. «Бұл сүйіспеншіліктің мәнісі мынада: Құдайды сүйген біз емес, қайта, Ол бізді сүйгендіктен, құрбандығы арқылы күнәміздің құнын өтеу үшін Өзінің рухани Ұлын жіберді»[40]. Құдай адамдарды ұлтына, табиғи қабілеттеріне, жердегі мәртебесіне қарамастан барлығын бірдей жақсы көреді. Ол бәріне кешірім ұсынады[41]. Сондықтан Құдай біздің барлық адамдарды жақсы көріп, бізді ренжітетіндерді кешіруге дайын болғанымызды қалайды. Сүйіспеншілік пен кешірімді болу – бұл Құдайдың балаларының белгілері[42].

Құдай бізді Өзіне ұқсас етіп жаратты. Біз ажалды, ал Ол мәңгілік өлмейтін болса да, біз жер бетіндегі кез-келген жаратылыстан гөрі Оған көбірек ұқсаймыз. Ол бізді – Оны танып, Оған сиынып, Оны сүйе алатындай етіп жаратты. Ол бізді – Өзі үшін жаратты және Августин айтқандай, біз Одан басқа ештеңеден тыныштық таба алмаймыз. Құдаймен салыстырғанда, жердегі барлық нәрсе маңызсыз, тек Құдай ғана біздің толық бағышталуымызға лайық. Құдайдан басқа ештеңеден толық қанағат алу мүмкін емес. Оның рақымымен біздің құнымыз өтелді. Және біз Оған сиыну үшін, Көктегі Әкеміз ретінде сенім арту үшін және өміріміздің әр саласында Оның еркін орындау үшін жаратылғанбыз.

[1]Жохан, 4:24.

[2]Оқыңыздар. Мысырдан шығу, 20:4-6.

[3]Оқыңыздар. Жаратыл. баст., 18:1, Ишая, 6:1.

[4]Тімотеге 1-хат, 1:17.

[5]Жохан, 6:46; Жохан, 1:18; Мысырдан шығу, 33:20.

[6]Мысырдан шығу, 3:14.

[7]Аян, 1:8.

[8]Забур жырлары, 89:2.

[9]Забур жырлары, 113:11.

[10]Аян, 19:6.

[11]Ефест. хат, 3:20.

[12]

«Мен мәңгілік және тәуелсіз Бар Болушыға сенімдімін және Оның бірнешеу болуы мүмкін еместігіне, бұл бір Құдайдың бәрінің Әкесі екеніне сенемін. Мен Әкенің тек қалағанын ғана емес, сонымен бірге қалаған уақытта және қалаған нәрсені жасауға, Өзі жаратқанның барлығын еркін иемденуге және басқаруға мәңгілік құқығы бар деп сенемін; Ол Өзінің рақымымен аспан мен жерді және олардағы барлық нәрсені жаратты»

- Джон Уэсли, «Рим католигіне хат»

[13]Ишая, 66:1.

[14]Еремия, 23:24.

[15]Оқыңыздар. Еврейл. хат, 4:13.

[16]Оқыңыздар. Жохан, 1:17.

[17]Оқыңыздар. Малахи, 3:6.

[18]Забур жырлары, 101:28.

[19]Забур жырлары, 146:5.

[20]Оқыңыздар. Ишая, 40:13-14.

[21]Забур жырлары, 138:4.

[22]Оқыңыздар. Забур жырлары, 103:24; Римд. хат, 11:33.

[23]Ишая, 6:3.

[24]Забур жырлары, 98:3.

[25]Оқыңыздар. Ишая, 6:5.

[26]Петірдің 1-хаты, 1:15-16.

[27]Оқыңыздар. Заңды қайталау, 32:4.

[28]Руларды санау, 23:19; Патшал. 2-ж., 7:28.

[29]Забур жырлары, 18:9.

[30]Римд. хат, 2:6.

[31]Римд. хат, 14:10.

[32]Оқыңыздар. Лұқа, 18:19; Забур жырлары, 118:68.

[33]Жаратыл. баст., 1:22, 28.

[34]Забур жырлары, 8:4-6; Забур жырлары, 22; Забур жырлары, 35:5-10; және Забур жырлары, 102.

[35]Римд. хат, 8:28.

[36]Оқыңыздар. Мысырдан шығу, 34:6; Ефест. хат, 1:7, 2:4-5.

[37]

«Сен бізді Өзің үшін жараттың. О, Құдай Ием, біздің жүрегіміз Сенен тыныштық таппайынша, тынышталмайды»
- Августин

[38]Жохан, 3:16.

[39]Жоханның 1-хаты, 2:2.

[40]Жоханның 1-хаты, 4:10.

[41]Оқыңыздар. Римд. хат, 2:11; Жақыптың хаты, 2:1-5.

[42]Оқыңыздар. Матай, 5:43-45.