► Talakayin ang estilo ng panambahan sa iyong simbahan. Anong mga aspeto ng inyong panambahan ang iniuutos ng Biblia at anong mga aspeto ang bunsod ng inyong kultura?

“Ang pinakamahirap na isyu sa usapin ng pagsamba dito sa aking bansa ay may kinalaman sa kaangkupan nito sa kultura. Maraming mga simbahan ang gumagamit ng mga estilo ng pagsamba na mula sa ibang bansa –kontemporaryo man o tradisyunal. Ang aming simbahan ay gumagamit ng estilong galing sa Kanluran na udyok ng simpleng dahilan na nais nilang maging napapanahon. Gayunma’y, kahit na tradisyunal o kontemporaryo ang ginagamit sa pagsamba, hindi pa rin ito tumitimo sa aming kalooban, sapagkat ang mga ito’y banyaga. Kaya’t paano kami sasamba sa paraang nagbibigay karangalan sa Diyos at nangungusap sa lipunang aming pinaglilingkuran?”

Kultura o Biblia?

Mayroong ikinasal na nagmula sa magkaibang mga kultura. Sa oras ng pagdiriwang, ang mga pagkain na nagmula sa bayan at kultura ng babaeng ikinasal ay inihanda. At habang ang mga pagkaing ito ay ibinibigay sa mga panauhin, naitanong ng lalaking bagong kasal, “Ano iyan?” Ang sabi ng babaeng bagong kasal, “Sa aming bayan, iyan ay espesyal na pagkain.” Ngunit nakasimangot na sagot ng lalaki, “Sa aming bayan, iyan ay di kaaya-aya!” Sa tagpong iyan ay makikita natin na ang pagkakaiba ng kultura ay isang matinding hamon.

Lahat tayo ay impluwensyado ng ating kultura. Ang dahilan kung bakit may ilang mga Kristiyano na gumagamit ng kutsara at tinidor habang kumakain, kaysa gumamit ng chopstick ay hindi dahil sa ang kutsara at tinidor ay mas biblikal na gamitin o kaya’y mas magandang gamitin. Kutsara ang ating ginagamit habang kumakain sapagkat lumaki tayo sa kulturang gumagamit ng kutsara. Gayunma’y, may mga Kapatirang Kristiyano na nasa ibang panig ng mundo na nakagawiang gumamit ng chopstick sa halip na kutsara.

Ang pagsamba natin ay impluwensyado ng ating kultura. Marami sa mga aspeto ng ating panambahan ay may kinalaman sa kultura. Ang mga taong lumaki sa isang tradisyunal na Amerikanong simbahan ay maaaring magustuhan ang tunog ng isang malaking piano sa simbahan. Subalit ang piano sa simbahan ay hindi masasabing mas biblikal kaysa sa gitara. Ang mga ito ay aspeto ng kultura.

Sa Lesotho, ang pag-awit ng simbahan roon ay ginagawa sa tugunan na pamamaraan sa pagitan ng tagapamuno at ng kongregasyon. Sa estilong ito, ang tagapamuno ay aawit muna ng isang kataga at tutugon naman ang kongregasyon sa pamamagitan ng pag-awit sa susunod na kataga. Ang ganyang napakagandang tugunang estilo ng pag-awit ay hindi matatagpuan sa isang Amerikanong simbahan. Kapag ginaya ng Amerikanong simbahan ang ganyang estilo, tiyak na malilito ang kanilang kongregasyon. Sa madaling salita, ang Sama-samang pag-awit kumpara sa tugunang pag-awit ay isang gawi na may kinalaman sa kultura; hindi ito biblikal na prinsipyo.

Mayroon tatlong katanungan na maaari nating itanong kapag nais nating suriin ang isang estilo ng pagsamba:

(1) Pinagsasalo ba natin ang kultura at Biblia?

(2) Sinasalungat ba ng ating kultura ang Biblia?

(3) Paanong ang ating pagsamba ay higit at mabisang makakapangusap sa mga tao, ayon na rin sa kulturang inilagay tayo ng Diyos?

Pinagsasalo ba natin ang kultura at Biblia?

Ang tanong na ito ay mahalaga sa Pagsusuri ng isang pagsamba na iba sa ating nakagawian. Sa sitwasyong ito, dapat nating tiyakin na hindi natin pinagsasalo ang kultura at Biblia. Napakadali para sa atin na basahin ang Biblia sa pamamagitan ng ating mga pinahahalagahang kultura. At kay lungkot na madalas na ipinagigiitan natin na dapat parehas sa atin ang ginagawang pagbabasa ng iba sa Biblia. Sa madaling salita, napakadali para sa atin na ipagpalagay na ang ating pamamaraan ang siyang biblikal na paraan.

Maaaring sabihin ng iba, “Ang piano ang siyang tama at nababagay na instrumento para sa musika sa loob ng simbahan. Ang mga gitara ay hindi dapat gamitin sa simbahan.” Subalit, sa ibang panig ng mundo, ang piano o organ ay hindi praktikal na gamitin kumpara sa gitara na madaling dalhin at gamitin sa oras ng awitan. Dagdag pa, napatunayang ang mga bahay-simbahan noong ikalawang siglo ay gumamit ng pipe organ o instrumentong ginagamitan ng hangin. Siyempre, maaaring may iba na magustuhan ang pipe organ, subalit hindi nila dapat sabihing biblikal na prinsipyo ang kanilang kagustuhan na bunsod lang naman ng kanilang kultura.

Si Paul Bradshaw, isang mananalaysay sa paksa ng pagsamba, ay nagsabi na maging sa naunang dalawang siglo ng Iglesia, may mga matatagpuang iba’t ibang paraan ng pagsamba. At sa paglaganap ng Iglesia, malabong isipin na may iisa lang na paraan ng pagsamba ang ginawa sa bawat lugar.[1]

Ano ang praktikal na bagay na gustong iparating ng ganitong tanong? Kapag sinusuri natin ang estilo ng pagsamba ng ibang tao, o kaya’y tumutugon tayo sa mga bagong ideya na nagmumula sa ating mga sariling simbahan, hindi natin dapat lituhin at paghaluin ang kultura at Biblia. Gayundin naman, hindi natin dapat tanggihan ang isang ideya ng dahil lamang sa sumasalungat ito sa ating kulturang panlasa. Kung ang isang gawi ng pagsamba ay hindi naman sumasalungat sa mga biblikal na prinsipyo, ibig sabihin, dapat nating hayaan ang iba na sumamba ayon sa paraang nagugustuhan nila.

Hindi ito nangangahulugan na bawat estilo ng pagsamba ay nararapat at nababagay sa bawat simbahan. Ang isang marunong na tagapanguna sa pagsamba ay gagamit ng estilo na angkop sa mga taong kanyang pinagmiministeryuhan.

Pagsusuri 1

May mga tinanggihan ka bang mga gawi sa pagsamba ng dahil sa iyong kulturang panlasa, sa halip na dahil sa mga prinsipyo ng Biblia? Maaari mo bang bigyan ng kalayaan ang ibang mga mananampalataya na sumamba

ayon sa kanilang pamamaraan, hangga’t ang kanilang ginagawa ay hindi lumalabag sa sinasabi ng Biblia?

Sinasalungat ba ng ating kultura ang Biblia?

Ang tanong na ito ay mahalaga kapag natutukso tayong ipagtanggol ang isang gawi ng pagsamba na karaniwan sa ating sariling kultura. Subalit kung matagpuan natin na ang bagay na karaniwan sa ating kultura ay labag pala sa sinasabi ng Biblia, dapat nating sundin ang Biblia kaysa ang nagugustuhan ng ating kultura.

Hinarap ng mga Repormista ang ganitong isyu noong nagsagawa sila ng malaki at dramatikong pagbabago sa pagsamba. Ayon sa Medieval na kultura, “Ang mga karaniwang tao ay walang karapatan na magbasa ng Biblia; hindi nila ito mauunawaan.” Subalit natuklasan nina Wycliffe, Huss, Luther, at ng iba pang mga Repormista na ang Biblia ay para sa lahat. Gayunma’y sinalungat ng Medieval na kultura ang katuruan ng Biblia. Subalit ibinuwis ng mga Repormista ang kanilang buhay sa pagharap sa pananaw ng kanilang kultura gamit ang katotohanan ng Biblia.

Kaya nga, kung sinasalungat ng ating kultura ang Biblia, dapat nating tanggihan ang kultura! Ang Salita ng Diyos ang ating ganap na kapamahalaan. Hindi natin dapat ikompromiso ang ating katapatan sa Biblia upang maging pasok lang tayo sa lipunang ating ginagalawan. Isang pagsasalin sa talata ng Roma 12:2 ang nagsasabi ng ganito, “Huwag ninyong hayaan na maging masyadong palagay ang inyong loob sa inyong kultura na anupa’t hiyang na hiyang kayo rito sa hindi ninyo namamalayang paraan.”[2] Sa madaling salita, hindi natin dapat hayaan na hubugin tayo ng kulturang ating ginagalawan.

Pagsusuri 2

May mga bagay at bahagi ba sa inyong pagsamba na sumasalungat sa mga prinsipyo ng Biblia?

Paanong ang ating pagsamba ay higit at mabisang makakapangusap sa mga tao, ayon na rin sa kulturang inilagay tayo ng Diyos?

Ang tanong na ito ay mahalaga sa pag-abot sa ating lipunan gamit ang ebanghelyo. Kung nais nating maabot ng ebanghelyo ang mga taong nasa paligid natin, ang ating pagsamba ay dapat na mangusap sa diwa at wikang kanilang naiintindihan.

Hinarap rin ni John Wesley ang katanungang ito noong nagsimula siyang mangaral sa mga lugar ng mga karaniwang tao. Katulad ng pananaw ng kanyang mga kasamahan na Anglikano, naging paniniwala rin ni Wesley noon na ang simbahan lang ang siyang nararapat na lugar para sa pangangaral. Subalit sa ilalim ng impluwensya ni George Whitefield, nagawang maunawaan ni Wesley na inuudyukan siya ng Dakilang Komisyon na mangaral sa labas ng simbahan.[3] Nalagay siya sa hamon na isaalang-alang ang tanong na, “Paano ko mabisang maipapangaral ang ebanghelyo sa mga taong nasa minahan na hindi pa nakakapunta sa simbahan, maliban lang kung may idinaraos na kasal at libing?” Siyempre, ang kanyang naging sagot ay ang mangaral sa labas ng simbahan o sa lugar na kinaroroonan ng mga taong iyon.

Noong Abril 2, 1739, si Wesley ay nagpasyang lumabas ng siyudad at nangaral sa mga taong nasa bukid na ang bilang ay umabot ng 3,000. Ito ang nagpasimula ng isang ministeryo na bumago sa mundo ng mga Ingles noong ika-18 siglo.

Noong una’y hindi rin naniniwala si Wesley sa pangangaral na nasa labas ng simbahan. Ang sabi niya, “Iniisip ko noon na ang pagliligtas ng mga kaluluwa ay magiging isang kasalanan kung ang pagsasagawa nito’y nasa labas ng simbahan.” Subalit noong maunawaan niya na ang ganitong kulturang pananaw ay hadlang sa pagsulong ng ebanghelyo, bukal sa loob niyang binago ang kanyang gawi. Suballit marami sa mga kaibigan niyang Anglikano ay hindi natuwa sa kanyang pagbabago. Sa loob lamang ng isang buwan noong pinasimulan niya ang pangangaral sa labas ng simbahan, isang Obispo ang nagsabi kay Wesley na hindi na siya tatanggapin na mangaral sa mga Anglikanong simbahan. Nagpapakita ito na ang paninindigang magpahayag ng laban sa iyong kinagisnang kultura ay may malaking sakripisyo. Sa lagay ni Wesley, hindi na siya iginalang ng mga Anglikano niyang kaibigan. Subalit ang panawagan ni Jesus tungkol sa ating pagiging asin at ilaw ng sanlibutan ay higit at dakilang prayoridad kaysa sa personal na kaaliwan.

Si Michael Cosper ay may iminungkahing tatlong katanungan upang maunawaan natin ang relasyon sa pagitan ng ating pagsamba at sa nakapaligid na kultura.

(1) Sino ang naririto?

Ang tanong na ito ay tumitingin sa ating kongregasyon. “Sino ang dumadalo sa ating serbisyo?” Minsan, masyado tayong abala sa lipunang ating inaabot ng ebanghelyo at nakakalimutan natin ang magministeryo sa ating simbahan. Ang pagsamba natin ay hindi magiging makatotohanan kung sinusubukan nating maging ganito at ganyan na hindi naman natin pagkatao. At dahil ang pagsamba ay dapat na mangusap sa ating kongregasyon, dapat nating itanong, “Sino ang naririto? Sino ang mga inilagay ng Diyos sa aming kongregasyon?”

(2) Sino ang nauna rito?

Ang tanong na ito ay nagbabalik-tanaw sa ating minanang kasaysayan. Bilang mga mananampalataya, tayo ay may mayamang kasaysayan na bumabalik sa sinaunang Iglesia at lumalaganap sa iba’t ibang panig ng mundo.

Nangangahulugan ito na pagsusumikapan nating ipakikila at ipaawit sa ating kasalukuyang henerasyon ang mga nakaraang dakilang himno. Ito ay nangangahulugan rin na iuugnay natin ang ating mga Kapatiran ngayon sa kasaysayan ng Iglesia. Kailangan na maunawaan ng mga kabataang Kristiyano na sila ay kabahagi sa mayamang pamana ng kasaysayan na nagsimula bago pa lamang sila isilang at magpapatuloy hanggang sa ating pagpanaw. Tayo ay kabahagi ng pangkalahatan o unibersal na Iglesia na binubuo ng mga mananampalataya sa bawat salinlahi.

Ang ating pagsamba ay bumabalik sa pamanang kasaysayan ng Pentecostes, sa pahayag ng Diyos na ibinigay kay Moises sa Bundok ng Sinai, at maging sa ipinahayag ng Diyos kina Adan at Eba sa Hardin ng Eden. Dapat na ipagdiwang ng ating pagsamba ang kasaysayang ito. Kapag inaawit natin ang himnong “Ang Diyos ay Makapangyarihang Muog,” nakikibahagi tayo sa panambahan ng Repormasyon. Kapag sinasambit natin ang kredo na Sumasampalataya Ako, nakikiisa tayo sa pagsamba ng Iglesia noong ikalawang siglo. Kaya nga, sa pagsamba, ating itinatanong, “Sino ang nauna sa atin dito?”

(3) Sino ang dapat na naririto?

Ang tanong na ito ay tumitingin sa ating komunidad. Tinatanong natin dito, “Sino ang mga taong dapat na maging bahagi ng aming simbahan?” Nakapaloob na mga katanungan natin rito ang mga sumusunod:

Sino ang pinagsisikapan naming abutin ng ebanghelyo?
Kung ang mga tao sa aming komunidad ay pupunta sa aming simbahan, anong itsura ng serbisyo ang mayroon kami?[4]
Paano kami mananatiling tapat sa mensahe habang sumasamba kami sa paraang nangungusap sa mga taong inaabot namin sa aming lipunan?

Ang mga katanungang ito ay madaling isulat sa papel ngunit mahirap gawin sa totoong buhay! Pag-isipan mo ang apat na senaryo sa ibaba. Bawat simbahan ay may kinakaharap na hamon kung paano sila makikipag-ugnayan sa kanilang lipunan.

Simbahan A: Ang simbahan na nabigong itanong, “Sino ang naririto?”

Ang Simbahan A ay matatapuan sa isang komunidad na tinitirhan ng mga retiradong tao. Ang karaniwang edad na matatagpuan sa komunidad na iyon ay nasa edad 70 at ang karaniwang dumadalo sa simbahan ay nasa gulang na 70. Subalit sa nakalipas na dalawang taon, ang pastor sa simbahang ito ay nagpasyang umakay ng mga kabataang pamilya. At sa loob lang ng dalawang buwan, pinalitan niya ang dating organ, choir, at mga himno ng mga gitara, isang grupo ng mga mang-aawit, at projector.

Ngunit ang hindi maganda sa tagpong ito ay nakalimutan ng pastor na itanong, “Sino ang naririto?” Dahil rito, ang simbahan na binubuo ng 100 senior citizen ay paunti ng paunti hanggang sa naging 35 na lamang. Ito ay dahil sa hindi nila nagustuhan ang mga bagong awitin at musika, maging ang mga ipinapalabas sa projector, at ang maingay na tugtugan.

Dapat bang may akaying mga baguhan ang Simbahan A? Siyempre, dapat! Gayunpaman, ang mga taong mas maaakay sana nila ng marami sa gayong uri ng komunidad na para sa mga retirado ay ang mga senior citizen. Subalit dahil binalewala nila ang mga taong naroroon na sa kanilang simbahan, nabigo ang Simbahan A na sumamba sa paraang nangungusap sa mga miyembro ng kanilang simbahan at maging sa uri ng mga tao na nasa kanilang lipunan. Nabigong itanong ng Simbahan A, “Sino ang naririto?”

Simbahan B: Ang simbahan na nabigong itanong, “Sino ang nauna sa amin rito?”

Ang Simbahan B ay matatagpuan sa isang maunlad at lumalagong lungsod na tinitirhan ng maraming mga kabataang pamilya. Ang simbahan ito ay nangungusap sa wikang ginagamit ng kanilang komunidad. Ang kanilang pagsamba ay masaya at masigla.

Ang Simbahan B ay masigasig sa pagbabahagi ng ebanghelyo. Gayunma’y, nabigong itanong ng Simbahan B, “Sino ang nauna sa amin rito?” Nakalimutan ng Simbahan B ang kanyang kasaysayan bilang isang masigasig na mangangaral ng katuruan tungkol sa pagkakaroon ng dalisay na puso at matagumpay na buhay Kristiyano. Iniwasan ng kasalukuyang pastor rito na mangaral ng doktrina sapagkat iniisip niya, “Ayaw ng mga tao na makarinig ng doktrina; ang gusto nila’y mga praktikal na sermon.” Iniwasan rin ng tagapanguna sa pag-awit ang pagpapa-awit ng mga awiting may malalim na biblikal na mensahe sapagkat iniisip niya, “Ayaw ng mga tao ang mga awiting may malalalim na kataga; ang gusto nila’y mga simpleng awitin.” At bunga nito, ang Simbahan B ay nagpalaki ng isang henerasyon ng mga “binyagang pagano.”[5]

Ang Simbahan B ay lumago sa bilang, subalit iilan lamang sa kanyang mga miyembro ang lumalago sa kabanalan. Maraming mga tao ang dumadalo sa simbahan sapagkat nakakatuwa ang ginagawa nila rito at hindi tumatawag ng seryosong pagtatalaga ng buhay. At dahil sa ang Simbahan B ay walang pakialam sa kanyang pamanang kasaysayan, marami sa kanyang mga naakay ay unti-unti ring nawala at napunta sa mga simbahang mas may mahusay at nakakatuwang mga pakulo. Nabigong itanong ng Simbahan B, “Sino ang nauna sa amin rito?”

Simbahan C: Ang simbahang nabigong itanong, “Sino ang dapat na naririto?”

Ang Simbahan C ay nagsimula halos 100 taon na ang nakakaraan sa isang maliit na komunidad na noon ay isa pa lamang na probinsya. Ang pagsamba, pangangaral, at musika ay ginagawa sa paraang nangungusap sa puso ng mga tao na nakatira sa bayang iyon. Subalit sa paglipas ng panahon, ang komunidad na ito ay ganap na nagbago. Ang Simbahan C ngayon ay nasa gitna na ng lungsod, ngunit ang kanyang panambahan ay nakadisenyo pa rin para sa mga taong nasa gitnang antas ng lipunan.

Maraming mga tao ang napapadaan malapit sa Simbahan C subalit wala silang kaalaman na ang simbahang ito ay may napakagandang kasagutan sa kanilang malalim na kagutuman sa puso. Ang Simbahan C ay may taglay na mensaheng tutugon sana sa pangangailangan ng kanyang komunidad, subalit wala siyang kakayahan na ipahayag ng malinaw ang mensaheng ito sa kanyang lipunan. Kung magagawa lang sana ng Simbahan C na sumamba sa paraang nakikipag-ugnayan siya sa Diyos at sa kanyang lipunan, magagawa niyang baguhin ang kanyang komunidad. Subalit ang Simbahan C ay unti-unting naglaho sapagkat nakalimutan niyang itanong, “Sino ang dapat na naririto?”

Simbahan D: Ang simbahang nangungusap sa komunidad.

Ang Simbahan D ay may mga katangian na katulad ng mga naunang simbahan. Ang kanyang komunidad ay lubos na nagbago simula ng siya’y maitatag 40 na taon na ang nakakaraan. Subalit di tulad ng ibang mga naunang simbahan, ang Simbahan D ay natutong makipag-ugnayan ng mabuti sa kanyang komunidad.

Nang malaman ng mga namumunong pastor na marami sa mga kabataang bagong akay ay walang kaalaman sa mga ipinapangaral na doktrina tuwing Linggo, sila’y bumuo ng mga grupong nagsasagawa ng pagdidisipulo, upang maihatid ang mga bagong mananampalataya sa paglagong Kristiyano. Nang malaman rin ng tagapanguna sa pag-awit na ang musika ay hindi nangungusap sa maraming kaanib ng kanilang komunidad, nagsimula siyang magbigay ng mga awiting totoo sa doktrina at kagiliw-giliw na musika.

At habang ang simbahang ito ay lumalago, nakapagpasimula rin sila ng mga bagong simbahan sa mga karatig na bayan at hinayaan ang mga bagong simbahan na iyon na tumugon sa pangangailangan ng kanilang mga komunidad. Ang mga bagong simbahang ito ay pinapasturan ng mga kabataang pastor na nagmula sa Simbahan D. Bawat simbahan ay magkakaiba, subalit bawat isa ay tapat sa ebanghelyo. Naging maunlad ang Simbahan D sapagkat natutuhan niyang itanong, “Sino ang naririto, Sino ang nauna rito, at sino ang dapat na naririto?” Natutuhan niyang ipahayag at ipangusap ang biblikal na katotohanan sa komunidad na pinaglagyan sa kanya ng Diyos.

Pagsusuri 3

Ang inyong panambahan ba ay nangungusap sa mga taong dumadalo sa inyong simbahan? Ang pagsamba ba ninyo ay sumasalamin sa pamanang kasaysayan ng simbahang Kristiyano? Ang inyong panambahan ba ay nangungusap sa mga taong nais abutin ng Diyos sa pamamagitan ng inyong simbahan?

Paano naman ang tungkol sa Musika?

Maraming mga musikero ng simbahan sa iba’t ibang panig ng mundo ang kumakaharap ng hamon tungkol sa paghahanap ng mga awiting tapat sa Biblia at sensitibo sa kinalalagyang kultura. At tayo man ay naghahanap ng mga musikang nangungusap sa wika at puso ng inaabot nating komunidad. Maaaring ang isang banyagang musika ay hindi mabisa sa pag-abot sa ating kultura at maaari rin naman na may ilang mga awiting hango sa ating kultura na hindi tapat sa turo ng Biblia. Kaya’t paano nga tayo makakapili ng musikang parehas na tapat sa turo ng Biblia at sensitibo sa kulturang ating pinapasturan? Narito ang mga kasagutang mula sa mga pastor na humarap sa ganitong isyu:

Pagdating sa pagpili ng mga awiting para sa simbahan, hindi kinakailangan na pumili lang tayo ng isa sa pagitan ng pagiging tapat sa Biblia at pagiging sensitibo sa kultura. Tungkol sa “pagiging tapat sa Biblia,” ako ay naghahanap ng mga awiting totoo at malinaw. At tungkol naman sa “pagiging sensitibo sa kultura,” naghahanap ako ng mga awiting madaling awitin at makakayang sabayan ng kongregasyon.

Ang katapatan sa Biblia ay prayoridad. Subalit hindi natin kailangan na pumili sa pagitan ng dalawa. Kung bahagi ng layunin ng pag-awit ay komunikasyon, hindi ba marapat na pumili tayo ng mga musikang nababagay sa kulturang kinalalagyan ng ating simbahan? Isang kahangalan para sa atin na isipin na ang pagiging sensitibo sa kultura ay hindi kinakailangan. At sa isang banda, tayo rin ay hindi magiging napapanahon at hindi mahalaga kung ang ating mga awitin ay hindi totoo at hindi malinaw.

(Mula kay Murray Campbell, isang pastor sa Melbourne, Australia)

Sa aming pagsasanay sa mga Afrikanong pastor, pinapakiusapan namin silang maghanap ng mga awiting puno ng biblikal na katuruan, nakasentro sa Diyos, masigasig sa ebanghelyo, nagpapatibay ng loob, at madaling awitin. Ang mga ito ay pwede nilang hanapin sa mga luma at bagong awitin. Sa pamamagitan ng mga ito’y maaari silang sumamba na may kalayaan at sigla. Sa anumang kultura, ang mga tinawag ng Diyos ay nangangailangan ng mga awiting magtuturo sa kanila na mamuhay at mamatay ng para kay Cristo.

(Mula kay Tim Cantrell, guro sa Johannesburg, South Africa)

Ang kalipunan ng mga solidong theolohikal at angkop sa kulturang mga awitin sa Hindu ay napakaunti. Marami sa mga awiting naglalaman ng magandang theolohiya ay salin mula sa mga lumang himno ng Kanluraning mga bansa o di kaya’y mula sa mga kontemporyong awitin sa pagsamba. Bagamat ang mga salita ng awitin ay matapat sa Biblia, ang musika ay hindi katutubo. Tuloy, nahihirapan ang mga tao na awitin ang mga ito. Dagdag pa, ang mga gayong awitin ay nagpapatibay lang ng paghihinala ng mga tao sa bansang ito na ang Kristiyanismo ay relihiyon na ipinipuwersa sa kanila ng mga taga-Kanluran.

Sa kabilang banda, ang mga awitin sa Hindu na angkop sa kanilang kultura ay madalas na walang maayos na theolohiya. Madalas na paulit-ulit ang awit at salat sa turo ng Biblia. Minsan, may mga awiting ang tono ay katulad ng sa ginagamit sa kanilang mga templo. Ganitong mga awitin ang aming iniiwasan.

Ang unang bagay na hinahanap ko kapag ako ay pipili ng mga awitin ay ang kanyang maayos na doktrina. Kapag ang isang awitin ay hindi maayos sa theolohiya, hindi namin iyon aawitin gaano man kaangkop ang himig ng awiting iyon sa kanilang kultura. Gayundin naman, kung ang mga salita ay maayos ngunit ang tono ay hindi Indian, hindi pa rin namin ito aawitin. Ang mga awiting pinipili namin ay mga awiting ang tono ay Indian at ang mga salita ay tapat sa turo ng Biblia. Totoo na wala masyadong mga awitin na nasa ganitong kategorya, subalit unti-unti kaming nag-iipon ng mga ganitong uri ng awitin.

(Mula kay Harshit Singh, Pastor sa Lucknow, India)

Kung paanong ang wika ng puso ng isang tao ay nagbibigay sa kanya ng kakayahan at kalayaan na maipahayag ang kanyang malalim na saloobin, mayroon ring musikang wika na magbibigay sa atin ng malalim na kapahayagan ng ating kalooban.

Isipin mo ang isang misyonero na hindi natutuhan ang wika ng mga taong kanyang miministeryuhan. Maaari niyang sabihin (sa kanyang sariling wika), “Ako’y naririto upang ihatid sa inyo ang ebanghelyo. Hindi ninyo nauunawaan ang aking sinasabi, subalit magpatuloy lang kayong makinig at mayamaya’y mauunawaan rin ninyo ang aking sinasabi at malalaman ninyo ang mabuting balita.” Syempre, ang ganyang pananaw ay kahangalan! Ngunit, sa ganyan ring paraan, kapag nabigo tayong gamitin ang musikang wika ng isang kultura, ginagawa nating mahirap para sa kanila na maunawaan ang mabuting balita.[6]

Gaya ng sinabi ni Pastor Singh, kay lungkot na may mga kultura na salat sa mga awiting tapat sa turo ng Biblia at ang ginagamit ay ang katutubong wika ng Masa. Dulot nito, nalalagay sa dalawang pagpipilian ang mga simbahan na nasa ganitong kalagayan: una ay mga awiting tapat sa turo ng Biblia ngunit ang tono ay banyaga. Ang ikalawa ay mga awiting mahina sa biblikal na nilalaman subalit ang musika ay patok sa kultura. Kaya nga, kung nais nating gamitin ang musika upang patatagin ang Iglesia sa iba’t ibang panig ng mundo, dapat tayong maghanap ng mga musika at awitin na tapat sa Biblia at nangungusap sa puso at musikang wika ng mga tao. Ako ay naniniwala na ang Diyos ay tumatawag ng mga lingkod Niyang manunulat ng musika at awitin sa iba’t ibang kultura ng mundo.

Kung ikaw ay naglilingkod sa isang kultura na kakaunti lamang ang matatagpuan na mga pagsambang musika at awitin, maaari kang magpakilala o magbigay ng mga bagong musika. Ito ay nangangailangan ng pakikipag-ugnayan sa dalawang tao: taong magsusulat o magsasalin ng mga natatanging teksto at taong magsusulat o kakatha ng musika. Iilan lamang sa mga dalubhasang manunulat ng himno ang siyang naglapat ng tono sa kanilang mga isinulat. Kaya’t maaari ka ring maghanap ng mga masisigasig na musikerong Kristiyano at hayaan silang o silang lapatan ng tono o musika ang iyong kinathang himno na naglalaman ng biblikal na katuruan. Sa pamamagitan nito, magagawa ninyong umawit ng isang biblikal na mensahe sa musikang wika na nangungusap sa lipunan na iyong kinalalagyan.

Dapat nating laging isaalang-alang ang Ika-2 Tanong sa itaas: “Sinasalungat ba ng ating kultura ang Biblia?” Kung ang musika ng ating kultura ay sumasalungat sa Biblia, hindi natin ito dapat gamitin. Subalit, kung wala namang biblikal na prinsipyo na nasasagasaan, dapat tayong manguna sa pagsamba sa paraang ginagamit ang musikang wika ng mga mananambahan.

Habang nakikiisa sa pagsamba sa simbahan na kinabibilangan ng kanyang ama, isang binata na naghahandang pumasok sa ministeryo ang nakapansin na iilang mga tao lamang sa kanilang simbahan ang nakakaunawa sa mga awitin na kanilang inaawit. Sa halip na sumamba, mababa ang kanilang naipapakitang unawa sa mga katotohanang kanilang inaawit. Nang ireklamo ng binatang ito sa kanyang ama ang bagay na kanyang napansin, ang sagot ng kanyang ama, “Anak, tingnan natin kung mayroon kang magagawang mas makakabuti.” At mula noon, tinanggap ni Isaac Watts ang hamon na ito ng kanyang ama.

At hanggang ngayon, marami sa mga bansang Ingles ang patuloy na umaawit sa mga himnong kinatha ni Isaac Watts. Ito ay dahil sa mayroong isang kabataang pastor na pinandigan ang hamon na magsulat ng mga himnong nangungusap ng biblikal na mensahe at mayroong musikang wika na nauunawaan ng mga tao.[7] Sa ating henerasyon ngayon, kailangan natin ng mga manunulat ng himno at ibang mga awitin na nagpapahayag ng biblikal na katotohanan at humihipo sa puso ng mga bansa at kultura na hindi Ingles ang lengguwahe.

[1]Mula kay Paul Bradshaw, “The Search for the Origins of Christian Worship” na mababasa kay Robert Webber, Twenty Centuries of Christian Worship (Nashville: Star Song Publishing, 1994), 4

[2]Hango kay E. H. Peterson, The Message (Colorado Springs: NavPress, 2002)

[3]Ito ay may kinalaman sa Ika-2 Tanong – “Sinasalungat ba ng ating kultura ang Biblia?”

[4]Minsan pa, hinarap ni John Wesley ang isyu na ito. Naunawaan ng mga Anglikano na ang serbisyong dadaluhan ng mga nagtratrabaho sa minahan, ng mga babaeng may masamang nakaraan, at ng mga tinderang walang pinag-aralan ay magiging ibang-iba sa pormal na panambahan ng mga Anglikano na may mataas na antas sa lipunan. At dahil rito, maraming mga pari ang nagpasya na huwag hayaang magambala ang kanilang pagsamba ng mga taong nasa mababang antas ng lipunan. Ngunit ang ginawa ni Wesley ay humantong sa pagkakabuo ng isang gawain at lipunan na binubuo ng mga Methodista.

[5]Ito ay kataga ni Mark Dever para sa mga pakunwaring Kristiyano na walang biblikal na pundasyon.

[6]Ang halimbawang ito ay hango kay Ronald Allen at Gordon Borror, Worship: Rediscovering the Missing Jewel (Colorado Springs: Multnomah Publishers, 1982), 168.

[7]Ang mga himno sa Ingles na pinamagatang “Joy to the World,” “When I Survey the Wondrous Cross,” at “O God, Our Help in Ages Past” ay tatlo lamang sa 750 na mga himno na isinulat ni Isaac Watts.